Sugaar eta Herensuge -
Garai zaharretako euskaldunek solstizioak eta ekinozioak baliatu zituzten urtearen banaketa egiteko. Horrela egin zuten Europa zaharreko herri naturista eta animista guztie...
Euskal inauteria -
Gure arbaso zaharrek, laborantzatik bizi zirenez gero, gogoeta sakona egin zuten urteaz, urtaroez, egunaren eta gauaren txandatzeaz, biziaren gurpilaz, eguzkiak urtean zehar egiten...
Udazkeneko ekinozioa Euskal Herrian -
Garai zaharretako euskaldunek solstizioak eta ekinozioak baliatu zituzten urtearen banaketa egiteko. Horrela egin zuten Europa zaharreko herri naturista eta ...
Iparraldeko inaute bideak -
Inautea edo inotea besta edo errito zaharra da Euskal Herrian, eta baita Europa osoan ere. Ziur aski Neolitoan (K.a.5000) sortua, Europa populatzen zuen herri zaharra ehiz...
Urtearen gurpila euskal mundu-ikuskera zaharrean -
Antzinatean, Europa osoan naturaren zikloekin loturiko sinesmen animistak zabalduta zeudenean, jai erritual ainitz egiten zituzten solstizio eta eki...
Olentzero, eguzki berriaren iragarlea -
Neguburua edo neguko solstizioa hurbil dugu, eguzki zaharra, indargabea, eki hotza… hiltzen ari zaigu eta berria piztuko zaigu neguburuan, hau da, Eguberri (...
Gau Beltza Lapurdin hedatzen ari -
Badira hamar bat urte Hegoaldeko herrietan Gau Beltza izeneko usaia zaharra berpizten eta indartzen hasi zela. Betirako galduta ematen zuena aitzina doala ikustean,...
Donibane Gaua, udagoieneko lehen hatsa -
Europa osoan ospatu izan den jai hau zahar-zaharra da, eta badirudi loturik dagoela Paleolito Aroan kontinentea populatu zuen herri ibiltari, ehiztari eta bil...
Olentzero euskaldunen ikuskera magikoan -
Gure arbaso zaharren mundu ikuskeran urtea bitan banatzen zuten, alde batetik uda eta bestaldetik negua. Urtea, bere izenak esaten digun bezala, (ur+te) ur e...
Udazken kalabaza zopa -
Gaurkoan, udazken kalabaza zopa deritzogun errezeta: Kuia edo kalabaza, porrua eta fideoak besterik ez, ama eta izebari gustatuko zaie bisitan datozenean, denak txund...
Gau Beltza euskaldunen artean -
Antzinatean, Europa osoan naturaren zikloekin loturiko sinesmen animistak zabalduta zeudenean, jai erritual ainitz egiten zituzten solstizio eta ekinozioetan, edota il...
Udaburua, Doniane eta eguzkia zeru goian -
Oso garai zaharretatik euskaldunok sua gurtu dugu eta sua erabili izan dugu solstizio eta ekinozioen inguruko jai erritualetan. Jondoni Joane edo San Joanen...
Inaute denbora Urruñan -
Neguko solstizioa iazko abenduan ospatu genuen eta jadanik, neguburutik udaberriko ekinoziora doan denboraldi ilun, hits eta luzean bete-betean sarturik gaude. Biziki denbor...
Urtearen gurpila euskaldun zaharren gogoan -
Aro zaharretan gure arbasoek urtea bi zatitan banatu zuten: uda eta negua. Hainbat ikerlariren ustez, lehenak badu zer ikusirik urarekin eta bigarrena Pal...
Neguburu, Eguberri eta Olentzero -
Aro zaharretan gure arbasoek urtea bi zatitan banatu zuten: uda eta negua. Hainbat ikerlariren ustez, lehenak badu zer ikusirik urarekin eta bigarrena Paleolito Aro...
Urtaroen arteko trantsizioa -
Eduardo Arriolabengoa Abasolok Arabako Alea agerkarian.
Txikitan ikasi genuen lau urtarotan banatzen dela urtea, Lurraren eta Eguzkiaren arteko posi...
Tenplarioak Euskal Herrian -
Tenplarioen Ordena Militarra 1118an sortu zuten Lur Sainduan Jerusalemera zihoazen erromesak babesteko asmoz. Borrokalari apartak omen ziren eta horretaz gain diru-maileg...
Ospakizunen barrunbetan -
Ainara Bergesek Argiako 52 mm blogetik.
Ospakizunek forma, kolore, doinu eta arrazoi desberdinak izan ditzakete kokalekuaren arabera. Esaterako, udaberr...
Olentzero, neguburua eta kontsumismoaren aroa -
Oso garai zaharretatik euskaldunok sua gurtu dugu eta sua erabili izan dugu solstizio eta ekinozioen inguruko jai erritualetan. Jondoni Joane edo S...
Larrun mendiaren itzalpean -
Euskaldun zaharrek, garai bateko gure arbaso haiek izadia edo natura miresten eta gurtzen zuten. Bazekiten izadia zela bizi-iturri eta halaber babesa, gizakiontzat eta ...
Izarlandako Bideaz gogoeta zenbait -
Aspaldian izan ditut hainbat gogoeta Izarlandako Bideaz eta haren jatorriaz. Noiz sortu zen? Zertarako? Zergatik ekialdetik mendebaldera? Zergatik Esnebidearen no...
Olentzero eta neguburua -
Gure arbaso zaharren mundu ikuskeran urtea bitan banatzen zuten, alde batetik uda eta bestaldetik negua. Urtea, bere izenak esaten digun bezala, (ur + te) ur edo eurien kopu...
Udako solstizioa eta denboraren antolaketa -
Antzinateko euskaldunen mundu-ikuskera biziki lotua zegoen izadiaren irakurketarekin, hau da, natura, mundua, giza-ibilera… interpretatzeko eta ulertzek...
Zergatik atzeratu dira aurten inauteriak? -
Dantzan ataritik jasoa.
Aurtengoan ohi baino beranduago ospatuko ditugu inauteriak. Otsailaren 28an izango da Ostegun Gizena eta martxoaren 5ean Inaute ...
Urdiñarbeko maskarada euskal inautearen aitzindari -
Olentzero eta Urtats joan zaizkigu eta urte zaharretik berrira pasatu berriak gara. Jadanik, inautea euskaldunon ateetan daukagu eta horretan, Zu...
