Zergatik mantendu behar dira kirol-kategoriak sexu biologikoaren arabera banatuta? –

Gizonak eta emakumeak desberdinak gara. “Dimorfismo sexuala” deitzen diogunaren ondorioa da, espezieko arra eta emea desberdinak direla esan nahi du. Ez da gizakien ezaugarria bakarrik, ez gara batere bereziak honetan.

Ugaztunetan arra emea baino handiagoa izatea dakar. Horren arduradunetako bat testosterona da. Gizonezkoen pubertarotik aurrera, testosterona mailak gora egiten du eta egonkortu egiten da emakumeenak baino 20 aldiz altuago. Horrela, emakume baten testosteronaren ohiko mailak odol-litro bakoitzeko 0,12 eta 1,79 nanomol artekoak dira, eta gizonen kasuan, 7,7 eta 29,4 artekoak. 

Testosteronaren ondorioz, gizonezkoak dauzka, besteak beste, garaiera handiagoa, hezur-masa  eta masa muskular handiagoa, muskulu- eta hezur-dentsitate handiagoa, birika eta bihotz handiagoak, gantz-masa txikiagoa, sorbalda eta torax zabalagoa, aldaka estuagoak… Iturria: pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Horren ondorioz, besteak beste, gizonak indartsuagoak dira (%50-60), azkarragoak (%10-15) eta indarra/potentzia sortzeko gaitasun handiagoa dute (%30-40). @WorldRugbyES-k ondo laburtzen du hemen: world.rugby/the-game/player-welfare/guidelines/transgender/women

Eta horrek, aldi berean, kirol-abantaila handiagoa edo txikiagoa dakar, kirolaren arabera. %10-13 arraunean, igeriketan eta lasterketan; %16-22 txirrindularitzan, tenisean, futbolean; %29-34 boleibolean, eskubaloian, halterofilian; eta %+50 beisbolean eta hockeyan. (@FondOfBeetles eta @TLexercise)

Hori erraz ikus daiteke kirol-marketan. Halterofiliak antzeko tamainako banakoetan aldea ikusteko aukera ematen du, pisuaren arabera banatzen baita.

Hementxe munduko errekorren alderaketa, sexuaren eta pisuaren arabera. Pisu berean, gizonek % 22-40ko indar handiagoa dute:

Goazen azken Joko Olinpikoetara. Mistoak izan balira, zein posiziotan geratuko zen emakumezkoen URREA?

• Maratoian: 71.
• Igeriketan ur irekiak: 23.
• Triatloian: 49. (51 parte-hartzailetik)

Atletismoan (100m, 400m eta 800m) emakume bat bera ere ez zen sailkatuko, ezta finalaurrekoetarako ere. Emakumeek ez zuketen parte hartuko.

Jarrai genezake, baina hobeto ikus dezakezue @boysvswomen helbidean, non nerabeen emaitzak emakume olinpikoekin alderatu dituzten.

Abantaila hori ez da desagertzen testosterona kentzeko tratamenduarekin. Horrek jarduera murrizten du -masa muskularra gal daiteke-, baina ez du bereganatutako guztia desagerrarazten, ez du hezur-egitura aldatzen, ez du altuera gutxitzen, ez ditu bihotza edo birikak txikiagotzen… Laburbilduz, eta hainbat azterlanen arabera, “Trans emakumeak batez besteko emakumezkoak baino indartsuagoak dira, eta trans gizonak batez besteko gizonezkoak baino ahulagoak dira”.

Iturria: ec.bioscientifica.com/configurable/c…

Harper et al.: bjsm.bmj.com/content/55/15/…

Trans emakumeek emakumezkoekiko abantaila dutela aitortu dute NOBeko kideek ere. Hemen Joanna Harper, trans emakumea, NOBko aholkularia eta 2015eko trans jarraibideetan parte hartzen duena.

Horren adibide ezin hobea Lia Thomas da, gizonen # 462 rankingetik emakumeen # 1 rankingera igaro baita. Baina kasu asko daude, 100etik gora.

Kirolaren helburua da aurkarien artean zelai berdindua ezartzea, eta, horretarako, adinaren, sexuaren eta, batzuetan, pisuaren arabera bereizten da. Inori ez zaio bururatzen heldu bati alebinetan edo 100 kg-ko luma-pisuko norbaiti lehiatzen uztea.

Sexuaren ordez genero-identitatearen arabera lehiatzeko aukera ematea gaizki ulertutako “inklusio” baten alde egiten da. Baina ez da: biologikoki gizonezkoa den pertsona bat sartzeak emakumezko bat lehiaketatik, sailkapenetik, podiumetik edota errekorretik, baldintza berdinetan parte hartu ahal izatetik, sarietatik, beketatik, patrozinioa lortzetik eta motibaziotik kanpo uztea dakar.

Kirolean gorputzak lehiatzen dira, ez identitateak (@BethStelzer).

Horregatik, emakumeen kirola axola bazaigu, sexu biologikoaren araberako kategoriak mantendu egin behar dira. Zentzuzkoa dirudi, ezta? Bada, gaur egun Estatuko 9 Autonomia Erkidegotan ez ikusia egiten dute.

…

Iturriak:

@FondOfBeetles eta @TLexercise: pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33289906/

@runthinkwrite, @FondOfBeetles eta Howe: macdonaldlaurier.ca/biology-fairne…

@Scienceofsport en https://www.world.rugby/the-game/player-welfare/guidelines/transgender/women

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33289906/

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1521690X07000371

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10904038/

Testu hau  IRENE AGUIAR Kirol Zuzenbidean adituaren lanaren laburpen bat da: “Emakumezkoen kirola eta pertsona transexualak: egungo egoerara hurbilketa bat”, Kirol Zuzenbideari buruzko Espainiako XVI. Kongresuan defendatu zuen. 

kirol-kategoriak sexu biologikoaren arabera