“Hondamendien teoria” esparru politikoan

“Hondamendien teoria” esparru politikoan – 

René Thom-i omenaldia -2006- Pierre Lebrun

Kaos ordenatuaren puzzle loturarik gabea zirriborra daiteke René Thom zientzialari frantsesaren “Hondamendien Teoria” delakoaren bidez, eta bi kontzeptu antinomikotan oinarrituko litzateke konplexutasun biologikoaren ordena hierarkikoa ulertzen saiatzeko. Horrela, egonkortasunaren edo orekaren kontzeptuak “egonkor dirauen sistema bati egiten dio erreferentzia, nahiz eta aldaketa bat erregistratu”.

Printzipio horiek esparru politikora ekarrita, 78ko Erregimenaren Erreforma ekarriko luke, haren funtsezko printzipioak aldatu gabe (monarkikoa, zentralista eta neoliberala). Tesi horiek Espainiako Estatuko establishment nagusiaren alderdiek defendatuko lituzkete (PP eta PSOE).

Ertz antonimoan, aldaketa kualitatiboaren edo etenaren kontzeptua aurkitzen dugu, “aldaketa kuantitatibo soilak beste gauza desberdin bat bihurtzen direnean eta sistema bere barne oreka egoera aldatu eta egoera berri bat sortzen duen errealitate erradikal bihurtzen denean” (Errepublika Konfederala), Unidas Podemosek eta talde independentista periferikoek defendatzen zuten tesia.

Espainiako Estatuaren establishment-a honako hauek osatuko lukete: Espainiako Estatuko elite finantzario, enpresarial, politiko, militar, hierarkia katoliko, unibertsitario eta mass media, Franco Jeneralaren legatuaren oinordeko naturalak, erabaki-eremu guztiak fagozitatuko zituztenak (Manuel Puerto Ducet bankari ohiak idatzitako “Oligarquía financiera y poder político en España”, liburuaren irakurketatik ondorioztatzen denez).

Gaur egungo sistema nagusiak ondasun materialen kontsumismo konpultsiboaren diktadura ikusezina erabiliko luke jatorrizko gizabanakoaren idealak deuseztatzeko eta izaki akritiko, beldurti eta konformista bihurtzeko. Horrela, jendarte homogeneo, uniforme eta masak manipulatzeko tekniken bidez erraz manipulatu daitekeen baten errenkadak lodituko dira ezinbestean.

Horrela, Espainiako Bipartidismoaren estrategia 78ko Erregimena indarrean mantentzea litzateke, III. Errepublikaren utopiak sortzen duen zorabioaren aurrean, Estatu monarkiko, bonapartista eta neoliberala ezartzeko helburu aitortuarekin, gatopardismoaren maximari jarraituz (“dena aldatzea, ezer alda ez dadin”), jakinda denez Espainiako gizartea dimentsio bakarreko gizabanakoek osatzen dutela, eta ez dutela zalantzarik izango “panem et circenses” delakoari lehentasuna emateko.

“Hondamendien teoria” esparru politikoan

Analista.