Hitler ala Stalin? - Otsailaren 24 horrek ene haur denborako bi data oroitarazten dizkit, ber gisakoak: 1939ko irailaren lehenean Hitlerren armada Polonian sartu zen, munduko bigarren gerla piztuz, e...

Nor errege? - Frantziako erresuman / estatuan, Errepublikako lehendakari / presidentearen hautatzeko kanpainan gaude leporaino. Egiaz 2017ko udazkenean hasi zen, frantsesek Macron lehendakari berria ...

Euskadi 7 = 1 da, ez “Irurac bat”! - Sabino Arana Goirik (1865-1903) Euzkadi hitza –geroztik Euskadi bilakatu dena– sortu zuen 1893an Euskal Herri osoaren izen politikotzat, gure lurralde his...

Historia ez da gelditzen - Duela hamar urte, 2011ko urrian, ETA euskal erakunde armatuak aldarrikatu zuen bere gudukari amaiera ematen ziola, eta ondotik hitza bete du ekintzarik ez eginez, gero Ipar...

Nor den Abdelkader - Oran aldean sortua 1808an, Damaskon zendua 1883an, lehenbiziko aljeriar abertzale ezaguna dugu. Oinarrian, Abdelkader erlijioso sufia zen, baina gudari egin zen bere lurra, jende...

Gillotina martxan - Conseil constitutionnel delakoak erabaki du beraz: eskualdeetako hizkuntzen aldeko legea gutien-gutienera murriztu du, gobernuaren nahikunde motzari egokituz, eta nagusiki Hezkunt...

Iparraldeko batua? - Euskalki andana batetik, euskara batu edo “estandarrak” hizkuntza nazionala sortu digu. “Estandar” hori zer puntutan dugu zinez baturik? Grafian, deklinabidean, aditzan, ...

Marianne Madona laikoa - Iparraldeko euskaldunen gehiengoak uste du frantsesa dela. Nolaz horretaratu gara, gure oinarrizko euskaldungoari bizkarra emanez? Arrazoi “cluster” bat ikusten dut metat...

Gure ghettoez - Orokorki Euskal Herria lurralde irekia da, funtsezko muga naturalik gabekoa, Pirinio bortuen apalenean iraganbide franko aiseta. Euskaldunek inguruko hizkuntzak guretzen ditugu, a...

Frantses unibertsalismoaz - Frantses pentsakera bat badago, bere ustez unibertsala. Batean hala da, bestean ez hainbeste. Adibidez Descartes baten logika orokorra da, edonon eta edonoiz b...

Ürrüstoiko pastoralez - Birus berri horren kausaz, aurten Arrast-Larrebieu / Ürrüstoi-Larrabilen eman beharra zen Abdelkader trajeria 2021eko utzi behar ukan dugu, baina karia hor...

Zazpiak bat - Hemen jorratuko dudan gaia ez da gure zazpi lurralde historikoen batasuna, baina pandemia horren ondotik garatu behar genukeen estrategia. Horretarako abiapuntu eta oinarritzat hartzen ...

Urdinak eta Gorriak - Gauza jakina da Zuberoatik datorren trajeria / pastoralak Ongiaren eta Gaizkiaren etengabeko borroka antzezten duela. “Ongia” eta “Gaizkia”, asmakizun judeo-kristauak om...

Abertzaleak eta euskara - Iparraldera mugatuko naiz, baita XX. mendera, bestela kazeta guztia behar nuke. Arbaso handiak ahantzi gabe (Broussain eta Constantin aita-semeak), abertzale bakarti batzuk ...

Laborarien iraultzak - Aljeriako soldaduzkatik itzulia 1960ko abenduan, Enbata kazetako taldean sartu nintzen ondoko apirilean, zazpigarren kidea. Laborari seme izanez, baita sail horretako ingeniari...

Abdelkader eta gu - 2020ko pastorala Arrast / Ürrüstoi herrian emanen dute Zuberoa Pettarreko lau udalerritako biztanleek: hots Ainharbeko, Ezpeize-Ündüreineko, Sarrikotapeko eta Ürrüstoi-L...

Domingo Garat (II) - 1790 urteko urtarrilan Frantziako Legebiltzar Konstituziogileak erresumako eremua 83 departamendutan banatzea erabaki zuen. Iparraldeko hamabi diputatuak beren artean ados jarri ...

Domingo Garat - Uztaritzeko Garat bi anaiak, Bordelen abokatu, Frantziako Iraultza denboran Euskal Herriaren alde lehiatu zirela, orokorki gauza jakina da, baina zer erran zuten eta zer egin zehazki,...

Euskara oinarrian - Marxista beren ustez ortodoxoen aburuz, hizkuntza goiegituran dago, gauza beharren eta garrantzitsuenak azpiegituran daudelarik. Baina nor dira denentzat eta denen ordez pentsatze...

Txillardegiri esker - Txillardegi euskara batuaren aita dugula errepikatzen dut, euskal elite ofizialek zor hori ez baitiote aitortzen, Euskaltzaindiak salbu. Arantzazuko biltzarra goraipatzen dute, a...

Giza eskubideak - Duela 70 urte, 1948ko abenduaren hamarrean, Parisko Chaillot jauregian, ONU erakundeko Estatuen gehiengo zabalez bozkatua izan zen “La Déclaration Universelle des Droits de l’-...

Txillardegi, euskara batuaren aita - Txillardegiri etiketa bat jartzekotan, poliaintzindaria zela erran nezake, zeren aitzindaria izan zen lauzpabost alorretan: frankismo denborako abertzale berria, ...

Batua Baionan sortu zen - Euskaltzaindiak bere mendeurrena ospatzen du, eta ber denboran euskara batuaren mende erdia. Karia horretara zortzi ekitaldi aurreikusiak ditu. Lehenbizikoa Baionan egin du ...

Uda beroa - Bai, zinez uda gartsua, lehenik aroari dagokiola. Adibidez Larrabilen zigalen gitarra enzuten dut nasai, Provencen banintz bezala. Chirac Frantziako presidente ohiak bere aginte denboran ...

Mendiz mendi - Mendia maite dugunek une honetan bi kezka larri baditugu: batetik hartza, bestetik Larrun. Arbaila mendi multzoko azken hartza, ardia bakean utzirik, aspaldi hartan ah...