Ekoizteko ahalmena helburu kontzeptual gisa
Ekoizteko ahalmena helburu kontzeptual gisa –
EKOIZTEKO AHALMENA HELBURU KONTZEPTUAL GISA
- Badakigu ekonomiaren helburua ez dela izan behar ondasunen eta zerbitzuen produkzioa kosta ahala kosta maximizatzea, ondasunen eta zerbitzuen produkzioa ahalik eta modurik eraginkorrenean kudeatzea baizik, herritarren interes orokorraren zerbitzura.
- Horrek esan nahi du garapen ekonomikoaren helburua ez litzatekeela izan beharko produkzioa areagotzea, BPGdaren edo per capita BPGdaren bidez neurtuta. Baina ez da izan behar ere produktibitatea areagotzea, lan egindako orduko BPGdaren bidez neurtuta, «ekoizteko ahalmena» areagotzea baizik, ikusiko dugunez.
- «Ekoizteko ahalmena» kontzeptua lan egindako ordu bakoitzeko benetan ekoitzi ahal duguna dela esan dezakegu, eta ez lan egindako orduko BPGda. Lan egindako ordu bakoitzeko BPGda ez da, berez, ekoizteko ahalmena, diruaren edo merkatuaren arabera neurtutako benetako produkzioa baizik.
- Praktikan, ekoizteko ahalmenaz dugun ikuspegi kontzeptualak ezberdintasun interesgarri batzuk ditu lan egindako ordu bakoitzeko produktibitatearen inguruan.
- Alde batetik, ekoizteko ahalmena ekoizteko ahalmen erreala edo materiala izan beharko litzateke, eta ez diruaren edo merkatuaren arabera neurtutako ekoizteko ahalmena. Azken hori murriztu edo mantendu egin daiteke aurrerapen teknologikoaren bidez kalitatean edo eraginkortasunean hobekuntzak lortu arren.
- Beste alde batetik, orduko benetako produkzioa maximizatzeak ez ditu kontuan hartzen herritarren ongizatea hobetu ahal duten lan-baldintzak hobetzeko helburuak, nahiz eta eragin negatiboa izan benetako produktibitatean.
- «Ekoizteko ahalmen» potentzial horretan eragiten duten jarduketak produktibitatearen jarduketen antzekoak dira, jakina: kapital-inbertsioak; aurrerapen zientifiko, energetiko eta teknologikoak; antolaketako hobekuntzak; prestakuntza, etab. Faktore horiei guztiei esker, herritarrek gehiago produzitu ahal izango dute ahalegin gutxiago eginda. Ahalmen hori orduko benetako produkzioa areagotzeko edo lan-baldintzak hobetzeko erabili ahal da. Eta aukera emango du, halaber, produkzio orokorra areagotzeko edo ordu gutxiago lan egiteko.
- «Ekoizteko ahalmena» edo «ekoizteko ahalmena pertsonako» esamoldearen izaera «kontzeptuala» azpimarratu behar da, noski. Agerikoa da lan egindako ordu bakoitzeko produktibitatearen «adierazle» hipotetiko hau argiro bereizten duten alderdi kualitatiboak zehatz kuantifikatzeko zailtasuna.
Horregatik, erreferentzia kuantitatibo zehatzagorik ez dugun bitartean, lan egindako ordu bakoitzeko produktibitateak «ekoizteko ahalmena pertsonako» kontzeptura ahalik eta gehien hurbiltzeko adierazle makroekonomiko eraginkorrena izaten jarraituko du.
PDF: https://drive.google.com/file/KeExsEi_hOyp/view
Ekoizteko ahalmena helburu kontzeptual gisa