Josu Lavin 2023-11-13 20:52

nau
toka: niaik
noka: niain

Batuan: naik, nain
Bizcaieraz: najok, najon

Nondic nau?
Nondic naik eta nain?
Nondic najok eta najon?

nau = na + du
naik = na + dik
nain = na + din

dik bizcaieraz jok da eta
din, ordea, jon

na + jok = najok
na + jon = najon

Naffarreran na- içan ordez nia-

nia + dic > niaic
nia + din > niain

Leiçarragac niaic erraitecotz niauc darabila, baina guiaitic adiaraztecotz ez du guiaituc erraiten.

Oharra:
guiaitic = guia + ditic

ditic da ditu + toca

Lehenengo (eta bigarren) personetaco aditzac bethiere hirurgarren personaren bidez eratzen dirade.

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-14 11:05

Iraganaldian berdin, naffarreran beçala, batuan ere:

ninduen: nin + DU + eN
nindian: nin + DIC + eN
nindinan: nin + DIN + eN

gintuen: gin + DITU + eN
gintian: gin + DITIK + eN
ginditian > gintian
gintinan: gin + DITIN + eN
ginditinan > gintinan

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-15 14:42

Nafar aditz laguntzailea documentuan aguercen diren adizquien cerrenda prestatu dut patiencia pixca batequin:

https://www.dropbox.com/scl/fi/d35kjvobp7f1790di1c7e/adizki-zerrenda-2024.txt?rlkey=b47yirl03gsls1hyrqxuxq4m6&dl=0

6488 adizqui guztirat, “grafia moderno”an.

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-15 18:32

genuen
toka: genian
noka: geninan
zuka: genizun
xuka: genixun

Lucas 24:21 Leiçarraga

Eta guc sperança guendián hura cela Israel redemitu behar çuena: badaric-ere horién gucion gainera, egun duc herén eguna gauça hauc eguin içan diradela.

guendián = guenduen + toca
edota:
gendian = genduen + toka

Aurreco iruzquineco cerrendan ez dira aguercen ez gendian ez eta genduen ere.
D-dunac classicoagoac edo naturalagoac dirade nire ikuspunctutic.

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-16 09:20

Hauec lirateque D-dun horiec:

4
ZENU = zendu
zenuke = zenduke
zenuen = zenduen
zenukeen = zendukeen

4
XENU = xendu
xenuke = xenduke
xenuen = xenduen
xenukeen = xendukeen

4
ZENUTE = zendute
zenukete = zendukete
zenuten = zenduten
zenuketen = zenduketen

16
GENU = gendu

genuke = genduke
genikek = gendikek
geniken = gendiken
genikezu = gendikezu
genikexu = gendikexu

genuen = genduen
genian = gendian
geninan = gendinan
genizun = gendizun
genixun = gendixun

genukeen = gendukeen
genikean = gendikean
genikenan = gendikenan
genikezun = gendikezun
genikexun = gendikexun

Guztirat 28

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-16 12:12

Borz hauec ikussiric:

genuen = genDUen
genian = gendian
geninan = gendinan
genizun = gendizun
genixun = gendixun

erraiten ahal dugu ecen D-dunac direla lehenagocoac, ossoagoac eta regularragoac D-gabecoac baino.

Borz horiec ikussiric, berce hauec erraz intui leditezque:

genituen = genDITUen
genitian = genditian
genitinan = genditinan
genitizun = genditizun
genitixun = genditixun

Eta halaber NOR-NORC typoco berce hauec ere:

gintuen = ginDITUen
gintian = ginditian
gintinan = ginditinan
gintizun = ginditizun
gintixun = ginditixun

DU (& DI-), bada, NOR’ singularra denean, eta
DITU (& DITI-), ordea, NOR’ plurala denean.

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-20 21:22

45 aldiz aguercen da “derauzkio” aditz lagunçaileen artean:

derauzkio
derauzkiot
derauzkiok
derauzkion
derauzkiogu
derauzkiozu
derauzkioxu
derauzkiozue
derauzkiote

ginderauzkio
ginderauzkion
ginderauzkiok
ginderauzkion
ginderauzkioan
ginderauzkionan
ginderauzkiote
ginderauzkioten
ginderauzkiotean
ginderauzkiotenan
ginderauzkiotezun
ginderauzkiotexun
ginderauzkiozu
ginderauzkiozun
ginderauzkioxu
ginderauzkioxun
ginderauzkiozue
ginderauzkiozuen

zinderauzkio
zinderauzkion
zinderauzkiot
zinderauzkiotan*
zinderauzkiogu
zinderauzkiogun

xinderauzkio
xinderauzkion
xinderauzkiot
xinderauzkiotan*
xinderauzkiogu
xinderauzkiogun

zinderauzkiote
zinderauzkioten
zinderauzkiotet
zinderauzkiotetan*
zinderauzkiotegu
zinderauzkiotegun

* asteriscoz marcaturicoec acats bana daducate: -ta- horren ordez -da- eduqui behar bailuquete.

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-21 09:16

Aditz lagunçaileen artean “derauko” 35 aldiz aguercen da:

derauko
deraukot
deraukok
deraukon
deraukogu
deraukozu
deraukoxu
deraukozue
deraukote

ninderauko
ninderaukon
ninderaukok
ninderaukoan
ninderaukon
ninderaukonan
ninderaukote
ninderaukoten
ninderaukotean
ninderaukotenan
ninderaukotezun
ninderaukotexun
ninderaukozu
ninderaukozun
ninderaukoxu
ninderaukoxun
ninderaukozue
ninderaukozuen

hinderauko
hinderaukodan
hinderaukogu
hinderaukogun
hinderaukon
hinderaukot
hinderaukote
hinderaukoten

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-21 19:22

DU + hari = DERAUKO
Aldaerac: derauka, derauo
Batuan: dio
Bizcaieraz: deutso
Aldaera: deutsa

DITU + hari = DERAUZKIO
Aldaerac: derauzka, derautza, derauzko, derautzo
Batuan: dizkio
Bizcaieraz: deutsoz
Aldaera: deutsaz

Aurreco iruzquinetan asqui da derauko-ren ordez dio edo deutso ipintea, eta objectua plurala bada, derauzkio-ren ordez dizkio edo deutsoz.

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-27 12:14

ninDUen + hari
= ninDERAUKOn
= ninDEUTSOn
= ninDIOn

nenDUen + hari
> neuen > nuen
= nenDERAUKOn
> neraukon
= nenDEUTSOn
> neutson
= nenDIOn
> neion > nion

-RAUKO- aguercen çaicun guztietan DERAUKO baten aurrean gaude, eta
-RAUZKIO- ikusten dugunean DERAUZKIO aurrean.
Adibidez:

NAU + hari
narauko = nautso = naio

HAU + hari
harauko = hautso = haio

GAITU + hari
garauzkio = gautsoz = gaizkio ( = gaitio)

ZAITU + hari
zarauzkio = zautsoz = zaizkio ( = zaitio)

ZAITUZTE + hari
zarauzkiote = zautsoez = zaizkiote ( = zaitiote)

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-28 10:39

nau (NA + du) da DU beçalacoa, baina non objectua NI bainaiz, hura içan beharrean.

narauko (NA + derauko) da DERAUKO beçalacoa, baina non objectua NI bainaiz, hura içan beharrean.

gaitu (GA + ditu) da DITU beçalacoa, baina non objectua GU baicara, haiec içan beharrean.

garauzkio (GA + derauzkio) da DERAUZKIO beçalacoa, baina non objectua GU baicara, haiec içan beharrean.

Adeitsuqui
Josu Lavin 2023-11-29 11:07

NARAUKO = nautso = naio

Allocutivoric gabe:

narauko: ni hari hark
naraukok: ni hari hik (to)
naraukon: ni hari hik (no)
naraukozu: ni hari zuk
naraukoxu: ni hari xuk
naraukozue: ni hari zuek
naraukote: ni hari haiek

Allocutivoequin (toka, noka, zuka eta xuka):

niaraukok
niaraukon
niaraukozu
niaraukoxu
&
niaraukotek = niaraukoie
niaraukoten = niaraukone
niaraukotezu = niaraukozue
niaraukotexu = niaraukoxue

Federico Carlos Krutwig Sagredo Bartholome Mateo jaunaganic ikassi nituen nic osso aspaldi.

Batuan eta mendebaldeco euscaraz nehorc ez ditu forma paralleloac proposatu orain arteino.

Adeitassunez
Josu Lavin 2023-11-29 14:39

narauko = nau + hari
naraukeo = nauke + hari

KE ( = beharbada, aguian, apica…) particula collocatzen [ahosca bedi: /kol-lo-ka-tzen/] da dativoa baino lehen.

Allocutivoric gabe:

naraukeo: ni hari hark
naraukeok: ni hari hik (to)
naraukeon: ni hari hik (no)
naraukeozu: ni hari zuk
naraukeoxu: ni hari xuk
naraukeozue: ni hari zuek
naraukeote: ni hari haiek

Allocutivoequin:

niaraukeok
niaraukeon
niaraukeozu
niaraukeoxu
&
niaraukeotek = niaraukeoie
niaraukeoten = niaraukeone
niaraukeotezu = niaraukeozue
niaraukeotexu = niaraukeoxue

Adeitsuqui