Paradisu artifizialak –

Charles Baudelaireren izenburu hori ekarri zidan gogora, erabateko konfinamenduaren bukaera iragarri zutenean, sentitu nuen larritasunak. Hamabostean behin Espainiako gobernuak luzatzen zuen itxialdiak etxeko babesaren gozoan eduki banindu bezala, kanpoko berri kezkagarriek mozkortuta.

Paradisuan

Isiltasunaren paradisuan. Aire garbiaren paradisuan. Presarik ezaren paradisuan. Irrati-telebistetako gehiegizko futbolik gabeko paradisuan. Txorien kantekin esnatzearen paradisuan.

Krisalida

Euskaltzaindiaren hiztegiak dioenez krisalida ondokoa da: «Beldar egoeraren eta egoera helduaren artean dagoen intsektua, bereziki lepidopteroa; fase horretan dagoen intsektua biltzen duen kuskua». Ni kuskutik atera nahi ez zuen krisalida bat nintzen, krisalidan krisalida-egoeran betiko jarraitu nahi lukeen xomorroa. Halaxe nago oraindik. Nostalgia horren itzalpean. Irakurria dut nonbaiten intsektu batzuen krisalidek, atera baino lehen, inguruko baldintzak (hezetasuna-eta) neurtzen dituztela eta oso luzaroan egon daitezkeela irten gabe. Bejondeiela!

Xalotasuna edo xalokeria

Beste batzuk ere nolabaiteko paradisuan egon zirela esango nuke. Zertan oinarritzen zen sare sozialetan hautematen zen aldaketa-esperantza hura?

Esate baterako, zerk aldaraziko die botere ekonomikoei lantegiak deskokatzeko gogoa hori bada gehien komeni zaiena? Edo, adibidez, jendea lanik gabe uztea horrek bakar multinazionalarentzako onurarik handiena? Zergatik ez dute hori aukeratuko? Zerk pentsarazten digu herritar gehienen ongizatea eta jendeen arteko berdintasuna lehenetsiko dutela beren kapitala handitzea helburu dutenek… eta ez al dira horiexek izango hemendik aurrera ere aginduko dutenak?

Militante ezkertiar edo idealista saldoek baino areago harritzen ninduten aldaketa sakonak aldarrikatzen zituzten aukera maioritarioetako ordezkariek eta kazetari moderatuek. Ulertzen dut desio modura adieraztea. Ezin dut ulertu, ordea, nola pronostiko gisa azaltzen zen. Agian nik ulertu nahi izan nuen hala paradisuko krisalida nintzenean…

Birusak gauzen benetako zentzua, balio onak ikusarazi dituela? Bere ondasunak nola gehitu lehentasun duena ez da ergela, inmorala baizik. Jakin, lehendik ere bazekien noren benetako balioak ari zen txikitzen.

Gu orain

Etxe erosoak, jateko aski baino gehixeago, behar baino gehiago ere edan dezakegun pribilegiatuok irten gara etxetik. Krisalida mitxeleta bihurtu da eta hegan dabil tabernaz taberna, futbol oraindik isilegiaren hasierak dena ondo dagoela frogatzen diolarik.

Zer aldatu da?

Bizikleta asko saldu omen da eta zakur asko adoptatu. Nik edozein lekutara joateko lehenbailehen autoa hartzen ikusi dut jendea. Garraio publikoa baino ziurragoa omen kutsadura ekiditeko (gero terraza batean maskara gabe egongo da hori dioena ezezagun bategandik gertuegi). Bakoitzaren autoa gomendatu zitzaien futbolariei ere lehen entrenamenduetara iristeko. Jaurlaritzak edozein motatako autoak erosten lagunduko omen du. Bizikletez ez dira gogoratu oraindik behintzat.

Eguneroko gauza txikietan ere ez da mirakulurik gertatu noski. Lehen atean pasatzen uzten ez zizunak edo eskerrak ematen ez zizkizunak, zergatik jarri behar du orain zugatik zuk beragatik jartzen duzun maskara? Lehen atean bezala orain ere ez zaitu ikusten.

Irtetearen lehen faseetan geundela oraindik, bide estu samar batean aurrez aurre parera zetorkidan korrikalari (runner, ekipamenduaren arabera) bati adierazi nahi izan nion bere eskuinerantz aldentzeko nigandik. Bere ildotik zentimetro bakar batean desbideratu gabe (nik egin nuen ezkerrera talka ez egiteko), bere eskuin belarria erakutsi zidan hatz erakusleaz, ikus nezan aurikularrak zituela, alegia NIK jakin nezan BERAK ezin zidala entzun: nik nioena baino inportanteago zela bera, bere korri egitea, bere musika, bere arnasa. Eta gero nahi izango dugu kapitala behartsuen alde jartzea!

Bai, xaloegi izan gara batzuk. Gertatuaren neurriak, tragediaren handiak barruan zerbait ukituko zigula sinetsi nahi izan genuen. Baina isiltasuna uxatzen eman dugu itxialdia, Whatsapp entretenigarriak elkarri bidaltzen gogoetan baino areago, filmei begira eta ez geure buruari.

…

Galde 29 UDA/2020

Paradisu artifizialak