Gerra nazkagarrik ez, arren, otoi, faborez eta mesedez
Gerra nazkagarrik ez, arren, otoi, faborez eta mesedez –
Etxeko berotasuna duzu. Eguneroko janaria ziurtatua duzu, edatekoa. Gozo eta bero. Asetzeko modukoa. Etxean lasaitasuna duzu, eta gauzak ez dira bere tokitik gehiegi mugitzen. Eta are gehiago, bizitzeko eskubidea bermatua duzu. Segurtasuna dugu.
Baina Europan duela gutxi inork espero ez zuen guda errealitatea da gaur egun. Zenbat ari da sufritzen bertako biztanleria? Euskadin egoera oso ezberdina dugu. Bake egoeran bizi gara. Gerra beti da krudela, zakarra, ankerra. Nazka eta higuina ematen didate gatazka hori hasi dutenak euren egoa handitzeko helburu zikinaz. Euren diru gosea asetzeko. Euren handinahia asetzeko. Milioika pertsona sufritzen, beldurra sufritzen, gosea sufritzen, hotza sufritzen, mina sufritzen, heriotza sufritzen. Jasanezina egiten zait pentsatzea guda hau jarraitu eta sufrimendua luzatzen jarraituko dela.
Ukrainako gerrak zer bilakaera izan zezakeen hausnartzean, galdera bat sortzen da: Ukrainako gerra eta suntsipena hirugarren mundu-gerra baten atarikoa izan liteke? Egia esan, gerra hotz garaian, «zatikako mundu-gerraz» edo «delegazio gerraz» egin arren, gaur egun arriskutsuagoa da, herrialde gehiagok dituztelako arma suntsigarriak.
Gainera, gaur egun, jokoan dauden potentzietako batek ere ez dirudi ahalegin handi hori egiteko gai denik: ez Estatu Batuak [militarki indartsuenak baina industrialki ahulago izaten jarraitzen baitute deslokalizazioen hamarkaden ondoren, eta haien mundu-nagusitasuna finantza-kapitalean soilik oinarrituz]; ez Europar Batasuna, [militarki ahula eta ohiko banaketek harrapatua, gama ertain/altuko munduko merkatuak behar dituen teknologikoki aurreratua duen industria batekin]; ez Errusia [SESBetik jasotako botere militarra lehengaien esportazioan ia soilik oinarritutako ekonomiarekin konbinatzen duena]; ez Txina [militarki oraindik atzeratuta dagoena eta oraindik konpondu gabeko barne-garapeneko arazoekin].
Putinek Ukrainan egindako lehen apustuaren ondoren, hipotesi hori berresten duela dirudi, Estatu Batuak hitzetan oldarkor baina gertakarietan zuhur, Txina gertakarien garapenaren zain maltzurki eta Europar Batasuna berrarmatzeko politika justifikatzeko balio duten interbentzionisten irrikaz.
Putinen gerra tximistaren saiakeraren porrotaren ondoren -oroitzapen infaustoko «gerra tximista»-, Ukrainako gerra etnia-, hizkuntza- eta ekonomia-desberdintasun sakonak ditu, eta ez da aurreikusten gerrarako irtenbide negoziaturik.
Baina gure jatorrizko galderara itzuliz, Ukrainako gerra Hirugarren Mundu Gerraren hasiera bihur daitekeen ala ez: jada martxan dagoen gerra iraunkorraren gertaera izaten jarrai dezake, duela hamarkada batzuk hasi eta oraindik konpondu gabe dagoen krisi kapitalistaren araberakoa. Egungo krisi kapitalista metatze-krisi zikliko gisa definitzen bada, hipotesi iraunkorra izan daiteke gerra orokor baten bidez konpontzea. Baina egungo krisia kapitalaren gainbehera historikoaren adierazgarria bada, gerra orokor baten hipotesiak indarra hartzen du. Paul Mattickek zioen bezala:
«Baina zer gertatzen da depresio ekonomikoa iraunkorra bihurtzen bada? Gerrak ere bide beretik jarraituko du, eta, beraz, etengabeko gerra etengabeko depresio ekonomikoaren biktima da».
Gerra nazkagarrik ez, arren, otoi, faborez eta mesedez