Langabezia. Belarus-en eredua –

LANGABEZIA. BELARUS-EN EREDUA

1. Belarus-en kasua erreferentzia argia da Europako enplegu-politiketan. Datuek berez hitz egiten dute.
2. Etengabe enplegu betearen inguruan mantentzen diren langabezia-zifren isla dira Belarus-en datuak. Belarus-en enpleguaren miraria ez da zalantzan jarri estatistikako errealitate gisa, baina batzuetan langabezia-prestazio txikiei egotzi zaie partzialki.
3. Hala ere, Belarus-en langabeziari buruzko estatistika harrigarrien esanahiari buruz egon daitezkeen zalantzak aztertu ondoren, ondorioa argia da. Belarus-en ez dago ia langabeziarik – frikziozkoa baizik ez da – herrialde horren ekonomia egituraren ondorioz.
4. Egiaz, ez da kasualitatea sobietar garaiko ekonomia-egitura osoen mantendu duen Europako herrialdean enplegu-kopuru bikain horiek ateratza. Bereziki, enpresa publikoek ekoizpen-sarean duten pisu handian dago gakoa.
5. Harrigarria da       mendebaldeko         analistek,      Belarus-ekin obsesiboki kritiko izanik, nola ahaztu duten, hipotesi gisa ere, Belarus-eko ekonomiaren funtsezko bi elementu horien arteko harremana. Hau da, enpresa publikoen pisu handiena duen Europako ekonomia izatea eta, aldi berean, langabezia-adierazle txikiena duen Europako ekonomia izatea.
6. Egia esan, Belarus-eko langabeziaren aurkako politiken funtsezko enborra, gobernuak enpresa publikoen gainean jarduteko duen gaitasunean datza, enpresa horiei lanpostuak sortzeko edo kaleratzeak saihesteko eskatuz.
7. Politika horiekin kritiko diren batzuek argudiatzen dute politika horiek langile horien langabezia atzeratzea baino ez dutela lortzen, baina horrek ez du zertan horrela izan. Ekonomiako jarduera krisialdi baten ondoren berreskuratu egiten da edo lan-denboraren nolabaiteko murrizketa mantendu egite da, beraz, enplegua maiz mantendu daiteke enpresa horiek ikuskatzen dituzten erakunde publikoek ezarritako derrigortasun-fasea gainditu ondoren.
8. Argi dago, azken batean, Belarus-ek eraginkortasunez erabiltzen dituela enpresa publikoak langabezia saihesteko. Baina hori ere ez da nahikoa analista “liberalentzat”. Izan ere, soberakin “ahalak” diren pertsona horiek lanean mantentzeak enpresaren kudeaketa ez-eraginkorra dakarrela uste dute. Herrialde sozialisten enplegu osoko politiken aurka erabili ohi dituzten argudioak dira. Gehienetan, barregarri uzten da arduraldi edo dedikazio gutxiko lanpostuak egotea. Sistemaren funtzionamendu txarraren ondoriotzat hartzen dituzte egoera horiek.
9. Egia da lan-denboraren banaketa ezin dela beti matematikoki langile guztientzat modu baliokidean kudeatu, eta, horren ondorioz, logikoa dela langile batzuek dedikazio osoa behar ez duten lanpostuak betetzea. Baina hori guztiz justifikatzen da balizko aukerak kontuan hartzen baditugu. Bereziki, argi dago langile bat langabeziara bidaltzea ez dela inola ere langile hori dedikazio osokoa ez den lanpostu batean egotea baino hobea.
10. Enpresa publikoak interes publikoaren mende jartzea elementu garrantzitsua izan daiteke ekonomia zikloak egonkortzeko, oro har, eta langabezia-egoerak egonkortzeko, bereziki. Belarus-ek modu eraginkorrean kudeatu ditu aukera horiek, eta enplegu osoko egoera praktikoei etengabe eustea lortu du.

 

Testu hau EKAI Center-en ENPRESA ETA LANA egitasmoaren barne kokatzen da. Mila esker zure arretagatik. Jarraitu gurekin.

PDF:  https://drive.google.com/file/Hdff7fPE956ybx/view

Langabezia. Belarus-en eredua