Harritxintxarra

2023-02-10 05:33
Salabardoa
- Euskara

Harritxintxarra –

Euskararen inguruan dagoen guztia, euskara bera, dudatan ipintzen duten jarrerak ugaltzen ari dira egunotan. Iritzi artikulu bat izan daiteke, euskara, azken finean, talentuaren uxatzailea eta garestia dela azaltzen duena (ez nire zergekin!), edo Mañeruko herritarrekin Nafarroako parlamentuan egin dutena (esan nahi dut, PSNk Nafarroako parlamentuan egin duena), edo epaile batzuen azken erabakiak: gurasoek ezin dietela seme-alabei izen hura edo hori jarri, udalak ezin diola langile bati euskaraz hitz egiteko eskatu, hizkuntza oso zaila delako, ezin zaiela udaltzainei edo udalak kontratatuko dituen enpresa pribatu bateko langileei euskara jakitea eskatu, ezin dela “Konstituzioa” kale edo plaza bati deitu “Constitución” izen berezia delako, eta orain burura etortzen ez zaizkidan beste asko. Kasualitatez Arnaut Oihenart handiak (1592-1668) utzi zigun esaera zahar batekin egin dut topo: “Barnea harro duen epaileak atzaparretan ditu legeak”.

Apur bat ikertuz gero, ikusi dut kasu gehienetan kontu horiek epaitegietara eraman dituztenen artean usu agertzen direla UGT eta CCOO sindikatuak. Ez naiz batere harritu. Hezkuntzaren munduan azken berrogei urtetan ibili den edozeinek badaki zer-nolako jarrera zekenak (eskuzabala naiz) izan dituzten bi horiek beti euskararekin zerikusia duen guztiarekin. Barruan daramadan har baikorrak pentsatu nahi zuen gauzak zertxobait aldatzen ari zirela, baina errealitatea egoskorra da, beti bezala aritzen dira.

Ez dakit, euskal argitaletxeak lanez gainezka ibiliko balira, irakurle euskaldunen eskaera gero eta handiagoari ezin erantzunez, euskarazko irrati eta telebisten audientziek astero muga guztiak gaindituko balituzte erdarazkoak txiki utzita, hiru egunkari paperezko izango bagenitu euskaraz eta hamar on-line, epaitegietako erabaki horiek guztiek ez lukete garrantzi gehiegirk izango, baina gauden egoeran gaudela, edozein erabakik, absurdoenak ere, ezdeusago egiten du euskara, baztertuago, minorizatuago, folklorizatuago. Euskara harritxintxarra baino ez da gaur egun askoren oinetakoetan.