Mendebaldeko gizarteen eskizogenesia –

George Bateson antropologoak “eskizogenesi osagarria” terminoa sortu zuen. Teoria horren arabera, “taldeen arteko desberdintasun kulturalak areagotu egiten dira denborarekin, identitate pertsonala eta aurkako taldeen gaineko boterea nabarmentzea bilatzen duen eskalada moduko batean”.

Aldaketa soziologiko horiek “atzeraelikadura positiboaren” prozesuak bultzatuko lituzke. iritzi pertsonala indartzen du. Berrelikadura terminoak ospe handia lortu zuen Norbert Wienerren “Cibernética o el control y comunicación en animales y máquinas” liburuari esker, 1948an argitaratua, eta “sistema bat kontrolatzeko metodo bat izango zen, bere jardunaren emaitzak berriro sartuz”. Prozesu horrek sistemaren desbiderapena indargabetzera badarama perturbazio baten eraginaren aurrean, atzeraelikadura negatiboaz ari gara, egonkortasuna ahalbidetzen duena, baina desbideratzea anplifikatzen bada, atzeraelikadura positiboa da eta aldaketa errazten du.

Horrek guztiak polarizazioaren fenomenoa azalduko luke, hau da, “defentsa-mekanismo gisa ulertua, zeinaren bidez gizabanakoak gatazka emozionalei eta barneko edo kanpoko jatorria duten mehatxuei aurre egin behar dien, bere burua edo besteak erabat ontzat edo txartzat hartuz, bakoitzaren ezaugarri positiboak edo negatiboak irudi kohesionatuetan integratzea lortu gabe”.

Testuinguru horretan, demokrazia formalaren ordez emokrazia nagusitzen ari da pixkanaka, “emozioak gobernatzeko ideia adierazten duen sorkuntza neologiko” gisa ulertuta, eta Fernando Pessoaren arabera, “gizarteak sentimenduen asaldatzaileek edo emokratek zuzentzen dituzte, ez ideien astintzaileek”.

X edo Twitter bezalako sare sozialak manikeismoa hedatzeko eta fake news-en bidez iritzi publikoa polarizatzeko txandakako emokrataren postulatuen transmisio-bide ezin hobea bihurtuko ziren, demokrazia formala ordezkatzeko emokraziaren aldeko hautua egin zuten eliten postulatu ideologikoei jarraituz.

Hala ere, emokrazia autokraziaren haztegia izango litzateke, pertsona bakar batek gauzatzen duen gobernu-modua, beste gobernu-sistema batzuetako (demokrazia formala deritzona barne) parasito endogenoaren antzekoa, eta mendebaldeko gizarteetan hurrengo hamarkadan ezar daitekeena.

Mendebaldeko gizarteen eskizogenesia