Esporrinekin bat –

Egun gogorra izan zen aurreko osteguna. Iruñeko Udalbatzak hainbat hamarkada atzera egin zuen euskaldunon hizkuntza-eskubideen bermean. Euskara, hortaz euskaldunak, zokoratuko dituen araudia jarri zuen indarrean.

Eztabaida zuzenean jarraitu nuen eta, izan zen, bai, anekdota edo paradoxarik. Hain zuzen ere, Iruñeko zinegotzi Esporrin andreak euskara hizkuntza gutxitua zela esatean, ongi bereiziz gutxiengoa eta gutxitua. Eta, begiak piztu zitzaizkidan, neronek ere urteak daramatzadalako terminologia-borroka horretan.

Finean, ikuspegi koantitabo hutsetik, gutxiengoa multzo edo talde baten zatia da, multzo edo talde osoaren ehunekorik txikiena adierazten duena. Ikuspegi soziologikotik, aldiz, gutxiengo batek desabantaila erlatiboa duten pertsonen kategoria bati egiten dio erreferentzia, talde sozial nagusi bateko kideekin alderatuta.

Gure hizkuntzari lotuz gero, egia da bi kategorizazio horiek balekoak direla, baina egia ere bada, testuingurua falta dutela, alegia, zergatik iritsi den ehuneko txikia edo desabantaila erlatiboa izatera. Hori gutxiagotu terminoak eskaintzen digu. Soziolinguistikaren arabera, historiako uneren batean bazterketa, jazarpena edo debekua jasan duen hizkuntza bati erreferentzia egiten dio. Finean, gutxiengo izatea borondatezkoa izan ez dela adierazten du gutxitu izateak.

Gutxitua izatearen ondorioz, politika proaktiboak eta erreparatzaileak abian jarri beharra ondorioztatzen da. Paradoxikoa, halere, puntu horretan Esporrin andreak kontrako norantza hartu izana.

Onartu zuen, bai, Esporrin andreak euskarari ezpata sartu izan diotela, baina ez dago prest senda dezaketen botikak emateko. Argigarria!

[Euskalerria Irratiko Metropoli Forala saioa, ‘Minutu bateko manifestua’, 2020ko martxoaren 10ekoa]

Esporrinekin bat