Hitler ala Stalin?
Hitler ala Stalin? –
Otsailaren 24 horrek ene haur denborako bi data oroitarazten dizkit, ber gisakoak: 1939ko irailaren lehenean Hitlerren armada Polonian sartu zen, munduko bigarren gerla piztuz, eta 1941eko ekainaren 22an Sobiet Batasuna erasan zuen, bere oinari lehen tiroa botatuz. Jarraian ene gaztaroko bi data gogora etortzen zaizkit, gisa berekoak: 1956ko azaroaren lauan Sobiet Batasuneko tankeak Hungariako iraultza demokratikoaren xehatzen hasi ziren ezinago bortizki, eta 1968ko agorrila / abuztuaren 20an ber lanari lotu ziren Txekoslovakian, erresuma satelitetakoak lagun, haatik hor tirorik botatu gabe, herritarrak baketsuki jaikiak baitziren, erasoari halaber erantzunez: hor ez zen gerlarik izan. Ez dugu hobendun bila ibiltzerik: argi eta garbi, Putin Errusiako presidentea dugu erasotzaile bakarra, bortxatzailea, eta Ukraina da bortxatua.
Aitzakia OTAN era kunde armatua. Haatik Ukraina ez zegoen mendebaldeko aliantza horretan, eta bertako arduradunek ez zioten aterik irekitzen, Errusia ez ledin mehatxatua senti. Orain agian damutzen dirateke, pentsatuz beren artean onartu balute, Putinek bakean utzi beharko zuela. OTAN hori estakuru ederra, bereziki Amerikaren herrak itsutzen dituenen begietan: Errusia setiatzen omen du, gero eta gehiago ere, beti aurrera eginez. Baina mapari so bat egin diezogun: Frantzia baino 17 aldiz handiago den eremu hori nondik zepoan har daiteke, nolako sarean sar?
Euskal Herriak Espainia edo Frantzia korralatzen ahal balu bezalaxe. Mendebaldeko aliantza hori Errusiaren satelite ohietan sartua da horien gonbituz, nagusi ohiarenganik babesteko berek jinarazia. Oroitu behar da nolako harreman bortitzak jasan zituzten historian barna “Hartza” deitzen zuten auzo erraldoi horrenganik, dela “tsar” enperadoreen azpian, dela gero Sobiet Batasunaren menean. Mesfidatzeko arrazoi franko bazuten, eta Putinek berak oroitarazi dizkie azaroaren 22an, goizean goizik egin duen mintzaldian, ahoan bilorik gabe mundu guztiari adierazi baitu zer nahi duen: Errusia berriz hedatu inperio desagerturiko muga zabaletara, lehenik Ukraina irentsiz, egiazko nazio bat izatetik urrun delakoan, eta oinarrian errusiarra.
Gerla horrek ez du beste azalpenik behar, Putinen ahotik entzun dugu, eta errana betetzen hasia du.
Nor dugu Putin? Duela 22 urte botere gorenean sartua eta geroztik haren jabe jarria bozka faltsuz, diktadore harrapari bat, inperialista, eskuin muturrekoa. Herritarrak beldurrean atxikitzen ditu, harekin ados ez daudenak pertsegitzen, kazetariak bereziki, andana bat presondegiratuz, zenbait pozoiduz; bat, emakumea, tiroz erail du ezin jakin nork… Herrian hain gaizto dena, kanpoan nondik ona izan liteke? Demokraziarik ez du nahi atean, kutsaduraren beldurrez: populu aske batean, agintearen galtzeko arrisku handiena luke. XX. mendeko tirano bortitzenei pentsarazten dit, eta nori konpara dezaket: Hitler ala Stalin, zein luke modeloa?
Putini nola fida? Historia bere gisa leitzen du, bere gezurra sinesten, araberako propaganda hedatzen, hitza fite jaten, eta oroz gainetik zentzu guti erakutsi du gerla hain arinki piztuz, uste baitzuen Ukrainako jendea bere alde zuela, beraz egun gutiz partida irabazia zuela, ukrainar gobernua lehenbiziko goizetik lehertu ondoren. Ukraina xehaturik, orain zeinen aldi, non geldituko zaigu? Haatik munduan erantzun zabala piztu du, ahultzen ari zen OTAN erakundea berriz indartu, mespretxatzen zuen Europa biltzera behartu, potentzia politiko-militar bilakatzeko bidean sartu.
Beraz Hitler ala Stalin? Bien egite balin badu ere, ez bata ez bestea. Denborak aldatu dira, eta frantsesez norbaitek erran zuen bezala – ahantzia dut nor izan zen – “L’histoire ne se répète pas, elle bégaie” .
Mende berri honetan epopeiatik eleberrira jaitsi gara, baina prosa laua bertso menditsua bezain tragikoa bilaka daiteke noiznahi. Putin oraiko diktadore prosaiko bat da, diktadorea halere, izigarri bortitza eta lanjerosa, gerlaren edonora hedatzeko gai dena, su nuklearraz mehatxatzen gaituela.
Nork geldiaraz dezake? Agian errusiarrek berek, denentzat hoberena litzateke. Bitartean hor dago ukrainarren erantzun miragarria, baita pairamen izigarria. Noiz arte?
Gerra 2014an piztu zen, ez 2022an. Europan ez dugu horren berri izan azken finean hilak jartzen zituztenak errusiaren aldekoak zirelako, eta beraz, ez zutelako inporta. Nazio Batuen erakundeak 2015an salatu zuen Ukrainako ejertzitoa ekialdean egiten ari zen sarraskia. Milioi bat errefuxiatu izan ziren Donbass eskualdean 2015ean, Nazio Batuen arabera.
https://www.unhcr.org/news/latest/2015/2/54d4a2889/ukraine-internal-displacement-nears-1-million-fighting-escalates-donetsk.html
Hori dena europa mendebaldean ezkutatu egin digute, NATOn baikaude, eta beraz, gure etsaiak baitira.
Errusiaren azken erantzuna, inbasio kriminala, ez da izan Ukrainak NATOn sartu nahi duela adierazi duelako, baizik eta Joe Biden AEBtako buruzagiak Ukraina NATOn sartuko zela esan zuelako.
Erabat ados Putinen deskribapenarekin. Diktadore bat da.
Eta izenburuko galderari erantzunez, jakinda hiltzaile odoltsu izan zirela biak, nik, Primo Levi-rekin batean, nahiago Stalin.
Ba ote! : Zein baino zein okerragoak,
Eta zuk zer duzu nahiago, Frantzia edo Espainia?
Hego aldean bizi den honentzat, agian Espainia okerrena eta Iparraldean bizi den Davantentzat, Frantzia.
Bat ala bestea, guretako berdintsu, zein baino zein inperialistagoak.
Argeliarrei edo Inotxinakoei galdetu behar
Eta Transkarpatiako hungaroek zer nahiago dute? Mila urteetan bertan bizitzen eta euren magyar hizkuntzako eskolak debekatu ondoren? Ez dute gerrara joan nahi Ukrainako estatu genozida defendatzera. Eta Besarabiako errumano eta moldavoak? Ez dut ulertzen Zuberoako euskaldun bat nola identifika daitekeen Ukrainako estatu artifizial eta ultrajakobino batekin. Justizia egitekotan Ukraina ko estatuaren egungo lurraldea banatu egin beharko litzateke eta ukrainar etnikoei utzi soilik eurak gehiengoa duten eskualdeak. Euskaldunok, Putin txarraren aitzakiaz, ezin dugu minoria nazionalen kontrako jazarpena onartu. Eta Ukraina ez da demokratikoa. Hitler edo Sralin? Ukrainako oraingo lurraldea Stalinek emandakoa da, eta bere garaian ukrainar pilo batek Hitlerrekin batera borrokatu zuen genozidioak burutzen. Galdera tranpatia. Momentuz euren senar, seme…gerrara bidaltzearen aurka protestatzen ari diren Transkarpatiako andrekin lerratuko naiz.
Bai-Ote eta hauekin niagok, Jean Louis,
Ukainiako gerrari dagokionez, protagonista nagusia ez duk (ene ustez) RasPUTIN, baizik eta SUGEGORRI-OTAN gurea.
Sugegorria dala… are gehiago erakutsi behar al dik? Ez al dik orain arte aski demostratu?
Ez ote da bera berbera Errusiako atarira bertara muturra sartu duena?
Zer eginen heunke heuk, Jean Louis, Sugegorri bat hire atarian sartuko balidakete?
Eta Sugegorria da, bera, Txinari setioa jarri nahian dabilena Pazifikotik eta leku guztietara bere gerra-untziak sartuz.
Sugegorri-NATO gurea EEBBek gidatzen dute, Europa inozoak bitartean bere burua harrapatuta duela (bere borondatez?, ezpata eta hormaren artean.
Chomskyk bere testametu politikoan esan bezala, EEBBetako jende boteretsuena eta populazioaren heren bat gerraren aldekoa da gaur egun. Hori duk tragedia, eta ez Errusiako populua.
Eta EEBBen gerrazaletasun honen zergatia aski argia duk: bere ekonomia ARMAMENTISMOAN oinarrituta dagoelako.
EEBBek ekonomia-krisi larriak jota, dolarra behera doala, bere Inperioa etzatzera doala… Digante arriskutsua dugu (Chomskyk dioen bezala) eta bere azken buztankadek mundu osoa asalda dezakete.
Ez dezagun deserra tiroa behar ez den itura.
Ba ote!, Josu; esplikatuko al duzue, argi, besteok ulertzeko moduan, zergatik eta, baldin eta arazoa izan bada Bidenek esandakoa, Ukraina NATON sartuko zela eta, eta ez Ukrainak berak NATOn sartzeko asmoa; baldin eta protagonista NATO bera bada, eta harekin munduan barrena egiten dituenak, zergatik, diot, Errusiak ez du NATO erasotu, eta Ukraina hautatu du besteoi dagozkigun kalteak neurrigabeki Ukrainari jasanarazteko?
Erramun; erabiltzen dituzun ideiak, batzu bederen, Espainiako inperialistek darabiltzatenak berak dira. Ukraina (Euskalerria, Katalunya…) ez da inoiz existitu, Lurra Stalinek emandakoa (!) da. Azken bi hilabetean ikusten ari garenak zuk esaten dituzunak ukatzen ditu nabarmenki, nahiz eta zuk esaten dituzun batzuk agian egia zerbait baduten.
Dakigunez, gerra tonto hauetan armagileek egiten dute negozioa; NATOk bere izakinak berriztatu behar ditu noizean behin, AEBko hornitzaileak eskuak berotu dituzte jada, kutxan sartuko diren milioiez amestuta. Europan ere negozioa handituko da, bezero berriak, Suedia, Finlandia, eta lehengoek ere gastu gehiago eginen baitute.
Errusiar Federazioak, aldiz, galerak; 25.000 lagun hil (hilarazi ditu), ibilgailu (agian zituen) gehienak txatar bihurturik daude (Azovstalerako langai?), helikopteroak eta hegazkinak milaka galdu ditu. Hala ere, badu aurrean mende bat armada berregiteko eta beste edozein nazio-herri-estatu desnazifikatzeko (AEB, Polonia, Hungaria?).
Tira, harrigarria bada ere, Errusia, inteligentsia handi batek gidatuta, Mendebaldeari jokoa egiten, AEBren-eta negozioen alde, eta NATOren zabalkundearen alde?, ala aurka?, nor esango zuen…
Bueno Haranburu ez zara nekatzen eten gabeko gezur zabaltze horrekin?
“Errusia setiatzen omen du, gero eta gehiago ere, beti aurrera eginez. Baina mapari so bat egin diezogun: Frantzia baino 17 aldiz handiago den eremu hori nondik zepoan har daiteke, nolako sarean sar?”
Errusiak, zabalera alimalekoa izanik ere, itsaso epelera sarbide gutxi ditu: Krimean Kaspiora, mendebalde muturrean Ozeano Barera (hau ere aise blokea daitekeena) eta Baltikora. Sirian ere ba omen du portu garrantzitsu bat. Besterik ez, eta denak arazoz beteak.
Bestalde, Errusia bezalako potentzia geopolitiko historiko bat honela tratatzea…. Hamarkadaz hamarkada mespretxu, umiliazio eta itotze-politikak.
Batek esan dezake espazio sobietar ohieko estatuek “subiranoki”, “beren borondatez” eta “libreki” onartu dutela AEBen eta NATOren hegal azpian egotea… Bai, eta milaka milioi dolarreko propaganda eta lobby lanari esker.
Horren adibide bat, Ukraina: porrot egindako estatua, oligarka ustelek gobernatua, naziak estatu-egituretan sarturik dituena, bere ekialdeko herritarrak bonbapean eduki dituena (errusiar inbasioaren kontrako erresistentzia aho bateko horrek, beharbada, ez ote du asko propagandatik?)… 2014an, John McCaine bera joan zen Euromaidango jendetzaren aurrean hitz egitera. Netflixen oraindik ikusgai dago dokumental antierrusiar eta NATOzale porrokatu bat, egun haietan gertatuari buruz. George Sorosek (Nola ez!) Sobietar garaitik sartu ditu bere sosak ukrainar erakundeetan…
Frantziako Canal+en “États-Unis: à la conquête de l’Est” erreportaian ederki erakusten dira AEBek espazio hartan egin dituen esku hartzeak, errepublika horiek interes amerikarretara erakartzeko. 2014koa izan arren, merezi du ikustea. https://m.filmaffinity.com/es/movie.php?id=804425
Bukatzeko, Asier Blas politologoari elkarrizketa, 13:00 minututik aurrera. https://youtu.be/jGquNMHYroY
Haranburu:
“Lurra Stalinek emandakoa (!)”
Leninek proposatuta-edo, ekialdeko lur zati zabala Ukrainiako Sobiet Errepublika Sozialistara atxiki zen, hain zuzen, Ukraina herrialde nekazariak industriaguneak ere eduki zitzan. Ondoren, gerraostean, Stalinek Poloniarena zen eskualde bat, etnikoki ukrainarra, Ukrainan sartu zuen eta, azkenik, Krutxevek (ukrainarra bera) Krimea Ukrainari “oparitu” zion, nahiz eta honen populazioa %90ean errusiarra izan. Azken finean, garai hartan denak sobietarrak zirenez ez zuen sobera inporta.
Egungo Ukrainaren mapa Sobiet Batasunaren zordun da eta egungo ukrainar herritarrek hizkuntza ta identitate anitz dituzte, hauetatik arras nabarmena errusiera. 2014tik Kieven nagusitu diren politikariek ukrainar nazionalitatearen ikuspegi etnizista eta esentzialista bultzatu dute, batez ere mendebaldean arrakasta eduki duena, baina ez ekialde eta hegoaldean.
Haranbururen uruzkinetatik ondorioztatu daiteke Baskonia Ukrainarekin eta Espainia Errusiarekin parekatu daitezkeela. Bale, Ukrainaren alde dauden eusko guztiak ukrainar nazionalisten moduko jarrerak hartuko balute Espainiatik liberatzeko NATOren laguntza izango lukete? Zergatik ez dituzte Azov moduko batalloiak sortzen? Edo Ukrainan ateratzen dituzten moduko testu liburuak ateratzen? Edo gaztelera eta frantsesa debekatu? Hori egingo balukete nigandik kritika txikiena ere ez lukete jasoko.
“Bueno Haranburu ez zara nekatzen eten gabeko gezur zabaltze horrekin?”
Gezur zabaltzea? Nik galdera pare bat besterik ez dut egin; dagozkionak erantzun bitza…
Esan ditudan zenbakiez ari bazara, (esaterako, zenbat errusiar hil den) tori beste galdera bat: nola posiblea da hiru egunetan nagusitu behar zen planetako bigarren armadak ezin menperatu izatea Ukrainako armada txikia, gastuan errusiaren ehunetik bat, non, bestalde eta esplikatu duzuenez, estatu artifizial bat den, errusiarrez betea, lurralde oparituak dituen eta identitate anitz duen?
Akaso Errusiak ez du identitate anitz bere baitan, non gudualdira Mongolia aldeko herritar zenbait hurreratu den, Txetxeniar asko omen, gehi Sirian errekrutatutakoak, eta Bielorrusiak ere parte hartzen ari den (Bielorrusiak ez bide ditu Ukrainak dituen arazo horiek, ezta? ez identitarioak, ez kanpo manipulaziorik, eta ez ezer…)?
Zuen azalpenak irakurrita, pentsa zitekeen Errusiar armadak Donbasseko Errepublika Txit historikoak eta Errusiartu gabeak, Donetsk eta Luhansk, independenteak berak baina Ukrainak sarraskitutakoak, errespetatuko zituela bere desnazifikazio zereginetan… kar, kar, kar…
Ehunetik hamar esan nahi nukeen, ez ehunetik bat.
Bo, hau desastrea:
Krimea Kaspioan kokatu dut, Itsaso Beltzean beharrean. Eta Ekialde Muturrean esan beharrean, “mendebaldean” esan dut.
Zer diok, Mikel
“Zergatik Erusiak ez eraso zuzenean NATO”, diok lasai asko hire butakaren batetik. Zer gura duk ba? Gerra nuklear bat atoan?
Eta Sugegorriari dagokionez, ez zeuzkeat ahanzturan uzteko bere laborategi mikrobiologikoak, Bidenek semeak berak finantziatuak; ezta ere Ukrainako gobernu fatxa-naziari oparitzen dizkion arma sofistikatuak.
Eta hi harrituta, motel, UKRAINAKO herriaren erresistentzia heroiko miragarriaz!
Eta ez ahaztu gu bion izenean bidaltzen ari diren armak, zertarako eta Donbass eta gainerako HERRI AUTODETERMINATUAK masakratzeko…
Agian egünen batean eskatüren dizkigüte kontüak…
Errusia zergatik da lurraldez handia? Zergatik ditu bere baitan hainbertze herr?
Inperialista ikaragarria izan delakoz. Herrien kartzela, Frantziaren moduan.
Ukrania ere bai? Jakina, baina bere ama bezainbat ez, asko falta zaio oraindik.
Normalena eta justuena ia beti ahulenaten alde jartzea da
Oraindik ez ditu bi urte, errusiar hizkuntza “defendatzeko” neurri eta lege ezarri zituela Putinen gobernuak. Errusiar hizkuntza defendatu gainerakoak ehorzteko, jakina. Neurri eta lege berriak gainerakoak suntsitzeko. Zoritxarrez informazio hark ez zuen oihartzun handirik izan gure herrian
Atzo Berrian Bikilaren artikulu bat Ukraniako eta Errusiako talde naziez. Benetan knformazio bikaina, informazioa, datuz ongi ornitua.
Datuak behar ditugu, jakinen gainean aritzeko, baina gehiegitan aritzen gara gure uste eta bihotza aurrean dugula. Eta ni aurrena gainera
Bikilarena artikulu ederra eta informazioz ornitua. Eskerrik asko
lagunok,
edozein motatako informazioa bat luzatzerakoan, ez dok komeni norbere saskian ezer gordeta uztea.
Adibidez, “A” hori:
Esaten duanean Errusia hizkuntza errusiera “defendatzen sartu dela beste hizkuntza batzuk ehortzeko”, erantsi behar duk Kiev-eko gobernuak errusieraren aurkako kanpaina egiten ari zela (eta ari izateko gogoaz diharduela, bere hizkuntza-programa edo kanpaina horren arabera)
Bazekiagu EZ Errusiak, EZ Txinak, EZ EE.BBek ez dituztela laket herri burujabeak, ezta herri horien kutur/hezkutza/hizkuntza burujabeak ere, ezta herriak eurak ere “aliatu fidelak” ez badituk, baina “akasño” hori, Estatu Inperialista GUZTI-GUZTIEN “akasñoa” duk, nahiz eta euren burua demokratatzat bataiatuta eduki.
Eta ez nuke gomendatuko EHaz eta beste ez dakit UKRAINAko zein partetaz gonbaraketak egitea. Nahasgarria besterik ez diagu izango.
Horrela, errazago izanen diagu gauzez inpartzialitatez juzkatzea.
Hara, Mikel
Zuk ulertzeko moduan: Zergatik mehatxatu zuen Kennedyk 3. mundu gerrarekin SESBen misilak Kuban lehorreratzen baziren? Erantzun dezakezu galdera hori? Bada, erantzun berbera da kasu honetan. Uste duzu geopolitikaren arauak diferenteak direla SESB erori zelako, agian?
Zergatik mehatxatu ditu AEBk Salomon Uharteak ? (bai, mehatxatu. Hauxe esan die AEBk Salomon uharteei: If steps are taken to establish a de facto permanent military presence, power-projection capabilities, or a military installation, the United States would then have significant concerns and respond accordingly. “Baldin eta de facto etengabeko presentzia militarra ezartzen bada, indarra proiektatzeko gaitasunarekin, Estatu Batuek kezka handiak izango dituzte, eta era proportzionatuan erantzungo dute”. Hori, hizkera diplomatikoan, mehatxu oso ebidentea da. Errusiak gauza berbera esan zuen 2008an Ukraina NATOn sartzea porposatu zenean).
Galdera horien erantzuna berbera da.
Diferentzia batekin, Salomon Uharteak Hawaiitik 5.000 kmra daude (eta kontinentetik, Kaliforniatik, 10.000 kmra), eta Kievetik Moskura 750 km besterik ez.
Nork esan zuen hiru egunetan garaituko zuela errusiarrek? Mendebaldeko prentsak. Entzun zenion halakorik Putini? Irakurri duzu halako berririk errusiar prentsan? Mendebaldeak esan zuen bi egunetan eroriko zela Kiev, eta ez zen erori. Bejondeiela ukrainarrei, Errusiak beren hiriburua konkistatzea eragotzi zutelako. Hortik mendebaldeko prentsak dio porrot ikaragarria izan dela. Sinetsi nahi duenak, sinetsiko du, noski. Nik pentsatzen dut Kiev hartzen saiatu zirela, eta ez zutela lortu, baina gerrak bi aste iraungo zuela asmakizun bat da. Gogoan izan AEBk Irak “ofizialki” hartzeko bi hilabete behar izan zituela, Bushek garaipena ospatu arte, “Mission accomplished!” famatuarekin.
Dirudienez, Errusiak betiko konkista nahi du: errubloa ezarri du hartutako lurraldeetan, errusiako internet sarera konektatu ditu, pentsioak ordaintzen hasi da… Hori ezinezkoa da bi egunetan egitea. Esaten ziguten santzioek errusiako ekonomia bi egunetan suntsituko zutela, eta ez dirudi eraginik gehiegi dutenik…
Nazioarteko harremanetan oso gauza ezberdina da Ukrainak NATOn sartu nahi duela esatea (horretarako 2014an estatu kolpe bat finantzatuta, eta erreferendumik gabe, noski, orain Finlandian eta Suedian egingo den bezala, erreferendum gabe, herrialde demokratiko horietan jendeak ez baitaki egoki bozkatzen, antza), edo AEBk esatea.
Estatuen arteko harremanetan kontua ez da zer dagoen ongi eta zer gaizki, baizik eta nola pertzibitzen duen estatu bakoitzak egoera, entitate subiranoak baitira. Eta pentsa dezakegu Errusiak ez duela arrazoi bere hiriburutik 750 kmra NATOren misilak jarrita kezkatzen bada, NATOk ez baitu Errusia inbadituko. Baina errusiarrek hori pentsatzen dute. Eta estatuak burujabe direnez, ezin zaie errieta bota, umeei bezala. Errusiak esaten duenean Ukrainan ez, gustatu edo ez, kasu egin behar zaio. Ukrainarekin jostatzen segitzea, AEBk egin bezala, erabat arduragabea izatea da, probokatzailea. Estatuak ez baitira indibiduoak, eta euren arteko harremanak ez dira sozialak. Estrategikoak dira. Logika erabat ezberdina da. Errealitatea hori da. Gustatu edo ez.
Eta errusiak 96tik daramaki “NATO ekialdera ez” esanaz. Ez zaio kasurik egin. Orain komeriak, bereziki ukrainarrek sufrituko dituztenak, Washingtonen hartutako erabakiengatik.
Zeini eta AEBei komeni zaie Ukrainako gerre hau ahal den beste luzatzea.
Leku aproposen da Sugegorriarentzat: hots,
Bere lurraldetik urruti
Moskowatik distantzia laburrera
Europa izorratzeko leku aproposa
LEKU GEOESTRAGIKO EZIN EGOKIAGOA!
Bai ote!: Arrazoitu duzu ongi, errealitatea kontatzen saiatu zara, geopolitika eta geostrategia eta hori guzia, ongi dago. Trunpek ere, geostrategia eta gainerakoak aipatuz Mejikoko Lopez Obrador presidentea bere lekuan jarri zuen Merkataritza librearen Hitzarmena berritu araziz, denen gainetik. Zergatik? Ni AEBetako lehendakaria naizelakoz. Hori zen arrazoi bakarra.
Zelenskik ere Lopez Obradorrek bezala amore eman behar zuen eta bermatu ez zela Naton sartuko?
Agian bai, baina Ukraniaren soberania zati bati uko eginez izanen zen. Zuk esnen duzu, interes geoestrategikoak horrela dira eta onartuko dizut.
Baina hemen, arrazoi geoestrategikoez gain, herri bat dago, jendearen bizitzeko dretxoak, amaren eta alabaren bizia
Eta Rusia horiek denak zangopean hartu ditu.
Ukraniak ere, era berean, beste herri batzuk zapaltzen ari dela. Ados, ados, baina gaur Rusia eta Ukraniako guerraz ari gara eta hor erasotzaile bat dago eta erasotu bat.
Nire galderak bi ziren, gutxienez, eta elkarren osagarri; “zergatik Kennedyk…” bai, mehatxu onartezina… orain hirurogei urte, Gerra Hotzaren “beroan”. Orduan, lehia alor guztietan ematen zen, ez soilik arma nuklearretan. Bonba atomikoa jaio berri samar zen, eta gaur egun, aldiz, lasterketa armamentistikoa gora, eta gero behera egin zuen, eta lehiakideak ugaldu, eta hegemonia lortzea ez dago hain erraz… Bi bloke ziren, norgehiagoka, eta beste estatuak bataren ala bestearen alde lerratu ohi ziren.
SEBS zenak misilak eraman egin zituen Kubara; Ukrainak ez du sarrerarik NATOn, nahiz eta orain arte horretarako asmotan egon. Baina eta, gainera, Ukraina inbadituta ere, sarraski neurrigabeak jasanik ere, NATOk ez du erasotu. Eta aitzaki ederra bazuen, nik uste. Baina ez bide du gerra nuklearrik nahi, dirudienez.
Nire galdera bikoitzari ez diozue erantzun: zergatik Ukraina hautatu duen Errusiak, aferaren oinarriak NATOren jukutriak besterik ez badira…
Defendatzen ari zareten defentsa-jokabidea ez dut ulertzen; Poloniak, aipatzen duzun subiranotasuna eta beste haintzat harturik, esan lezake gauza bera Bielorrusiari buruz. Zergatik Poloniak oonartu behar du “bere atarian” Bielorrusia bezalako Errusiaren morroia? Lukashenko astazakil horrek gaur ederra bota du: ez omen daki ia ezer Errusiaren asmoez eta operazioaz… baina bere lurretatik misilak ehunka eta soldaduak milaka atera dira Ukraina jipoitzera.
Errusiari aitortzen diozuen prerrogatiba ez diozue beste inori aitortzen, AEBrena justuki deitoratuta. Ederki.
Putini ez nion, ez, bi egunetan afera burura eramanen zuenik. Armaden tamainak ezagututa, hala ere, hori pentsa zitekeen. Baina Putinek edo bere militar buruek erridikuloa egin zuten. Kilometro askoko lerroa osatuz, alferrik, hornidura eskas, desertzioak, tanke salmenta… kontatzen direnak dira. Buchakoa bai, egin zuten, eta beste hainbat lekutakoa: desnazifikazioak horrelakoak ditu, antza. Tira, Putini aditu geniona, bezperetan, Ukrainan sartzeko asmorik ez zuela, hori bai.
Errusiak Errubloa ezarri duela diozu… pentsioak ordaindu… nori? Polonia aldera jo dutenei, Azovstalen gorde direnei, hobietan sartutako hildakoei? Zein erroldaz, zein irizpideren arabera? Zein diruz, Sirian eta beste lekutan, edo Errusian bertan, arrakasta eskas duen errekrutamendua egitekoaz?
Hau guztia, gezur handia ala egia txikia izanda ere, zail da ezkontzen NATOren inguruko arrazoi geopolitiko handi horietaz. Niri neuri, NATOrekiko kezkaz arduratu eta beste hamaika modu bururatzen zait, Errusiak erabil zitzakeenak, ez hain krudel, garesti eta miserable, Ukraina eta Ukrainako, baina baita ere Donbasseko herriak sarraskitzea eta herrialdea birrintzea baino egokiagoak. Esate baterako, gasaren gaia, gerra honetan askotan aipatzen duguna, baina zuen arrazoietan falta. Beste batzuk historiara jotzen dute, gainera, Austro-Hungariar inperioa eta Kieveko Rusa eta guzti. Auskalo Putinek NATOren aurka duena ez ote datorren Vladimir I.arengandik ere…
Errusiako ekonomia nahiko suntsituta zegoen lehen ere… eta galdu dituen armak berreskuratzen gastatuko duena oztopo izanen du, agian zigorrek baino handiagoa… Zigorrak deustako ez direla zure ustez…, hori da, bada, Mendebaldeak egin duen erantzun sendoena, denboran behintzat, kenduta borroketan gastatzen diren armak eta. Badaezpada, NATOk ez du armaz zuzenki erantzun, baina ezta Ukrainak sarri baino sarriagotan eskatu duen zeru ixteaz ere! A, sugegorria ez da uste bezain gaiztoa ala?
Lehengoan nioen Errusiak atzerapena daukala; ekarri dituzun estrategia geopolitikoaren teoriak, hots, estatuek zer interpretatzen duten, beren jokabide ez indibiduala… horrek guztiak jokuen teoria dakarkit gogora. Orain berrogeita hamar urte, AEBetan erasotu behar zela zioten batzuk, SESBi lehen kolpea eman beharra zegoela, erakusteko nork duen indarra, ausardia, eta lehenengo kolpea ematen duenak abantaila duela… jokuen teoriaren ondorioa da, haatik, lehenengo eta behin kooperazioa dela onura gehien dakarren jokabidea. Baina beste aldetik beste hainbeste jasotzen ez bada, bigarren aldian kooperazioa bertan behera utzi. Hori, oker gogoratzen ez badut, zero batura emaitza ez duten aferetan, gerra kasu.
(Berriki, Errusiako telebistan (bakarrean, noski) arma nuklearrak erabiltzearen alde egin du zenbaitek, eta beste batek Ukrainarren esterilizazioa eta Mengeleren lantxoak gogorarazten dituztenak aipatu… hirurogei urteko atzerapena… hain zuzen)
Bestalde, Errusiak a esan badu, kasu egin behar “zaio”? Nork, Ukrainak? Suedia eta Finlandiak? Poloniak edo Bielorrusiak? Espainiak?
Azken hitza. Komeriak amaitzen direnean, beharbada Washingtonen hartutako erabakiak irabazle izanen dira. Ukraina berreraikitzen askok lagunduko dute, negozio eginez bidenabar. Ukraina de facto NATOren lagun, Europaren lagun (interesatua, jakina). Putin, Errusia, bere armada eta soldaduak, eta herritarrak nola geratuko diren, batek daki…
2014an hasi zen, eta hor erasotzailea Ukraina izan zen, horrek ez zigun inporta, oraingoak kezkatzen gaitu. Zergatik ote? Ziur giza eskubideengatik dela, bai jauna.
Zeinen dretxoak? 2010an Yanukovich bozkatu zutenenak? Errusiarekin adiskidetza bilatzen zutenenak? Horien eskubideek ez gaituzte kezkatzen. Zergatik ote? Ziur demokraziagatik dela, bai jauna.
Gerra hotza amaitu zen, egia da. Zergatik, Varsoviako Ituna desagertzean, ez zen NATO desagertu? Nork mantendu du hemen gerra hotzaren logika? Putin orest zegoen 2000an NATOn sartzeko, zergatik ez zitzaion utzi?
Polonia eta Bielorrusiaz, argi eta garbi: Poloniak ez du gaitasunik, ez aliaturik, ez interesik gaur gaurkoz Bielorrusia erasotzeko. Horregatik ez du egiten. Biharko egunean Poloniak erabakiko balu Bielorrusia konkistatzea estaruaren biziraupenerako funtsezkoa dela, aldatuko litzateke panorama.
Hara, zergatik ez dugu euskaldunok estatu bat? Zergatik da Trebiñu Burgos? Espainol eta frantsesek ez digutelako uzten. Orain, Errusiak erabaki du Ukrainari hego-ekialdea kentzea. Logika berbera da. Gustatu edo ez, horrela da mundua.
Ikusten dut benetan sinetsia zaudela, Fukuyamarekin batean, historia amaitu dela eta gerra hotzaren ostean jada ez dagoela garapenik. Horregatik diozu atzeratua ikusten duzula Errusia. Nik ez dut uste hori horrela denik. Geopolitika ez da deus aldatu SESB desagertu zenetik, eta blokeak mugitzen ari dira, berriro. Orain Txina dator. Egoera horretan Errusiak bere tokia bilatzen du.
Berriro diot, Mikel, ni ez nator hona errusiarren apologia egitera. Nik ere entzun ditut errusiarrak, eta ez zait batere gustatu. Gustatu ez zitzaidan bezala Poroshenkok, Presidente zela, ekialdeko ukrainarrei buruz esan zuena. Antza, batzuk soilik errusiarrek esandakoak dituzue gogoan. Nik denenak.
Zergatik Ukraina? Errusiako errelato nazionala Kieven hasten delako, Espainiakoa Asturiasen bezala. Gauza bat da indar militar etsaia ekialdera zabaltzea Baltikoan, edo balkanetan, larria eta salagarria errusiarrentzat, baina asumitu beharrekoa eta beste bat, errusiaren mitologia nazionala aintzat hartuta, etsaia Kievera iristea. Horrexegatik jokatu du horren bortitz Ukrainan, eta ez zituen inbaditu lituania edo estonia. Azken finean, Errusiak ere badaki geopolitika jokoa nola den, eta badaki AEBren indar militarra berea baino dezente handiagoa dela (gogoan izan, NATO da munduko gastu militar osoaren %51). Baltikoak galdutzat jo zituen, kexatu zen, ez zitzaion kasurik egin, eta abisua eman zuen (2008an, ez da gaurko kontua), “Ukraina NATOn ez dut onartuko”. AEBk pentsatu dute garaia zela NATO Kievera iristeko, horretarako estatu kolpe bat egin dute. Nik uste dut admoa zela Errusia bazterrean utzi eta Txinan zentratzea. Baina, Errusiak badu neura bat “ama aberria” babestearekin (Poloniako XVII. mendeko inbasioan, Napoleonen garaian, nazien garaian, eta gaur egun berbera dena), eta azken bala erabili du.
Errubloa ezartzearena eta hartutako lurraldeak errusiako internet sarean konektatzearena mendebaldeko prentsak publikatu du, beraiei galdetu.
Eta NATOk ez du armaz erantzun, argi baitute eraso zuzen bat 3. mundu gerra dela. Horregatik, Errusiak ezin du itxaron Ukraina NATOn sartu arte, bestela betiko galduko bailuke. Bai NATO eta bai Errusia oso kontziente dira bien arteko eraso zuzen batek gerra nuklearra dakarrela. Sugegorria izatea gauza bat da, eta ergela izatea bestea.
Ematen du batzuk desiratzen zaudetela horretarako…
orakurria diat Bikilarena. bere tesia da ezen DENAK DIRELA BERDIN. Beraz…
Ni ez niagok horrekin bat: “denak ez dare berdinak”,
ez politika alorren: politikari guztiak ez dira berdin ustelak;
ez irakasle unibertsitario mailan: guztiak ez dira berdin kolonialistak, etab. etc.
Eta Bikilaren inkesta txit dokumentuan, aktore txit garrantzitsuak falta dira, adibidez:
mertzenario israeldar espezializatuak
300 britaniar espezializatu sabotaietan (Bucha)…
nik dakidanez bederen
Ukrainian gerra-espezialista guztiak sartuta daude, Sugegorriaren gozamenerako
Narratiben arteko talka
Bi argudio guztiz faltsuak Kremlineko propaganda aparatuak zabalduak eta ”ezkertiar” Putizaleka bere egin dutenak.
Bata: Errusiak 2014ko Maidango Iraultza «kolpe faxista» izan zela eta Ukraina estatu nazi bat dela baieztatu zuen, eta Putinek eta bere jarraitzaileek hainbat urtez erabili izan dute Krimearen okupazioa eta Errusia-zaleei herrialdearen ekialdean emandako babesa justifikatzeko. Ez zuten gauza bera esan Poloniari edo Hungariari buruz. Bai anexionatu nahi duten herri bati buruz. Hor datza gakoa.
Baina Errusiaren baieztapena faltsua da:1 Ukraina estatu liberal-demokratikoa dela, baina inperfektua,2 boterean aldaketa nabarmenak eragiten dituzten hauteskunde askeekin; besteak beste, 2019an Volodimir Zelenski erreformatzaile liberal-populista hautatzea. Ukraina ez da estatu nazi bat, eta hau zalantzarik gabea da: errusiar casus belli-a gezurra da.
Jarrera arbuiagarria eta arduragabea da, kontuan hartuta konspirazioaren teoriak ugaritzeak ez duela inoiz posizio emantzipatzailerik bultzatzen, eskuin muturrari eta arrazakeriari baizik. Ukrainako gerraren kasuan, anti-inperialista ergel horiek, nahiz eta horietako batzuk beren burua antifaxistatzat jo, eskuin muturraren zati handi baten aliatu zirkunstantzialak dira faxisten eragina hauspotzen dutenen heinean.
Ukrainan, erasotzailearen nortasuna mundu guztiak ezagutzen du. Putinen erasoaldia NATOren zapalkuntzei nolabait erantzutea uste bada, 3ezer baino lehen erasoaldi inperialista eta kontra-iraultzaile baten jarraipena da. Krimea inbaditu ondoren, Siriako (2015-2022), Bielorrusiako (2020) eta Kazakhstango (2022) matxinadak zanpatzen lagundu duela, Putinek jada ez ditu onartzen protesta haize horiek –Maidango matxinadan presidente Errusia-zalea boteretik kentzeagatik sinbolizatutakoak– bere eragin-eremuko herrialdeetan.
Putinek, bere boterea ahuldu dezakeen asmo emantzipatzaile oro zanpatu nahi du. Sirian bezala, ez dago zalantzarik nor den gerraren erantzule zuzena. Baxar al-Assaden Siriako erregimenak, manifestatzen zen jendeari tiro egin zien, espetxeratzeko eta torturatzeko agindu poliziari, protestaren lehen egunetatik, alde bakarrez erabaki zuen herritarren aurkako gerra hastea. Askatasuna eta berdintasuna defendatzen dutenek beren herriari gerra deklaratzen dioten diktadoreei aho batez kontra egitea gustatuko litzaiguke.
Bestea: Kremlinen narratibaren arabera, ukrainarrak Donbassen bere burua errusiartzat duen herri berezia dagoela ukatzeaz gain, herri horrekiko eraso kriminalaren egiletzat jotzen du genozidio bat burutu nahiaz.4 Ukrainarrek kontrako iritzia dute. Kremlinek artifizialki pizturiko arazo bat dela herrialde hori bereganatzeko asmoz.
Badaude Ukrainarren bertsioarekin hurbilago dauden errusiar historiagile batzuen iritzia. Horietakoa da Nikolay Mitrokin errusiar historiagilearen bertsioa, zeinen arabera, Donbasseko gudu militarrak Errusiako Federazioaren ekimenez hasi ziren, FSBko (Segurtasun Zerbitzu Federala, Errusiako zerbitzu sekretua) Igor Guirkine (Girkin) teniente koronel erretiratuaren gidaritzapean Krimeako Batailoia Ukrainako muga zeharkatu eta Donbassen instalatu zenean5.
Modu esanguratsuan, Inteligentzia Zuzendaritza Nagusiko (GRU) indar berezietako kide ohiek eta distrakzio-jardueretan trebatutako Errusiako armadako beste borroka-unitate espezializatu batzuek osatzen zuten batailoia. Girkin izan zen, 2014ko apirilaren 12an Sloviansk/Slaviansk hiriko administrazio-eraikinei eraso ondoren, gudu militarrak hasi zituena poliziarekin eta, ondoren, Ukrainako armadarekin. Girkinek Ukrainako armadari harrapatutako Nona mortero autopropultsatu bat etsaien posizioak [ukrainarrak] bonbardatzeko erabili ondoren hasi zen. Helburu horrekin, Nonak (eta geroago hirira ekarritako beste arma batzuek, neurri batean ukrainar armadari atzemanak eta beste zati batean errusiar armadak hornituak) tiro egin zuen hiriko bizitegi-eremuetatik.
Ukrainako zati hau herri-autodefentsako indarrez mozorrotutako talde kriminalek hartu zuten kontrolpean, eta hori izan zen historia post-sobietarreko lapurretarik handiena. Hiritar dirudun guztiei beren dirua, autoak eta etxebizitzak konfiskatu zizkieten buruzagi armatuek, haietako asko eta haien senideak sotoetatik aterarazi, torturatu eta umiliatu egin zituzten, senideek bahiketen zenbatekoa biltzea jarduten zuten bitartean. Denak ez ziren bizirik atera, ezta gutxiago ere (eta askok osasuna galdu zuten han).
Interesa duten pertsonek Googlen bila dezakete banda odoltsu horren historia: URSS-Bryanka (LNRren atzeguardia kontrolatzeaz arduratzen den unitate berezi bat), baina hau mota honetako formazioetako bat baino ez zen izan, gehienak gaur egun existitzen ez direnak. Izan ere, buruzagi armatu eta borrokalari asko hil ziren Donetsken beren arma-kideen eta aliatuen esku, eta 2017an soilik egoera normaltasunera itzuli zen, beste era batera esanda, oposizio politiko ororen zanpaketara eta boterearen bertikalaren harrapakinaren banaketan etengabeko gorroto eta hilketetara.
Iosu. Nik ez dut esan denek beridenak direla. Aitziz, nire uste apalean Errusiarrek dira gatazk honen erantzule nagusiak. Argian argitratutako argazki batean hauxe irakurri nuen ingleses. Euskerara itzulita: Errusiak borroka uzten badu, akabo gerra; Ukrainiak borroka uzten badu, akabo, Ukrainia. Bada diferentzia.
Noski errusiarrak direla gatazka honen erantzule nagusiak, batez ere Ukraina ekialdeko errusiar hiztunak. Maidaneko estatu kolpearen ondoren euren kontrako genozidioari inolako trabarik ez baliete jarri: hau da hiltzen utzi edo bertatik alde egin izan balute eta Errusiak ez balu ezer egin sarraski hori geldiarazteko…. Ez zen gerrarik izango. Ukrainak garbiketa etnikoa behar bezala burutu izan balu bere lurraldearen Ekialdean….ba orain segurutik bere Mendebaldean ibiliko lirateke hungaroak, eslobakoak, rusinoak, moldaboak eta errumanoak akabatzen. Baina nonbait badago humanitarismo pittin bat munduan hori ekiditeko.
Ai Erramun, noski Ukrainiako gobernuek egin duten guztia ez dudala gogoko, ezta Baltikoen nazioetean gutxiengo errusieko egiten dutena, baina, ze uste duzu mendetan errusiaren jazarpenak (Sobiert Batasiunarenak barne) herrie horietan ez zirela suertatuko halamoduko errusiafobia? Nik ez dut gogoko inongo fobiarik, ez han eztan hemen (alegia gaztrlainarekiko) alegia zanpatuek behin askatu zanapatzaile behurtzea (estae baterako israeldarrak palestinarrekin). Alabaina ez sinistu Kremlinek dioen guztia Donbasekoako gertakizunei buruzkoatak eta errusietarrei ustesko zapalkuntzaren errelatoa. Ba dira, eta ez ukrianaiarrak prezeski, errusiarrak ere, diotenak Krimeako anexio-okupazioaren ondoren, Putinek sortu zuela artifizialki Donbasseko gatazka bertako kolaboratzaile batzuerekin, gehinek nahiko mafiosoak (ikus aurrerago idatzi dudana errelatoen gatazkari buruzkoa). Bestaldetik ukraniar nazionalismoari buruzkoa iritzi batzuk (nazio artifiziala, gutxiengoei zapalkuntza eta abar) oso antzekoak direlaeuskal nazionalismoari buruz esandakoak espianiar nazionalismoaren aldetikoak.
Sirian obskurantismo takfiria eta garbiketa etniko-erlijiosoak geldiarazi dira, nahiz eta oraindik fokoak egon, batez ere “Baxar Alassaden erregimenari” (alegia, Siariar Errepublikako gobernu legal eta zilegiari), Siriako armadari eta honen aliatu Errusiari esker, besteak beste. Gerra latz horretan ez dute batere lagundu ez NATOk, ez EBak, ez AEBek, ez Israelek, ez Turkiak, ez gure lagun kurdu sinpatikoek…
Jakina da, alde guztiek onartua, Siriako gobernuak hasierako protestak, kausa sozioekonomikoa zeukatenak, jazarri egin zituela. Hori onartezina da.
Ordea, gobernuaren kontrako borroka armatuan ORAINDIK ERE herri-matxinada eredugarri bat ikusten duzuenok ez dakit zenbat gelditzen zareten: seguru, nik dakidala, Alba Rico, Hibai Arbide eta zu zeu tartean. Benetan? Matrakarekin segitu nahi al duzu?
Segiko duzue sinesten, irensten, jo ta ke, Homsen Alassadek ez dakit zenbat aldiz bonbaz eraitsitako ospitala, Kasko Zuriek zazpi alditan hondakinetatik salbatutako neskatoa, Hillary Clintonek hain maite dituen YPGko gerrillari feministak, Europar Batasunetik ofizialki armak jaso dituzten “errebelde moderatuak”…
Bart erreportajea ikusi nuen telebistan, Sextan, hain zuzen ere. Donbass bisitatu zuen kazetari ekipo batek. 2014an egindako bisita da. Orain batzuk diote gerra hau ez dela orain hasi, 2014an baizik. Tira, ez bata eta ez bestea. Orain ez, 2014an ere ez.
2014an eta ordurako, zortzi urte gutxienez bazuen Putinek Ukraina eta nazi, faxista ideiekin lotzen eta lotuarazten. Beraz, lehenagoko kontuak dira asmaturiko ezaugarriok…
Donetskeko “milizia” (mertzenarioak) Errusiak sustatu zituen, eta Ukrainako armadarekin gatazkak bultzatu. Batzuk Errusiar armadan aritutakoak, bestetzuk Ukrainar ordainduak. Ukrainako armadak denboraz borrokatu zuen, baina ez masakrerik, ez Errusiar hiztunak zapaldu eta ez ezer. Noraino horrela, non bertako dirudunek indar paramilitarra antolatu zuten, berez diruz, Errusiarzaleen aurka egiteko. Ez nazi eta ez ezer.
2014an, inork ez zekien, ez eta Putinek berak ere, 2022an Ukraina inbadituko zuenik, NATOren “atarira etortzea” hainbeste gauzatuko zenik, baina ezta Ukraina “estatu artifizial” denik ere. Hori guztia geroago asmatu dute.
Beste artikulu bat eskuratu nuen lehengoan; hau 2008an idatzitakoa da, eta kontatzen du zein den egoera, une hartan, Hego Osetian. Eskema, eta batez ere Errusiaren atzetikako jarduna, errepikatzen da guztiz. Errusiarrak “infiltratu”, gero gatazkak piztuarazi, ondoren Errusiarrak “defendatzera” pasa, gero Georgiaren erantzun militarra, arma borrokak, Hego Osetiarrei Errusiar nazionalitatea eskaini edo eman, eta azkenik Hego Osetia Errusia da.
Donbasseko garapenaren oso antzekoa; jakina, atzean beti Errusia inperialista. Hemen ez da NATO aitzakia, hemen ez dago nazirik, hemen Errusiaren zapaltzaile izaera dago. 2008An idatzitako artikulua da, berriro diot. Antzekotasunak nabarmenak dira. Honetan ere, inork gutxik egin zuen ezer Hego Osetiaren alde…
(Inork beste iruzkin sorta batean nire alegoria irakurri bazuen, Nafarroaren konkista eta Ukrainako inbasioa direla eta, konpara bitza orain bi adibide hauek, Donbass eta Hego Osetia, Nafarroaren konkistarekin; laster ikusiko du, esaterako, Azovstal eta Amaiur leku “hermanatuak” direla… edota Errusiar Popearen lana eta Aita Santuarena gure kasuan zein egokiak diren… )
Egokia guztiz Bikilak ekarri duen esaldia, nork ere borroka uzteaz; nik esango nuke, bide beretik, Gerraren kontra agertzen direnen kargu, edo Ukrainara armak bidaltzearen aurka, bakearen izenean, Ukrainak Errusiarren armak suntsitu nahi dituela, Errusiarren armek Ukraina suntsitu ez dezaten.
Errusiak, aldiz, Ukraina suntsitu nahi du.
XXI mendeko Ukraina XVI mendeko Nafarroako Erresumarekin konparatzen hasiko gara? Ba erraza litzateke: Nafarroako gaztelar zaleak Baskongadetako gaztelarren laguntza izan zuten euren lurraldea Gaztelako inperio talasokratikoan integratzeko, eta beraz Kieveko Errejimenak ere bere lurraldea NATOko inperio talasokratikoan integratu nahi dute. Ukrainaren independentzia ez dute nahi. Gainera orain ere Baskongadetako kolaboratzaile haien ondorengoek inperio talasokratikoaren alde daude, NATOren alde alegia. Fernando erregea=Biden eta Leringo kontea=Zelensky. Inglesek ere lagundu zioten Castillari orduan eta orain AEBri. Eta Azovstaleko ukronazien egoerak antz gehiago du Loiolako Inaziok Iruñan jasan zuen setioarekin. Ebakuatzeko aukera eman zioten. Amaiurrren eutsi ziotenen ondorengo espiritualak Donbasseko herri errepublikako milizianoak dira eta ez Azovstaleko kriminalak.
Huts egin duzu: Fernando Erregek bere armada (prestatua…?) sartu du Ukrainan, bere indar guztiekin, baina NATOk uko egin dio Nafarroako lurretan sartzeari; Leringo kontea ez dute Ukrainarrik gehienek hautatu, deustarako ere. Azovstalen gelditu direnek azken gordelekua babestu zuten Gaztelarren aurka, baina Zelenskyk, herriak hautatuak, bere hiriburuan dirau, erresumako hiriburu Iruñeyv.
Dena den, nire alegoria (ezen ez konparaketa zehatz) ez bide zenuen irakurri, eta gainera ez du askorako balio. Kontua da bai Fernando Gaztelako Erregek eta bai Putin Errusiako Tsarrak, nork bere inperioa nahi duela, eta trikimailu antzekoak baliatu dituztela.
Dakizunez, legitimistak ez ziren, Nafarroa hartan, Beaumondarrak baino hobeak, eta gainera Putin sartu orduko, nahiko berrantolatuta zegoen erresuma. Hainbat Beaumondarrek, dena den, bizkar eman zioten gero, ikusi zutelarik Gaztelak zer nahi zuen Donbassen. Donbass, BI errepublikak osaturiko… zerbait (ez baita “Donbasseko herri errepublika”), ez da existitzen Putinek dirua sartu eta mertzenarioak erosi arte.
Ados nago Joxe diozun gauza askorekin. Neronek Zuzeun aipatu dut Putinek nola desagerrarazi zituen LPR eta DPReko hasierako hainbat buruzagi, bereak jartzeko. Errusia ez da santu.
Baina, egitate batzuk ezin dira ezkutatu: 2014an Maidango kolpean ez zen Ukrainako konstituzioak ezartzen duen kargugabetze prozedura jarraitu. Estatu kolpe bat izan zen, Ukrainarren gehiengoak lau urte lehenago bozkatu zuen presidentearen aurka. Ez dut nik inoiz “faxista” edo “nazi” adjektiborik erabili kolpea definitzeko, baina kolpea izan zela, zalantzarik gabe, SBUk bideratua. Kolpe horretarako, halaber, AEBn finantzaketa egon zela Victoria Nulland inpresentable horrek onartu zuen. Youtuben dago bideoa. Prezioa ere badakigu: 5.000 milioi dolar.
Hortik aurrera, argi Errusiaren erasoa inperio baten erasoa dela, bere mugan beste inperio batek estatu kolpea finantzatu ostean. (Erregimen horrek Alderdi Komunista legez kontrako deklaratu zuen, eta geroztik, ezin izan da hauteskundeetara aurkeztu. Gogoan dugu nola ezker abertzale gabe, Patxi Lopez atera zen? Ba halaxe atera zen Poroshenko 2015an. Horri hauteskunde “garbiak” edo “askeak” deitzea, ez dakit ba nik…)
Zelenskik kanpainan errusiarrekin harremanak normalizatzea eta NATOren erreferenduma agindu zituen. Arrasatu egin zuen (botoen %70), bereziki ekialde eta hegoaldean (Lviven Poroshenkok irabazi zuen). Gero, “gaur hitza eman, bihar haizeak eraman”. Noski, zaila da herrialdean milioika dolar sartu dituen nagusiari ezetz esatea… Ukrainako herriak sufrituko du hemen, bi inperioren arteko lehiagatik.
Zu etorri zara Joxe, narratiben talka salatzera, eta ezkerreko putinzaleen gezurrak salatzera, eta hara: lehena zara artikulu honen iruzkinetan Kieveko erregimena nazia dela adierazten (naziak gobernuan infiltratuak daudela esan zuen iruzkingile batek: diferentzia sotila, baina egia osoa. Edo hori ere ukatuko da?). Kolpea “faxista” dela ere, lehenbizikoz artikulu honetan zuri irakurri dizut. Eta oraindik ez dut ezagutu ezkertiar bakar bat Putin defendatu didana. Errusiaren jokaera justifikatu, SESBen nostalgia, eta nahi den guztia, baina Putin defendatu? Ezkerreko nork? Hori ere errelatoa da.
Hemen pentsatu nahi dugu Putin eta Errusia gauza berbera direla, baina ez dira. Putinen aurkari eta mendebaldearen heroi den Alexey Navalnyk berak ontzat eman zuen Krimea hartzea 2014an. Errusiak ikusi du arriskua Kieven NATO sartzen bada, eta Errusiak hasi du gerra, ez soilik Putinek.
Gerra hau ez da ezker-eskubi ardatzean azaltzen. Faxismo-antifaxismo irakurketak zentzurik ez du Ukrainako faxistak anarkistekin batean dabiltzanean gerran. Hau inperioen arteko gerra bat da. Horregatik halaber, ezkerretik egin nahi diren Zelenskiren apologiak erridikuluak dira: Inperio baten morroi bat goraipatzeak beste inperio bat salatzeko ez du zentzurik.
Ukrainak bere bidea “normal” jarraitu balu 2014an, gaur egun ez litzateke gerrarik. AEBk NATO Kieven nahi zuten ordea, Moskutik gertuan misilak ezarrita Errusia behingoz “neutralizatu”, eta Txinan zentratzeko. Eta Errusiak erabaki du nahiago duela Ukraina indarrez eta bortxaz hartu, Kiev NATOn sartzeko aukera asumitu baino. Inperioak inperiogintzan. Eta Ukrainako sektore politiko batek, mendebaldean indar handia duenak, kontu zaharrak kitatzeko baliatu du AEBn interes hori.
(Azken aholkutxo bat: historialariak onak dira beraiek bizi ez duten garaia aztertzeko. Beren garaia aztertzeko, gainontzeko guztiok bezain partzial eta sesgatu dira.)
Eta Mikel, segi “la sexta”ren bidez zure burua informatzen. Horrela bai! Horrela lortuko duzu benetako informazio garbia. Ironiak utzita, Russia Todayren baliokidea da La Sexta. Informa zaitez zein den Ferrerasen biografia eta zein mafiosoren eskutik (eta diruekin) iritsi zen Sextara. Pista bat: Perez du abizena, eta Florentino izena. Espainian gehien agintzen duen tipoa.
Nik esana dut argi eta garbi: Ni ez nago prest, Ukrainaren independentzia dela eta, ez armak hartzera, ez gerra nuklear bat izatera. Ukrainarrek ez dute inoiz armarik hartu, ez guri armarik saldu, are gutxiago dohan eman, gure herriaren independentzia babesteko.
Eta egoera Nafarroako konkistarekin konparatu nahi duzuenoi, batzuei eta besteei, detaile bat ahazten zaizue: erdi aroan ez zegoen bonba nuklearrik.
Segi dezagun bonba nuklearra duen herrialde bat itotzen, eta egingo dugu denok barre. Hilerrian.
Zelenskyk hauteskunde batzuk irabazi zituen baina kanpainan agindutakoa ez zuen bete, beraz hauteskunde horiek ez dute balio pailazo horren agintea justifikatzeko. Armada naziek argi eta garbi esan zioten zer egin behar zuen. Gainera alderdi politikoak debekatu ondoren, ez dago dudarik Ukrainako errejimena ez dela demokratikoa eta ez duela bertako herritarren borondatea gauzatzen. Bestalde oso argi dago gure artean errejimen nazi bat babesten dutenak ere naziak direla. Novorussiako errepublikak existitzen dira askapen nazionaleko buruka arrakastatsuak burutu direlako. Bertako herritarren borondatea armen bitartez gauzatu delako.Beste irtenbiderik ez dute izan baina azkenean Maidaneko Errejimenaren zapalkuntzatik askatu dira.
La Sextan argitara eman zuten erreportajetik, bertan mintzo diren lekukoen hitzak ikasi nituen. Bost axola Florentino eta gainerakoa. Nahita aipatu nuen katea, bai bainekien norbaitek mezulariaren kalitateaz jardungo zuela, baina ez edukiaz.
Zuk ez duzu Errusiaren apologia egiten, ez duzu Putin maite, eta aipatzen dituzu alde horrek egin jukutriak; baina Ukrainaren historia eta bilakaera aurkezten diguzu; txaloak, baina uneko gertaerak dira, berriro diot, nire ustetan, gerra honen inguruan, esate baterako armak Ukrainarrei eman ala ez jarrera hartu behar badugu, uneko gertaerak dira pisatu beharrak, ez tartaroen historia…
La Sexta kritikatu duzu; Berria kritikatzea tokatzen zait niri: bere Telegram kanalean berri eskas atera du gerraz, informatzeko ezer ez balego bezala. Soilik, Putinek gaur hala esan duela, Irujok ere hegazkinak eskatu zituela bere garaian, hainbat Ukrainar heldu dela Euskal Herrira… Hor ez dut Errusofobia ikusten, baina ematen du Errusiaren dotrina ongi irentsita daukatela, deus ez esateko gerra honen salbaikeriaz eta Putinen gezurrez. (Zeren eta, Putin eta Errusia ez dira gauza bera, zure aburuz, baina gaur Putin mintzatu da Moskun, Errusia guztiaren izenean eta mundu guztiaren aurrean Errusiaren izenean). Denok ez dugu zuk edo Bikilak dituzuenak bezalako informazio bide oso eta zehatzik, eta behar genuke gutxienik gureak informatzea mami gehiagoz, eta ez Putinen propaganda emaileek uzten duten neurrian soilik.
Erramun: Ukraina barnean gertatu direnak eta ez direnak, horiek bai bertan garbitzeko kontuak direla, eta ez noren eta aldameneko munduko bigarren potentzia omen den armada baten indarrez konpontzekoak.
Ez dago planetan herrialde edo estatu bat aldi berean nazi dena, zernahi den horren esanahia, eta beste herrialdeak konkistatu eta planetan buru izan nahi ez duenik. Ez dago nazi izaterik hobi hutsez, izateagatik.
Pailazo horren helburu argiak ziren Europan sartu eta NATOren gerizpean ere sartu, hain zuzen hamarkadak dituelako Errusiar inperioaren mehatxupean. Ez Europa puska batez jabetu, eta ez azkenaldian, kasu, Krimea berreskuratu, nahiz eta nazioartean argi asko izan bai Krimea eta bai Donbass Ukraina direla. Errusiak muturra nonahi sartzen duela ezin uka; agian, bere tamainarekin askietsiko balitz, lasaiago egonen zen…
Pailazo horrek iritziz aldatzen du egunetik egunera, ez da gauza ezer koherenterik esateko, segurutik hauts zuriaren eraginez. Krimea eta Donbass ez dira ukrainiarrak, ez kulturaz eta are gutxiago historiaz. NATO ez da erakunde demokratikoa, inperio anglosaxoiaren tresna militarra baizik, eta EHan ezetza esan zioten, erakunde horretan parte hartzeari. Ukraina estatu nazia da, eta ondo ulertzen du Haranburuk horrek zer esan nahi duen. Eta oraingo lurraldeari eusteko lejitimitatea aspaldi galdu zuen: ukrainiarrek erretiratu egin beharko lukete Errumaniari, Moldabari, Eslobakiari, Hungariari…lapurtutako lurretatik. Eta noski Errusiak eskubide osoa dauka sobietarren garaian oparitutako lurraldea berreskuratzeko, ukroek ez dituztelako bertakoen giza eskubideak errespetatzen. Eta zuek zergatik daukazue nazi batzuei armak bidaltzeko eskubidea? Diru publikoekin errejimen nazi, krudel eta korrupto bat babesteko? Ukraniaren alde zaudetenok ez zarete demokratak. Eta ukroak bere neurrian inperialistak eta genozidak dira:bere lurraldeko ukroak ez direnak esterminatu nahi dituzte. Eta zuek masakre horren kolaboak.
Funtsik gabeko baieztapen hutsalak zureak, Errusiak diktaturikoak. Gezurrak ere bai. Nik ikusten ditudan irudietan, berrietan, bideoetan, ez dut horrelakorik ikusten, eta horiek ez datoz bat zure ameskeria horrekin. Bai ikusi ditut Errusiar soldaduak lapurretan, eta makarrak bezala tankeaz derrapeak egiten, suntsiketa lanetan beti ere. Erasoen ondorioak ere ikusi dtut, milaka hondakin.
Zelensky pailazoa izan daiteke, baina Putinek atzo bota zituen ergelkeriak, horiek ez dira irrigarriak. Ukrainarrek, aldiz, borroka eta pairamen latzenean ere, umorea baliatzen dute aldizka.
Putinek atzo botatako diskurtsua unibertsitateko klaseetan komentatu beharko lirateke errespetu osoz. Nik lapurretan ikusi ditudanak soldadu ukroak izan dira. Eta, Haranburu; ukroei ez kendu makarrakerien podiumeko lehen postutik: tatuajeak, disidenteak faroletan lotzen, desfileak, II mundu gerrako ukrainar beterenoei egin irainak…. Munduan ez daukate parerik. Eta makarretan ohikoa denez borroka serioak datozenean ihes egin, sotoetan ezkutatu, gazte normalak mehatxatu gerrara joateko…eta preso hartzen dituztenean denak dira sukaldariak edo masajistak.
Benetan, ukroen alde zaudetenok uste duzue lezio moralik emateko moduan zaudetela?
Mikel,
Saiatu zaitez Putini diozun ezinikusia alde batera utzi eta diskurtsoan bota zituenak ulertzen. Egin ezazu esfortzua. Joe Biden (burua joaten ez zaionetan) entzutea interesgarria den bezala, gauza berbera Putinekin.
Hor argi ikusi zen Putinen ikuspuntutik egoera zein den: Alde guztietatik inguratua sentitzen den inperio bat marraztu zuen Putinek. Beste aukerarik ez zuen Errusiak, eta azken aukera baliatu du. (Hori ulertzen saiatzea ez da justifikatzea.)
Segi dezala NATOk xirikatzen.
Nuklearrak lehertzen direnean esango duzue “ikusten duzue Ba ote! eta enparauok: arrazoi genuen, Putin eta errusiarrak erotuta daude”. Baina den-denok hilko gara, NATOren aurkakoak eta aldekoak. Putin zaleak eta etsaiak. Demokratak eta terroristak. Eta dena zergatik, eta AEBk Ukrainan base militarrak jarri nahi zituelako. Benetan merezi du horrek? Prest zaudete hori asumitzeko? Ni ez.
Eta ez etorri Ukrainako herriaren borondatearekin eta demokraziarekin: badakigu AEBen azken kezka dela hori, 2023an Eurovision txapelketa zeinek irabaziko duen galderarekin batean.
Tigrayko genozidioak ez ditu hainbeste egunkari saltzen, ez dugu egunero artikulu bat ZUZEUn, telebistan ez da minuturik, eta giza eskubideen bortxaketak Ukrainan baino dezente larriagoak dira. Berdin digu. Noski, beltzak dira, eta Etiopiako gobernua “gure” adiskide da. Yemenen ere antzeko. Baina noski, mairuak dira, eta gainera ez dute petroliorik. Saudi Arabia “gure” adiskide da, eta gainera petrolioa saltzen digute. Nori inporta zaizkio? Ukrainakoarekin gabiltza asaldatuta, hori da larria, kriminala. Inbasio horrek markatzen du ongia eta gaizkiaren arteko muga. Inbasio honek bai, ez besteek, honek definitzen du pertsonaren moraltasuna. Inbasio honetan, edo gurekin zaude, edo etsaiarekin. Hemen ez da erdibiderik. Partidua inbasio honekin hartu behar da, ez besteekin. Edo Ukrainarekin zaude, edo eskuin muturreko putinzale fanatiko bat zara. Eta Ukrainagatik ari gara exterminio nuklearrera hurbiltzen joko ero honetan.
Hala izan bedi.
Putinen atzoko diskurtsoa:
https://www.youtube.com/watch?v=1oDoPEyZlaI
11 minututxo besterik ez dira. 11 minutu, munduko lehen potentzia nuklearrak egoera nola ikusten duen jakiteko (justifikatu gabe, soilik jakin). Nik uste merezi duela.
Diskurtsoaren propaganda ez dut ukatzen eh. Baina propagandaren artean igartzen dira arrazoiak.
Putinek dioena, bai, baina zuk zerorrek diozu ez dela Putin, baizik eta Errusiako goi agintariak ere, Operazio Bereziaren abiaraztea erabaki dutenak, arrazoi sakonengatik, eta ez soilik azaleko arazoengatik…
Nik aurreko batean arrazoi gehiegi zegoela gaztigatu nuen, gerra bat egiteko. Donbass, Krimea, eskualde horien ingurukoak, Ukrainaren “nazitasuna”, baina aldi berean NATOren ustezko mehatxua, planetako geopolitika, Txina barne, ia isilik dagoena bestalde. Tira, Putinek bere burua behartua ikusi du Ukraina zafratzera joatera; Errusia Handiak bere eskubideak dituelako edo. Esate baterako inguruko estatuek hark nahi duen bezala joka dezaten (Donbassen eta Krimean autodeterminazioa, Bielorrusian morrontza, beste Errepublika batzuk, jabetzan ditu). Mafia handi batek bezala funtzionatzen duen estatuak bere eskubideak ditu; nahiz eta BPG rankinean munduko 65. herrialdea den, ekonomian 11.a, Giza Garapenaren Indizean 52.a, negozioak egiteko aukeretan 31.a, eta ustelkerian, bertakoen ustetan, goi mailakoa den. Hori ere bai, Covid kasuetan 7.a eta Covidagatik hildakoetan 4.a. Bere “sasitxertoa” ere egin zuen (e, Josu?), Sputnik izenekoa, eta 80 milioi lagun txertatu zituen.
Tira, hori da gaur egun Errusiak munduan duen agerpen maila; armada, aldiz, munduko bigarrena omen da (zen), eta arma nuklearretan planetan daudenen erdiak ditu. Hori dugu panorama. Orain errepikatu dezagun berriz NATOk mehatxatzen duela eta ataria sugegorriz betea duela, eta ez zaiola kasurik egin…
Putin bera eta bera bakarrik arazoa ez bada, agian Gerasimov, Shoigun, Peskov, Russia TVko tertuliakide argi askoak eta enparauak hor egonen dira, Errusiari urrezko garaia itzul dakion laguntzen.
Ez dut ulertzen zein den zure planteamentua. Zer zerikusi du Covid hildakoetan 7.a izateak? edo BPGan 65.a? Eta segi “errusia handiaren eskubideekin”. Ez dut ulertzen. Horren zaila al da ulertzea estatu batek, inperio batek, ezin duela inperio etsai bat etxe atarian izan, eta aldi berean inperio izan?
Uste duzu Errusiako estatuari inporta diola covidak zenbat hil dituen, edo Murmansk-en osasun egoera zein den? Arkhangleskeko azpiegituren egoera zein den? Vladivostokeko langabezia datuek kezkatzen dutela? BPGak? Horiek denak indikadore sozio-ekonomikoak dira. Kapitalismoan erakutsi digute indarra diruan dagoela, baina errealitatean indarra indarra da. Gosea datorrenean, dirua ezin da jan. Pistola batek jatekoa lortzen dizu, dirurik batere izan gabe.
Indikadore ekonomiko txar horiek ez dute Errusiaren etorkizuna baldintzatzen. AEB Kieven baseak ezartzeak bai. Estatuen logika ez da merkantilista. Krisiak egon daitezke, bankarrotak, ordainketa eteteak, ekonomia zulora joan daiteke, baina estatuak badirau (Ikus SESB erori zenean Errusia zegoen zuloa. Estatuak berdin berdin iraun dio krisi ekonomiko latz horri).
Europan gure gezurra sinetsi ditugu, eta konbentzituta gaude armaden eta ejertzitoen garaia atzean utzia dugula. Harreman ekonomikoek, eta ez militarrek, gidatuko dutela mundua. Etengabeko hazkunde kapitalistak, mundu finito batean, konponduko zituela historian ezagututako gatazka guztiak. Esnatuko gara errealitatera, eta jasoko dugu gogotik.
Hori bukatu da. Etengabeko hazkundea amaitu da. Tentsioak hasi dira, eta ez Errusiarekin bakarrik. Indiaren jarrera Europan apenas aipatu da, baina belarrondoko diplomatiko sonatua eman dio Indiak AEBei, Ukrainako inbasioa salatzeko AEBren eskaerari inolako begirunerik gabe muzin egin dionean, eta orain arte entzun gabeko terminoetan Indiaren burujabetza defenditu dutenean. Txina ere hor dago, munduan badela nor gero eta argiago utzi nahian. Hor sartzen da lehenbizikoz atzerriko estatu batekin base miliatarra ezartzeko egindako akordioa, Salomon Uharteekin (horregatik AEBn erantzun horren gogorra). Ukrainako gerra honek egoera aldatu du. Garaiak aldatu direnaren adierazle nagusiena da. 2001ak mundua aztoratu zuen bezala, mundua gobernatzen zuen AEB aztoratu baitzuen, Ukrainakoak bide eman die orain arte Inperio Globalaren menpeko jarrera zuten hainbat estaturi, inperiotik aldentzen hasteko. Garai berriak eta interesgarriak datoz. Eta ez du estatuen eskubide balizkoekin, giza eskubideekin, gerra krimenekin zer ikusirik.
Amerikanoek sinetsarazi digute historia amaitu dela, eta demokrazia okzidentalak, liberalak, mundua jango zuela, beste sistema eta egituren aurrean hobea baitzen. Perfektua. Beste edozein ideologiak bezala, honek ere amaiera zuela pentsatzea anatema izan dugu. Baina ez, historia ez da inoiz amaitzen. Eta bueltan dator gurpila.
Nire planteamendua ez zen “planteamendua”, baizik eta erakutsi nahi izatea Errusiaren garaia pasatua dela, Errusiak bestelako ardurak eta zereginak badituela, inperioarenak egiten jarraitu baino, orain dela 60 urte bezala. Mundua aldatuz joan dela, onerako zein txarrerako, eta artean globalizaioa gertatu dela, Ez duela zertan jarraitu konpetizioan, ea numberOneari aurrea hartzen dion behingoz. Izan ere, espazioan elkarrekin ari izan dira berriki…
Kontuz, esan dituzunak ez dira nolanahikoak: kapitalismoak indarra diruan dagoela erakutsi baina errealitatean… kapitalismoa eta errealitatea bi gauza desberdin balira bezala, indikadore ekonomikoek ez dutela Errusiaren etorkizuna baldintzatzen…
Baina, kapitalismoaren indarra dirua baita! Izenak berak dioen bezala. Marxismoaren premisak zalantzan jartzen ala? Eta indikadoreak, etorkizuna baldintzatu ezezik, oraina baitira!
Ez kezkatu jarri ditudan gauza guztiekin eta bakoitzarekin; panorama itxuratu nahi nuen, eskas eta makur ziuraski. Baina zuk deskribatzen eta ezaugarritzen duzun estatuen logika hori bera da, nire ustez, borrokatu behar duguna, baldin eta “historiaren kapitulu berriak” idatziko baditugu!
Eta, inperioaren kotizazioari begira jarri beharrean, Indiak egin bezala, bestelako arazoei, planetak dauzkanei (hortaz guk, guztiok), ez halako KGBkume txuskeroak izan ditzakeenei, erreparatu. Gero ongi diozun bezala, “Inperio Globalaren menpeko jarrera zuten hainbat estaturi, inperiotik aldentzen hasteko”. Eta jarraitzen duzu: “Garai berriak eta interesgarriak datoz. Eta ez du estatuen eskubide balizkoekin, giza eskubideekin, gerra krimenekin zer ikusirik”.
Errusiako inteligentsia ez da horretaz ohartu oraino (60 urteko…), eta, umeei bezala, tarteka ezetz esan behar zaie, bestela gero ez dute ezetzik aise onartzen jakingo…
Bada, Mikel, ulertuko duzunez, Errusiak egingo duena erabakitzea ez dagokie AEBei, ez NATOri.
Eta erabaki dute, guri gustatu edo ez, baietz, inperiogintzan segitu nahi dutela. Ekonomia pikutara bidali arren, 10.000 soldadu (edo 100.000) hil arren.
Detaile bat, Errusiak adierazi duena ez da “Number one”ari aurre hartu nahi diotela, baizik eta ez dutela “Number one”a etxe atarian, Kieven, onartuko. Diferentzia badago.
Horrekin, eta lankidetza aipatzen duzunez, berriro gogoraraziko dizut 2000-2004 artean Putinek lankidetza zintzoa (Bushek esana) proposatu ziela AEBri eta NATOri.
Errusiak asia zentralean dituen base militarrak parez pare zabaldu zizkion AEBei Al Qaedaren aurkako erasoa prestatzeko Afghanistanen, eta NATOn sartzeko saiakera informala proposatu zuen, nazioarteko ordena berri bat bilatu asmoz, NATOren gerra hotzeko arrazoiak bertan behera utziz. Muturrean itxi zioten atea, eta NATOk ekialdera jarraitu zuen, Errusiak lankidetza hori errotik mozteko arrazoi nahikotzat kontsideratzen duena.
Ekialdera zabaltze horretan, NATOren asmoak zernahi zirela, geopolitika halaxe da: estatu batek erabakitzen badu NATOren ekialderako hedapena beretzat arrisku dela, zein epailek, zein autoritatek esango dio oker dabilela?
Mendebaldearekin lankidetzarako ateak muturrean itxita, Errusia Txinara biratu da, eta ikusiko dugu zer datorren hortik: Kissingerren amesgaiztoa betetzen ari da.
Eta KGBkume txuskero bat da, baina nahi nuke mendebaldeko agintariek Putinek duen kultura eta jakintzaren laurden bat izango balute. Pedro Sanchez, Trump, Von der Leyen eta Biden, Putinen aldean, analfabeto funtzionalak dira. (Bada ezpada, berriro ere: Putin tipo kultua dela esateak ez narama bere ideologia edo portaerak justifikatzera).
Ados nago zurekin: klima aldaketa, erregai fosilen agortzea, elikagaien eskasia… munduak baditu beste mila lehentasun, inperioen arteko xextrekin ibili beharrean. Baina hor, xextra horien erantzule, NATO da, Errusia den bezainbestean. Gogorarazten dizut, berriro, munduko gastu militarraren %51a eta %3a direla. Nor ari da inperiogintzan? Nor dabil bere herrialdetik 7.000 kmra base militarrak ezartzen? Nork esango dio ezetz NATO eta AEBko intelligentsiari, ezetza zer den ikas dezaten? Edo hori soilik Errusiak ikasi behar du?
Jakina, Errusiari dagokio erabakimen hori, eta nabarmenki Putini, pertsonalki, hark eledun lana, hark egiten baitu barne garbiketa lana, hark esaten baitu zer eginen duen eta zer ez, egia esan gabe ere. Ukrainari ere berdin dagokio erabakimena, bere ustez Krimea, Donbass eta gainerako lurraldeak zer diren eta nork dituen. Bai eta NATOrekiko harremanak eta Europarekikoak. Itzuli gara hasierako puntura. Horregatik, ni agertzen naiz inbasioaren aurka, sarraski burugabeen aurka eta nagusiki Errusiar agintepeko tropek egindakoak salatzera.
Bestalde, ‘guri gustatu edo ez’ delako esapidea lau bat aldiz baliatu duzularik, gauza bera esan genezake NATO edo AEBren asmoez… baina kezkatzen zaitu bereziki Salomon Uharteko gorabehera… eta besteeoi galdegin iritzia horretaz. Zer esan? Hango inbasioa gertatzen denean aurka eginen diogu.
Berriro ere, onartzen duzu, damu gabe, Ukraina Errusiaren “etxe ataria” dela, eta zalantza egiten dut, hortaz, autodeterminazioaren inguruan esan dituzun guztiak horretan balio diren ala ez. Errusiak badu etxe ataria, bere mugetatik kanpo; bestek aldiz, Poloniak kasu, ezin ala…? Gogoratu behar dut Georgia aipatu nuela, eta Hego Osetia, 2008an, Errusiak beste “etxe atari” bat kontrolatu nahi izan zuen, bide beretik, nahiz eta ordukoan ez NATO eta ez AEB, ez eta Europa aurrez izan. Donbassen erabili nahi duen “teknika” bera, lurraldeaz jabetzeko, errepublikaren izendatze ustelaz. 1918koan baino ustelago, ene aburuz.
Gainerakoan, ados nago hainbatekin; ez, ordea, analfabeto funtzional izatea nori dagokion esatearekin. Putini buruz, badakigu zaldiz, hegazkinez, ibiltzen badakiela, arrantzan, pozoia erabiltzen ere bai; dirua armatan gastatzen ere trebe, batez ere berea ez bada, inguruan dituen aberatsena ausarki, kartzela edo heriotz arrisku pean. Jakintzaz, berriz, egia esan ez dakit Putinek zer jakintzak dituen kaskapean.
Nik pertsona kultuaren ideia bestelako irudiekin lotzen dut, ez ikusten ari garen eta salatzen saiatzen naizen horrekin guztiarekin. Erran nahi baita, inperioa berregiteaz, Errusia gabe planeta zertarako nahi duen, atomikoaz mehatxatzean… gerra osoaz, hitz batez. Aurrekoan bildu nituen Errusiaren parametroak, zuk gaitzetsita ere, hor daude, eta erakusten dute Putinek bere kultutasuna zertan balia lezakeen, gerran baino.
Datu batzuk behin eta berriz ekarri dituzu, eta, nahiz eta erlatibizatzen saiatu nintzen, hor dituzu berriz; gastu militarren ehunekoak. Esan behar da hutsean ez dutela gauza handirik adierazten; esan daiteke, berriz, Errusia gerra honetan urte askotako ehuneko 3ak gastatzen ari dela. Hau da, kopuruak gauza bat dira; zertarakoak, zertan eta noiz gastatu, beste bat.
Eta bai, ezetz esan behar zaio NATOri ere, eta AEBri, eta Turkiari, eta Israeli, eta Txinari, baita Ukrainari ere, baina, “guri gustatu edo ez”, une honetan, ezetz esate hutsak ez du deus balio, eta “ezetz egitea” beste erremediorik ez dago. Ukrainak behintzat ez du.
Buklean ari gara eztabaidatzen.
Ukraina etxe ataritzat Errusiak du, ez nik. Ulertu ezazu, mesedez, estatuek pertzibitzen dutenak markatzen duela beren jarrera, ez egokitasunak, ontasunak edo moralak. Eta Errusiako Inperioarentzat, Ukraina da etxe ataria. Ez egotzi niri Errusiak uste duena. Eta Errusia burujabe denez, ez dago gorako autoritate bat bere okerra ikusarazi diezaiokeena. Horrela funtzionatzen dute estatuek, entitate burujabe dira. AEBk urte luzez hego amerika bere “atzeko patio” kontsideratu zuen. Nork esan ziezaioken zerbait? Ze autoritatek aldatu zezakeen pertzepzio hori?
Horixe da azaldu nahi dizudana. Estatuek ez dute epaile bat, bere ideiak edo ekintzak epaitzen dituenak. uler ezazu mesedez, estatuen harremanak ez direla gizakion arteko harremanen arau berberetan eta logika berean oinarritzen.
Putinen kultura jakiteko, ikusi bere hitzartzeak, eta egindako elkarrizketak. Badago John Boltonekin, Trump garaiko AEBko Estatu Idazkariarekin, izandako elkarrizketa bat, bien maila oso agerian uzten duena. Oliver Stonerekin badu dokumental sorta bat, bere jakintza agerian uzten duena. Eta bai, propagandista da. Edozein lider autoritario den eran. Horrek ez dio tipoari kultura kentzen. Eta hiltzaile bat. Eta KGBko agentea.
Uste duzu pertsona kultuak ez direla hiltzaile, edo kultua izateak ontasuna dakarrela? Oso oker zaude. Kissinger tipo brillante bat da, ikaragarri jantzia historian, milaka heriotzaren erantzule. Josep Borrell oso tipo jantzia da, hitzontzi izanagatik. Ashraf Ghani, AEBK jarritako Afghanistango azken presidentea, ikaragarri kultua da (Afghanistanen berreraikuntzara bideratutako milioika dolar lapurtuta AEBtan errefuxiatu da). Napoleon oso jantzia zen, milioika hildako sortu arren. Robespierre ere bai, gillotinak gillotina. Eta Putin, kamiseta gabe arrantzan, eta zaldi gainean, eta ehizean, eta nahi duzun propaganda estiloan agertu arren, oso tipo jantzia da, Europako lider gehienak, eta yankiak zer esanik ez, bere aldean, ezjakin hutsak dira.
Eta hara, zuk pentsa dezakezu Errusiak zer egin behar duen. Nik nire ideiak izan ditzaket. Baina ez zu eta ez ni ez gaude Errusian agintean. Kontua da zer egin gaur gaurkoz Errusian agintean daudenekin, kontuan izanda agintean jarraituko dutela. Amestu dezakegu, edo errealitatea asumitu. Ni bigarrenaren aldekoa naiz.
Bai, buklean ari gara eta aski; nork esan ziezaiokeen Putini ezer, bai eta AEBri esan ezer, atzeko patioaz eta aurreko atariaz? Edonork, guk. Horretan saiatuta, lehenengo lana bere gezurrak eta okerrak azaltzea eta salatzea.
Zure azken hitzak:
“Eta hara, zuk pentsa dezakezu Errusiak zer egin behar duen. Nik nire ideiak izan ditzaket. Baina ez zu eta ez ni ez gaude Errusian agintean. Kontua da zer egin gaur gaurkoz Errusian agintean daudenekin, kontuan izanda agintean jarraituko dutela. Amestu dezakegu, edo errealitatea asumitu. Ni bigarrenaren aldekoa naiz”.
“Kontua da zer egin gaur…”, diozu? EZER EZ…
Gaur egun zer egin?
1.- NATOk esan dezala publikoki uko egiten diola Ukrainara hedatzeari, eta Ukrainaren status neutrala bermatu dadila.
2.- Oinarri horren gainean, Txina eta AEB begirale izanda, Europar Batasuna, Errusia eta Ukrainaren arteko negoziazio mahaia eratu. Helburuak: gerra lehenbailehen amaitzea, eta osteko Ukrainaren berreraikuntza nola egin aztertzea. Ukrainari EBrekiko harreman komertzialak erraztuko dioen status bat ematea, betiere neutraltasuna mantenduz.
3.- Gauzak dauden bezala, ia ezinezko ikusten dut Ukrainan irabazi dituen lurraldeei uko egingo dienik Errusiak. 2014 aurretik, posible zen Ukrainaren osotasuna mantentzea. Inabsioa baino lehen, agian negoziatu zitekeen Donbas (Krimea ez); gaur egun, ez Donbas, ez Krimea.
2014tik NATOk hartutako bidearen amaiera tristea, Ukrainak bere lurraldearen %20-25 galduko du. Ahal balitz, arma eta laguntza finantzarioa etetearen truke, Donbassetik erretiratzen Errusia negoziatzeko borondate erakusgarri, akaso aukera bat da. 2014 aurreko mugetara ez da itzuliko Ukraina.
Beste aukera da, gaur bertan AEBtako senatari batek esan duen bezala, azken ukrainarra hil arte Ukrainara armak eta dirua bidaltzea. Errusiak ez du atzera egingo.
Eta kasualitatez, Ukrainak gerra irabazten badu, errezatu Errusiak ez duela bonba nuklearra erabiliko, Ukrainako tropak Moskutik gertuan ikusten dituenean.
Penagarria da, inperialismo basatiena da. Ultraeskuineko diktadore kontserbadore erlijioso bati garaipena onartzea da.
Alternatiba anikilazio nuklearra da. Zuk uste baduzu Ukrainaren osotasun territorialak edo Ukrainaren burujabetzak merezi duela anikilazio nuklearra, oso ongi.
Nik, sentitzen dut, bizitzen jarraitu nahi dut.
Eta Ukrainaren osotasunak, edo burujabetzak merezi badu, deklaratu diezaiogun (NATOk) gerra zuzena Errusiari, Ukrainako inbasio basatia mozteko.
Oso erraza da Ukrainara armak eta dirua bidaltzen segitzea, hildakoak, errefuxiatuak eta txikizioa Ukrainak soilik jartzen baditu.
Gorago ageri dira Ba ote!k egin proposamenak, nahiz eta premisa bat zen haren ustez, Errusiak ez digula deus egin; Ukrainak asko duela zuzentzeko, Ukraina barnean gauza asko gertatu izan dela, NATOK Putin (eta akolitoak) behartu duela, azken batez, Ukraina inbaditzera… Tira, gure eztabaidan buklean aritu ginen gai hauetaz.
Baina, hara non bere lehenengo proposamenean NATOk berak adierazi behar duen Ukrina ez dela sartuko erakunde horretan. Status neutrala, dio.
Suediak eta Finlandiak, aldiz, NATOn sartzeko eskariak bideratzen ari dira. Erreferendum gabe, hori bai, baina ez dirudi protesta handirik dagoenik bi herrialde horietan (Suitzan ere ez…) NATOn sartzea dela eta. NATOn sartuko dira, alafede.
Gure Putin, ordea, ez da asaldatu… Mehatxuak bota zituen, bai, Finlandia sartzen bada… halako eta halako… orain berriz, bi estatu horiekin arazorik ez duela, eta erantzuten jakinen duela, baldin eta arma estrategikoak haietan kokatzen badituzte… baina, bestela, NATOz inguratua (inguratuago, derragun) egotea, ez dela arazo. Kontraesana nabarmena da, Suedia eta Finlandia NATOn sartzea, “etxeko atarian”, Putinentzat erabaki okerra, baina ez oen du ondorio berehalakorik…
Bigarren proposamena, berez etorriko da, zorte handiago ala txikiago batez, berreraikuntza, lurraldeko kontuak, eskualdeen erabakiak… etorkizun.
Hirugarren puntua, bestalde, futurismo egitea zen. Bost egun iragan etagero, gauzak ez dira itxarotako eran ateratzen ari. Maiatzaren 9an Errusiak su artifizialak eginik, arrakasta eskas, hainbat gunetan atzera egiten ari da. Ukrainak gerra “by proxy” egiten ari da, bonba eta arma sistema berriez, eta Errusiarren morala behera dator. Ukrainak Eurovision irabazi du, munduaren elkartasuna edo laguntza irabazi du, baina ez dirudi Mosku erasotzeko asmoa duenik, ez eta muga ondoko Errusiar herri kaxkarrenik ere.
Errusiako telebistan, arma nuklearra botatzeko aukeraz mehatxatu bazuten ere, eta sekulako “nazi-baieztapenak” egin bazituzten ere, nuklearrez eta hipersonikoez harropuzkerian, orain astebete, azken emanaldian koronel Mikhail Khodaryanok-ek dio Errusia “geo-aislatua” dagoela, mundu guztia aurka duela, eta Ukrainarrak indar moral handiaz ari direla, beren lurra defendatuz, soldado ustez profesionalek baino gehiago, eta hori guztia kontutan hartzekoa dela. Errusiak aislamendu hori apurtu beharra duela…
Azken proposamena NATOk Errusiari gerra deklaratzea zen; eta argudioa hilak, errefuxiatuak eta txikizioa Ukrainak jarri bitartean erraza dela armak ematea… k esango nuke Ukrainak jakin duela sakrifizioa egiten, bere lurra defendatzearen zioaz, eta irabazi duela besteek (NATOk zein estatu ez lerratuek) armak eta laguntza ematea. Ez bakarrik gerrarako, geroko denboretarako ere. De facto, NATOren lagun bilakatu da, eta Errusiak sugegorri kume gehiago hazi ditu, etxe atarian, bera militarki izugarri ahuldu den bitartean.
De facto, Ukrainak bere lurraldearen %20-25 galdu du. Ikusteke dago irabaziko dituen bueltan.
Geo-aislatua dagoela esatean eurozentrismo hutsa da. India eta Txinarekin (munduko populazioaren %30) harremanak sendotzen dabil. Bai, egia da NATOtik aldendu dela.
“Ukraina eta gero zer?” galdetzen zenuen, Errusiak besteren bat inbadituko zuela eta hori errotik moztu beharra zegoela. Baina aldi berean, diozu Errusiak ezin duela Ukraina inbaditu eta porrot absolutua dela. Zertara zetorren orduan beldurra? Ukrainarekin ezin duen herrialde batek NATO erasotuko du? Uste duzu errusiarrak ergel definitiboak direla?
Eta ikusiko da Finlandia eta Suedia NATOn sartuko diren. Turkiak ezetz dio. Ukrainako gaia mediatikoki hozten denean (hoztuko baita, hasi da hozten jada, ez du horrenbeste saltzen prentsan), gerra berotasunik gabe, berdin pentsatuko dute Finlandiak eta Suediak? Agian bai, ikusiko da. Eta herritarrek? (Erreferendumik ez da egingo, ia ziur. Hori argi. Badakigu, demokrazia eta herritarren erabakiak)
Gasik gabe geratzen garenean, kalefakzio gabe eta argindar gabe, berdina pentsatuko dugu europarrok? Agian bai. Ikusiko da.
Errusiak apustu oso arriskatua egin zuen Ukraina inbaditzean, azken bala gastatu du. Ikusiko dugu nola bukatzen den. Ez dadila behintzat gerra nuklearra piztu.
Zer egin digu Errusiak, Mikel? Zergatik da Ukraina inbaditzea Irak inbaditzea baino larriagoa guretzat?
Berriro diot, ni ez nator hona Errusia babestera, are gutxiago Putin. Manikeismoa, ukrainar txintxoak vs. errusiar gaiztoak, duela 200 urte hildako konpositore eta idazleak zentsuratzea, eta halako ergelkeriak dira kritikatzen ditudanak.
Ukrainak lortzen badu inbasioa etetea, ba ederki. Ez dut uste lortuko duenik. Oker banago, oker nago.
Azken kontu bat: Errusiaren aldeko kanal batzuen bidez jakin da Luhanskeko milizianoekin tentsioak areagotzen ari dela Errusia, Jarkov-eko erretiradan soldadu errusiarrek muga gurutzatu baitute, eta Luhanskekoei ez diete muga gurutzatzen utzi. Errusiaren apologistei zuzendua. Inperio bat da, ez besterik.
Hala ere, propaganda osorik irentsi dutenek segituko dute esaten Ba ote! putinista dela.
Ez nuke esango ‘de facto’, baizik eta oraingoz. Errusiak armak eta soldadoak ditu bertan (gero eta gutxiago, eta gero eta zaharragoak), baina bertako herritarrek ez dute amore eman. Izan ere, guneren batean partisanoak ere sortu omen dira.
Geo-aislatua diot nik, Mikelek; “After all, the main deficiency of our military-political position is that, in a way, we are in full geopolitical isolation, and athat, however much we would hate to admit this, virtually the entire world is against us. And it’s that situation that we need to get out off” dio Mikhailek. Errusiako telebistan. Aurkezlearen eta partaideen aurpegiak ikusgarri.
Hurrengo esteka ere jakingarri askoa da; koronel beraren artikulua da, aurtengo otsailaren 3koa, eta baieztatutako kontu asko eta ukatutako beste batzuk esaten ditu, Errusiarrei zuzenduriko artikulua gainera.
https://nvo-ng-ru.translate.goog/realty/2022-02-03/3_1175_donbass.html?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=eu&_x_tr_hl=en&_x_tr_pto=wapp
Ukraina eta gero zer? Izan zen Zelenskyren galdera/baieztapena, eta planteatzen zuen, hain zuzen ere, Ukraina Errusiaren esku utziz gero, hurrengo bat izanen zela… Ukraina menderatu ezik, ez dago hurrengoaren beharrik. Eta horregatik, zentzuzkoa da Ukraina laguntzea. AEBtik ere aditu da, jakin izatera Ukrainak nola erresistituko zuen, lehenago ere armak eskuetaratuko zizkiotela…
Finlandia eta Suediaren gaian, ikusiko da, bai. Helburua ez da, nik uste, NATOn sartzea, baizik eta beme bat izatea, Errusiaren aurrean. Zelenskyk ere, NATO izan gabe, beste estatu batzuren arteko bermea eskatu zuen, defentsa komunerako.
Errusiak zer egin digun? Zergatik larriagoa Iran baino…? Tira, nik AEBk Irak inbaditu zutenean aurka egin nuen (ez zegoen Zuzeu, apenas zegoen Internet…). Larritasuna, emaitzak erakusten du; inbaditzea gauza bat da, sarraskitzea, zentzurik gabe aberastasunak, nornahirenak diren, suntsitzea, beste bat. Krudelkeria, ankerkeria eta beste keria batzuk ere neur daitezke.
Nola bukatzen den, neure buruari galdezka, ia lehenengo idazkian jarri nuen: “ikusiko dugu nola ateratzen den sartu den zulo horretatik, bai eta Errusia bera zertan bilakatzen den ondoren ere”. Bai ikusiko dugu.
Interesgarria zure azken apuntea; banengoen ni, bada, Errusiak Donetsk eta Luhansk izugarri maite dituela… eta bertako Errusieradunak jakina… Goiko estekan hori ere aipatzen da nolabait…
Mesedez, Mikel. Izan zaitez zintzoa. Nik bezain ongi dakizu Irak zimentuetaraimo erraustu zutela AEBk, Errusiak Ukrainan egin ez duen bezala. Mariupol Faluya baino dezente osoago geratu da, propagandak propaganda. Bada ezpada, ez duzu Faluyako bideorik topatuko. Mariupolekoak bai, ugari. Benetan nahi duzu neurtu ankerkeria. Hasi irakurtzen Irak nola geratu zen AEBn ostean. Baina, betikoa, errusiar gaiztoak bereziki krudelak dira. Propaganda, propagandaren gainean.
Orduan, nola geratzen da Donbasseko errepublika putinistenen gezur hori? Propagandak nola zurituko du hau? 2014tik gerran dagoen eskualdeari buruz esan digutena gezurra izaki, eta benetan egonik milizianoak herri errepubliken autodeterminazioa babesten, zer esango dugu gure burua Ukrainari horretan lagundu izana zuritzeko? Tabarnia eta ostiak. Berdin du, noski. Gerran gaude, eta izorra bitez.
Eta oraindik ez didazu erantzun ze koño egin digun Errusiak. Deus ere ez baitigu egin.
Etzazula exajera, aizu! eta ez desbideratu. Gaia da Hitler ala Stalin, zein hartu duen eredutako Putinek. Horretaz ari naiz ni, eta beste gaiak, jakingarri izanagatik, beste dira, Salomon Uhartekoa bezala. Izanen ahal dugu aukera horietaz ere mintzatzeko… ez dizut horietaz ezer ukatzen, baina lotu orainari. Bestela, halakok ere eta halakok ERE hala egin zuelako, Ukrainaren suntsipenaren aurrean jarrerarik ez hartzea… horregatik aurrekoan idatzi nizun: EZER EZ.
Errusiak guri geuri, zuzenki, ez digu deus egin, egia, otsailaren 24tik hona; propaganda itzela bai, Ukrainari buruz-eta. Batzuren buruak blai daude, eta sinesten dute Ukrainaren nazikeriaz, funts gabe… Ez digu bonbarik bota; ez Israelek ere, eta Salomon Uhartearekin ez gaude senideturik. Hortaz, eztabaida dezagun Putinez uste dugunaz, ala dakigunaz, eta Errusiaz, honek kausatu duenaz, eta aurrera. Zuzenki ez badigu ezer egin, zeharka sufrituko ditugu ondorioak, sufritzen hasi ez bagara.
Donbass dela eta, honakoa irakur daiteke Ingelesezko Wikipedian: “Another survey by Rating, conducted in 2019, found that only 23% of those Ukrainians polled supported granting the Donbas autonomous status, whilst 34% supported a ceasefire and “freezing” the conflict, 23% supported military action to recover the occupied Donbas territories, and 6% supported separating these territories from Ukraine”.
Ez dirudi, hori egia izatera, Donbasseko gerra omen odoltsu horrek “herri” baten autodeterminazioa ezbaian jartzen zuenik, % 6 besterik ez bazen bereizteko asmotan zegoena. Hori egia izatera, diot, eta gaineratzen dut ongi iruditzen zaidala Donbass, Donetsk edo eta Luhansk eskualdeek independentzia erabakitzea, hala nahi badute. Donbass osoa errepublika batean, bi errepublikatan, ala errepublika eta erdian. Definizio falta honek, dena den, susmagarri iruditzen zait…
Eta berriz ere, NATO kontua eta Donbass afera… bi arrazoi gune handi gerra bakar baterako… nola ezkondu biak? Bi “errepublika” horiek, izanen al lukete autodeterminazio aski eta nahikoa NATOn, esate baterako, sartzeko?
Inkestak, inkestak ordaintzen dituenaren arabera egoiten direla azaldu behar zaizu? Benetan? Naziometroak %40a independentista egiten du, eta Euskobarometroak %23a. Zein da emaitza egokia? Jendea armekin 2014etik, eta inkesta batekin zatoz?
https://www.youtube.com/watch?v=G0ZZJXw4MTA
Zuk nahi duzu Putinez eztabaidatu, nik ez. Nik eztabaidatu nahi dut egoera osoaz, ez soilik prentsak lupapean jarrita egunero irenstarazten digunaz. Putin gora eta Putin behera. Eta gainera, propagandaz burua blai dutenak aipatzen dituzu? Zuk?
Gutxienez onartu duzu Errusiak ez digula deus ere egin. Zergatik, deus ere ez badigu egin, gure egunerokoan eragiten diguten gerra neurriak hartu bere aurka? Nork erabaki du neurri horiek ezartzea? Zuk bozkatu dituzu? Nik ez. Gasik gabe geratu behar dugu, Errusiak deus ere egin ez digunean?
Bitartean, prentsa eskubidea murriztuta, kazetari bat kartzelan Polonian epaiketa gabe, gasa yankiei errusiarrei baino 6 bider garestiago erosten, kritika txikiena egiten duena putinista, gerra diskurtsoa edonon…
https://www.youtube.com/watch?v=SAibJgbpWOg
(Gaztelaniaz hemen, ingelesez ez badakizu. Oso gomendagarria Yes Minister eta Yes Prime Minister serieak.)
https://threadreaderapp.com/thread/1526538731221573632.html
San Telmo museoan Espainiako enbaxadore izandako batek emandako hitzaldia. Nazioarteko harremanak zer diren. Moralak ez du tokirik. Ongiak, gaizkiak, ez dute tokirik. Botere harreman soilak dira. Zinismoa igartzen zaio, ikaragarri, baina nazioarteko harremanako horrela dira.
https://www.youtube.com/watch?v=fQKFa-HNjSc
Hemen hitzaldia osorik.
Inkestak… a, bai. Ingeles Wikipediako editoreak ere ez dira ohartu, eta azaldu beharko zaie ordaintzen dituenak… bidenabar, esan dezagun 2014tik Errusiar armak dituztela batzuek, eta Ukrainarrak besteek.
Putin; jakina. Ez al da bera Vladimir Vladimirovitx Putin, Finlandiaz eta Suediaz eta NATOz mintzatu dena? Zertaz ari zara? Ez al da bera, VVP, Ukraina inbaditzeko asmorik ez zuela gaztigatu zuena? Ez al da bera Zelenskyrekin mahai (luze) baten inguruan eser litekeena? Ez al da bera, VVP, Errusian gerraren alde (edo Ukrainaren aurka) daudenen lider gurtu beharrekoa?
Errusiak ez digula ezer egin. Akaso Ukrainak egin digu ezer nabarmenik azken aldi honetan? Baina Ukrainaz gora eta behera ari zarete asko, eta batzuk behintzat, adorerik ez Biba Errusia! oihukatzeko; Ukrainak egin hobenak zaizkizue kezkagarri. Oso nazi delakoan zaudete batzu, nahiz eta nazi kontzeptua debaluatuta egon aspaldi… merke erosi dute Errusiaren propaganda horiek ere…
Putinek, Errusiak, mehatxu egin du gasaren gaiaz (bai eta saldu nahi ere, baina errublotan kobratu), eta haiek mehatxatu dituzte berriki Finlandia eta Suedia (nahiz eta, gaur, “ez diren arazo handia” Putinentzat). Nire hitzetan jarri duzun onarpenak bazuen, bestalde, zeharkako ondorioak aipatzen zuen zatia…
Bitartean, diozu, prentsa eta kazetaria…; zer nahi duzu, gerra batean daude, hil ala bizikoa gainera! Ala egokia iruditzen zaizu oraintxe bertan Donbassen erreferenduma egitea, eta are Ukrainan bertan hauteskunde justu eta lasaiak, ea azkenean herritarrek Zelensky nahi duten ala kolpe egiletzat duten? Mesedez, traizioak ere ematen dira gerretan, badakizu… kazetari bat kartzelan dago, Polonian, baina Ukrainatik hainbat jende, ez herritarrak soilik, bahiturik daude eta “Errusiar aldean”, inork ez daki non (gehi umeak, Auskalonongradora eraman dituzten guztiak). Gaur bertan Oleksiy Vorontsov ingeniaria eraman dute etxetik; ez da kazetaria, ez dakit horrek garrantzia kentzen dion…
Moralaz edo moral faltaz ekarri duzuna, ongiaz eta gaizkiaz, indarraz eta botere harremanez dakarzuna, NATO edo AEBri aplikatzen ahal diegu, Iraken edo beste tokietan nola jokatu duten?
Geopolitika da hau. Ukraina ariete bezala NATOk erabili du, horretarako estatu kolpe bat emanez.
Balorazio moralei eta justiziari dagokionez, bai, AEBren aurka gauza berbera aplikatzen zen. Santziorik izan al zuen AEBk gezur batean oinarrituta herrialde burujabe bat guztiz suntsitzeagatik? Ez.
Gerra batean gaude, diozu berrriro. Nork deklaratu du gerra hau? Eta zergatik? EBko kide den Poloniak kazetari euskal herritar bat eta Errusiak ingenieri ukrainar bat eraman izana konparatzen dituzu, baina ez dakizu zertan egin digun eraso Errusiak, Poloniari kazetariarena barkatzeko. Traizioa! diozu, zuk zeuk azaltzen ez dakizun arrazoiengatik sartu gaituzten gerra batean. Ergel utila zara, Mikel. Gerra batean sartu gaituzte, zuek erabat babestu duzue, eta zuek ere ez dakizue zergatia azaltzen.
Biharko egunean Errusiarekin gerra totala badator, bonba nuklearrak erortzen direnean, zu eta ni biok hilko gara. Eta zuk ez duzu jakingo zergatia azaltzen. Segituko duzu ume txikien moduan “Putin gaiztoa” esaten.
Eta hara, Biba Errusia oihukatzearena esan zaiozu besteren bati. Ez dakit zenbat aldiz esan behar den Putin inperialista ultrkontserbadore bat dela, eta Errusia inperio. Gezurretan zabiltza, eta deskalifikazioa soilik geratzen zaizu. Nik esan ez ditudanak leporatu (Ukraina nazi dela), eta adore falta atera. Baina lasai gera zaitezen, ez apuratu: JM Villarroya kazetariak Gonzalo Bernardós tertulianoari, zuk botatakoen antzeko deskalifikazio eta gezurrez betetako eztabaida batean erantzun ziona erantzungo dizut: “Viva Putin, pa’ joderte a ti”.
Nigatik, kitto. Gezurrik eta deskalifikaziorik esan gabe eztabaidatzen ikasten duzunean, jarraituko dugu.
Ez da egia gezurrik erabili dudana, eta ez egia deskalifikaziorik egin dudana; zure hitzetan, aldiz, gezurrik ez dut esango, baina kontraesanik bai, batzuk. Ez dut gezurtzat hartzen “Gerra batean sartu gaituzte” esapidea, nahiz eta “Errusiak ez digun ezer egin”. Gerretan ere, usu, bi alde daudelarik, bataren alde ala bestearen jarri ohi gara. Kirolean bezala, hemendik hamar egunetara Lasoren alde ala Ezkurdiaren alde, nahiz eta ez batak eta ez besteak ez digun deus egin. Errusiarenak bai, eragin digu, eta besterik ez bada, justizia sentimenduan. Gehienetan ni, kristauak bezala, ahulenaren alde; gero gerokoak. Nik ez dut gerrarik babesten; Errusiak egin du agresio itzelgarria; Peskovev azaltzen du zergatik, eta Shukoi, Gerashenko, Olga Skabeieva eta enparauek dituzte arrazoiak. Putin? mandatuak egiteko mutila…
Ukraina nazi delako hori, pluralean eman nuen, zu nahitaez sar ez zintzadan. Berdin zait: Ukraina nazi dela, nahiko zabaldua da bazterretan, eta ergelkeria handia da. Beldur naiz EHBilduk erabat sinetsia duen, (Eva Arangurenek, hilaren 15ean, txiotu (nik Euskaratua): “Ukrainak defendatzeko eskubidea du, baina ez nazi izateko, horrek mehatxu egiten digulako mundu guztiari. Nazismoa gaizkia ideologia bilakatua da. Orain hamarkada batzuk Europan jasan genuen, baina ez genuen erauzi. Eta orain balio ez duten aitzakiez naturalizatzen ari da”) eta gure hedabideek dotrinatzat duten.
Nik, deskalifikazioak eta guzti, eztabaidatzeko prest segitzen dut.
“Baina Ukrainaz gora eta behera ari zarete asko, eta batzuk behintzat, adorerik ez Biba Errusia! oihukatzeko; Ukrainak egin hobenak zaizkizue kezkagarri. Oso nazi delakoan zaudete batzuk”.
Gezurrak, eta deskalifikazioak.
Utikan, Mikel.
Gerra bat pilota partidu batekin konparatzea ere. Enfin. Merezia izango du mendebaldeko Europak gerra bat. Hortara garamatzazue hooliganek.
Eztabaidatu nahi duzunarekin, nirekin ez.
Ez al zenuen zuk, bada, esaten, ez Ukraina eta ez Errusia, baizik eta gaiak sakonago aztertzearen aldeko zinela? Ez ditut gerra eta partida literalki konparatzen, baizik eta aldekotasuna edo kontrakotasuna aldarrikatzen, parte izan gabe. Baldin eta Errusiak ez badigu ezer egin, eta Ukrainak ere ez badigu.
Berriro diot: plurala erabili nuen, asmo guztiarekin. Ukraina gora eta behera ari zaretela ez duzu ukatuko…
Bidenabar, eta konparazioak konparazio, ahaztu zitzaizun, kazetaria eta ingeniaria aipatu nituelarik, beste zerbait ere aipatu nuela, alegia, umeak eta jende saldo handi batzuk Errusiak deportatu dituela, Stalinen estilora. Azovstalen zeudenak, atera direnak behintzat, nola tratatuko dituzten ikuskizun dago, espero dut kazetarari Poloniak eman tratua baino okerragoa ez izatea.
Egunak aurrera, nazio askok Ukrainari laguntza militarra ematen jarraitzen du; ez dirudi, hain gastu handia egiteko prest egonik, perspektiba txarrik ikusten dutenik, Ukrainak Errusiari aurka egitekoan. Gaur beste kazetari bat erail dute Errusiarrek, zortzigarrena. Pablo Gonzalez kartzelan egoteko zergati beraz, kazetaritza egiteagatik? Ukrainarrak laguntzeagatik?
Mariupolen 22.000 baino gorpu gehiago ehortzi zuten Errusiarrek; orain bizirik utzi dituztenak Errusiartu nahi dituzte, Orwellek sinatuko zituzkeen teknikak erabiliz. Ez dakit astirik izanen duten.
Dena dela, egunez egun Errusia egiten ari den grazia guztiak ikusita, konklusioa hauxe izanen litzateke: Hitler ETA Stalin.