Xomorroa ez, gobernuak dira indibidualistak eta pribatizatzaileak –

Estitxu Izagirrek Argia aldizkariko Gaitzerdi blogean.

Gauza bat da xomorroa, COVID-19a, eta bestea kudeaketa, hau da, horren aurrean hartzen diren neurriak. Baina agintariek saltzen duten mezua da ez dagoela beste aukerarik, hartzen diren neurriak direla hartu daitezkeen bakarrak, xomorroaren ezaugarriek ez dutela beste biderik urratzen uzten. Indibidualismo eta pribatizazioarentzako perfektua dirudi birus honek! “Besteekin elkartzea arriskutsua da”, “egin dezakezun elkartasun ekintzarik handiena zure etxean (eremu pribatua) bakartzea da”, “gauzak partekatzea arriskutsua da, bakoitza beti leku berean egon, beti bere taldearekin, beste taldeek kutsatzen dute”… Maila guztietako gobernuek indarrean jarri duten irtenbidearen ezaugarri nagusia indibidualismoa da, muturrerainokoa, erabat bakartuta bizi eta hiltzeraino. Eta pertsonek ematen duten aurrez aurreko arreta teknologiaren bidez ordezkatzea: urtetan murriztutako zerbitzu publikoak diren anbulategi, zahar-etxe eta eskolen ateak itxiz, bide batez.

Benetan ez ote dago beste biderik? Xomorroaz eztabaidan sartu gabe ere, medikuntza ofizialak deskribatutako ezaugarri horiek ontzat emanda ere, ez ote dago kolektibotasunetik aurre egiterik, justu publikotasuna eta komunitateak indartuta? Nola ulertu bizitzari eusten dioten zerbitzu publikoek, hau da, zahar-etxeek, eskolek eta anbulategiek osasun krisi betean metro koadro bakar bat irabazi ez izana, eta bai, aldiz, negozio pribatuen terrazek? Bertsolariak erantzun dit norbanakoon etxeak anbulategi eta eskola bihurtu dizkigutela, hori ere badela pribatizatzeko bide bat.

Kontraesan handi bat bada maila guztietako gobernuek aplikatu arazten diguten errezeta indibidualista pribatizatzailean: mediku ofizialen arabera prebentzio neurri eraginkorrena, lehena, aire librean egotea da. Baina edozein jarduera horretara egokitzeak ekarriko lukeen gastua aurrezteko, maila guztietako gobernuek hartu duten norabidea askoz arriskutsuagoa da, haien medikuen gomendioen arabera ere: eraikin barruetan, lehengo metro koadro kopuru berarekin eta pertsonal berarekin (beraz, pertsona taldeak txikitu gabe), moldatzea. Ondorioz, mahaiak, aulkiak eta oheak 1,5 metrora jartzea, eta maskara eta xaboia dira prebentzio modu miragarriak, baina hala ere askoz arriskutsuago, jarduera hori kalean egitea baino.

Pandemiaren mapa guztietan gorri fosforitoz agertzen den lurralde honetan, pentsa liteke kutsadura benetan saihesteko sakonagoko eraldaketak behar direla, jarduera ahalik gehienak aire librean eta talde txikitan egiteko birmoldaketak eta inbertsioak egitea… eta pentsa liteke, horrek aukera emango lukeela baita herritar guztion bizitza kalitatea hobetzeko ere. Baina bai zera! Goikoentzat errazagoa eta merkeagoa da dena berdin mantentzea, ahal bada murrizketak eginez gainera, eta ondorioz ikaragarri handitzen diren zulo horiek tapatzeko norbanakoei partxea jarri araztea: “Kutsatzeak handitzen badira zure ardura eta errua da, zuk ez duzulako zure burua behar beste bakartu plaza publikotik, zuk zure etxeko zure bikotea (pribatua) ez diren lagunekin kontaktuari eutsi diozulako. Denon ardura da polizia izatea, denok zaindu behar dugu 16 urteko gazte horrek errekreo ordura arte aulkitik altxa gabe eman behar dituen lau ordu horietan ez dela mugitzen eta ez duela maskara kentzen”. Ez ote ditugu gobernuak behartu behar, gazte horiek, zahar horiek, haur horiek, mugitzeko eta libre arnasteko behar beste leku izan dezaten?

Bakoitzak gure komunitateetan, gure eguneroko bizitzetan, egin dezagun jarduerak aire librera egokitzeko birmoldaketa, hitz egin dezagun harreman ezberdin eta osasuntsuak nola kudeatu, antolatu dezagun COVID garaiko zaintza kolektiboki… Gobernuek ez dute egingo.

Xomorroa ez, gobernuak dira indibidualistak eta pribatizatzaileak