Gertaera asko daude ikusteko modua errotik alda diezazuketenak, nolabaiteko lozorroan zeundela ohartarazi eta kolpera esnatzen zaituztenak: istripu bat, eztabaida bat, liburu bat, ideologia bat. Aztertu al duzu inoiz sentimendu hori? Batzuetan badirudi entzun ere egin daitekeela krak hori, zure ziurtasunek lurraren kontra haustean egiten duten soinua. Harridura, baina askatasuna, baina beldurra, munduari begiratzeko era berri bat asmatu beharko duzulako hemendik aurrera.

Hori gertatzen da, adibidez —hain muturreko egoeretara joan barik, edo bai—, bizitza osoan modu batera kantatu izan duzun kantu baten letra txarto ulertzen zenuela konturatzerakoan. Krak. Ez esan ez denik munduko sentipenik kontraesankorrena. Agian parrandan ohartuko zara, abestia entzun eta erdi garrasika kantuan zabiltzala lagun batek esaten dizunean “ei, zer esan duzu zati horretan?”.

Defentsiban jarriko zara zu hasieran, noski ez ukitu nire ziurtasunak!, eta lotsaz erantzungo diozu… “ba… besarka nazazu gogor bizkarretik iztarrekin”. Edo “ba… borobildu zaizkit bertzak ertzak”. Edo “ba… this is the river rhythm of the night“. Edo “ba… contra el control obrero de la producción“. Hori esaten du, ezta? Eta kuadrillako anekdota bihurtzen zara.

Beharbada zorte gehixeago izango duzu eta ez zaitu beste batek umiliatuko jendaurrean. Kasualitatez ohartuko zara kotxean zoazela, edo interneten begiratu duzulako ordu asperturen batean bestela. Gerta dakizuke, gainera, kantu bat gustuko izatea hain zuzen zuk ulertzen duzun letra horrexegatik, eta horrelakoetan trauma are handiagoa da, gaurtik aurrera zure kantua ez delako existituko.

Kantu baten portugesezko zatian “a felicidad dipen di uno mí” ulertzen zenuen zuk, portugesez ideiarik ere ez daukazun horrek, eta konbentzituta errepikatzen zenuen esaldia animoz baxu zenbiltzanetan, zoriontasuna zeure baitan dagoela eta ez bilatzeko kanpoan. Tira, ba urteak pasata jakin duzu “a felicidade tem teu nome” esaten duela berez, hau da, “zoriontasunak zure izena du”. Txarto datorkizu, beste baten teilatuan dagoelako zure poza berriro. Ea zer entzun behar duzun orain zugan sinetsi nahi duzunetan.

Baina hori izango da bizitza, ikastea, txarto ikastea, des-ikastea eta hala ere ez jakitea inoiz oraindik zenbat kantu ideia, pertsona, bizimodu kantatzen dituzun txarto. Zoragarria litzateke egunen batean Euskadi Irratiko Bihotzeko Fonoteka saiora gonbidatzea zure bizitzako hamar abestiri buruz hitz egitera, eta denak ulertu izana alderantziz.

Aurkezlea isilik eta zu hunkituta kontatzen zenbat markatu zaituzten letra horiek, ia negarrez hastea zuzeneko konexioan. Entzuleak ere mutu, mezurik ez. Kantuak jo eta jo uhinetan, eta zu zoriontsu. Bizitza ederra izan duzu.