Euskara akabatzeko euskal metodo batzuk
Euskara akabatzeko euskal metodo batzuk
Koldo Izagirre Bilbo zaharra foroan izan da asteon.
Aho bilorik gabe, solasaldi mamitsua eta gordina eskaini zuen. Ikusteko, entzuteko… eta ikasteko modukoa.
Horra zenbait aipu:
.
Euskaldunok zirkuito ekonomikotik eta politikotik kanpo gaude.
.
Gauzak dauden bezala, euskarari dagokionez, ez da posible konfluentzia bat geure alderdi nazionalekin. Presiotik hasi beharko genuke. Baina horretarako, Euskaltzaindiak, eta besteak eta besteak… ez dute balio. (Horietako) batek ere ez digu balio, besteak beste, guztiak daudelako subentzio baten edo besteren menpe. Ze, gobernua hori da, hemen eta toki guztietan: olagarro handi bat da. Presioa egin behar da…
.
Elebitasuna sekulako tranpa izan da. Ez dugu jakin izan baliatzen euskara potenziatzeko. Gaztelaniak inbaditu du dena, eta subordinazioan gaude beti… Eta politikoena garbi dago. Ez dute euskaraz diskurtso propiorik. Esaten duten guztia da gaztelaniaren kalko. Masa baten aurrean hitz egin behar dutenean, mezu politikoa gaztelaniaz da, eta gero, bukaeran egiten da euskaldunak kontentatzeko diskurtsotxo liriko bat.
.
Duela urte batzuk, Gipuzkoako Foru Aldundiak 1.200.000 € eman zizkion Realari. Zer erabili zuen diru hori emateko? Euskara!! Kamisetan Gipuzkoa euskararekin bat jartzearen truke eman zion dirutza hori… Eta euskaldunak denaren beharrean gaudenez, edozein txarrikeria eginda ere, isildu gaitezen eta aurrera… Baina aldi berean, euskalgintzarako 1.300.000€ gutxiago bideratu ziren! Beraz, euskarari kendutako diru bat joan zen Realera, euskararen izenean.
.
(Alderdi abertzaleek) kupulan, beraien artean erdaraz egiten dute… Otegik kartzelan zela liburua atera zuenean, kuxidade hori… erdaraz lehenago euskaraz baino… Indikadore bat da… Batzuek zioten kontutan hartu behar zela kartzelan zegoela, kondizio txarretan… Bai, baina aldi berean, kondizio are txarragoetan Fleuryko kartzelan zegoen Mikel Antzak hiru liburu atera zituen, hirurak euskaraz. Harek bilatu zuen modua! Kartzela ez da arazoa… Arazoa da kontzientzia…
Euskara akabatzeko euskal metodo batzuk
euskararen erabileraren buruz hitz egiten duten bakoitzean esker abertzaleko norbaitekin sartzeko aukera ona ikusten dute idazleak.
ESker “abertzaea” bait da traizio handiena egin diguna, PNV ko kupula iada saltuta zegoen, eta ezker abertzaleari bozkatzen nion gure herriagatik zerbait egiten zuen bakarra zelako.
Baina “abertzale” izateari utzi diotenetik, beraientzat gure hizkuntza eta NAZIOA oztopo direnetik, inoizko traizio handiena jasan dugu.
Eta atzera begiratuta orain, “atando cabos” gauza asko argiago ikusten ditut ezker “abertzaleari” dagokionean, traizio hori ez ote den ain “expontaneo” izan, IKASTOLAK entregatzea, 30 urte eta euskarari ain garrantzi gutxi kalean ere, ideia marxistak berriz sakratuak…………..
Bai orain atzera begiratu eta gauza askok zentzua artzen dute niretzat, ikastolan nengoen garaiak ere,orain ikusten det andereño horiek ez zirela abertzaleak, soilik komunistak………………………..
Herri askapenerako mugimendu batera hurbildutako PARASITOEK dute gaur indarra ezker abertzalean, hau da, abertzale ez direnak, PNV bezalaxe.
Oker dago Koldo Izagirre. Gipuzkoako Foru Aldundiak ez zizkion 1.2 miloi eman Realari euskarari kenduta. 2.2 MILIOI eman zizkion, eta horietarik MILIOI BAT, irregularki eta tranpa eginez, Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak salatu zuenez. Albistea hemen dago, http://sustatu.eus/1406360862 Inongo hedabidek edo ordezkari politiko ez zion kasurik egin ustelkeria kasu honi.
Okerrena da, Izagirrek aipatu bezala, Markel Olano EUSKALDUNA zela Ahaldun nagusi hori gertatu zenean. Euskaldunak euskaldunari… kaka.
Gero ez badu inongo konsekuntziarik haientzat, beti daude salduak…..gure herriaren kontra egiten dutenak sozialki PARIAK bihurtzen ez ditugun bitartzean….
Gero eta argiago ikusten dut euskaldunentzako alderdi politiko bat sortzeko komenentzia, ze lobby gisa barregarritik ez gara inoiz pasako, baina alderdi izanda agian koska handi samarra egin geniezaieke abertzale espainol-maiteei.
Euskara dela eta, bihotzeko minez bozkatzen dut azken urte hauetan eta, azkenean, bozkatzea bera kenduko dit medikuak. Euskal alderdia egiten bada… pozik hurbilduko hautes-kutxara!
Ados. Nik ere pentsamendu hori daukat buruan aspalditik. Euskarak alderdi politko bat behar duela gero eta argiago daukat.
Funtsezko bi ideia, zeinen inguruan ardaztu euskaldun alderdiaren ildo ideologikoa:
– Alderdikideen erabilera-hizkuntzak (publikoki eta ofizialki): euskara eta ingelesa
– Aldarrikapen nagusia: espainolaren/frantsesa jakiteko (de facto, erabiltzeko) derrigortasuna bertan behera gera dadila
Ingelesa? Pozik egongo zara, beraz, Jaurlaritza berriarekin.
Ingelesa, bai, baina ez espainola edo frantsesa.
Une honetan badakizu zein diren ingelesaren bultzatzaile nagusiak gurean, eta badakizu zergatik. Arrakasta handiz ari dira haien helburua lortzen, batez ere Nafarroan. Bitartean, espainola eta frantsesa alde batera uztearena ezinezko utopien lekuan kokatu beharko dugu gaur-gaurkoz.
Txapo, beti pentsatu izan dudana, mundu globalizatu honetan, zure herriaren hizkuntza eta beste internazional bat besterik ez duzu behar, hau da EUSKARA, ta INGELESA.
Nik ez dut frantsesa ikasi nahi izan, iparraldean askotan izaten nahiz eta euskara erabiltzen saiatzen nahiz baina azkenean INGELESA, frantses txobinistak asko haserretzen ditu ingelesa gorroto bait dute “beraien” lurrean, baina ez diot indar gehiago eman nahi frantsesari.
Hementxe gure liderrak normaltasuna praktikatzen.
http://www.naiz.eus/eu/actualidad/noticia/20161116/tres-tristes-trileros-una-reflexion-en-torno-al-papel-de-aizpun-del-burgo-y-arbeloa
Lehen mailako euskal taldeek ez dute zentimorik jaso behar ez Jaurlaritza ez Aldundietatik. Orain, telebista bidezko irudien eskubideen salmentek 70 milioi ekarri dizkiote Athletici, 60 milioi Realari eta 40 milioina Eibar, Osasuna eta Alavesi. LaLigak 1500 milioi euro lortu ditu irudi eskubideetan 2016-17an (195 milioi izan ziren “soilik” 2000 urtean). Kontuak horrela, diru laguntza publikorik ez talde aberatsoi.
Ni uste apalen euskaren arerio nagusiak hauek dira:
1 Zuzenketa ta zuzentzailek
2 Euskara Batua Zertan Den
3 Euskara Gorroto Agenda (EGA)
Utzi zahar ta berriei “leiket jun komuna” eo nai una esan. Okerrai bildurra kendu. Simplifikarat jun. Ta uskak aurre ingo. 2 generaziotan (Batutik laugarrenen gaz) aze saltu emanen.
inori…eta are guttiago idatzi duenari etzaio sekula burutik pasa, sekulan, euskaldun batzuk euskaldun berriak garela?? eta nahiz maila txukun batera iritxita ere, beti inferioridade punttu batean egonen garela (sortzetik diren) euskaldun harro putz horien aurrean?? hain zaila da hori ulertzen? Mikel Antza apezpiku miresgarri hori antzeslan konplexuak euskaraz irakurtzen ari zelarik, beste batzuk ari giñela “ni nariz, hi haiz,… etabar ikasten (euskal herritik at, nire kasu??) “arazoa da kontzientzia”… zenbat prepotzentzia!! ze enpatikotasin falta!! zenbat apaiz!!
Euskaldun berria izatearen aitzakiak balio izan dezake, denbora labur batez. Hortik aurrera, hori, ba, aitzakia besterik ez dela.
aitzakia?!?!… berriro: zenbat prepotentzia, zenbat apaiz, zenbat karlistakume… purismo disdiratsu horretatik sententziak botatzen: aitzakiak… segi horrela!
Kar, kar… taliban deitzea ahaztu zaizu! Bai, 2016. urtean euskara ez erabiltzeko edo bigarren mailan uzteko oso aitzaki merkeak iruditzen zaizkit “ikasten ari naiz” edo “euskaldun berria naiz” bezalakoak.
Peru Dulantzekin ados. Gainera Jabier euskara dotorean ari da… kexaka. Betiko izan behar du horrela? Edo herri bezala heldutasun batez erantzungo diogu afera honi? Euskaldunberriei gorazarre eginen diogu beti. Beste hizkuntzetan gertatzen den bezala. Jabier, zure inguruan zenbat euskara mintzatzen da egunero, normaltasun eta naturaltasunez??
Gartzilaso
“arazoa da konzientzia” esateak nire honetatik atera nau; goi mailako gauza idazterakoan, euskaldun berriak arazoak ditugu, eta izango ere… eta horretaz ez konturatzea ez-humano baten eritzia iruditzen zait… ez besterik; zuk ikasitako edozein beste hizkuntzatan posible zenuke egunkari batentzako artikulu bat idatzi (ongi menperatzen duen batek orraztu gabe?) “konzientzia” da arazo bakarra (iman edo apaiza baten estiloko hitzak)?? “aitzakia” dio besteak… edo zuzenean, farra: kar kar kar… a ze arrogantzia elitista; ze ezintasuna besteren zapatetan egotekoa… etorriko zaigu guri ere Trump moduko bat… batzuk behintzat monstroa gogoz ari dira elikatzen
Ez larritu Jabier: Euskal Herria, tamalez, euskaldun txarrez betea da. Justu-justu idazten dakiten horiek, Peru Dulantz konparaziorako, eta horrela doakigu. Ustezko euskaldun zaharrez enpo egina nago aspaldi, oso aspaldi. Hemen eta gaur bi euskaldun mota ditugu: jantziak, ikasiak, batuan ongi moldatzen direnak, euskalkiak ongi samar ulertzen dituztenak, bizimodua euskaraz egiten dutenak, literatura irakurri, musika entzun, gozatu ere ba…, eta besteak, erdaraz bizimodu osoa egiten dutenak, Diario Vasco, Correo eta Diario de Navarra leitu, eske el batua es muy no se que, no saben, no saben que Ruperrek diskoa atera duela, edo Bide Ertzean …, Anari nor den ere, hori? zer da hori? , eta hola, Peti? faborez!
Ados, ozta-ozta dakit idazten, baina idatzi egiten dut. Horixe esaten ari nintzen ba! Euskaraz perfektu ez egitea ez da ez erabiltzeko aitzakia, besteak beste erabiliz ikasten baita.
Nor die ba Ruper ta Anari ta Peti? Kin Les Paul kitarra ta Fender ampli (anpli) kantutxoak ite ituztenak zipaio BERRIAko Badok propanda panfletun? Joño (Joino). Ezautu ez bigno-biño-baina biratu berko itut.
Koldo Izagirre idazle ona iritzen zat. Be idei txillardei-proestatu hoik gutxi atsaegin nei ordea. Aitzakik iritzen. Tenpo geiei kontu haikin. Arrazoi batzuk ez falta bigno joino hobe bila besteik. Bestela berrize armau ber ta berrize galdu. Partiu uskazalena su ito torero ideia. Nik propasatzet zuzentzaile guzik jubilau, pensio doblekin ta barra barra libre libre
Barkatu barre egin izana. Ez didate barregurarik eman euskaldun berri gisa omen dituzun arazoek edo konplexuek, bai ordea “zure onetik aterata” egotearen jarrera horrek.
Lasai Peru… denok izaten ditugu momentu petralak, nola ez, ni barne
Barka Jabier, baina bistakoa da zeure onetik irtenda zaudela.
Inork ez die kritikarik txikiena ere egin euskaldunberriei. Zeuk atera duzu zeure kolkotik, besteri ” apaiz”, prepotente, eta gisa horretakoek deitu ahal izateko.
Izagirrek Otegi EUSKALDUNZAHARRAri egin dio kritika. Baina ez euskaldun zaharra edo berria izateagatik, alderdi abertzale bateko buru izanik, eta Euskal Herriko hizkuntza euskara dela esaten duen alderdi bateko buru izanik, españolari lehentasuna emateagatik.
Ez gauzak nahastu, mesedez.
Arazoa batzuen “euskaldun berri” betirako izatea da.
Euskara jarri dezun leuan jarri beste edozein hizkuntz ta berdina gertatuko da, Alemaniara banoa Alemana ikasteaz gain, irakurtzera ere ikasi beharko dut, aldizkariak, liburuak…. Ta nahiz ta kostatu, ezingo ditut idazterakoan, jartzen dituzun aitzakiak erabiliko, ikasi beharko nuke ta kito. Nik ez diot inori gorazarre egiten euskara ikasi duelako, egin beharreko gutxienekoa iruditzen zaidalako. Ta behar dana baino gehiago kostatzen badu, errua argi dago norena dan, baliabideak jartzen ez dutenena ta bozka ematen dietenena.
Koldo Izagirre Bilboko Plaza Barrian. Guztiz neutralizatuta gaude. 2003 eta 2007 artean Euskaltzaindiak dirutza (Eusko Alkartasunakoak ere harrituta zeuden kopuruekin) jaso zuen Gipuzkoako Foru Aldunditik. Tarte horretan ahaldun nagusiaren emaztea euskaltzain oso egin zuten. Esker onekoak.
Euskaraz bizitzeko maila jasoa behar bada, Espainiako biztnaleriaren zati izugarri haundia ez zun inoiz hitzik egingo.
Askok ez bait dakite gaztelera batuan egiten ta ez dutelako aldizkari batean irakurtzen dutena ulertzen, edo kostata ulertzen dutelako.
Ez da izugarrizko mailarik behar euskaraz bizitzeko, utz ditzagun aitzakiak behingoz ta bakoitzak onartu dezala zergatik ez duen euskara erabiltzen.
Berdin zait euskaldunberri edo zahar.
Ni uste apalen euskaren arerio nagusiak hauek dira:
1 Zuzenketa ta zuzentzailek
2 Euskara Batua Zertan Den
3 Euskara Gorroto Agenda (EGA)
Utzi zahar ta berriei “leiket jun komuna” eo nai una esan. Okerrai bildurra kendu. Simplifikarat jun. Ta uskak aurre ingo. 2 generaziotan (Batutik laugarrenen gaz) aze saltu emanen.
2 generaiotan , ze uska simplikatutak, hori bai, espainolezko grafian, -m, uskaz ahoskatzen ez dena, ta segi espainolarekin, ze generazio Ipar Euskal Herriko zer eskualdunek entenditzen ote du?, Eta utzi esan, hori ez, horrek uskaratik ez du deus ere, “leike jun komuna”? Hori español gabia da, se puede. leike, ir, jun, komuna, al baño.Euskaldunak ez du horrela hitz egiten, ez ba da zeharo kolinizatua edo analfabetoa erabatekoa. Eman euskaraz , simplifikatu horretan, literatur lan bat, zer, igoal ez duzu jakinen, baina euskaldun batzuek literatura ere gogoko dute.
“Indicador (indikador) ere bat bada” dio K. Izagirrek. Eota “egi berdaderoa (verdaderoa)”
Orrek zesan aidu, Koldo espainol quolonizatu analfebeto dela? Nik ez uste. Arazoa ez da Graphia. Literatura … bakizu Atxagai Fernando Reyek zuzentze izkiola (o zizkiola) testuk?
Nik bakit euskaldun batzuk litatura gogoko utela. Nik ebai.
Euskaldunak nol itziten duen … mou askon. Idatzi re, lagako balieke. Baina … ta ta ta taaaaan ….. zuzentzaileak han eta hemen, euskarai dimbi (barkau, dinbi) zarta jo ta ito.
Beizu. “Indicador ere bat bada” horretan arazoa ez da indicador. Ez da euskal perpausa. ere hori tokiz kanpo dago, ez da entenditzen. Egia, egia da, ez egi, bestela hegi entelegatzen da. Txorizo, ez, txorizoa, analfabeto, ez,analfabetoa. Zuk ez uste, nik ez ulertu. Zergatik Atxagai eta ez Fernando Reyk. Testuk, ze testu, hauek edo haiek? Zergatik testu batuan eta quolonizatu auskalo zertan? Ebai, ez ba, nik Amazon nahiago. Litatura zer da ba, liluratura egotea ala litatuta? Euskarak berezkoa du plurala, “euskaldunak nol itzieten” , hori español claroa da, euskaraz ” euskaldunek” esaten da. Jo aditzak ez du nori onartzen, eman beharbada. Orrek h-rik gabe, han ete hemen “h”-z. Ze arau ditu uskak simplifikatu orrek.
Ona, Nerau, soltatzen aiaiz. Bigno-baino-baño nik uste zuzentzailek jubilau berko genula (zu re) pensio doblekin. Ta barra barra libre libre
Horain bei, horain kustenut. Uskak hok ez du hipotetikok
Zu ere zer? ere bai edo ere ez? Badakizu, eske komuniklazioa oso inportantea da. Bigno? Kagatxen zara! Idatzi bazenu beino, baina “bigno”? Hoa apapa!
Uskaren lexikon 63%, latindik . Latin vulgarrak in zun ezbainola ta rumeno ta prantzes ta italiano ta napolitanoa ta qatalana. Bildurrik ez. Batun emaitzak inpernubetek dira. Joino, ba, alde, aldau, aldi oro. Beste zoze. Nola ahal zipaio BERRIAk edota ARGIAn idaztu tenak beldurrrrrrr aritzea?
O bestela latina kanpo! Eta kanpo! (et latin da). Gurutze (croce) kanpo! Txapela (cappello) kanpo! Kanpo (campo) kanpo! Ola ezin deu Nerau, kaben emebekuak. Nor die ba Ruper ta Peti ta Bide Ertzean ta Anari? Nik Johan Sebastian Bach ta Stockhausen naiko. Etzuten behintzat kin Les Paul kitarra ta Fender aNplikin jolasten. Boh, kantu earrak bauzkate re, oso amerikanuk. Golonizauta ote? Bai, Ta ze.
Iruzkin guztiak, horietako zenbait kostata, irakurri eta gero… tristezia laino batek estalita sentitu naiz.
Gureak egin du!
luki maidagan aierdi Atzo
Hobeto al dago ?
Lucio Maidagan
Jue 01/02/2018, 20:21
Beste ahalegin bat egitera noa, euskara batuaren hiztegia badaukat, baina zaharra da; estilo liburua egon naiz irakurtzen; eta oraingo gutuna laburragoa da, ez dira bi, bakarra baizik, ez dauka oharrak, kontaratu naiz akatz batzuek zaukala lehengoak eta horregatikan ikusi nuen oharrak behar zuela. Argitu beharra daukat,estilo liburua irakurri bai, baina ikasi? bigarren aldiz ira-
kurri beharko dut hurrengo batean eta denbora gehiokin, baina nola ez naizen kazetaria eta nire gutunak ez duen estiloaz hitz egiten, nola irakurle bat naizen bakarrik,nire iritzia emateko asmotan idatzi duena euskerari buruz, nik uzten dut barkatuko duzutela akatz bat edo beste =
Nola da askatasuna edo libertatea ?
Euskarari buruz eztabaidak egoten direnez nik ere gauza
batzuek ezan nahi nuke:Sarasolak egin zuenean kritika E.-B.ri,traketza izan zen bere”miratu”eta”tradizioa” aipatuz,aspertu arte.Orotariko Hiztegiak 25m. hitz dauzkala,nire iritziz%95 Erdera´kadak (E.) izango dira,aze liburua eta aze hiztegia,E.raz beteak.Zuazo eta Amurizak euskalkiak nahi dute sartu,ondo dago baina E.kadak kendu gabe?.Kintanak Mutriku´ko herriari kritika egin zion,ezanaz ez dela”gaba” “gaua”dela,leikena,baina bere idatzietan sartu zuen berak ba E.kadak,horretaz kritikatzeko? Euskaltzaindian haserretu egin ziren gramatikalariek,nik galdera bat egingo dut,jakinda7liburu daukatela aterata,liburu gehiago,inok ez badu ez irakurriko eta ikasiko?Hobe ez lexikoa gehiago lantzea,ikertzea?garbiketa sakon bat egitea. Badakigu zer gertatzen den kalean euskararen irakasleak E.dagehiegi,ikastoletako umeak,irten eta erderaz, gasteak ez dutela ondo hizketan egiten,idazten,ventania,espumia, inportantea,tio(neri ez ezan tio,osaba naiz)hemen tio ezaten da!!besteak,veinte urte,maiatza(loraila)Idazle askok nahi duten bezala.EuskalT.2E.raz.S.ColinakBERRIAn:metrika,rol,pozizio, kantatzen….Dakitenak?ez badute ondo hizketan egiten?idazten? Denok aspertzeko arrizkuan gaude.Akatza zustraian dago: dagoen erderakadarako joera da!!Gure buruko Euskal Hiztegia apurtuta dagoela. Maidagan eta Aierdi Luki (Mutriku)
Erantzun