Joana Ines Gurutzekoaren euskaltasuna - Joana Ines Asbaje Mexikoko San Miguel de Nepantha herrian sortu zen 1651ko azaroaren 12an. Aita Pedro Manuek Asbaje Matxuka bergararra zuen eta ama Isabel Ram...

Konfinamenduaren penak eta komeriak - Txinatik Europara etorri zaigun birusak, eritasunarekin eta heriotzekin batera, beldur galanta ekarri du gure artera. Euskal Herrian ere kutsatua izateko beldurr...

Lope Martinez Isastiren atsotitz bilduma - Lope Martinez Isasti Lezoko semea zen, zenbait ikertzaileren ustez 1560an sortua. Badira datu hau ziurtzat ematen ez dutenak eta 1570ean sortu zela diotenak...

Izarlandako Bideaz gogoeta zenbait - Aspaldian izan ditut hainbat gogoeta Izarlandako Bideaz eta haren jatorriaz. Noiz sortu zen? Zertarako? Zergatik ekialdetik mendebaldera? Zergatik Esnebidearen no...

Estitxu Robles-Arangiz - Joan den mendeko 70. eta 80.eko hamarkadetan kanta-kantari ibili zen Euskal Herriko herrietan barna, entzuleak bere ahots eder, bero, garbi eta ozenaz liluratzen. Izaera alai...

Donibane Garaziko libertimendua - Aurten ere, libertimendu urtea dugu. Donibane Garazikoaz gain, Luhuson, Amikuzen, Iruñean eta Esnazun egin edo egitekoak baitira. Hau pizkunde baten seinalea du...

Kaskarotak eta Zanpantzar Urruñan - Otsailean gara eta jadanik euskal inauteak eztanda egin du Euskal Herri osoan. Ituren, Zubieta eta Aurtitzeko joaldunek hastapena eman zioten, joareak joz eta isi...

Altzürüküko maskarada - Aurten Altzürükü dugu Zuberoako maskaradak antolatzen ibiliko den herria, eta entzun dugunez heldu den urtean bi herri izanen dira jardun horretan ibiliko direnak: Barko...

Domingo Zabalo “Jats” - Hazparnen sortu zen Gaskoina ezizeneko pilotari handia herri berean hil zen egunean, hau da, 1859ko urriaren 27an. Hazparnen zapatagintza tradizio handiko jarduera izan da...

Agate Deunaren bezpera Donibane Lohizunen - Euskal Herriko neguko jaietako bat dugu, Agate Deuna, Dona Agata edota Santa Ageda saindu eta martiri giristinoaren egunarekin loturik dena. Saindu honen e...

Dubedat, Baionako kortsario ausarta - Gauza jakina da Bizkaiko, Gipuzkoako eta Lapurdiko kostaldean itsasgintza izan dela luzaz jarduera nagusia. Bertako semeak arrantzaleak ziren, urrunera bakailaoa...

Bediaga komandantea - Herri baten historia-liburuetan badira orri alaiak eta orri tristeak, garaipena islatzen dutenak eta porrotaren berri ematen digutenak, orri ederrak eta ezkutuan edukitzeko modu...

Zuberoako txikitoak - Zuberoako txikitoak (I) Zuberoako artzainen artean sekulako norgehiagoka pizten zen, eta mendi mazela batetik bestera horrelako gehiegikeriak esaten aritzen ziren. Jon Mirandek...

Zuberoako txikitoak - Denon gogoan dira zuberotarrek urtero egiten dituzten kultur ekitaldi handiak, hau da, maskaradak eta pastoralak. Lehenak inauteriaren inguruko fartsa modukoak dira, neguan buru...

Ur goiena, ur barrena. Urtezahar gaueko erritoa - Nafarroa Garaiko Baztanen, Basaburuan, Imozen, Larraunen, Burundan eta Arakil aldean bazen urte berriaren etorrerarekin loturiko errito bat, urtero e...

Olentzero eta neguburua - Gure arbaso zaharren mundu ikuskeran urtea bitan banatzen zuten, alde batetik uda eta bestaldetik negua. Urtea, bere izenak esaten digun bezala, (ur + te) ur edo eurien kopu...

Atahualparen azkena - Andeen erdialdean sortutako inken kultura handia espainiarren konkista eta kolonizazio prozesuarekin bukatu zen. 1531. urtean Francisco Pizarro espainiar konkistatzaile bihozgab...

Santomasak neguaren atarian - Europako kultura zahar guztietan eguzkiaren gurtzea arront zabaldurik izan da. Eguzkia zen herri horientzat dibinitate handia eta bizi-emailea. Kultu horren inguruan baz...

Gabino Gaintza eta Guatemalaren independentzia - Gure historia landu gabeko harrobia dugu. Historian jasan ditugun kolpeek eragin handia izan dute gure historiaz eta kulturaz dugun ezagupen urri eta ...

Gabriela Mistral, euskal odoleko olerkari txiletarra - Ainitz izan ziren, etorkizun hobe baten bila, Ameriketara joan zirenak, eta ainitz dira euskal diaspora amerikarra osatzen dutenak. Horietak...

Extefana Irastortza hendaiar olerkariaren gorazarrez - Urriaren azken egunetan, isil-isilik, joan zaigu Hendaiako olerkari fina, isil-isilik eta bere familiakoen maitasunean, bizitza osoa eman du...

Elkanoren bi bidaiak - Ainitz idatzi eta eztabaidatu da Elkanoz, onerako eta txarrerako, eta gaur egun espainiarrak ari dira gizon honen irudia bereganatu nahian, heroi nazional moduko bat egitek...

Aita Mari, lo egin ezazu baga soinuaz! - Gogoan dut txikitan Donostiako kaitik  barrena paseatzerakoan, beti Aita Mariren monumentuarekin topo egiten nuela. Arreta handiz irakurtzen nuen estatuaren ...

Marie-Clémence Richard - Ainitzetan emaztekien bizitzak senar ospetsuek egindakoen itzalean baratzen dira, distirarik gabe, heien oroitzapena ere gure artetik erraz ezabatzen delarik. Horixe da emaz...

Karlos Klaberia eta Arizkurgiko apaiza - Gogoan dut oraino, 1970. urtean, hamalau urte nituela, Dunixi Barandiaran osabak Karlos Klaberiaren “Leyendas de Vasconia”(Baskoniako kondairak) liburu mi...