Janaria, iPhoneak eta euskara sustatzea –

Literatura agertzen da beste guztia jada eskura dagoenean: janaria, iPhoneak, eta abar

Hizkuntzen jaialdietako parte-hartzaileetako bat

Beti kostatzen zait nongoa naizen galderari erantzutea. Nire gorputza beste herrialde batekoa izan arren, bihotza Euskal Herrikoa da, eta nire benetako etxera bizitzera joateko prestatzen ari naizela, gure hizkuntza eta kultura sustatzeko eskuragarri dagoen edozein bide bilatzen dut. Pentsamendu hauekin heldu nintzen zortzigarren aldiz hizkuntzen jaialdira, aurtengo abenduaren 10ean.

Egoera guztiz argitzeko, euskara ikasten nola hasi nintzen kontatu behar dizuet. Ikasgai gehigarria zen nire unibertsitatean, gutxi ginen taldean eta euskara modu guztietan iragartzen ziguten: abestiak abestu, jaiak antolatu, eta, besteak beste, denak euskaldun izan daitezkeela, jatorria edozein dela ere, esaten ziguten. Ez nazazue gaizki ulertu, asko eskertzen diot nire irakasleari zergatik ez nintzen gizartean moldatzen eta benetan zer naizen ulertzen laguntzeagatik. Baina euskararen aldeko planteamendu hori ez da nagusia izan behar. Okerrena da zortzi urte hauetan nik ere berdin egiten dudala.

Orain aitorpen ikaragarriaren ordua da. Aurten konturatu naiz nekatuta nagoela euskara kanpoko publikoaren artean sustatzeaz. Nekatuta nago liburuak itzultzeaz. Eta bereziki nekatuta nago hizkuntzen jaialdietan parte hartzeaz. Horrek eragina badu eta euskaldun berrien belaunaldi berri bat lortzen badugu, zer?

Ezagutzen dudan hizkuntza aktibista batek esan zuen bezala, literatura agertzen da beste guztia jada eskura dagoenean. Eta guk zer daukagu momentuz? Imajinatu azkenean Euskal Herrira etortzen diren jende inspiratua… Literaturarekin, abestiekin eta beraiek izateko aukerarekin erakarri dituzte eta zer lortu dute? Laster denek ikusiko dute ezin dutela euskaraz bazkaririk eskatu jatetxe askotan eta iPhoneak ez duela batere euskara onartzen. Zertarako balio zuen kanpotarrei zuzendutako publizitate guzti honek ezin badugu gure hizkuntza Euskal Herrian behar bezala babestu?

Euskara garatzeko lehen helburua artea edo entretenimendua bada, gurdi hau ez da gurpil batean urrutira joango. Gainera, oraindik atzerrian bizi direnen eta egunerokotasunean euskaraz hitz egiteko aukerarik ez dutenen artean gure hizkuntza sustatzen badugu, zer lortuko dute Euskal Herrian bizitzeko beharra sentitzen dutenean? Engainatuak izan zirela eta guk baino gehiago euskara behar dutela pentsatuko dute zalantzarik gabe. Ez dut eskatzen atzerrian euskara irakastea eta literatura itzultzea alde batera uzteko, baina arlo honek ez luke lehentasunik izan behar guk euskara nahi dugun moduan erabiltzeko aukera izan arte.

Hauxe da duela zortzi urte Gabonetarako eskatu nuena: «Olentzero eta Mari Domingi maiteak, jaso nahi dudan opari bakarra euskaraz jakitea da». Aurten nire gutuna bestelakoa izango litzateke: «Eskerrik asko, zuen aurreko oparia jaso nuen, orain erabili ahal izan behar dut». Beste inork horrelako gutunak hutsunera idatzi behar ez dezan, arazo honi arreta jarri behar diogu eta gure lehentasunak aldatu.

Eta niretzat, hizkuntzen jaialdi gehiagorik ez, guk euskaraz bizitzeko eskubidea lortu arte behintzat.

Janaria, iPhoneak eta euskara sustatzea Janaria, iPhoneak eta euskara sustatzea