Zer da terrorismoa?
Zer da terrorismoa? –
Zer da terrorismoa? Galdera hori gero eta garrantzitsuagoa bihurtu da Palestinaren eta Israelen arteko gatazkaren testuinguruan, hamarkadak baitaramatza bi aldeetan heriotza eta sufrimendua eragiten. Wikipediaren arabera, terrorismoa honela definitzen da: “indarkeriaren erabilera sistematikoa eta sarritan bereizi gabea, helburu politikoak lortzeko, gizarte zibilaren portaera baldintzatzeko”. Hala ere, definizio hori anbiguoa eta subjektiboa da, aplikatzen duenaren eta interpretatzen duenaren araberakoa baita.
Alde batetik, gobernuek terrorismo terminoa erabiltzen dute beren agintearen edo ideologiaren aurka dauden talde armatuen legez kontrako indarkeria etiketatzeko eta borrokatzeko. Hala, Israelek terroristatzat jotzen ditu Hamas edo Jihad Islamikoa bezalako erakunde palestinarrak, koheteekin erasoak, atentatu suizidak edo labankadak egiten baitituzte okupazioari aurre egiteko eta autodeterminaziorako eskubidea aldarrikatzeko. Indarkeria-ekintza horien bidez, Israelgo biztanleria zibilaren artean izua sortu nahi da, eta gobernuari presioa egin, bere eskaerei men egin diezaien.
Bestalde, talde armatuek terrorismo terminoa erabiltzen dute beren eskubideak edo duintasuna urratzen dituzten gobernuen indarkeria ez-legitimoa salatzeko eta hari aurre egiteko. Horrela, palestinarrek terroristatzat jotzen dituzte Israelgo segurtasun-indarrek, bonbardaketak, erasoaldiak, atxiloketak edo hilketa selektiboak egiten baitituzte biztanleria okupatua zapaldu eta kontrolatzeko. Indarkeria-ekintza horien helburua da palestinarren artean izua sortzea eta status quo-aren aurka matxinatzeko asmoa kentzea.
Orduan, nork du arrazoia? Nor da benetako terrorista? Israel edo Hamas? Edo biak? Erantzuna ez da erraza, bakoitzaren ikuspegiaren eta testuinguruaren araberakoa baita. Batzuentzat bidezko defentsa dena, besteentzat justifikaziorik gabeko erasoa da. Batzuentzat erresistentzia heroikoa dena, besteentzat basakeria ankerra da.
Gainera, nazioarteko arreta bereganatu duen Ukraina eta Errusiako gatazkaz gain, munduko hainbat eskualdetan ondorio humanitario larriak eragiten ari diren beste gatazka armatu batzuk ere badaude. Horietako asko Afrikan daude, eta kasu dramatikoenetako batzuk Yemen, Etiopia edo Hego Sudanekoak dira. Gatazka horiek milioika hildako, desplazatu, zauritu hala nola, goseteak, gaixotasunak eta indarkeriak eragin dituzte. Hala ere, gatazka horiek ez dute Ukraina eta Errusiaren interes, laguntza edo presio diplomatiko bera jasotzen, eta horrek desberdintasuna eta bidegabekeria erakusten du arazo globalen tratamenduan.
Argi dago indarkeria erabiltzeak, jatorria edo amaiera edozein dela ere, indarkeria gehiago, gorroto gehiago eta sufrimendu gehiago baino ez duela sortzen. Terrorismoa, dela estatuarena, dela taldearena, ez da irtenbidea, arazoa baizik. Indarkeriaren zikloa amaitzeko modu bakarra elkarrizketa, negoziazioa eta elkarrekiko errespetua dira. Horrela bakarrik lor daiteke bake bidezko eta iraunkorra bi herrientzat.