Zenbait artikulutarako ematen dituzten titular batzuk utzi zituen, baina kontu publikoenean jarriko dut arreta. Espero zen bezala, eremu pribatuak eta pribaturako antolatutako foro batean, ezin zen falta arlo publikoa zalantzan jartzea, eta Lehendakaria ez dago ados espazio guztiak okupatu behar dituenik. Horren erakusgarri da 2025erako aurrekontu proiektu eskasa. Proiektu horretan neurtzen da gobernuak arlo publikoari balioa emateko duen borondatea, eta ez dugu ikusten inolako aldaketarik Urkullu lehendakariaren aurrekontuei dagokienez. Ez dugu ahaztu behar arlo publikoak zerbitzu unibertsalak eta doakoak bermatzeko balio duela, osasuna, hezkuntza, etxebizitza edo zaintza bezalako funtsezko esparruetan. Arlo pribatua salbatzeko ere balio du askotan. Pribatuak ez du inolako eskubiderik bermatzen.

Pradalesek ere dardo bat bota zuen gastu publikoa finantzatzeko moduari buruz. Zor publikoaren erabilera gaurko urria eta biharko gosea dela adierazi zuen, eta horretan ados egon gintezkeela, ñabardurak ñabardura. Ez zait iruditzen baieztapen hori zor publikoak Eusko Jaurlaritzaren 2024ko aurrekontuak ixterakoan (aurrekontuan zegoen zor guztia jaulkiko da, aurreko urteetan ez bezala) eta zor publikoa 2025eko aurrekontuari begira gehien hazten den partida denean ( % 20) gertatuko denik. Zertan geratuko gara?

Era berean, ez zuen ahaztu baliabideak mugatuak direla, gastu publikoari aurre egiteko dagoen diruari dagokionez. Badakigu finituak direla, baina, batez ere, badakigu ez direla nahikoak. Zerga bilketa Europako batez bestekoaren berdina izango balitz, urtean 6.400 milioi euro gehiago bilduko lirateke EAEn. Badakigu, halaber, bidegabeak direla, langile klaseak gero eta zerga gehiago ordaintzen baititu, eta kapitalak, berriz, gutxiago. Ildo horretan, Lehendakariak diru sarrera publikoei ematen dien eskasiaren konnotazioa ere ez zait egokitzen, une honetan eztabaidatzen ari den erreforma fiskalaren testuek ematen dioten nahikotasunaren aldean.

Izan ere, gogora dezagun zerga eztabaida betean gaudela eta posible litzatekeela baliabide finitu horiek handitzea zor publikora jo beharrik gabe. Hala ere, erreforma fiskala izan nahi zuena berrikuspen batean geratu da, eta kenkarien zerrenda bat besterik ez da, diru sarrera publiko eskasak gutxituko dituena (hori ez du ELAk bakarrik esaten, Aldundiek ere esaten dute). Baina, jakina, publiko gehiago izateko, Lehendakariak zergak igo beharko dizkie foroan parte hartzen zutenei, eta ez dago horretarako inolako borondaterik.

Horregatik, Lehendakariak euskal administrazioen jarduteko moduari buruz egiten dituen baieztapen batzuk azaltzen zaizkit: zor publikoa handitzen den bitartean, ez dugula zorpetu behar dio. Halaber, baliabideak mugatuak direla dio, baina ez ditu handitu nahi.

ELAn uste dugu gastu publikoa handitu behar dela, eta horretarako ez da beharrezkoa zorpetzea. Beharrezkoa da diru sarrera publikoak handitzea eta, gainera, enpresek eta kapitalak gaur egun ordaintzen dutena handitzea. Justizia sozialik ez dagoelako justizia fiskalik ez badago.

Kontuak ez datoz bat