Joanes Urtubia lapurtarra eta Albaniaren konkista - Gure historian badira oraino erdi ezezagunak zaizkigun gertaerak eta pertsonaiak. Alde batetik gure historiografia duela oso gutxi arte arrotzen es...

Kristobal Kolonen egiazko historia - Ainitz idatzi da espainiarrek hastapenetan, eta ondoren beste kolonizatzaile europarrek Ameriketan egindakoaz. Europako liburuetan, kontinente oso baten konkista,...

Urte bukaerako euskal ohiturak - Gaur, badirudi Urtats edo Urte Zaharreko besta opatzeko erdal ohiturak bete behar ditugula: hamabi kanpaikaden kontu itsusi eta arrotz hori, kotiloiak, oturuntzak, su...

Neguburu, Eguberri eta Olentzero - Aro zaharretan gure arbasoek urtea bi zatitan banatu zuten: uda eta negua. Hainbat ikerlariren ustez, lehenak badu zer ikusirik urarekin eta bigarrena Paleolito Aro...

Martin Goihetxe alegiagile urruñarra - 1.- Zer da alegia? Alegia genero narratiboaren adarretako bat dugu. Irakurleari edota gizarteari argitasunez irakastea eta on egitea du helburu. Xede hori, be...

Mª Pilar Azedo - Euskal Herrian izan dira era guztietako historia eta pasadizoak, gerra garaikoak eta bake girokoak, itsasoan gertatutakoak edo lehorrean izan zirenak, maitasunezkoak eta gorrotozkoa...

Xano Haltzuet artista - Urruña betidanik izan da kantarien eta musikarien habia, eta orain ere, ainitz dira arlo horietan buru-belarri dabiltzanak.  Horietako bat dugu Xano, Urruñan eta Lapurdi os...

Zizkoitz lepoko harriak - 1991ko azaroaren 3an Pantxoa Saint-Esteben zizelkariak Maurice Abeberri (1926-1988) zenaren omenez landu "Harri iratzartuak" obra estreinatu zen Zizkoitz lepoan, Larrunen. ...

Bordel bertsolaria Donostian soldadu - Luzaideko seme bertsolaria, XIX. mendeko gerlak eta triskantzak ezagutu zituena. Horren berri eman zigun bere bertso minberetan. Zoritxarrez, bere bertso anitz ...

Marisa Arruabarrenaren liburuak gogoeta-gai - 2020ko urrian, eta izurrite bete-betean,  Marisa Arruabarrena oriotarrak bere lehen liburua aurkeztu zuen bere herriko kultur-etxean. Aipatu liburua Bai...

Gau Beltza euskaldunen artean - Antzinatean, Europa osoan naturaren zikloekin loturiko sinesmen animistak zabalduta zeudenean, jai erritual ainitz egiten zituzten solstizio eta ekinozioetan, edota il...

Zuhibar eta Zuhigaraitxipi - Pausutik Urruñara doan errepidea igota eta Teilatubaitako gaina gibelean utzirik, Urruñako sartzera iristen gara. Baina Arotzenia ostatuaren pareko sargunera iritsi bai...

Otharre pilotaria herriaren gogoan - Azkaine pilotari handien sehaska izan dela erran beharra daukagu. Horietako bat izan zen Otharre, herriko plazan, pilota-plaza parean den Hotel de la Rhune izenek...

Patxi Idiakez Indoren afera - 1932ko otsailaren 15ean, Patxi Idiakez abertzale getariarrak, bere anaia defenditu nahian, Ziriako Gatxaga errepublikazalea hil zuen. 1933ko otsailean epaitu zuten. Epai...

Juan Thalamas eta Iparraldeko erran zaharrak - Euskal Herriko luze-zabalean asko izan dira euskal kultura eta nortasuna lantzen luzaz ari izan direnak, material zaharra bilatzen, ahozko lekukotasunak...

Sugaar eta Herensuge - Garai zaharretako euskaldunek solstizioak eta ekinozioak baliatu zituzten urtearen banaketa egiteko. Horrela egin zuten Europa zaharreko herri naturista eta animista guztie...

Piarres Lafitte, Itsasu eta Murtuts - Abantzu bost urte badira erretretan sartu nintzela, eta jadanik irakaskuntza kontuak aski ahantziak, edota alboratuak, ditut. Baina lehengoan, txiripaz, Murtuts ...

Bordaxuriren penak eta bertsoak - 1.- Kantatzera nihazu alegera gabe, / ez baitut probetxurik trixtaturik ere; / nehun ebatsi gade, gizonik hil gabe, / sekulakotz galerak enetako dire. //  2.- Mila ...

Barkoxtarren maskarada Zalgizen - Maskarada beti lotua izan da inauteriarekin, hau da, udaberria iragartzen duten neguko jaiekin. Hori dela eta, normalean, abenduko bestak pasatu bezain laster, lehen...

Abdelkader pastorala - 2019an, Pagola herriak jokatu zuen Frantxoa Casetek idatziriko Domingo Garat pastoral eder eta gogoangarria. Ainitz ikasi eta gozatu genuen uztailaren 28an edo agorrilaren 4an ...

Orreagako gudua, baskoien garaipen handia - Urtero, abuztua hurbiltzean, euskaldunon iruditeria kolektiboan, 778ko agorrilaren 15ean, gure arbaso baskoiek Xarloman enperadore frankoari Orreagan ...

Ruben Ruiz Ibarruri - 1942ko abuztuan, armada alemaniarrak Stalingradoren aurkako erasoaldiak egin zituenean, bertan zegoen Ruben Ruiz Ibarruri bizkaitarra, sobietarren metrailadore konpainia batean ...

Johanes, Bargotako Aztia - Badira pertsonaia ainitz historia eta legendaren artean kokatzen direnak, badute egiazko sustrai bat eta horretaz gain, haren inguruan asmaturiko eta hedaturiko irudimenezk...

Kutxa Biraren agurra Urruñan - 2020 eta 2021 urte gogorrak izan dira mundu osoan, izurriteak eta gobernuek hori geldiarazteko asmotan ezarritako lege eta arau aldakorrek populazio osoa inkomunikazio...

Malentxu Sagarzazu - Joakin Gironzas adiskide irundarraren bitartez ezagutu nuen Malentxu eta haren ibileren berri ukan nuen. Joakin eta Malentxu senar-emazteak ziren, lehena irakasle erretiratua e...