Karlos VII – Oñatiko 10 Pezeta Xentimo –

Garaialdia: Borboi eta Austria-Este-ko Karlos VII.a, erregegai karlista, II. gerrate karlista

Mota: 10 Pezeta xentimo

Urtea: 1875

Txanponetxea: Oñati, Gipuzkoa. 100.000 aletako saila, 1875.eko urri eta abendu artean

Ertza: Laua

Metala: Kobrea edo Brontzea

Diametroa: 30 mm

Pisua: 10.0 g.

Txanpongintza: Txanpongintza Makina, Thonnelier edo Thonnelier-Fossey Prentsa bidez agian

Txanponetxeburua: Ezezaguna, O.T inizialak, agian Oñatiren erreferentzia moduan

Grabatzailea: Ezezaguna, O.T inizialak, agian Oñatiren erreferentzia moduan

Aurrealdea:

Aurrealdeko Hitzak: – CARLOS VII P.L. GRACIA DE DIOS REY DE LAS ESPAÑAS, lirio lore bat lelohasieran.

Aurrealdeko Deskribapena: Karlos VII.aren busto erramuduna, eskuinetara begira, eta lepoaren azpian O.T zeinua, agian grabatzailearena, agian Oñatiren erreferentzia, esanahi ezezaguna. Erretratuaren inguruan perla zirkulu bat, goian aipatutako iruditextu edo leloa inguratuz.

Aurrealdeko Hitzulpena: Karlos VII.a jainkoaren graziari esker Espainietako errege.

Atzealdea:

Atzealdeko Hitzak: – 10 CENTIMOS DE PESETA, 1875 lirio eta bitxilore baten artean

Atzealdeko Deskribapena: Errege koroaren azpian Gaztela-Leoiko Ezkutua (Espainietako armarri laburtua) eta honen erdian Borboi etxearen ezkutu txikia, azpialdean Granadaren ikurra. Ezkutuaren oinarriaren inguruan, erramu koroa irekia. Ezkutu ertzetan, C7 (Karlos zazpigarrenaren) bi anagrama koroatuak. Osagai guzti hauen inguruan perla zirkulo bat, goian aipatutako iruditextu edo leloa inguratuz. 1875. urtearen inguruan lirio eta bitxilore (Margarita) lore bana, azken hau erregegaiaren emaztearen omenez, Borbon-Parma-ko Margarita.

…

Arrakasta militar batzuren ondoren, eta Hego Euskalherriko biztanle ugariren babesarekin, karlistek estatu txiki hasiberria sendotzen sahiatu ziren. Karlos VII.ak, 1873-ko erdialdetik 1876-ko hasierara arte, de faktu gobernatu zuen hego Euskalerriko lurralde gehiengoan. Hiriburuetan, Nafarroako erribera eta herri eskax batzuetan baino ez ziren mantentzen liberalak, Irun, Getari edo Hernani kasuko Gipuzkoan. Lizarran hiriburua zuen gobernu egonkor bat antolatu zen, non ministerio antolamenduak honako atalak zituen: Gobernua, justizia, hezkuntza, aldundi eta batzar nagusiak, prentsa eta gerra. Zigor Kodea argitaratu zen, Justizia auzitegi gorena, aduanak, posta zerbitzua…Oñatin, 1874an unibertsitatea berrireki ondoren, 1875.ean errege txanponetxea kokatu zen. Bere burujabetasunaren ikur moduan, On Karlosek monetaren jaulkipena agindu zuen.

Bigarren karlistadan sortutako txanponak bi txanponetxetan eta oso arrazoi ezberdinengatik sortu ziren: alde batetik, Oñatin ofizialki sortutakoak; eta, bestetik, Bruselan, Karlos VII.aren erretratuarekin sortutako zilarrezko duro garesti eta eztabaidagarriak. Azken hauek, gaur egunerarte dakigunaren arabera, ez ziren Gobernu Karlistak baimendutako edo agindutako emisioak izan.

5 eta 10 Peseta xentimoko txanponak, karlistek ofizialki jaulkitako bakarrak, Oñatin txanpondu ziren 1875eko urria eta abendua bitartean. Egile honek dakienez, historian zehar Gipuzkoan sortutako txanpon ofizial bakarrak dira. Oraindik ere, katalogo eta argitalpen ugaritan Bruselan egindakoak bezala ageri dira (ale hau bera erositako enkanteak Bruselan eginda bezala izendatzen zuen), baina gaur egun Oñatin egin zirela erabat frogatuta dago.

Txanpon hauek Oñatin egin zirenaren behin betiko konstantzia frogagarria “el Cuartel Real” egunkarian argitaratutako aginduan dago. Tolosan, 1875eko abenduaren 18an, garai hartako karlisten egunkari ofizialaren 318. zenbakian …

Jarraitzen du…

monakotik.com/Karlos VII – Oñatiko 10 Pezeta Xentimo | Euskal Txanpongintzaren Historia

Karlos VII – Oñatiko 10 Pezeta Xentimo