Baina guri bost?

Baina guri bost? –

Iragan den asteartean eta sintonia honetan bertan Baina guri bost izeneko kolaborazio ederra  egin zuen Imanol Kañamares gazteak, bertan poema ospetsu bat baliatu zuelarik:

“Lehenbizi komunisten bila etorri ziren, eta ez nuen ezer esan,
ez bainintzen komunista.
Ondoren juduen bila etorri ziren, eta ez nuen ezer esan,
ez bainintzen judu.
Ondoren sindikalisten bila etorri ziren, eta ez nuen ezer esan,
ez bainintzen sindikalista.
Ondoren katolikoen bila etorri ziren, eta ez nuen ezer esan,
ez bainintzen katoliko.
Azkenik nire bila etorri ziren, 
eta jada ez zegoen nire alde mintzatzeko inor.”

Baina guri bost?

Ene harridurako, Martin Niemöller apaizari egotzi zion olerki ospetsua, zeren eta, aitor dezadan, ene uste makalean Bertold Brecht-ena baitzen poema hori; bada, uste ustela, eta Martin Niemöller apaiz luteranoarena da, bidenabar esanda, Imanol Kañamaresi esker ezagutu dudan XX. mendeko pertsonaia interesgarri askoa.

Iragan den astearteko kolaborazio interesgarri  horren haritik edo osagarri, Bertold Brecht-ena den aipu bat, gaurkotasun handikoa:

“Pertsona bat erailtzeko modu asko daude: daga batekin sastakatuz, ogia kenduz, gaixotasuna ez tratatuz, miseriara kondenatuz, hil arteraino lan eginaraziz, bere buruaz beste egin dezan bultzatuz, gerrara bidaliz, etab. Lehenbizikoa baizik ez dago debekatuta gure estatuan.”

Eta galdera bat:
Baina guri bost?

[Euskalerria Irratiko Metropoli Forala saioa, ‘Minutu bateko manifestua’, 2023ko martxoaren 7koa]

Iruñean sortua, 1967an, baina aspaldi Berriozarkotua. Ingeles irakaslea —erretreta hartuta baina ez erretiratuta— poeta, idazlea eta artikulugilea. Narratiban, hainbat ipuin ditu sarituak eta argitaratuak, bertzeak bertze, Tene Mujika lehiaketa, Orixe saria, Iparragirre saria eta Atarrabiako Petri saria. Haur eta Gazte literaturan, Johanes, Bargotako Aztia liburua, (Txalaparta) eta Hiru Miru album ilustratua (Denonartean). Olerkigintzan, bi haiku-bilduma, Gerezi garaiko haikuak liburua (Maiatz) eta Orbel Azpiko Haikuak (Denonartean), Aingurak eta Arrangurak (Pamiela, 2018) eta Hitzen hasperenak (Maiatz, 2019). Zuihitsua saikaera da bere azken liburua (Dakit, 2022. Ohiko kolaboratzailea Euskalerria Irratian, Maiatz aldizkarian eta baita Hatsa olerki bilduman ere. Artikuluak ere, berrehun baino gehiago ditu argitaratuak han-hemenka. Noriko Matsui-ren How to perform kamishibai eta Ryookanen 101 haikuak liburuen itzultzailea da, eta, orobat, euskarara itzuli ditu Idea Vilariño, Wislawa Szymborska, Paco Urondo, Joan Margarit eta Ernest Hemingway-en poemak, Euskal Idazleen Elkarteko idazkari (2010-2014) eta Nafar Ateneoaren Euskara eleduna (2017-2020) izan da.