Adarrak –

Aurreko batean, aipatu nuen ekainean adarrak eta sustraiak izeneko jardunaldian hartu nuela parte. Egun horretan, apunte batzuk hartu nituen eta gaur dakartzat horiek, modu desordenatu batean. Ea!

Paulo Freire izan zen aipagai lehen zatian. Bere oinarrizko metodoa elkarrizketa da, ikasleen ahotsa, zientzia eta jakintzak behar ditugulako. Era berean, eskola jendartearekin konektatzeko beharraz aritu ziren. Azken finean, denok gara i(ra)kasleak!

Gurean, hizkuntzak irakasteko metodologia normalek ez ei dute balio (euskarak duen egoeragatik). Eta, beraz, beharrezkoa da hezkuntza ez-formala, helduen irakaskuntza ez-formala. Eta testuinguruari itsatsirako ikaskuntza. Hortaz, Paulo Freireren proposamenak baliagarriak dira (autonomia, zorroztasuna, metodikotasuna, etika eta estetika, …), baina ez da nahikoa. Hizkuntzalaritzaren ekarpenak ere beharrezkoak dira.

Gure eredua orain arte, Europako markoa izan da eta da. Baina marko horrek hizkuntza minorizatuen beharrak erdigunean jartzen al ditu? Marko hori ez al da kolonialista? Ez al dabil marko hori euskaltegiak hizkuntza akademiak bihurtzen ari?

Arazo askotxo dakartza eredu horrek: homologazioak arazo estrukturalak dakartza, azterketa ereduak eta azterketetara bideratutako ikaskuntza, mailaren araberako taldekatzeak,… Baina, nire ustez, zirrikituak ireki behar dira metodologietan eta abarretan, eta helburuetan. Eta uste dut hurrengo urteetarako zirrikitu hauek irekitzea derrigorrezkoa zaigula, jarraitu gura badugu euskaltegietatik hiztunak sortzen.

Beraz, irakaskuntza autozentratuan jardun behar dugu, ahal bada behetik eta ahal bada beregain. Eta ertzak zabalduko dituena. Eta lehen lana: desikasi, deskolonizatu. Eta bigarren lana, hiztunak sortzeari begira jardun. Egunerokotasunean baitago erantzuna.

Adarrak