Dibertsitatearen tranpa? –

Espainian indarra hartu du eztabaidak, eta Hego Euskal Herrian ere izaten ari da eragina: sobera arreta ematen ote dio ezkerrak dibertsitateari, iparra galtzeraino? Tontokerietan galtzen du denbora, egiaz inportanteak diren gauzetan zentratu ordez?

Pablo Simon soziologoak kontu honetaz hitz egin du eldiario.es egunkarian. Hona hemen zer dioen:

Ezkerraren krisiaren errua politika identitarioei botatzen diete egile batzuek, esaterako Mark Lilla politologo estatubatuarrak. 

Bai. Gauza askok kezkatzen naute diskurtso horretan. AEBetako eztabaida bat Europara ekarri nahian ari gara, eta Europan oso desberdinak dira kosmopolitismo, dibertsitate eta heterogeneotasun mailak.

Baina Europan ere erabiltzen ari dira diskurtso hori.

Hain zuzen ere. Eta erabiltzen ari dira enpirikoki egiaztaturik ez dagoen tesi bat. Ez da frogatu jendea ezkerreko alderdiak uzten ari denik identitate-politikez gehiago dihardutelako. Horrek garamatza 68ko Maiatzekoa den eztabaida batera, zeren historia zirkularra baita, eta gaurko eztabaida guztiek iraganeko oihartzuna baitute. Eta irudi du berriz ere hizketan ari garela iraganeko enfrentamendu batez: mugimendu feminista edo queer-ak versus komunista tradizionalak. Azkeneko horiek galdetzen dute zergatik zatitu nahi dugun langileen klasea.

Hau oso dibertigarria da; izan ere, Tarik Abou-Chadik eta Markus Wagnerrek berriki argitaratu duten artikulu batean galdetzen da ea zer neurritan den egia edo gezurra ezkerreko alderdiek botoak galtzen dituztela identitatean zentratzen direnean. Zer frogatu dute enpirikoki? Gezurra dela. Alderdiek beren politikak gai sozialetara bideratzen dituztenean eta politika identitarioekin konbinatzen dituztenean, eta gutxiengoen defentsarekin –baina maiz ahazten zaigu emakumeak ez direla gutxiengoa, populazioaren erdia baizik– emaitzarik onenak lortzen dituzte hautetsontzietan.

Baina, maiz, geure burbuilan bizi garenez, ez gara ohartzen desparekotasunak askoz ere konplexuagoak direla. Homosexual batek bost aldiz aukera gehiago baditu kalean erasoa izateko, zertaz ari gara? Soldataren genero-arrakalaz ari garenean, identitateaz edo desparekotasunaz ari gara? Egiaz esaten ari gara eztabaida horiek ez direla kontuan hartu behar? Eta identitateen diskurtso hori ez dute elite makiaveliko batzuek eraiki, klase-borrokatik arreta kentzeko; hori etorri da gizartea era askotakoa eta konplexuagoa delako.

Dibertsitate handiagoa dago.

Eta horrek dakar eztabaida aberatsagoa izatea. Pentsatzea posible dela jeinua berriz ere lanparan sartzea nostalgia hutsa da; logikoa zen jendea identitateaz galdezka hastea. Oraingo garaietan, adostasun transbertsalagoak bilatu behar dira, eta hori eragile politikoek egin behar dute, onartuz gizartea aldatu dela eta dena zailagoa dela.