Arimaren premiak IV –

Simone Weil filosofoaren testuaren itzulpen saioa

Gari landa bati errespetua zor zaio ez gari landa delako baizik eta gizonentzako janaria delako.

Ber gisan kolektibitate[1] bati errespetua zor zaio ez kolektibitate delako baizik eta gizaki-arima kopuru jakin baten hazkurria delako[2].

Izatez, egoera esberdinengatik, obligazio honek portaera eta egintza esberdinak eskatzen ditu. Baina obligazio hori funtsean den bezala begiratuta, erabat berdina da denentzat.

Batez ere abtsulutuki berdina da kolektibitate horretakoak ez direnentzat.

Giza-kolektibitatei zor zaien errespetu maila arrazoi askorengatik oso altua da.

Lehenik eta behin, kolektibitate bakoitza kasu bakarra da munduan, eta suntsitzen baldinbada, ez da ordeztua. Gari-zaku bat beste batekin  ordez daitekebeti. Aitzitik,  kolektibitateak bere barruan bizi direnei eskaintzen duen hazkurriak ez du baliokiderik unibertso guzian.

Gainera, bere iraupen-gaitasunari esker, kolektibitatea etorkizunean ere sartzen da jadanik. Hazkurria badauka, ez bakarrik oraingo bizidunen arimentzat, baina baita oraindik sortuak ez diren arimentzat ere, hau da, datozen mendeetan munduratuko direnen arimarentzat.

Azkenean iraupen-gaitasun horri berari esker, kolektibitateak erroak badauzka iraganean ere. Gizakiarentzat, kolektibitatea kontserbazio-organo bakarra da hildakoek bildutako ezpiritu-altxorrak gordetzeko. Transmisio-organo bakarra da ere zeinaren bitartez hildakoak mintzatzen ahal baitzaizkien bizi direnei.Horregatik betiereko gizakiaren patuarekiko lotura zuzena daukan mundutar gauza bakarra gelditzen dena, seguraski da belaunaldiz belaunaldi transmitituriko patu horren kontzientzia osoaz jabetu ziren gure aurrekoen irrada.

Hau guziagatik, gerta daiteke perilean den kolektibitateari buruzko[3] obligazio batek gizakia azken bururainoko sakrifizioraino eramatea. Baina honetatik ez eiki da ondorioztatzen kolektibitatea, garrantziaz, gizakia baino goragoa denik. Halaber, gerta daiteke ere perilean dagoen gizakiaren sokorritze-obligazioa erabateko sakrifizioraino joan behar izatea, nahiz eta horrek ez duen inolako superioritaterik suposatzen sokorritatuaren aldetik.

Gerta daiteke zirkonztantzia jakin batzuetan, bere lurra lantzeko, laborariak joan behar izan dadin akitzeraino, eritzeraino baita hiltzeraino ere. Baina beti badu presente buruan ez dela horretan ogi kontu baizik.

Ber gisan, erabateko sakrifizioaren unean berean ere, kolektibitateari ez diogu  zor hazkurriari zor diogun errespetuaren antzeko zerbait baino gehiago.[4]

Askotan gertatzen da rolak alderantzikatuak izatea. Kolektibitate batzuk arimen hazkurria izan beharrean, aitzitik kolektibitate haiek dituzte arimak jaten. Orduan, gizarte-eritasuna bilakatzen da, eta lehenbiziko obligazioa da tratamendu bat aplikatzen saiatzea.  Gerta daiteke zirkonztantzia batzuetan kirurgian bezalako metodoak erabili behar izatea.

Pundu horretan ere, obligazioa berdina da kolektibitatearen barnean direnentzat nola kanpoan direnentzat.[5]

Gerta daiteke ere kolektibitate batek barruan daudenen arimei hazkurri eskasa hornitzea. Orduan kolektibitate hori hobetu egin beharra dago.

Azkenean kolektibitate hilak badira, zeinek, arimak ez jan arren, hauek gehiago elikatzen ez dituztenak . Erabat segur bada hilak direla, eta ez garela aurkitzen behin-behineko letargia baten aurrean, kasu horretan, eta bakarrik kasu horretan, kolektibitate horiek ezeztatu behar dira.

Lehenik, aztertu behar da zein diren arimaren bizitzarako premiak nola baitira hazkurriaren, loaren eta beroaren premiak goputzaren bizitzarako. Arimaren premiak zenbatzen eta definitzen saiatu behar da.

Arimaren premiak ez dira sekula desirekin nahasi behar, ez kaprizekin, ez fantasiekin ezta araiz bizioekin ere. Bereizi behar da zinez beharrezkoa dena bigarren mailako beste beharretarik. Izan ere, gizakiak janaria behar du, ez baitezpada irrisa ezta patata ere. Berotasuna behar du, ez baitezpada egurra ezta ikatza ere. Berdin da arimaren premientzat, errekonozitu behar dira, asetze-modu esberdinak izan arren baliokideak direnak, hots, modu desberdinez behar berei erantzuten dutenak. Bereizi behar da alde batetik arimaren egiazko hazkurriak  eta bestetik une labur batez hazkurrien  funtzioaren ilusioa eman lezaketen pozoinak.

Horrelako azterketaren eskasiak intentsio oneko gobernuak derrigortzen ditu alferretan abenturatzera eta  mugikatzera.

Hona jarraian arimaren premien adibide zenbait: (hurrengo asteko sarreran…)

---

[1] Iduriz, kolektibitate eta komunitate hitzak  sinonimoak dira hemen.

[2] Ondorio askoko gogoeta litzateke hau.

[3] Bere logikan, SWek esan behar zuen «kolektibitatearen gizakidei buruzko». Baina horregatik beharbada ondoko esaldian segidan erreserba bat egiten du.

[4] Kolektibitatearen aldeko sakrifizioaren beharraren ahalbidea ikusten du baina idolatriarik gabekoa.

[5] Hemen, dudatzen dut. Ez ote du erran nahi aliatuek eta alemanek batu behar dutela Alemania “operatzeko”?

[Erroztamendua] Arimaren premiak I

Arimaren premiak IV

Arimaren premiak IV