Benetako ezagutza nahiaren bidez ikasten dugu, edo besterik gabe, azterketak gainditzeko? Errealitate tristea izan arren, barne-motibazioa ebaluazioen eta errendimendu akademikoaren presioaren artean itotzen da. Azterketa kalifikazioak ikaslearen pasio eta kreatibitatearekin amaitu du.

Ikasgeletan, benetako ikaskuntzak kalifikazioak lortzeko beharrarekin eklipsatuta dago. Azterketak gainditzeko irakasten zaigu, ez ulertzeko. Ezagutzaren funtsa laster ahaztuko ditugun datuak memorizatzeko premian desagertzen da. Ikuspegi horrek, jakin-mina sustatzeak baino gehiago, “ezagutza-gonbitoaren” kultura sortzen du, informazioa paperean birsortu eta gero ahaztu egiten dena.

Hezkuntza-sistemak ez du ideiak aztertzeko, kontzeptuak zalantzan jartzeko eta ulermen sakona bilatzeko grina lantzen. Ikuspegi horrek askotan, ikasleak deskonektatuta eta motibaziorik gabe sentiarazten ditu, ikaskuntzaren benetako funtsa galdu egiten baita kalifikazioen bilaketa obsesiboan. Datuak xurgatzen irakasten da, baina ez da kontuan hartzen ikasteko benetako oinarria: ulertzea, auzitan jartzea, ideiak konektatzea eta egoera desberdinetan ezagutzak aplikatzea.

Ikaskuntza informazioa pilatzeko lasterketa bihurtzen da, eta, askotan, buruz ikasi bezain azkar ahazten da. “Gainditzeko ikasi” dinamikak, gure benetako ulermena mugatzeaz gain, trebetasun kritikoak, sormenezkoak eta pentsamendu independentekoak garatzeko aukera kentzen digu.

Benetako irakaskuntzak trebetasun kritikoak eta etengabeko ikaskuntzarekiko maitasuna landu beharko luke. Ikasteko barne-desira benetako indar eragilea dela uste dugunean bakarrik askatu ahal izango dugu ikasle bakoitzaren potentzial osoa. Ikuspegi-aldaketa horretan, hezkuntza ulertze sakon eta iraunkorrerako bidea argitzen duen itsasargi bihurtzen da, helburu iragankor bat lortzeko bitarteko hutsa izan beharrean.

Bada garaia hezkuntzaren xedea birplanteatzeko, ikasteko gogoa porrotaren beldur ez den giroa sustatuz, ezagutzarekiko maitasunak baizik. Paper batean lortutako emaitzen gainetik ikaste-prozesua baloratzea lehen pausoa da adimen kritikoak, sortzaileak eta ezagutza-aldarteak lantzeko, azterketa baten mugetatik haratago. Hezkuntzaren eredu berriak sorrerako bidean, ikasleek beren bidean hobetu eta aberasten duten hainbat alorretan aritu ahal izango dira. 

Ez hori bakarrik, ikasleek beren ikuspegiak, ideiak, eta esperientziak elkarrekin partekatu eta interakzioan sartu behar dute. Hezkuntza-sistema eraldatuz, talde-lanak eta proiektuak bultzatuz, ikasleek beren irakaskuntza eraikitzeko aukera izango dute. Horrela, ikuspegi kolektiboak landuz, elkarrekin ikasteko eta partekatzeko gaitasuna landuko dute, hezkuntza-prozesua aberastuz.

Ezagutza “gonbitoa”