Egitasmo independentista sinesgarriena
Egitasmo independentista sinesgarriena –
Katalanen eta euskaldunon independentzia ez da biharko. Katalan independentistak hil honen amaieran egingo den ERCren kongresura begira daude. Bizkitartean, Juntsena ez al da egitasmo independentista sinesgarriena?
Eta Junts aipaturik, ezin Puigdemont ez gogoratu. Jada zazpi urte baditu erbeste desatseginean, eta ez du etsi! Joan den hilean, justu alde bakarreko independentzia aldarrikatzetik zazpi urtera egin zen Juntseko kongresuan, alderdiko presidente izendatu zuten %90eko babesarekin. Espainiatik askatu eta estatu propio bat eratzearen alde daude, eta horretarako beharrezko izan daitezkeen baliabideak erabili nahi dituzte: negoziazioa, konfrontazio demokratikoa, erreferendum loteslea, alde bakarreko independentzia…
Zortzi senideko familia katalan nazionalista batean sortu zen Puigdemont, Gironako Amer herrian. Osaba Josep Puigdemont herri horretako alkate izan zen 1979tik 1983ra, Convergenciatik. Horrek asko eragin zion.
Beste pertsona giltzarri bat Mossén Jordi Gultresa kapilaua izan du. Hura 2007an hil zenean, Puigdemontek hartaz idatzi zuen abertzale berebizikoa zela. Independentista. Hark pentsatzen zuen ezen Kataluniarentzat onena, lehenbizi, Katalunia aske bat lortzea zela, kalitate handiko sistema demokratikoaz hornitua. Bandera katalan izardunarekin ehortz zezaten nahi izan zuen (Ikus, Josep Riera Font: Em dic Carles. Ara. 2016. Barcelona. 53 or.).
Jordi Gultresak eta beste kapilau batzuek tertulia politikoak izaten zituzten Puigdemonten etxean, eta hark bultzada eman zion JNC (Kataluniako Gazteria Nazionalista) sortzeko. Gultresa delako horrek diskurtso intelektual eta politiko indartsua omen zuen, eta politikan inplikatu zen. CDC (Kataluniako Convergentzia Demokratikoa) sortu zuen Amer herrian. Gure Aitzolen antza hartzen diot.
Puigdemontek dio, gorago aipatutako liburuan, bokazio erlijiosorik ez duela inoiz izan. Oinarrizko kristautasunaren balioak bai partekatzen ditu. Ez zaio errituala gustatzen, baina oinarriak bai. Emazte duen Marcela Topor eta bera zibilez ezkondu ziren Bartzelonan, eta Errumanian erritual ortodoxoz, emaztearen nahia errespetaturik. Politikoki, berriz, kristau-demokrata baino gehiago sozialdemokrata sentitzen da. Alde sozialetik PSCtik gertu, baina lerro gorri batek bereizten du alderdi hartatik: Kataluniaren independentzia du helburu Puigdemontek, eta PSCk, aldiz, Espainiaren batasuna.
Filologia katalanean lizentziatu zen Gironako Unibertsitatean. Han, jakina, hizkuntza eta kultura katalan zanpatuarekiko are atxikimendu handiagoa jaso zuen. Puigdemonten abertzaletasuna ez da bakarrik linguistikoa baina hizkuntza katalanak berarentzat zer-nolako garrantzia duen, praktikarekin erakusten du. Kongresuan onartu dute, hemen ez bezala, etorkinak integratzeko ardatz bat katalana ikasi beharra izango dela.
Laster ekin zion kazetaritzari. Proiektu profesionalik nabarmenenak bi izan ditu; bata, Kataluniako Albiste Agentzia (ACN) sortzea; eta, bestea, Catalonia Today ingelesezko egunkaria.
2006an hasi zuen karrera politikoa. Lehenik, Parlamentuan diputatu gisa, eta gero Gironan CiUren zerrendaburu gisa, 1979tik hirian sozialistek zuten monopolioa hausteko xedez. 2011ra arte ez zuen lortu sozialisten nagusitasuna haustea. 2011tik 2016an presidente inbestitu arte, Gironako alkate izan zen.
Irakurleak badaki Kataluniako Parlamentuak 2006an gehiengo osoz onartu zuen estatutu berria Madrilen ikaragarri murriztu izanak, eta katalanak umiliatzeak eta arlo fiskalean Madrilekiko duten defizitaren kontzientzia argiak ekarri zutela 2010etik aurrera Katalunian proces independentista famatuaren olatua, eta haren eraginpean, Artur Masek bazekien presidentetzarako Puigdemont proposatu zuenean, hura ahaleginduko zela herria independentziara bideratzen.
2017ko urtarrilaren 24an, Bruselan, Europako Parlamentuko areto batean aurkeztu zuen konferentzia. Bertan azpimarratu zuen Kataluniak askatasunez erabakiko zuela bere etorkizuna, erreferendum legitimo eta legal baten bidez, eta Europak, «bestaldera begiratu» beharrean, konponbidearen parte izan behar zuela. Ez zioten kasurik egin. Madrilgo Cibeles jauregian, Mariano Rajoyri adostutako erreferenduma eskaini zion. Alferrik!
2017ko urriaren 1ean, poliziaren errepresiopean egindako erreferendumean, %90ek baino gehiagok alde bozkatu zuten. Hautesle-erroldaren %43k parte hartu zuten. Urriaren 10eko osoko bilkuran, Puigdemontek independentzia-adierazpen partziala egin zuen, nazioarteko bitartekaritzaren zain. Berehala iragarri zuen adierazpena aldi baterako etenda geratu zela, Espainiako gobernuarekin negoziazio epe bat irekitzeko. Erantzuna: 155. artikuluaren aplikazioa!
Juntsen egitasmoa sinesgarria al da? ERCren hurrengo zuzendaritzak zer erabakiko du: Salvador Illaren gobernua babesten jarraitzea, haren inbestidura ahalbidetu ondotik, ala proiektu independentistara itzuliko da, eta Juntsekin batera 2015eko Junts pel Sí-ren espiritura?, hots, independentista guztiak elektoralki elkar-hartzera eramango dituen dinamikara? Eta hori bezain garrantzitsua: lortuko al dute hainbeste uko egite eta dezepzioren ondotik desmotibatua dagoen gizarte zibila mugiaraztea? Estatuko botere faktiko guztiak aurka izango dituzte: indar armatuak erregea buru, togadunak, alderdi espainol guztiak, enpresari askotxo, Eliza katolikoaren hierarkia (Europa begirale pasibo, onenean?), hedabideak… EAJk eta EHBilduk ere ez dakit zer jarrera hartuko duten. Une honetan behintzat PSOEk ezartzen du EAEko eta NFEko agenda politikoa, autonomismo sozialdemokrataren ildotik. Ikusiko dugu ERCn independentistak ala autonomista sozialdemokratak nagusituko diren. Zailtasun itzelak zailtasun, egungo egunean Espainiako estatuan, independentzia lortzeko egitasmo sinesgarriena Puigdemonten Juntsena da.
Artikulu honen lehen bertsioa egin nuenean, esperantza gehiago neukan Kataluniako politikaren norabidean. Laster erabakiko du ERCk zuzendaritza berria. Ematen du Junquerasek irabaziko duela, eta ezin esperantza handirik izan.
Jose Mari Pastorrek gaur (2024-12-07) Berria-n:
“Aukera historikoa galdu zuten, galdu genuen Katalunian. Zer egin orain? Lan eta lan, hori berriro ere gertatzeko baldintzak eta momentu historikoa noizbait alde izango ditugulakoan. Oso zaila, baina ez guztiz ezina. Helmugarako bidean, Espainia konfederala izan liteke konponbidea. Oraintxe bertan sinatuko nuke, egingarria balitz. Ez dut Espainiaren borondatean sinesten, horratik. Inork uste al du estatu konfederal bat eratuko duela…” (“Irribarrerik ez pasaportean”).
Bat natorkio.
Bere garaian Urkulluk, gerora Otegik…. Psoek ere jorratzen jo nahi duela dirudi…..konfederazioa omen formula politikoa. Siutza ere halaxe da. Ikusiko dugu ea gaitasunik badagoen hori egiteko
Kataluniako herriak bere “liderren” gainetik zegoela erakutsi zuen bere estatalitate propioa berreskuratzeari dagokionez.
Herri segmentu guztien bat-egite batean, langileak, langabeak, enpresariak, etxekoandreak, etxekogizonak, irakasleak, suhiltzaileak, apaizak, mossoak, artistak edo kirolariak, hots independentzia ezarri zuten eta luraldearen konrola bereganatu zuten urriaren lehen egun ahaztezinetan.
Okupazio indarrak lurralde kontrolatutik erretiratu behar izan ziren, Aragoi bezalako eremu mugakideetan metatuz.
Eta horretan heldu zen Puigdemont, bere herriari anuntziatzeko ez zela adin nagusikoa eta zortzi segundoko “independentziarekin” konformatu behar zuela, jarraian bertan beheran uzteko.
Herriaren autodeterminazioa, lurraldearen kontrola hartzean bihurtua, ez zuten buruzagiek bere gain hartu, eta untxia aldebikotasuna izeneko xisteratik atera zuten.
Hori, politikara itzulita, Espainiako Erresumari Kataluniaren kontrola hartzen uztea da, hala izan den bezala.
Independentziaren aldeko aldarria egin bai-ez ibili ziren egun hartan gogoan dut ERCko Rufianek nola aurpegiratu zion saldukeria Puigdemonti zilarrezko hamabi txanponak aipatuz. Urkullu ere hantxe zebilen aldarririk ez egitea eskatuz. Hala ere, egin egin zuen, nahiz eta balioa sinbolikoa izan bakar-bakarrik. Eta gero, martxa atzerrira Europak (Merkel behintzat aldeko samar zuela) aldeko keinurik egingo zuela uste izanda. Geroztikakoa badakigu, bai Juntsi dagokionez, bai ERC ( Generalitatea psc-ri emanez) bai CUPi dagokionez. Baina ez ahaztu kontu txiki batzuk guri, euskaldunoi, dagokigunez: Espainiako kongresuan edota Europako Parlamentuan euskaraz egiterik egongo bada, ez da gure hemengo alderdi abertzaleengatik izango, Juntsekoengatik baizik. Beste horrenbeste konfederalismoari dagokionez. Kasu honetan arbola astindu dutenak haiek izan dira. Ea orain intxaurrak… …
Urriaren 1etik atera dezagun ikasgaia da herriak, bere baitan, herrialde okupatu batek duen lehen arazo soziala bere arazo nazionala dela.
Horrek azaltzen du kausa komun baten ondorioz elkartu zirela gizarte-egitura guztiak.
Herriak, beren osotasunean, mugitzen dira bizi-helburuengatik bakarrik.
Gauzak ez dira hain sinpleak, ez gaitezen engaina. Hautesle-erroldaren %43k hartu zuen parte. Asko da, nahi baduzue ikaragarri, Espainiako estatuarentzat (indar armatuak han zebiltzan) ilegala zen erreferendum batean parte hartzeko, baina %43, ez %51.
Asimilazioaren indarra handia da. Ciudadanos-ek irabazi zituen bozak aldi batean, procesak mobilizatu zuen boto espainolista berenganaturik.
Katalunian bat-egite ederra sortu zen; batetik, elite politiko independentistek bat egin zuten, eta ematen zuen gainera, gai izango zirela estatuaren brida instituzionalez jabetzeko, bazutela programa landu eta egingarri bat; eta herritarren zati handi batek pentsatu zuen benetan Katalunia independentean hobeki biziko zirela eta merezi zuela borrokatzea.
Baina…baina asko eta orain…