Abortu libre eta doakoak bizitza ematen digu
Abortu libre eta doakoak bizitza ematen digu –
Mende luze bat igaro da jada munduan abortatzeko eskubidea lehen aldiz legeztatu zenetik. Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna izan zen, iraultza burutu eta hiru urtetara, 1920an hain zuzen, abortu libre eta doakoa legez aitortzen lehena.
Urteak bakarrik ez, hamarkada ugari pasa behar izan ziren beste herrialde batzuk berdina egin zezaten. Sobietarren aitzindaritzaren garrantzia hobeto uler dadin hona hemen abortua legeztatzen hurrengoak izan ziren hainbat estatu: 1950ean Ipar Korea; 1965ean Kuba; 1973an Danimarka, AEB eta Tunez; 1975ean Frantzia, Austria edo Vietnam; 1992an Alemania; mende aldaketarekin 2010ean Espainia; eta berriki 2021ean Argentina eta Hego Korea.
Askotan irudikatzen da abortuaren eskubidea ikuspegi feminista soil batetik. Noski patriarkatuaren ondorio zuzena dela, emakumeoi haurdunaldia eteteko hautua bahitzeak zapalketa eta kontrol tresna argia ere badelako. Azken batean, norbaitek sinisten du haurdun geratzen diren gizakiak arrak izan balira kontua berdina litzakeela? Zalantzan jartzen duzuenontzat, aitu, erantzuna da: ez.
Baina erne, kapitalismoak agerian dagoena baino lotura handiagoa du eskubide urraketa honi dagokionean. Abortatzeko eskubide ezak, edo hobe esanda, abortu seguru eta doakoaren faltak ez baititu emakume guztiongan kalte berdinak eragiten. Eskubide urraketa hau nagusiki emakume langile, desjabetuon eta proletarioon arazoa da. Pentsa bestela: Zenbat familia burgesek erdituko zuten mantendu ezin zuten seme-alabarik? Zenbat izan dira hildako emakume aberatsak abortu klandestino bat praktikatzen zioten bitartean? Zenbatek ez dute, diru-truke, eskubide eza pribilegio bihurtu? Erantzunak ordenean: Oso gutxik; gutxi batzuk; batek bez.
16 urteko ume batek, amak ezer jakin gabe abortatzea, gizarte horren gainbeheraren adibiderik garbiena da. Ez da aurrerakoia edo atzerakoia kontua, gizarte hau erabat suntsituta dagoenaren adibidea da. Eta hor ez dago feminismorik ez ezer, izatekotan, gizatasunik gabeko hankabiko batzuk besterik ez.
Auzo lotsa ematen didazue, ez esan gure izenean are zaretela. Neska ero kuadrilla bat zarete, besterik ez.
Tatuajea egiteko gurasoen baimena bai, derrigorrezkoa, baina abortatzeko ez. Eta hau dena boltxebike-burges izaererekin nahastuta. Ondorioa: kk nahaste galanta.
Jarreretan burges hutsak diren work-class hauek beldurra ematen duten.
Amazon enpresak diruz ordainduko omen die abortatzea nahi duten bere langileei. Aldi berean, egun hauetako albistea da, Amazon eta Starbuck sindikatuak sortzearen aurka jota su ari omen dira, antolatzen hasi diren langileak kaleratuz eta mehatxatuz. Bakoitzak atera ditzala ondorioak. Nik hau, “globalizazio neoliberala vs nazioak” bezala ikusten dut. Ez da eskuin-ezker, aurrerakoi-atzerakoi eskema. Eta gure herriko iraultzaileak beti bezala galduta, noraezean.
Oso botere handiak ari dira mundu mailan abortismoa bultzatzen, Nazio Batuen Erakundea eta Europar Batasuna giza eskubide gisa aldarrikatua izan dadin nahi dute, bizitzarako eskubidearen edo askatasun pertsonalerako eskubidearen pare jarri nahian. Zer interes daude astakeria horren atzean?
16 urterekin abortatu, gurasoen baimenik gabe? Jakina. Izan ere, tratamendu mediko GUZTIETARAKO baimena, oro har, 16 urtetik aurrera eman dezakegu gurasoek parte hartu gabe. Tatuaje bat egiteko edo silikonazko protesiak jartzeko, berriz, gurasoen baimena behar da.
PPk legea aldatu zuen, arau orokor horretan abortoaren salbuespena sartuz. Dirudienez, 16 urteko neskak ez dira oraindik aski helduak beren haurdunaldiaren gainean erabakitzeko; haur bat sabelean hazi eta mundura ekartzeko, aldiz, bai.
Eta nola buruak ez baitizue ematen, uste duzue abortatzeko eskubidea defendatzea (etxetik gertu, osasun baldintza egokietan eta doan) abortoa gorestea dela. Zorionez, ez zarete Latinoamerikan bizi. Ez dakizue nolako zortea daukazuen.
Mantangorri: abortoa hain gauza ederra baldin bada.. zer duzu abortoa gorestearen aurka?
Abortatzea ez da gauza xamurra inorentzat. Herrialde garatu guztiek daukate, ez teoria konspiratibo aldrebesengatik, baizik oinarrizko zerbitzu sanitario eta soziala dela ulertu delako.
Zerorrek ikusi zeren alde zauden: aborto legal eta doakoa, ala urtero hainbat emakume hildako aborto klandestinoetan, hainbat infantizidio eta inklusak berpiztea. Bietako bat.
Erdiko biderik ez dago???? Gurasoen oneritziarekin abortatzea, zer da, abortoaren aurka egotea ala????
16 urteko neskatila badator etxera. “Berandu zatoz” esaten dio amak, eta alabak, “ospitalean izan naiz abortatzen” botatzen dio tupustean. Gerta daitekeen eszena berau. “Lasai ama, Amazonek ordaindu du guztia eta” esatea bakarrik falta zaio.
Apostu egingo dut iruzkin hauen egileak guztiak gizonak direla…
Bai, gixon, bai. Gizona, heteroa, zuria eta europarra, zehatz esanda.
Eta 16-17 urteko neska haurdun geratzen bada eta gurasoek ez badute abortatzea nahi?
GAi delikatuegia da iritziak bi aldiz pentsatu gabe botatzeko…
Eta 14-15 urteko neska haurdun geratzen bada eta gurasoek ez badute abortatzea nahi? Eta umeak erabakitzen badu ez dituela bere gurasoak guraso bezala onartzen?
Adinen eta baimenen gora-beherako eztabaidan hasi baino lehen, abortuaren esanahia bera argitu beharko litzatekela uste dut. Abortatzea ez da tratamendu mediku soil bat, ez da apendizitisaz operatzea bezalako zerbait, aitzitik, jaiotzear den bizidun bati bizia bera ukatzea da. Abortuaren eraginak, gainera, ondorio larriak izan ditzake emakumearen gorputzean, bai eta bere gogamenean ere. Esperientzia traumatikoa da askorentzat. Orbanak eta hutsuneak utzi ohi ditu. Ez da, inondik inora ere, dentistan hagin bat kentzea bezala. Eskubideak gora-behera, kontu handiz eta seriotasunez hartu beharreko kontua dela diot.
Eta eskubideetaz ari bagara, noren eskubideak gainezartzen dira? Barruan den izaki hori ez al da biziduna ere? Izaki horren bihotza 6. astetatik aurrera hasten da borborka, eta espainiar estatuan libreki abortatu daiteke 14. astera arte, eta justifikazio mediku batekin 22. astera arte ere. Herrialde askotan, 9 hilabeteetara arte abortatu daiteke arrazoi espezifikorik bada. Zein ezberdintasun dago jaio berri den haur bati zintzurra moztearen edo 6 hilabete dituelarik umetokian hiltzearen artean?
Ez naiz sartuko letra txikiaren eztabaidan, nik ere ez baitut argi. Zein kasutan dago justifikatua? Zein kasutan ez? Zein astetik aurrera bai, ez?… Bada, ordea, bereziki ikaratzen nauen gauza bat: eztabaida guztiek ama izan behar duen emakumearen eskubideak dituzte erdigune, eta, aldiz, inork ez du jaiotzear den haur horretan erreparatzen. Erditua ez den artean eskubiderik gabeko haragi zati bat balitz bezala… akaso bozkatu edo zarata egingo balute kontuan hartuak lirateke?
Edonola, eztabaida hauek zentzua galtzen dute abortuaren esanahia galtzen den unetik aurrera.
Guztiz ados ZVO. Baina zure argudioa ez dut mahaigaineratu, hauengana argudio horrekin joatea alferrik delako.
ZVO:
Legeak gaur egun bereizten du, eta oso argi, zer den pertsona eta zer den fetoa, Kode zibilaren 29 eta 30 art.-etan. Jaiotza da pertsonalitatea ematen duena. Amagandik erabat askatzea umearen gorputza (entero desprendimiento del seno materno).
Bihotza taupadaka izan arren, autonomoki bizi daiteke 6 asteko fetoa? Ez. Biziduna da? Argi eta garbi, ez.
Jaiogabe dagoenaren eskubideak onartuta, bihotza taupadaka duenez gero bizidun kontsideratuta, zein da helburua: Abortu naturaletan amari heriotza delitua egoztea, Salvadorren gertatu den bezala? Azken finean, logika osoz, 6 asteko fetoa biziduna bada, hura hiltzea, nahi edo nahigabe, giza hilketa da (nahigabe kotxe istripuz jendea hiltzen denean bezalaxe epaitu beharko dira abortu naturalak).
https://www.france24.com/es/am%C3%A9rica-latina/20220511-el-salvador-condena-30-a%C3%B1os-aborto
Eta badakizu zerk dituen baita ere ondorio nabariak emakumearen gorputzean, gogamenean, eta bizitzan? 16 urteko neskak nahi ez duen haur bat erditu, hazi eta hezi beharrak, gurasoek abortua onartu ez diotelako, gau batean herriko festetan kondoi gabe ibili zelako.
Abortua debekatuta, uste duzue abortua desagertuko dela? Drogak debekatuta droga kontsumoa desagertu den bezalaxe desagertuko da abortua. Errealitatea da hori. Gizarte guztietan, historia osoan, existitu den fenomenoa da abortoa.
Marvin Harris antropologoaren “Nuestra Especie” liburua irakurri, gizarte askotan abortua zein natural asumitu den ikasteko, Spenglerren antzera “mendebaldearen dekadentziaz” hitz egiten hasi aurretik: Industrializazio aurreko Japonian ez zen haurdun zegoen ama zoriontzen, tabua zen, familiak fetoa mantenduko zuela publikoki adierazi arte, adibidez. Orduan zoriontzen ziren gurasoak, ez lehenago, tripa begibistakoa izan arren. Espainia txit katolikoan ere, Madrileko Inklusan jaio ostean abandonatutako haurren heriotza tasa %95 eta %100 artean zegoen XIX. mendean. Jaio osteko abortua, eliza katolikoak babestua.
Onar dezagun errealitatea hor dagoela, eta bihur dezagun ahalik eta seguruen bizirik dagoenarentzat. Amarentzat. Eta ez dadila diskriminazio iturri izan, dirua dutenen alde.
Zein den gehieneko epea, dakitenek esan dezatela, metodologia zientifikoaren baitan, ditugun ezagutza biologikoen arabera, eta ez “mendebalde dekadentearen” flagelanteek, ez “6 asteko fetoak bizidunak dira” diotenek.
Ba Ote,
Noiztik da autonomo izatea baldintza bat izaki bat bizidun gisa onartua izateko? Logika berbera ezarriaz, urte beteko haurrak ez lirateke ere izaki bizidunak, ezta zaharren egoitzetan bizirauten duten Alzheimer gaixoak.
Bestetik, Kode Zibila pertsonalitate zibilaz mintzo da, hots, Estatuaren eta legeen aurrean duzun izaeraz, zeina sortzen den jaiotza ondoren. Zuzenbide kontzeptu bat da beraz. Horrek ez du ezer sententziatzen bizitza definitzerako orduan.
Nire ustez, pupa barnean den erle-larba edo arraultza barruan garatzen ari den txitoa izaki bizidun bat den moduan, 3 astetako fetoa izaki bizidun bat da ere. Jaio ez bada ere, bizirik dago. Hori da niretzat benetako errealitatea, hots, errealitate zuzena eta intuitiboa, arau, konbentzio, ohitura eta ikuspegi kulturaletatik harago. Zeren eta japoniarrek, gure arbasoek edota mendebaldar gizarteak jaiogabeei eman diezaioketen balioak ez du bizidun bat bizigabe bilakatzen.
Gainontzekoan ez naiz sartuko, hori zen soilik nabarmendu nahi nuena. Ez gaitezela fribolitateetan erori. Ez dezagun banalizatu edo desitxuratu den hori: abortatzea ez da hagin bat kentzea, ez da tratamendu mediku bat.
Zure iritziak zureak dira. Zoragarri.
Baina fetoa eskubide guztien jabe den bizidun kontsideratzen badugu, El Salvadorren gertatu dena gertatzen da: abortu naturala giza hilketa dela. Azken finean pertsona bat hil da, nahi gabe, baina hil da. Nik ez dut fribolizatzen, kasu hori oso erreala da.
Urte beteko haurraren organo guztiek funtzionatzen dute era autonomoan, zilbor hesterik behar izan gabe. Alzheimerra duenak ez du zilbor hesterik behar bizirauteko. Ez dute beste gorputz bat behar, laguntzaileak behar dituzte. 6 asteko fetoak bai, behar du. Eta beste gorputz zehatz hori gabe, aldaezina dena, garatzeari uzten dio. Urte beteko umeak eta agureak “laguntzailez” alda dezakete, eta aurrera atera, fetoak ez. Planteatu duzun logika tranpatia da oso, “autonomo” izateko baldintza era interesatuan interpretatu duzulako.
Eta inork ez du proposatu, inortxok ere ez, abortua hagina kentzearen parekoa denik. Hori soilik planteatzen dute beren antiabortismoan itsututa daudenek, errealitatea ikusteko gauza ez direnean. Abortua existitzen den errealitate gogor bat da, arautu dezagun, klandestinitatera kondenatu beharrean. Existitzen jarraituko duelako. Gustatu edo ez. Gure sinisteak iraindu edo ez. Fetoak bizidun kontsideratu arren.
Ba Ote, ematen du hemen ez gaudela hain urruti, eta adostasun batera iristea ere posible izan litekeela. Ni ados abortoa legezkoa izatearekin (errealistak izan behar dugu); ados al zaude zu ahalik eta aborto gehien saihestera eramango gintuzketen politikak aplikatzearekin? Nik hor sartuko nuke haur-dun (zer hizkuntza ederra gurea!) dagoen emakumeari ahalik eta aukera gehien ematea barruan daukan izakia (ez, ez da haren gorputza, pertsona desberdin bat da) akabatu ordez jaiotzera arte aurrera eramateko.
Eta behin jaiotakoan, zer? Bete dugu helburu morala, abortua eragotzi dugu, eta ondoren?
Badira halako “klinikak” AEBtan, fundamentalista erlijiosoen diruekin mantentzen direnak. Inolako baliabiderik ez duten amak, abortatzeko asmotan direnak, aborto kliniken atarietan erakarri, eta 9 hilabetez mantentzen dituzte, ospitale antzeko zentruetan, eta erditu ostean, kale gorrira bueltan. Enfin.
Harritzekoa iruditzen zait “bizidun” zeinen zentzu misteriotsu-magikoaz darabilten batzuek.
Nerbio-sistema zentralik ez daukan ehun organiko multzo bati “bizidun” deitzen diozue eta kito, denok konbentzituko gaituzuelakoan zaudete? 14 astetako fetoan ez da gizakirik.
Esan ezazue ernaltze unetik beretik emakumeak sabelean arima hilezkor berri bat daukala. Behintzat hori da koherentea eta benetan esan nahi duzuena.
Ez da nahiko heldua abortatuko duen edo ez erabakitzeko, baina, aidanez, aski heldua da ama izateko.
Kapisko
Mantangorri, 14 asteko haur-dun dagoen emakume batek jadanik hankatxoak, eskutxoak, bihotza taupaka… dauzkan izaki bat du barruan, amarenaz besteko kode genetikoa duena; ez da amaren gorputza, pertsona berri bat da. Dena dela, fetoaren denboran jarri duzu arreta. 14 aste? Ederki. Zer iruditzen zaizu, orduan Estatu Batuetako zenbait estatutan haur-dunaldiko azken momentura arte abortatzea legezkoa izatea? Hori izango litzateke hemen ere hurrengo urratsa, zalantzarik? Colombiako Auzitegi Gorenak hango gizarteak inoiz onartuko ez zukeen zerbait legeztatu berri du: 6. hilabetera arte abortatzea (follow de money!!) Izan zara inoiz ospitaleko prematuroen unitate batean? Gauza izango al zinateke labana hartu eta haur horiek bertan txikitzen hasteko (hori da, finean, abortoa kasu askotan)?
Ba Ote: jaio eta gero, bizitza dago, bere gorabehera guztiekin. Nik ez dut sinesten Estatu Batuetan haur-dun dauden amak ez abortatzera bultzatzen dituzten elkarte horiek gero haurrak kalera botako dituztenik. Zoritxarrez, ama askok irtenbide zaila dute, eta ez da erraza izango horiei laguntzea (drogak, alkohola…), baina haurrentzat adopzioaren aukera hor dago.
Zuk ez duzu sinesten, baina egia horixe da.
https://www.youtube.com/watch?v=4NNpkv3Us1I
“ADNa dauka”, berriro, “bizidun bat da” bezalako argudio magiko-misteriotsuen parekoa da. “Eskutxoak ditu, bihotza dauka”, berriz, argudio emotibo, ez arrazionala. Fetoak 24. astera arte ez du garunik edukiko, baina ze ajola, arima konzepzioaren une beretik dagoela sinesten badugu, ezta?
Portzierto, tradizio kristauean abortoari buruzko ikuspegi hori ez da uste bezain zaharra: giza hilketarekin parekatzea, arima enbrioiean ikustea, emakumeen kondena eta eskumikatze eternala…
“Zer iruditzen zaizu, orduan Estatu Batuetako zenbait estatutan haur-dunaldiko azken momentura arte abortatzea legezkoa izatea?”
Ea, potrozimel, entera zaitez eta irakurri arreta handiagoarekin parrokiako aldizkaria: bizi zaren erresumako legeriaren arabera ERE aborto terapeutikoa 22 aste arte da eta haurdunaldia edozein momentutan etetea erabaki dezake mediku batek, fetoa ez denean bideragarria edo emakumearen bizitza arrisku larrian dagoenean.
Nik ez dut ukatzen gestazioak aurrera egin ahala dilema etikoak handitzen doazela. Horregatik, logikoa da epe arrazoizko eta zentzuzko batzuk ezartzea. Kontua da batzuk ez zaretela lurrean bizi, baizik Platonen ideien munduan.
Ba ote, azaldu berri duzun autonomotasun mota horrek ere ez du baldintzatzen izaki baten bizitasuna edo bizigabetasuna.
Organoen funtzionamenduan oinarritzen bagara, ospitaleetan badira koma egoeran makina bati konektaturiko ugari, zeintzuen organo eta bizi-prozesuak ez diren gai euren kasa era autonomoan funtzionatzeko. Kasu horietan ez dute gorputz baten beharrik, makina batena baizik, baina esentzian kontzeptu bera da. Eta bizitasunak “gorputz zehatz” batekiko dependentzia suposatzen badu, esan dezakegu erditze induzitu goiztiar bategatik inkubagailuan dagoen 6 hilabetetako haurra biziduna dela, eta aldiz ume-tokian den 8 hilabetetako haurra bizigabea dela, ezta?. Ez dut zure irizpidea batere garbi ikusten Ba ote.
Bestetik, Amonamantangorriri iruditzen zaio zentzu “misteriotsu-magikoaz” hornitzen dugula bizidun izatea, gure iritzia baliogabetu nahiean edo. Ba ote da, baina, bizitza bera baina gauza misteriotsuagorik bizitza honetan? Esango nuke bizitza misterio baten gisa ikusten ez duenak ez duela sobera hausnartu bizitzaren inguruan, edo akaso ez duela barne-gaitasunik berehalakotasunetik harago ikusteko. Zerk, bada, igortzen dio “ehun organiko multzo” bati gu bezalako gizakume batean bilakatzeko potentziala bizitza bera ez bada? Izaki horrek bizia du barnean, noski, giza garapen-prozesu bat abiatu duen bizi indarrez horniturik baitago. Ez da material inerte bat, ez da beste izaki bizidun baten atal organiko bat, gizaki izatera deitua dagoen izaki bizidun bat da hasiera-hasieratik.
“Nerbio-sistema zentralik” eta “garunik” gabeko organismo unizelularrak bizidunak dira, baina aldiz 14 asteko garapen-prozesuan den izakia “ehun organiko multzo” bat zenbaiten ustez, oraindik osatzeke bidean dagoelako-edo (izaki bizidun baten garapen faseak bere bizitasuna determinatuko balu bezala).
Eta hain modu traketsean bizigabetzen dute ume-tokian den umea, eta horrela farfail hauen kontzientziak garbiago gelditzen dira erabaki ideologiko bat justifikatzerakoan: abortu librea, inolako erantzukizunik gabeko zerbitzu sozial publiko gisa.
Ia 4.000 ume izan ziren abortatuak krisi demografiko larri bat pairatzen duen EAE zaharkituan 2019. urtean. Ez ditut datuak, baina ezbairik gabe diot abortu horietatik gutxiengo txiki batek zuela arrazoi bereizi eta larri bat atzean: fetoaren malformazioa, amaren osasun arriskua, bortxaketa … oker egon nahiteke baina ez dut uste ere abortatu zuten ama horien gehiengoak egoera sozio-ekonomiko prekario eta baztertuetakoak zirenik ere: familia desegituratuak, droga eta alkoholismoa… Aldiz, esango nuke langile eta erdi-mailako familia arruntetako 24-40 urte ingurukoek osatzen dutela portzentaje horren gehiengoa. Esango nuke, beraz, abortu horietako portzentaje handi baten atzean axolagabekeria hutsa dagoela, besterik gabe.
Edonola, segi dezegun erantzukizunik gabeko barra librerantz, total, “ehun organiko multzo” bat erauzteaz ari gara… ez?
Amonamantagorri, inork ez daki zer den bizitza. Zuk baldin badakizu, eman prentsaurrekoa, nobela ere ziur emango dizutela. Hori da kontua, inork ez dakiela. Ez dira ados jartzen. Eta adimena zer den are gutxiago dakigu. Eta konszientzia zer den, are gutxiago. Beraz, ez etorri hona bizitza misterio bat dela esaten dutenen bizkar iseka eginez. Horrekin zeure burua asko ari zara beheratzen.
Bizitza dela eta bizitza ez dela… Animaliak izaki bizidunak dira eta berdin berdin hiltzen ditugu, haien sufrimendua berdin zaigularik, izan hozi, arkume, ardi edo ahari. Abortuaren aurka zaudetenek espero dut zuen bizitza begetarianismo edo beganismoaren inguruan ardaztea bestela “bizitza” zentzu biologikotik deitzen duzuen horrek ez dauka benetako baliorik animalia eta gizakia bereizten dituen mugak zentzu honetan ezin bait daitezke oso modu argian nabarmendu.
Gizakia zer den eta gizakiak dauzkan espektatibak hartu behar dira kontuan ez berez bizitza zentzu zientifikoan zer demontre den, bizitza guztiak ez bait ditugu maila berdinean kokatzen. Eta tamalgarria da abortuaren aurka agertzen zareten askok heren munduan eta laugarren munduan biziek pairatzen dituztenei entzungor edo mesprezu egiten diezuelako (hipokresia, alegia).
Entitate humanoa da inportanteena ez entitate biologikoa.
Gizakiari bizitzeko eskubidea esleitu omen diogu, hots, orain gizakia zer den definitu dezagun. Zergatik da 3 hilabeteko fetoa bizitzeko eskubidedun gizakia? Gizakia al da? Zergatik?
ZVO, krisi demografikoa dela eta, Euskal Herria gazteekin biziberritzeko lanean diarduzula espero dut, bestela nire haurrek, matraka eman ostean, zu zaintzen bukatzeak haserretuko nindukeelako. Axolagabekeria…
“Ba ote da, baina, bizitza bera baina gauza misteriotsuagorik bizitza honetan?” Eta, ja zuzenean, “inork ez daki zer den bizitza. Zuk baldin badakizu, eman prentsaurrekoa, nobela ere ziur emango dizutela. Hori da kontua, inork ez dakiela”.
Bueno, horrela ezin da.
Badakigu euria nola formatzen den, baina oraindik lehorte garaian errogatibak egiten dira. Halaber, patogenoak ezagutzen ditugun arren, oraindik halako herrian jaia egiten da halako santuak, edo Amabirjinak berak, halako urtean herria izurrite batetik salbatu zuelako. Fedeak ez ditu argudio arrazionalak konprenitzen.
Patari, animaliak pertsonen maila berean jartzen dituzuenekin, zertaz eztabaidatu? Ez gaude plano berean (ezta planeta berean ere!), baina jakizu nire planoa bat datorrela gizakiaren berezko naturarekin eta milaka belaunalditan zehar izan dugun garapenarekin. Zuona, wokismo txatxi-progre irrazional, absurdoa eta naturaren aurkakoa da, bete-betean, benetako mundutik at hazitako belaunaldi bati dagokiona (Norena ote da errua, telebistarena, Disney Channelena…? Nondik atera da belaunaldi (x@…nahiago dut ez jarri hemen jarriko nukeen kalifikatiboa) hau???
Alpargatero,
Abortua wokismoa baino dezente lehenagokoa da. Ez nahastu gauzak. Badakigu orain batzuentzat gustatzen ez zaien guztia dela woke, baina zintzotasuna. Abortuaren lehen legearen eztabaidan zure argumentu berberak erabili ziren. 80 hamarkadako woke horiek…
Naturan bertan abortuak ematen dira, animalien artean. Ikasi biologia pittin bat, eta ikusiko duzu. Hainbat primate espezietan naturalki sortzen da abortua, har alfa aldatzean ernari dauden emeek espontaneoki abortatzen dute. Beste espezie batzuetan, lehoien kasuan esaterako, alfa har berriek aurreko harraren kume jaio berriak hiltzen dituzte. Hartzekin ere gauza bera gertatzen da.
Abortua naturaren aurkakoa dela esateak ez du inolako zentzurik. Gezur hutsa da. Abortua “kultura”ren aurkakoa da, soil soilik. Abortuak eta infantizidioak munduko gizarte guztietan eman dira, eta emango dira. Gizakien berezko naturaren parte izan da, Europan, Asian, Ozeanian, Afrikan eta Ameriketan, industrializazio ostean eta aurretik, animalien bizitzaren parte den ere berberean.
Ukraina modan dagoen honetan, ikertua dago nola 1920. hamarkadako gosete latzean, adin ugalkorrean zeuden gurasoek “nahiago” zuten umea hiltzen utzi eta beraiek jan, berria izango zutelako esperantzan. Adin ugalkorrena atzean utzia zutenek ordea, umearen elikadura lehenetsi zuten, berenaren kaltetan.
Maila biologikoan animaliak gara. Gure burmuinak ugaztun baten burmuinak dituen elementu berberak ditu. Diferenteak garela pentsatzea gustatzen zaigu, baina biologikoki gauza berbera gara: animalia.
Hortik aurrera, zure lamentuek badute puntu irrigarri bat. Disney channel honetan sartzea ere, munduko marrazki bizidun retrogradoenen fabrika izan denean sortu zenetik, azken bost urte hauetan aldaketa egin arte…
Ba Ote, zu ere ari zara animaliak eta pertsonak maila berean jartzen abortoa justifikatzeko? Abere askok beren umeak jan ere egiten dituzte, ez dut uste hori justifikazioa litzatekeenik gizakiok ere gauza bera egiteko.
Zu zara abortoa naturaren aurkako deklaratzen duena, duela 5000 urte idazten hasitako liburu batean irakurri duzulako.
Nik soilik diot biologiak dioena: abortoa gauza naturala da, animalietan eta gizakietan.
Alpargatero, ez duzu nire iruzkinaren gainazala urratu ere egin… Kontua ez baitzen animalien eskubideen defentsa egitea, baizik eta zuen burmuin hertsiak pixkat aztoratzea. Lortu dudana, ikusi daitekeenez.
Zuetako gehienek ez duzue argumentatzen, gauzak baieztatu eta ontzat ematen dituzue soil-soilik.
Itaun batzuk bota ditut eta zuzenean erantzuteari uko egiten diozu ez gaudelako plano edo planeta berean (zuotako asko moral judeo-kristauaren satelitean biraka). Hala, zurekin ados ez dagoenarekin eztabaidatzeari uko egiten diozu horrelako aitzakia merke batekin.
Orain azaldu zein den gizakiaren berezko natura, batez ere zergatik den berezkoa eta zein punturaino den aldagarria edo esentzia immutable bati dagokion. Ostean azaldu zein izan den milaka belaunalditan izan dugun garapena.
Azaldu ostean, mesedez, zer den natura eta zer den naturaren aurka egotea (gurea, ekoterrorismoa agian?)
Nola da belaunaldi bat benetako mundutik at hazia izatea? Zer da mundua? Eta errealitatea? Zu benetakoa al zara edo potozorri hutsa? Laburrean, zintzoa al zara?
Halaber, aurretik aipatutako galdera berdina: gizakiak bizitzeko eskubidea badu, zergatik izan behar du 3 hilabeteko haurrak bizitzeko eskubidea? Gizakia al da? Zergatik? Espezie baten parte delako?
Post-data: Animaliak jaten ditut (batzuk, kontuz! Txakurrik eta katurik ezta pentsatu ere.). Ez duzu ulertu nahi izan argumentu biologikoak, ustezko zientziaren izenean, ematen direnean oso erraza dela zuen kontraesanak harrapatzea. Gizakiaren izatea esentzializatzen duzue, ez duzue onartu nahi gizarteratzen den arte animalia hutsa dela (haur bat basoan hazten denean bere izatea patariarena da, ez gizakiarena, gizakia ez da gizaki gizarterik gabe), horrek ez dauka zientifikotik ezer, baina nahikotxo pentsamendu erlijiosotik eta idealistatik.
Alpargatero, inork ez du esan animali guztiak berdinak direnik, irakurri kontu handiagoz idazten dena. Zuek izan zarete naturaren esentzia aldaezina aipatu duzuena eta zuei erakutsi abortua naturan berdin berdin ematen dela. Animalia batzuek hegalak dituzte, guk hegazkinak, beste batzuek gorputz atalak berreskuratu ditzakete, guk protesiak eta organo transplanteak egiten ditugu, animalia askok urpean arnastu dezakete, guk aire botilak erabiltzen ditugu urpekaritzarako… Adibide gehiago nahi? Zein da animaliarik “ez-naturalena”? Gizakiaren esentzia plastizitatearen esentzia da. Erabili adimena, zerbaitetarako garatu baitugu milaka belaunaldietan zehar.
Beste post-data bat: Nire disney erreferenteak ipuin klasikoen moldaketak izan ziren: Edurnezuri, Loti ederra eta beste guzti horiek. Ez al dituzu inoiz Perrault, Grimm edo Andersenen ipuinak irakurri? Hori baita Disney zena Ba Otek esan bezala, orain dela hamarkada bete arte.
Patari, zure iruzkinak ez irakurtzea eragozten didazu, baina non aipatu dut nik “naturaren esentzia aldaezina”? Nik gizakiaren, pertsonaren, duintasuna eta eskubide naturalak aipatzen ditut, eta, zalantzarik gabe, bizitzarako eskubidea da giza eskubideetean behinena. Haur-dun dagoen emakume batek badu haur bat bere barruan, gure hizkuntza ederrak ezin modu grafikoagoan adierazten dun modua, eta inola ere ezin da jarri emakumearen erosotasuna edo praktikotasuna haur horren bizitzarako eskubidearen gainetik.
Alpargatero, esaten dena ez da beti agerian dagoena. Zuk ere gauzak interpretatzen dituzu, gutako inork ez baitu Disney madarikatua aipatu, zuk izan ezik. Interpretazioa, horixe bera. Nik naturaren esentzia aldaezinarena interpretatu dudan zerbait da. Eta interpretazio hori berretsi egiten du zure azken iruzkinak. Eskubide naturalik ez da existitzen, Alpargatero. Errealitatea putaseme hutsa da (putek eta hauen semeek barkatu nazatela). Bestalde, hizkuntzak adierazten duena mundu-ikuskera bat da ere bai, ez mundua bera (haur-dun egoteatenaren harira).
Zurean darraizu, gauzak azaldu gabe baieztatzen. Zergati sakonak falta zaizkizu gutako inor konbentzitu ahal izateko. Zergatik da 3 urteko haurra/fetoa/haragia gizaki bat? Are gehiago, baina ez zaitez gehiegi aztoratu, zergatik egon behar da bizitzeko eskubiderik? Ez nazazu nihilistatzat hartu probokazio bat denagatik.
Niri ere historiak oinordekotzan utzi dizkigun asko ez zaizkik batere gustatzen, baina gauza horiei adimenaz egin behar zaie aurre eta ez ernegaturik eta itsu.
Inoiz zure posizioa benetako argumentuekin babestuko duzunaren esperantzarekin, zorte on eta agur t’erdi.
Fede kontua da, Amonamantangorri, bizitza (lehen industria-iraultza giroan sorturiko) mekanizismotik ulertzea, edota arrazoimenarekin guztia magikoki argiztatu daitekeela ondorioztatzea, hain zuzen ere, fenomeno batzuk arrazoimenaren bitartez azaldu daitezkeelako.
Fedean oinarrituriko dogmen bitartez baliogabetu nahi da ume-tokian den izaki bizidun hori, eta dogmen bitartez erraztu nahi da abortuaren justifikazioa. Zerbaiti dagokion kategoria ukatzea. Etsaiaren erailketa erraztu ahal izateko gerra-propagandak erabili ohi duen deshumanizazio-taktika bezala.
Ni ez nago abortuaren kontra. Berriro diot: EZ NAGO ABORTUAREN KONTRA. Bai ordea gauzak koldarki edulkoratzearen kontra. Higuingarria egiten zait batzuen planteamendua hasmentatik. Gutxienez, begiratu diezaiogun aurrez aurre aferari, eta onartu dezagun abortatzen denean izaki bizidun bati bizia mozten zaiola. Onar dezagun, behintzat, batzuen ongizate eta eskubideen ifrentzua besteen heriotza dela, batzuen aberastasunaren ifrentzua beste askoren miseria dela onartzen dugun moduan.
Eta agian, era honetan, seriotasun apur bat ezarriko diogu eztabaidari eta ez dugu horren alaiki defendatuko ezarri nahi den barra-libre hau, erantzukizunik gabeko eskubideen aldarrikapen umekoi hau (betiere langileen soldaten kontura finantzatua).
Abortua naturan dagoela… Bai, erahilketa ere bai, elikatzeko behar biologikoaz haratago, espezie berekoen artean, adibidez boterea lortzeko. Eta hotzean begiratuta erahilketa ez da txarra, eboluzioa eta aukeraketa ahalbidetzen duelako. Gizakion artean ere erahilketa modu naturalagoan ikusi beharko genuke, ez?! Elbarriak, askotan genetikoki akasdunak, akasdunak diren heinean erahiltzea, onura dakarkio giza biologiari, akatsak hor zehar barreia ez daitezen edo besterik gabe, baliabideak hobeto aprobetsa daitezen. Erahildua izateko aukeraren aurrean protesta dezakeenaren kasuan soilik hartzen dugu erahilketa zerbait txarra bezala. Abortuan, fetoak ez du protestatzeko aukerarik, beraz erahilketa jada ez da erahilketa. Abortua da, etika norberaren behar eta berekoikerira egokituz egiten den erahilketa. Ez da beste ezer, eta gainera, protestatzen ez duenez, eta bisualki ere ikusten ez denez, ondo egokitzen da etika. Eta luze egon gaitezke honetaz hitz egiten, baina guztia horixe da: etikaren egokiera bat. Eta iruzkinak irakurrita, harrigarria da nola batzuk hasten diren jendea enkasilatu nahian “moral judeo-kristaua” eta aipatuz, inork horretarako biderik eman ez duenean. Zenbat aurreiritzi eta zenbateko fondo kasposoa dagoena hor!
Emakume askok ere zalantzak ditugu hainbat kasutan abortua eragitea etikoa, zuzena eta bidezkoa den inguruan. Patriarkatuak alienatutzat joko gaituzte, baina zalantza horietan murgilduta askeago, burujabeago eta ahaldunago sentitzen naiz. Lema eta meme errazak alde batera utzi, eztabaida hau ez baita batere erraza. Kontrakoa esaten duenarekin ez fidatu: memeei jarraitzen die, ala zuregandik zerbait lortu nahi du.