Ez dira betiko garai onenak
Ez dira betiko garai onenak –
Hertzainaken kontzertua hastear. Emozioa, zirrara. Aspaldiko partez, gorputza sentimenduz josirik: gaztaroko hainbat bizipen eta parrandetan ezinbesteko ekarpena egin zuen talde baten emanaldia. Sentsazio polita, eta, bazterretan ileurdin eta burusoilak nabarmen nagusitu arren, gazte sentitzen naiz, kulturaz eta parrandaz gozatuz, libre.
Gure belaunaldiko gazte asko euskal kulturan musikaren bidez hasi ginen murgiltzen, euskal kanta zaharrak kalean eta tabernetan entzunez eta abestuz. Jakina da kultura ez dela soilik eskolako kontua; liburuen kontua; zinemetako kontua. Karriketako kultura ere gure kulturaren parte da, “zabal bidea eta airea, gure hizkuntzak har dezan arnas…”. Aspaldi esana da “kantatzen duen herria inoiz ez dela hilko”. Egun ere, aldarri horrekin diharduenik bada.
“Jo ta ke irabazi” arte kantatzen zuen belaunaldikoa izanik, euskal rocka kaleko iturritik egunero edan zuten haietakoa naiz. “Ikusi eta ikasi” egiten genuen, “ondo entzun, eta hobeto heldu”. “Euskaraz eta kitto, zertarako da gehio!” aldarrikatzen genuen, edota Iñaki ikustean konturatzen ginen “ze urrun dagon Kamerun”. “Kriston martxa zegon sasoi ilun hoietan”. Parrandan, “sarri-sarri, bafleetatik kriston martxa dabil!” abesten genuen, eta amaitzean, berriz zoriontsu izango ginela, “edozein herriko jaixetan…”.
“Nola aldatzen diren gauzak, kamarada”. Zoritxarrez, egun, “ezer ez da berdin”.
Zoritxarrez, egungo gazte gehienek, musika- eta kultura-gosea kamusteko nahiago dituzte eduki arrotzak. Gauean irten eta tabernetan entzuten denaz jabetzea besterik ez dago. Globalizazioak eta teknologia berriek gure hizkuntzan, eta, oro har, gizartean izan duen eragina jada nabarmena delakoan nago.
Internetek bizia aldatuko zigula esaten zigutenean ez genuen aurreikusten nola izan zitekeen. Horratx, konturatu orduko, gure bizian sartu zaigu: gure eguneroko bizimoduan, gure seme-alaben hezkuntzan, gure kaleetan, gure kulturan. “Hauxe duk hauxe, gure destinu petrala“. Agian ez diogu eman zor zaion garrantzia: baliteke tresna modu horiekin ditugun zenbait joera eta ohiturek hausnarketa bat merezi izatea, baliteke tabernetan entzun dezakeguna geure esku egotea. Agian. Askotan pentsatu ohi dut gailuetan nagusitzen diren produktu eta sortzaileen gero eta mendekoagoak garela. Zer iritzi izango ote du Gerard Piqué futbolari ohiak gai horri buruz? Ni sinetsirik egon izan naiz betidanik guk txoria genuela maite.
Kontzertutik irtetean, erraietatik irten zidan honako galdera hau bota nion nire bizikide eta bikotekideari: “Zer kontzertu eta talde ikusiko ote dituzte oraingo gazteek urte batzuk barru, gaztetako garaiak gogoratzeko?”. Agian arrazoi izango zuten “inun baino alaiagoa” izan arren, Euskadin rock-an-rollak ez duela inoiz dirurik emanen esaten zutenek. “Azken finean”, “amets prefabrikatuetan” bizi garen “izaki hutsak gara”.
“Sí vis pacem, para bellum” ahaztu zaizu. Eta zoritxarrez euskaldune,i beti gerran egotea dagokigu. Eta hizkuntzaren auzi honi, gerra izaera eman behar diogu; Espainia eta Euskal Herriaren arteko gudu zelai berria. Eta gure gazte “abertzaleei” hau bera erakutsi behar zaie, euskalduna izanik euskaraz mintzatu daitezen, hau dela gaur egun abertzale izateko modu bakarra. Eta beste borroka sozial asko aktibatu diren moduan, euskararen borroka lehenengo lerrora eraman, irmoki eta harrotasunez. Biziraupenarako gelditzen zaigun azken kartutxuetako bat da hau, ea baliatzen asmatzen dugun.
Ados, guztiz tximino.