edun & eduki
edun & eduki –
EDUN. Erroa: *du
EDUKI. Erroa: *duka
NOR-NORK
3. pertsona:
DU. Plural: DITU
DADUKA. Plural: DADUZKA
Jatorriz izaera pasiboa daukate euskal aditz guztiek. Horrexegatik pasiboko itzulpenaren ostean ipintzen dut beti aktibokoa. Baliokideak baitira.
Orainaldia & Iraganaldia
NI
nadu = nau
naduka = nauka
: soy tenido por él/ella
: él/ella me tiene
ninduen
nindadukan = nendukan = nindukan
: era tenido por él/ella
: él/ella me tenía
HI
hadu = hau
haduka = hauka
: eres tenido por él/ella
: él/ella te tiene
hinduen
hindadukan = hendukan = hindukan
: eras tenido por él/ella
: él/ella te tenía
HURA
dadu = dau = du
daduka = dauka
: es tenido por él/ella
: él/ella le/la/lo tiene
zeduen = zeuen = zuen
zedukan = zeukan
: era tenido por él o ella
: él/ella le/la/lo tenía
GU
gaditu = gaitu
gaduzka = gauzka
: somos tenidos por él/ella
: él/ella nos tiene
gindituen = gintuen
gindaduzkan = ginduzkan
: eramos tenidos por él/ella
: él/ella nos tenía
ZU
zaditu = zaitu
zaduzka = zauzka
: eres tenido por él/ella
: él/ella te tiene
zindituen = zintuen
zindaduzkan = zinduzkan
: eras tenido por él/ella
: él/ella te tenía
Hurrengoa ZU gainean eraikirik dago beti:
ZU + te
ZUEK
zadituzte = zaituzte
zaduzkate = zauzkate
: sois tenidos por él/ella
: él/ella os tiene
zindituzten = zintuzten
zindaduzkaten = zinduzkaten
: erais tenidos por él/ella
: él/ella os tenía
HAIEK
daditu = daitu = ditu
daduzka = dauzka
: son tenidos por él/ella
: él/ella les/las/los tiene
zedituen = zeituen = zituen
zeduzkan = zeuzkan
: eran tenido por él o ella
: él/ella les/las/los tenía
Subjektu agentea aldatzeko:
+NORK: t, k, n, -, gu, zu, zue, te
edun & eduki
NOR-NORK iraganaldiko lehenengo eta bigarren pertsonetarik:
ninduen, hinduen, gintuen, zintuen eta zintuzten
NORK-NOR iraganaldiko adizkiak datoz, zeinetan subjektu agentea adizkiaren hasierara pasatzen baita, eta gero objektua ( = subjektu pasiboa), zein izan baitaiteke edo singularra edo plurala ikusiko dugun bezala.
NINDUEN & nindituen
sg.
ninduen = nenduen = neuen = nuen
nindadukan = nindukan = nendukan = nedukan = neukan
: era tenido por mí
: yo le/la/lo tenía
pl.
nindituen = nintuen = nituen
nindaduzkan = ninduzkan = nenduzkan = neduzkan = neuzkan
: eran tenidos por mí
: yo les/las/los tenía
HINDUEN & hindituen
sg.
hinduen = henduen = heuen = huen
hindadukan = hindukan = hendukan = hedukan = heukan
: era tenido por ti
: tú le/la/lo tenías
pl.
hindituen = hintuen = hituen
hindaduzkan = hinduzkan = henduzkan = heduzkan = heuzkan
: eran tenidos por ti
: tú les/las/los tenías
ginduen & GINdiTUEN
sg.
ginduen = genduen = genuen
gindadukan = gindukan = gendukan = genedukan = geneukan
: era tenido por nosotros/as
: nosotros/as le/la/lo teníamos
pl.
nindituen = nintuen = nituen
nindaduzkan = ninduzkan = nenduzkan = neduzkan = neuzkan
: eran tenidos por mí
: yo les/las/los tenía
zinduen & ZINdiTUEN
sg.
zinduen = zenduen = zenuen
zindadukan = zindukan = zendukan = zenedukan = zeneukan
: era tenido por ti
: tú le/la/lo tenías
pl.
zindituen = zintuen = zentuen = zenituen
zindaduzkan = zinduzkan = zenduzkan = zeneduzkan = zeneuzkan
: eran tenidos por ti
: tú les/las/los tenías
zinduten & ZINdiTUZTEN
sg.
zinduten = zenduten = zenuten
zindadukaten = zindukaten = zendukaten = zenedukaten = zeneukaten
: era tenido por vosotros/as
: vosotros/as le/la/lo teníais
pl.
zindituzten = zintuzten = zentuzten = zenituzten
zindaduzkaten = zinduzkaten = zenduzkaten = zeneduzkaten = zeneuzkaten
: eran tenidos por vosotros/as
: vosotros/as les/las/los teníais
Adeitsuki
Aurreko iruzkinean ondoko NORK-NOR tipoko hauek, eta nondik datozen, ikusi ditugu:
nuen, huen, genuen, zenuen, zenuten
eta
nituen, hituen, genituen, zenituen, zenituzten
Adibidez:
ninduen = nenduen = neuen = nuen
: era tenido por mí
: yo lo tenía
NINDUEN berez da NINTZEN + DU (nin + du + en).
: yo era tenido por él/ella
: él o ella me tenía
NOR-NORK honetan guztiz gardena da adizkia nola dagoen formaturik, batez ere pasiboko itzulpena ikusirik.
Baina NORK-NOR bilakatzen denean aktiboko itzulpena aski da, pasibokoa eman gabe. Adibidez honela:
ninduen = nenduen = neuen = nuen
: yo lo tenía
Ulertuko nauzuelakoan
Adeitsuki
Itzulpen sistema’ argiago gera dadin:
dadu = dau = du
daduka = dauka
Itzulpen pasiboa:
: es tenido por él/ella
Itzulpen aktiboa:
: él/ella le/la/lo tiene
DA-: es
-DU-: tenido
KA = KO Jatorriz NORI marka
dauka = dauko
Adeitsuki