zabortegiak lehenbailehen ixteko –

• Erakunde ekologistak bilerak egin ditu alderdi politikoekin apirilaren 21eko hauteskundeei begira
• Proposamenaren ardatza da EAEn erabiltzen ez diren zabortegiak ixtea, horietako asko mota guztietako hondakin arriskutsuekin kutsatuta baitaude, hala nola amiantoarekin edo HCH-Lindano hondakindegiarekin

Ekologistak Martxan taldeak bilerak egin ditu azken egunotan apirilaren 21eko hauteskundeetara aurkeztuko diren alderdi politikoekin. Erakunde ekologistak, hainbat gairi buruzko proposamen sorta bat aurkeztu beharrean, ebatzi gabe dagoen eta hurrengo legegintzaldian lehenbailehen konpondu behar den zeregin bakar batean zentratzea erabaki du. “EAEn erabiltzen ez diren zabortegiak ixteaz ari gara, horietako asko mota guztietako hondakin arriskutsuekin, hala nola amiantoarekin eta HCH-Lindanoarekin, kutsatuta baitaude“, adierazi dute Araba, Gipuzkoa eta Bizkaiko bozeramaileek.

Ekologisten arabera, HCH-Lindanok gure zabortegiak kutsatzen dituela frogarik onena “gure ibaien zati bateko uretan Uraren Kalitateari buruzko Araudia (NCA) etengabe ez betetzea da, eta Nerbioi-Ibaizabaleko estuarioa eta haren ibaiadarrak dira kaltetuenak“. Asko dira gure lurzoruak eta urak kutsatzen dituzten substantziak, eta, beraz, ez da nahikoa araudietan mugak jartzea. Araudi horiek bete behar dira eraginkorrak izan daitezen, eraginak minimizatzeko eta sortzen dituzten ingurumen eta osasun publikoko arazoak saihesteko. Ekologisten ustez, “oraina ondo kudeatzea iraganaren herentziari erantzutea eta bere afekzioak zuzentzea da, etorkizunean mantendu ez daitezen“.

Hain zuzen ere, herentzia hori kudeatu ahal izateko, Ekologistak Martxan bi astetan zehar bildu da datozen hauteskundeetan parte hartuko duten alderdi politikoekin. PPk, Podemosek, EH Bilduk eta SUMARek prest agertu dira hauteskunde-programetan sartzeko eta proposatutako neurriak martxan jartzeko. Bitartean, EAJ-PNVk eta PSE-EEk aurkeztutako proposamena arretaz aztertzeko eskaintza egin dute.

Hori guztia dela eta, Ekologistak Martxan-ek premiazko neurriak hartzeko eskatu die alderdi politikoei, hondakinen kudeaketari buruzko erabakietan gizartearen parte-hartze zuzena eta aktiboa sustatzeko. Gainera, ezinbestekotzat jotzen dute hondakinen kudeaketan esku hartzen duten erakundeen koordinazioa, eskumen-maila eta -eremu guztietan, eta “bereziki

beharrezkoa eta ezinbestekoa da administrazio eta agintari guztiek eskura duten informazio guztia koordinatzea eta partekatzea”. Horrez gain, lurzorua kutsa dezaketen jarduerak edo instalazioak izan dituzten edo dituzten lurzoruen inbentarioan dauden abandonatutako eta erabileraz kanpoko zabortegi guztiak berehala ixteko eskatzen dute, ondoren birsortzea ahalbidetuz.

Era berean, uste dute beharrezkoa dela hondakinen isurketari buruzko egungo ibilbide-orria (2024-2030) berrikustea, hondakinak isurtzeko eta modu kontrolatuan biltegiratzeko instalazio berriei eta hondakin ez-arriskutsuak eta arriskutsuak bereizita kudeatzeari dagokienez. Arreta berezia jartzen zaio amiantoari, eta, horretarako, honako hau proposatzen da: “andel espezifikoak instalatzea, erkidego osorako bat edo herrialde bakoitzeko bat jartzeko aukera kontuan hartuta”. Gainera, haien ustez, “ez da inola ere onartu behar hondakinak inportatzea, eta ‘0 hondakina’ helburua lortzeko neurriak hartu behar dira“. Azkenik, hondakinen kudeaketaren gakoetako bat hondakindegien eta hondakin berriak biltegiratzeko beste instalazio batzuen kudeaketa publikoa izan beharko litzatekeela defendatzen dute, baita irregulartasun larriak detektatu diren hondakindegiena ere.

Erakunde ekologistak eskerrak eman ditu bilera-sorta honetan emandako arretagatik, eta “atzeratzen ez jarraitzea eta Europatik jasotako arreta kontuan hartzea” espero dute. Izan ere, gogoratu behar da hil honetan bertan (2024/2/9) jakinarazi dela Europako Batzordeak Espainia Europar Batasuneko Justizia Auzitegira eramango duela, Hondakinei buruzko Esparru Zuzentarauari eta Uraren Esparru Zuzentarauari buruzko ez-betetzeengatik, eta zigor ekonomiko handiak ezartzeko aukera izango duela.

zabortegiak lehenbailehen ixteko  zabortegiak lehenbailehen ixteko