Lekuldatze lehiaketa, euskara eta LH Nafarroan –

Irakasle funtzionariook urtero, har dezakegu parte “lekualdatze lehiaketa” deiturikoan (bata estatukoa eta bertzea autonomikoa), hau karrerako funtzionarioak behin betiko lehen destinoa lortzeko edo destino batetik bertzera aldatzeko prozedura da. Ikastetxe bakoitzaren plantilla organikoaren beharra ezagutzeko, horren azterketa bat egiten da, betiere gutxienez 3 urteko jarraitutasun-bermea badago.

LAB, STEILAS eta ELA sindikatuok urteak daramatzagu salatzen ikasle euskaldunek ez dutela ia aukerarik Goi Mailako Heziketa Zikloetan ikasketak euskaraz egiteko; izan ere, gaur egun, goi-mailako sei Heziketa Ziklo baino ez dira eskaintzen euskaraz Nafarroa osoan, horietako lau Iruñean. Esanguratsua da Sakanan, eremu euskaldunean, euskarazko goi mailako heziketa zikloen eskaintzarik ez izatea. Bertzaldetik, ez dago arazorik ziklo elebidunak inposatzeko, horri buruzko inolako azterketarik egin gabe eta Hezkuntza  Departamentuak inorekin aldez aitzinetik kontsultatu eta negoziatu gabe. Horren aurka ez gauden arren, uste dugu, ziklo horiek ezarri aurretik plangintzarik egin ez dela egin. Euskarazko zikloren bat ematen den ikastetxeetan behar hau, ez baita ia plantilla organikoan aurreikusten. Adibidez, Erdi Mailako euskarazko zikloren bat ematen den Iruñeko ikastetxeetan (Nekazaritza eta Basogintza II, Mariana Sanz II, San Juan-Donibane II eta Virgen del Camino IIP), ez da euskarazko langile-premiarik jasotzen. Horrek esan nahi du, zikloak desagertu egin daitezkeela edo Iruñetik kanpora mugi daitezkeela, Nekazaritza eta Basozaintzako Ikastetxetik jakinarazi ziguten bezala.

Ez dirudi zentzu handirik duenik plantilla organikoak egiteko irizpideetan ezartzen bada plaza bat kontabilizatuko dela, oro har, espezialitateko 18 orduko eta ?15 ordu gainerako ordu bakoitzeko, betiere 3 urteko jarraitutasun-gutxieneko bermea baldin badago. Euskarazko plantilla organikoko plazak eskaintzen ez badira, ezarri berri diren zikloetan, nahiz eta 18 ordutik gorako irizpidea bete hainbat espezialitatetan,  ikasketa horietan gutxienez 3 urteko jarraitutasuna aurreikusten ez bada, kasu batzuetan ezarri berriak baitira. Hori hezkuntza-eskaintzaren plangintza negargarri batetik (hiru urteko jarraipenik ere espero ez den zikloak ezartzean) edo euskarazko plazak ez egonkortzeko bertze arrazoi ezezagunen batetik soilik erator daiteke.

Martxoaren 9an, Maria Chivite Nafarroako presidentak Altsasura egindako bisitan iragarri zuen Sakana LHko ikastetxeak ez zuela hezkuntza eskaintza galduko. Irakasleen, ikasleen, Sakanako Garapen Agentziaren, sindikatuen, Mankomunitatearen, Altsasuko Udalaren eta Sakanako bertze talde batzuen mobilizazioaren ondoren eta mendiko, mendi erdiko eta eskaladako LHko zikloen eskaintza ikastetxetik kentzeko aukera zegoela informatu zitzaienean irakasleek egindako mobilizazioen ostean etorri zen baieztapena izan zen hau. Chivitek gaineratu zuen ez zegoela inolako erabakirik, ez behin-behinekorik ez behin betikorik, agertzen ari ziren kezkak ziurtatzeko. Baina hori sinesteko zaila da Hezkuntza Departamentuarekin lotutako hainbat pertsonek Sakana LH IIPko langileei ahoz egindako adierazpen batzuen ondoren. Amaitzeko, Presidentak adierazi zuen ikasturte honetarako Sakana LH IIPko hezkuntza-eskaintza ziklo berri batekin handitzen zela.

Zein izan da gure harridura lekualdatze-lehiaketarako plantilla organikoaren aurreikuspenean Sakana LH IIP ikastetxerako irakasle euskaldunen beharrei buruzko irizpide-aldaketa nabaria ikusi dugunean. Aurreko plantilla organikoan euskarazko lanpostu hutsak betetzeko beharra antzeman ziren; Antolaketako eta fabrikazio mekanikoko bi proiektu, instalazio elektroteknikoetako bat, makinen mekanizazio eta mantentze-lanetako bat, komunitatearentzako zerbitzuetako bat eta azkenik, soldadurako bat. Eskaera horrek, alde batetik, ikastetxeko zuzendaritzak eta Sakanako bertze ikastetxe eta kolektibo batzuek urteetan eskatutakoa beteko luke, baina garrantzitsuena eta garrantzitsuena  %75etik gorako ikasle euskaldunen beharrak beteko ziren. Zikloka egiten badugu azterketa, lehenengo ikasturteetan % 89ko euskaldunen ehunekoa aurkitzen dugu Mantentze-lanetako Erdi Mailan, % 54koa Soldadura GMn, % 66koa Mekanizazioko Goi Mailan, % 72koa Mekatronikako Goi Mailan, % 60koa Mendi Erdiko eta eskaladako zikloetan. Euskarazko Erdi Mailako bi zikloak ez ditugu barnean hartzen, ikasle guztiak euskaldunak direlako.

Azken urteetan, Ikastetxeko Zuzendaritza taldeak eskatu du lekualdatze-lehiaketaren bidez sartu diren karrerako irakasle funtzionario berriek euskaraz jakitea, ikasle euskaldunen eta ez-euskaldunen beharrak bete ahal izateko. Antzeko prozesuak egin ziren eremu euskalduneko LHko beste bi ikastetxeetan eta gaur egun zikloak euskaraz ematen dira.

Autonomia-erkidego mailako lekualdatze-lehiaketarako plantilla organikoaren egungo proposamenean, irizpide-aldaketa larria aurkitu dugu: irakasleei eskatzen zaien hizkuntza, orain gaztelania dela EUSKARA beharrean.  Fabrikazio mekanikoko antolamenduari eta proiektuei dagozkien bi plazetan, bai Instalazio elektroteknikoei dagozkien plazetan, bai Makinen mekanizazio eta mantentze-lanen zikloko plazetan eta baita Soldadurari dagozkien plazak ere. Plantilla organikoaren proposamenak, urte batetik bestera, 5 plazen hizkuntza aldatu ditu; horietako plaza bat, orain murrizteko proposamena duena, 2020-2021 urteko leku-aldatzean irakasle euskaldun esleitu zitzaiolarik.

Hori dena kontutan hartuta, bertze behin, planifikazio negargarri baten ondorio baino ezin duela izan uste dugu (Plantilla organikoaren proposamenak urte batetik bestera 5 lanposturen hizkuntza aldatzen duenez, astungarria da plaza bat irakasle batek bete izana eta plaza ematen dioten urte berean orain gutxitzea proposatzen da) edo akaso eremu euskalduneko ikastetxe bati euskarazko plazarik ez emateko bertze arrazoiren bat egongo da, ulertzen ez duguna. Bitartean Sakanako ikasle euskaldunak kaltetuak, jakina.  Azpimarratzekoa da Nafarroako Gobernuko Presidentak, martxoan, Sakana LH IIPko mendi ertaineko eta eskaladako zikloen eskaintza kentzeko erabakirik ez dagoela iragarri arren, aipatutako zikloekin lotua dagoen euskarazko heziketa fisikoko plaza, murriztera atera dela eta gutxienez, horrek zalantzan jartzen du presidentak egindako adierazpen horiek.

Horregatik guztiagatik, arrazoi hauen berri emateko eskatzen dizuegu:

1. Iruñerrian euskaraz ezarritako 4 zikloetan euskarazko plazarik ez deitzea, ikasketa horiek hiru urtez jarraitzea bermatzen ez den ala ez zehaztuz.
2. Sakana LH IIP LHIko plantilla organikoari buruzko irizpide-aldaketa, non urte batetik bestera euskarazko 5 lanpostu huts gaztelaniazko 5 plaza huts izatera igaroko diren (aurten euskaraz betetako plaza bat egungo plantilla organikoan murriztera ateratzen delako astungarriarekin).
3. Sakana LH IIP LHIko euskarazko Heziketa Fisikoko plaza murrizteko arrazoia
4. Era berean, eskatzen dugu aldez aurretik egindako plangintzari, ezarritako ziklo elebidunen ezarpenari, garapenari eta ondorioei buruzko informazio guztia helaraz diezagutela.

…

Uxue Itoiz – ELA 

Iñigo Barace – STEILAS

Mikel Auza – LAB 

Lekuldatze lehiaketa, euskara eta LH Nafarroan Lekuldatze lehiaketa, euskara eta LH Nafarroan Lekuldatze lehiaketa, euskara eta LH Nafarroan Lekuldatze lehiaketa, euskara eta LH Nafarroan Lekuldatze lehiaketa, euskara eta LH Nafarroan Lekuldatze lehiaketa, euskara eta LH Nafarroan