Azpitituluak edo subtituluak*, normalean, atzerriko hizkuntzekin jartzen ditugu harremanetan.

* Batzutan CC bezala ikus ditzakezu, hots,  Close Captions.

Baina entzuten dugun hizkuntza ondo menperatzen ez badugu, ezinbestekoak dira. Eta euskara “dakitenen” artean, askok ez dute ondo menperatzen, gabezia asko dituzte. Hau da, nahiz eta euskaraz entzun, euskaraz ere entzundakoa irakurtzeko aukera ezinbestekoa da. Baita zuretzat ere, beherago erakutsiko dizudan bezala.

Adibide batzuk dituzue hemen: Harpetarra filmearen trailer-a. Azkar hitz egiten dute, eta nekez ulertzen da. Bideo bera gaztelaniaz, niri behintzat, askoz gutxiago kostatzen zait. Eta zuri? Eta umea zinemara eramaten duen guraso euskaldunberriei?

Eta, zuk, euskaraz “ondo” dakien horrek, nola ulertzen duzu euskalki itxiaz egiten dutenean?

Hortaz, zergatik hobetsi behar ditugu azpitituluak?

• Audientziak handitzeko. Ulermena errazteko.
• Ikasten dutenei edo maila baxua dutenei laguntzeko.
• Entzumen arazoak dituztenei laguntzeko (gorrak, nagusiak…).

…

Gaur egun,  erdarazko azpitituluak ikusteko aukera dago TB, DVD eta YouTube-n. Baina, zein da egoera euskararen kasuan? Non eta nola entzun eta irakurri ahal dugu euskaraz, aldi berean?

• TB: gutxitan aktibatu daitezke. ETBko edo tokiko kateetan gutxitan aktibatu daitezke azpitituluak. Beste hizkuntzetan, normalean, bai, egoten da aukera.
• Zinemak: gure herriko zinemetan inoiz ez dira ageri. Beste hizkuntzetan, normalean Bertsio Originalean hitz egiten badute, azpititulak gaztelaniaz/frantsesez dira.
• DVD: ingeles eta gaztelaniaz ia beti daude. Euskarazko film gutxitan aktibatu daitezke.
• Youtube: bideo sortzaileen artean ia inork ez ditu jartzen (erdaraten ez da oso ohikoa, baina euskaraz baino gehiago bai).

Youtube-k azpititulua errazago sortzeko baliabideak ditu: Ahots errekonozimendu teknologia bidez, automatikoki sortu ditzake. Jakina, askotan ez da ulergarria. Esaldiak ez ditu puntuazioarekin ezberdintzen (puntu, koma, parentesiak…), zarata badago ez du ondo transkribitzen, edo hitz berriak agertzen badira… Baina oro har oso lagungarria da gehienetan. Gainera, azpititulu zuzenak jarri nahi badira, automatikoki egindako lanean oinarritu zaitezke, eta lana izugarri arintzen eta errazten du. Arazoa zera da, Youtubek ez duela euskarazko ahots errekonozimendurik eskaintzen (berez, ahots errekonozimendua euskaraz garatua dago). Azpitituluak jarri nahi badira, banan banan jarri behar dira.