Euskal gaizkileak: estudiante bizkaitarra

.

“Hau da urkamendiko haizearen hotza!”

Sekulako indarra dute hitz horiek bata bestearen ondoan jarrita. Areago, pentsatzen bada laster batean soka batetik eskegita dilindan egongo dela hitzok esan dituena . Izugarria behar du kondenatuta zaudela norbaiti kontatzea edo, bederen, norbaiti kontatuko bazenio bezala deskribatzea.

Egia esan ez dakigu segur nongoa zen kantu zaharreko estudiantea, baina bertsoen aldaera gehienak Dima-Zornotza aldekoak direnez, han ingurukoa zela erabakitzeko atrebentzia ukan dugu sarrera honi titulua jartzeko orduan.

Izanak izan, ezin da jakin gauza handiegirik bertso zahar hauetan hiltzaileak berak kontatzen dituenez gainetik: hiru pezeta karta-jokoak galtzeagatik, beste estudiante bat hil zuela berak.

Ikasle gaztea dugu gertaera honetako protagonista, hemezortzi urte oraindik bete gabea. Ziegan daukate orain, bertan hiru urte dituela libratzeko batere esperantzarik gabe. Egindakoaz damu, ama eta arreba aipatzen ditu baita ere jaungoikoa. Eta kanpai baten hotsa, “igual izingo da urkamendikoa”.

Aitzina folk taldeak Kosinatik Kanberala albumean musikatu zuen: Estudiante Kondenatua.

.

(Dimako aldaera)

Estudiantea naiz/oraindino gaztea

amazortzi urte be/ kunplidu bagea

Iru pezeta zala/kartazko jokoa

bertan ilda itxi neuen/ estudiante majoa

Au zen kalabozoa/ilun eta triste

ni ona sartu nintzela/diradez iru urte

Pozik egin lezake/ beste arenbeste

libratzeko esperantza/baldin bagendu be

– Ama, gura dau berorrek/ ni libradutea?

Eriotza egin dot/ ezta posiblea

Atzo etorri jatan/ arreba gaztia

lastime emoten daustela/ onelan ikustea

Ai ene Jaungoikoa/ kanpaiaren otza

igual izingo da/ urkamendikoa

Au de urkamendiko/ aizearen otza!

Gure Jaunen aurrerako/ nik daukedan lotsa

Azkenean kantu bihurtutako bertso hauek, oso ezagun egin ziren Euskal Herriko bazter ugaritan, Bizkaia eta Gipuzkoan, batez ere, baina baita  Nafarroan eta Iparraldean ere. Berari buruz ezagutzen dugun lanik zintzoena, Jabier Kaltzakortak egindakoa da. Bertan aurkituko dituzu aldaera guztiak eta baita nahi beste ñabardura ere.

“Estudiante Kondenatua” podcasta

 

.

Euskal gaizkileak seriea:

Euskal gaizkileak: Goizuetako Joxe Etxegarai

Euskal gaizkileak: Estudiante bizkaitarra

Euskal gaizkileak: Aiako Jose Frantzizko Tejeria

Euskal gaizkileak: Mendaroko Jose Larrañaga

Euskal gaizkileak: Luis Beaumont, Leringo Kontea

Euskal gaizkileak: Berueteko Goñi anaiak

Euskal gaizkileak: Martin Larralde

Euskal gaizkileak: Itziarko Luxiano, “Mekatxis”

Euskal Gaizkileak: Belateko lapurrak

 Euskal gaizkileak: estudiante bizkaitarra