Iñaki Dieguez: “Kalifornian euskaraz egiten dela uste dute nire semeek”

Iñaki Dieguez musikari irundarrak “Birak” diskoa argitaratu du, hiru urtez Cirque du Soleil konpainiarekin munduan zehar egindako tourean bizi izandakoak eta ikasitakoak  bilduz. Epe horretan Estatu Batuetako eta Brasilgo musikariekin kolaboratu zuen irundarrak eta hiru herrialde hauetako musikak uztartuz sortu dira diskoko abestiak. “New York edo Torontoko kaosa, Korearekiko kultura ezberdintasuna, Yosemiteko Redwood basoak, Euskal diaspora Kalifornian, nire lagun brasildarrekin izandako esperientziak, hoteleko bakardadea…”, horrela laburbiltzen du diskoaren inspirazioa Dieguezek. Eta sekretu bat ere kontatu digu: Nahiz eta brasidarrek erritmoa odolean eraman, fandangoa jotzea kosta egin zitzaie! Hala nahi duten euskal etxeei, diskoaren aurkezpenak antolatzeko deia egiten die musikariak.

“Birak” da Iñaki Diéguez soinujole irundarraren disko berriaren izena, hain zuzen ere, lana bira luze batzuen baitan sortu zelako. “Crossing time” (2007) diskoaren ostean, Iñaki hiru urteko bidaia batean abiatu zen, Cirque du Soleil konpainia ospetsuarekin. Lehenik Koreara joan zen, eta ondoren birak Kanadan eta Estatu Batuetan izan zuen jarraipena.

Cirque du Soleil-en lehenik “Alegría” ikuskizunean soinujole lana burutu zuen, “oVo” showaren sorkuntzan murgilduz ondoren, bandako zuzendariaren laguntzaile rola bere gain hartuz. “oVo” ikuskizunaren banda musikari brasildar eta amerikarrez osatuta zegoen nagusiki, eta Iñaki haiekin musika ideiak trukatzen hasi zen; hortxe jaio zen benetan diskoa.

Ezpatadantzak eta bossa nova

Iñaki musika brasildarra jotzen hasi zen, brasildarrei euskal musika erakusten zien bitartean. Bi estiloak nahasten dituzten abestiak konposatu zituen, eta pixkanaka-pixkanaka grabatu zituen, musikari hauekin, biraren atsedenaldietan, hoteletan, zirkoaren karpan, lagunen etxeetan…

Ondoren materiala Mikel F. Krutzaga produktore euskaldunari bidali zion (Grammy sariaren irabazlea da Krutzaga) eta azken abestiak musikari euskaldunekin osatu zituzten. Izan ere, musikari estatubatuar, brasildar eta euskaldunen arteko kolaborazioak estilo nahasketa deigarria ekarri du: fandangoak eta bossa nova, ezpatadantzak zein frevoa entzun daitezke bertan. “Brasildarrei, erritmoagatik ezagunak izan arren, asko kostatu zitzaien fandangoa jotzea. Guretzat hain naturala dena beraiek ezin! Horra gure musikak duen maila!”, azaldu dio Iñaki EuskalKultura.com-i.

“Bidartena”

AEB eta Kanadako biraren atsedenaldietan Dieguezek Kalifornia ezagutzeko probestu zuen eta bidaia horietan bertako euskal diasporarekin harremanetan jarri zen. “Behin emazteakin eta semeekin afaltzera joan ginen Chinoko Euskal Etxera eta han gizon bat etorri zitzaigun, Iñaki Dieguez ote nintzen galdezka. Harri eta zur gelditu ginen! Gizona Mike Bidart soinujolea zen eta You Tuben bideoren bat ikusita ezagutzen ninduen”, azaldu digu Dieguezek.

[Iñaki Dieguez Mike Bidart kaliforniarrarekin eskusoinua jotzen (argazkia IDieguez)]

Bi musikarien arteko adiskidetasunaren emaitza diskoko kantuetako bat da: “Bidartena”. Eta Kaliforniako euskal komunitateko beste kide ezagunen laguntzarekin –Chinoko John Ysursa, kasu– Dieguezek zenbait emanaldi egin zituen Chino, Bakersfield eta San Frantziskoko euskal etxeetan.

“Kalifornian euskaraz egiten dela uste dute nire semeek”

Dieguezek eta bere familiak Kaliforniako euskal Diasporarekin sortu duten harremana oso estua da: “Kalifornian euskaraz egiten dela uste dutela nire semeek”. Musikaria bertara itzultzeko irrikaz da, disko berri hau AEBetako euskal etxeetan aurkezteko.

[Iñaki Dieguez Chinoko lagunekin; “Chinoko gazteak”, dio berak, ez adinez, baina bai izpirituz! (argazkia IDieguez)]

Baina ez han bakarrik, Diasporako beste herrialdeetan ere ezagutarazi nahiko luke, eta hori dela eta horrelako kontzerturen bat antolatzeko interesa duten euskal etxeei berarekin harremanetan jartzeko gonbitea luzatzen die (idatzi e-maila hona).

“Inpostoreak” abestiaren bideoa:

Diskoa Montrealen, New Yorken, Washingtonen, Atlantan, Minneapolisen, Los Angelesen, Sao Paulon, Salvador de Bahian, Bruselasen eta, noski, Euskadin ere grabatu da. Partehartzaileen artean, besteak beste, musikari hauen lankidetza izan du: Daniel Baeder, Renato Martins, Juninho Costa… brasildarrak, Sebastien Savard eta Raphael Lavoie quebecois-ak, Fernando Diez estatubatuarra, eta Pascal Gaigne, Igor Telletxea, Ritxi Salaberria, Mixel Ducau, Javier Perez de Azpeitia, Rubén Caballero, Txus Aramburu, Koldo Uriarte, Luis M. Morena “Pirata”… euskaldunak besteak beste.

-Diskoa erosteko, jo Agorila diskoetxearen webgunera

Iñaki Dieguez: “Kalifornian euskaraz egiten dela uste dute nire semeek”