Lege proiektu bera da, pribatua blindatzen du

Lege proiektu bera da, pribatua blindatzen du –

Hezkuntza Legearen proiektua atzo aurkeztu zen Gobernu Kontseiluan eta laster legebiltzarrera iristea espero da. Legebiltzarreko prozesua ohi baino laburragoa izango dela uste dugu, gobernuak dena lotuta eta ondo lotuta baitu. Izan ere, lege hau egiteko prozesuan parte hartzeko izan diren ordezkaritza anitzak alde batera utzita, agerikoa izan da lege hau hezkuntza-komunitatea kontuan hartu gabe egin dela. Horregatik, legea adostasun sozialik gabe sortu da, hezkuntza-komunitatearen zati handi bat aurka agertuz eta azken legeaz geroztik izan ditugun aldarrikapen historikoak jaso gabe.

Legeak Eusko Jaurlaritzaren eta abentura honetan babesten duten alderdien espiritu pribatizatzaileari erantzuten dio. Horregatik, ez die jaramonik egiten Eusko Jaurlaritzaren aholkularitza juridikoak plangintza-dekretuari buruzko txostenean egiten zituen gomendioei; horrela, Hezkuntzako Euskal Zerbitzu Publikoa sare publikoa eta itundua parekatzen dituen erakunde gisa izendatzen hasi da. Hain da horrela, non lege-proiektuan ez baita behin edo bitan jasotzen, baizik eta 11 aldiz eta letra larriz.

Ezagutu berri dugun dokumentuak oraindik ez du pauso zehatzik eman segregazioaren aurka borrokatzeko. Alde batetik, ez duelako benetako neurririk hartzen euskal eskola publikoa hezkuntza-sistemaren ardatz nagusia izan dadin, eta bestetik, ikastetxeen arteko lehia sustatzen duelako. Logika neoliberal hori, adibidez, programa-kontratuak erabiliz islatzen da, eta termino hori 26 aldiz agertzen da dokumentuan. Baliabide hori ikastetxe publiko zein pribatuei eman zaie, eta, horren ondorioz, baliabideak eskuratzeko aukera ez dago ikastetxe guztien esku, eskaerak egiteko eta kontuak emateko gaitasunaren baitan dago. Ondoren, dokumentuak hezkuntza eta pedagogiako berrikuntza errespetatu eta sustatzeaz hitz egiten du, eta, gure ustez, berrikuntza hori permititu ahal duenarentzat izango da. Beste behin ere, Hezkuntza Sailak bere ardurak bertan behera utzi ditu eta bere zuzeneko erantzukizunpean dauden ikastetxeak abandonatu ditu.

Emango diren baliabideak ikastetxe pribatuetarako itun ekonomikoak izango dira, dokumentuak ez baitu zehazten itun unibertsala mugatzeko baldintzarik edo kontrol-mekanismorik. Are gehiago, azken zirriborrotik zenbait adierazpen desagertu dira, hala nola ikastetxe horiek ezin dutela kuotarik kobratu irakaskuntza horiek emateagatik (22.2 artikulua).

Euskarari dagokionez ere ez dago aldaketa nabarmenik. Hizkuntza gutxitua eta minorizatua dela onartzen da, baina oraindik ez dago ikastetxe guztietan euskara komunikazio-hizkuntza izateko derrigortasunik, hau da, ez dira murgiltze-eredu baterantz pasako. Nolanahi ere, zaila izango da itunpeko ikastetxeak laikoak, doakoak edo euskaldunak izatea, ikastetxearen nortasuna errespetatu behar baita. (32.5 artikulua).

Ezin dugu alde batera utzi lan-baldintzei buruzko Aholku Batzordea eratzea ezartzen duen laugarren xedapena. Entelekia hori legeak lortu nahi duenaren adibide garbia da. Kontseilu bat sortzen du, non eskola publikoko eta pribatuko langileen eskubideak mahai berean negoziatu nahi diren. Baina zer zentzu du legeak publifikaziorako bide errealik irekitzen ez duenean? Nolanahi ere, uste dugu kontseilu horrek ezin duela funtzio eraginkorrik izan, besteak beste, parte-hartzaile bakoitzaren ordezkaritza-kuota nahasia izango litzatekeelako.

Hauek dira lege-proiektuan funtsezko aldaketarik ez dagoela egiaztatzen duten adibide batzuk. Batzuek espero zutenaren kontra, dokumentua mugiezina da, eta bazter batean utzi ditu atzo publiko egin zenaren aurkako manifestazio jendetsuak. Edonola ere, ez gintuzke hainbeste harritu behar; izan ere, lege hau ez da zehatza, lege-esparru bat da plangintza- eta onarpen-dekretuetarako, edo orain arte argitaratu diren kontzertu-aginduetarako. Gobernu honen helburua jaiotza-tasaren jaitsieraren aurrean itunpeko hezkuntza-sarea blindatzea da. Orain, Legebiltzarreko arkua osatzen dutenek zer iritzi duten ikustea besterik ez dago.