Eusko Jaurlaritzak planteatzen duena, “baretasuna” eta “borondatea” bezalako hitzekin leunduta badago ere, greba-eskubidearen perbertsio bat da. Zilegia ez den presio-neurria izateaz gain — xantaia instituzional moduko bat —, grebaren beraren zentzu historiko, legal eta demokratikoaren kontra ere egiten du, elkarrizketa ohiko bideetatik lortzen ez denean, hain zuzen ere, elkarrizketa behartzeko tresna legitimoa baita.

Greba ez da apaingarri sinboliko bat, ezta “helduek” hitz egin dezaten eten behar den kasketaldi bat ere. Langileen oinarrizko eskubide bat da, eta entzun nahi ez zaionean bere ahotsa entzunarazteko langile klaseak duen tresna. Negoziazioa greben amaierara baldintzatzea ez da ez neutrala ez zuhurra: posizionatze bat da, solaskide soziala mespretxatzea, eta gatazkaren zama guztia botererik ez dutenen gain jartzea. Kasu honetan, irakaskuntza publikoko irakasleak.

Are larriagoa da, agian, sailburuaren hitzetan sumatzen den ezkutuko deslegitimazio-ahalegina. Ukatu egiten du hori lan-gatazka denik, jokoan dagoena — dio — “etorkizuneko hezkuntza-sistema” eta “familien beharrak” direlako. Ikasle horiei arreta emateko baliabide gehiago eskatzeak, plantillak gaztetzeak eta enplegua egonkortzeak hezkuntza-sistema hori hobetzearekin zerikusirik ez balute bezala. Hezten duten horiek zaintzea ikasten dutenak zaintzeko oinarrizko baldintza ez balitz bezala.

“Lasaitasuna” bilatzen duen diskurtso instituzionalaren atzean greba eskubidea bera edukiz husteko saiakera bat dago. Bilatzen dena ez da baretasuna, otzantasuna baizik. Ez da negoziatu nahi: amore emateko baldintzak ezarri nahi dira hitz egiten hasi aurretik. Baina ezin da bake sozialik eskatu greba-egunei muzin egiten zaien bitartean, negoziazio-mahaian aurrera egitea saihesten den bitartean eta mobilizatutako hezkuntza-komunitatearen eskaerak gutxiesten diren bitartean.

Greba-egunetan lortutako jarraipena oihu kolektibo bat da, irakasleek beren lan-egoera indibiduala baino zerbait handiagoarekin konpromisoa dutela adierazten duena. Hezkuntza publiko duina, giza baliabide nahikoak eta etorkizun iraunkorra aldarrikatzen dituzte. Gobernuak ez dirudi prest dagoenik aldarri hori entzuteko.

Gatazka horri jaramonik ez egitea, grebetan parte hartuz hiritartasun ariketa zuzena gauzatzen ari diren milaka langileren mandatua aintzat ez hartzea ere bada. Politika ez da parlamentuetan bakarrik adierazten; kaleetan, ikastetxeetan eta gaur egun bulegoek isiltzen dutena salatzen duten gela hutsetan ere adierazten da.

Demokrazia ez da isiltasunean eraikitzen. Hain zuzen ere, zarata horretan eraikitzen da, gatazkan, aldaketara bultzatzen duen tentsioan. Eusko Jaurlaritzak negoziatzeko borondatea erakutsi nahi badu, solaskideak aitortzetik hasi behar du. Eta hori gertatzen da mahaian esertzean eta hezkuntza komunitatearen aldarriei erantzunda grebak bizirik dirauen bitartean: ez dago errespetu demokratikorako keinu handiagorik borrokan ari direnekin hitz egitea baino.

Greba gelditzea negoziatzeko  Greba gelditzea negoziatzeko