Landa eremua bizi alternatiba gisa? –

Itolarri ekonomikoaren eraginez, hiri-populazioaren baserri-exodoa hasia da, baserri-zona zabaletako eta bere populazioaren birgaztetzeko ondoriozko indartzearekin, egia bada ere udal askok erdi utzitako herrien birbetetzea saiatuz eta jaiotza-tasarako laguntzak eskainiz denbora bazeramatela; Pirinioko Erroko Haran nafarra aitzindaria izan da horretan.

Hiri handietatik herririk txikienetarako gertatzen ari den migrazio-mugimendua rurbanismo deitzen da, hau da, 60ko eta 70eko hamarkadetako hirietaranzko migrazio zentripetuaren kontrako migrazio zentrifugoa. Horrela, goi mailako ikasketadun gazteen kopuru hazkorrek irteera profesional bezala baserri-udaletara jo dute eta, nahiz eta oraindik Europar Batasuneko batezbestekotik urrun aurkitu, joerak itzulezina dirudi.

Bestalde, Roberto Torres Elizburuk, Euskal Autonomia Erkidegoan kontraurbanizatzea ikerketan adierazten duenez, 1991-2001 errolda-aldian 60-70eko hamarkadaren berezko patroi demografikoak trukatu dituzte. Horrela, 2.500 biztanleko udal txikienek populazio hazkunde-tasa handiagoak ezagutu dituzte, baserri- udal txikiak izanik portaera demografiko dinamikoagoa islatu dutenak (%6ren handiagotzea). Aitzitik, 40.000 eta 100.000 biztanle bitarteko hiri-udalek kontrako joera erakutsi dute, % 4ren hazkunde negatiboa pairatuz.

Bere aldetik, Gustavo Duch Elikadura-Burujabetza aldizkariko koordinatzaileak, nekazari berri hauen bizi-ideologia azaltzen du: «Alorretara itzultzen diren pertsona hauek ustiapen txiki eta iraunkorretan sinesten dute eta ustiapen ekologikoan oinarritzen dira, baina horrek Gutxitzeko Teoriaren ezarpena eskatzen du ondasun naturala era iraunkorrean kudeatzeko». Aipatutako horren guztiaren adibidea Menaut haragi ekologikoa, Itzaltzuko Juan Ignacio Ibáñez Eseberrik gidatutako ekimena, izango litzateke, Twitter-en eta Facebook-en bidez «zaldi haragia eta kalitate handiko arkume ekologikoa kontsumitzailearen mahaira zuzenean hurbiltzeko» xedearekin.

Nekazaritza, abeltzaintza, arrantza eta baso-ustiapena dira hamarkadak gain behera daramatzaten sektoreak, «ekonomia osoa» inposatzen duen konpetentzia desleialak itota. Hala ere, ahalmen itzela dute bio-enplegua sortzeko; baina, hartarako, neurri protekzionisten inplementazioa Europar Batasunetik beharrezkoa izango litzateke; hots, bioa bere produktu manufakturatu guztietarako etiketaren ezarpenerako nekazaritzako elikagaien industriarako diru-laguntzak.

Horrela, Hego Euskal Herrian 50.000 lanpostu inguru sortu ahal izango lirateke elikagaietako ekoizpen ekologikoaren alde agertuz, nekazaritza eta abelazkuntza produktu autoktonoen kontsumo lokala sustatuz, itsasbazterreko erreserba iraunkorrak baxura-flotarako sortuz eta erregai fosilekiko mendekotasun kronikoa txikiagotzeko beharrezko biomasa era iraunkorrean ekoizten duten baso-espezieak babestuz.

Landa eremua bizi alternatiba gisa?