[Kafe Aleak] Ibon Egañak Nick Cave & the Bad Seeds

2019-09-15 02:22
Atara Zarata
- Kultura

[Kafe Aleak] Ibon Egañak Nick Cave & the Bad Seeds –

.

Nick Cave & the Bad Seeds

“No More Shall We Part“
(Mute Records, 2001)

[Kafe Aleak] Ibon Egañak Nick Cave & the Bad Seeds Bitxia da ohartzea nola osatzen ditugun gure disko gogokoenei buruzko oroitzapenak eta istorio propioak. Uste dut Anariri elkarrizketa batean irakurrita izan nuela Nick Cave-ren berri, eta hala izan ez bazen horrela gogoratzen dut behintzat. 1980ko hamarkadan jaiotakook gauza batzuk alderantziz, edo behintzat aurreko belaunaldiek ez bezala jaso izan ditugulako froga beharbada, pista hari jarraiki iritsi nintzen orduantxe Nick Cave and the Bad Seeds-ek argitaratua zuten No more shall we part diskora, duela hamar urte.

Hogei urte nituen nik, eta hogeita hamar zituen lagunak esanak gogoratzen ditut, nola inbidiaz eta denborak ekarritako eszeptizismoz (eta paternalismoz, dena esan behar bada) hitz egiten zigun Nick Caveren diskografia osoa deskubritzear genuen hogei urteko gaztetxo apasionatuoi. Hamarkada bat beranduago, lagun haren tokian egotea tokatzen zait eta, bai, zailagoa da entusiasmo erabatekoa disko edo liburu baten aurrean, sorpresa eta mundu bat zabaltzen zaizulako sentsazioa, nekeza da sublimearen aztarnak topatzea artelanetan. Auskalo hala den, baina gustatzen zait pentsatzea gauza askotarako bidea eman zidala disko honek: Caveren beraren diskografiarakoa (ordura arteko lanak eta ondorengoak), beste erreferentzia-mundu baterakoa, estetika nigandik urrunagokoetara… Urte batzuk lehenago Ruper Ordorikaren Hautsi da anphorak poesia eta literatura ia deskubriarazi zizkidala pentsatzea gustatzen zaidan bezala. Eta horregatik pentsatzen dut No more shall we part erantzungo nukeela egunkariko elkarrizketa ergel batean galdetuko balidate nire disko kuttunenaz. Horregatik, eta hamar urte geroago entzunda hunkitzen nauelako oraindik. Eta maiz gure buruari disko kuttunenaz kontatzen diogun gezurrak aldaketa gutxi onartzen duelako, zergatik ukatu.

Hastapenetako blues-rock zakarretik urrun, 1997an The boatman’s call ia piano soilean oinarritutako diskoa plazaratu ostean argitaratu zuen Cavek No more shall we part, hein batean haren jarraipentzat har daitekeena musikalki, baina hein batean soilik, izan ere, lau urte lehenagokoan jasotako amodiozko balada dotoreen aztarnarik bada 2001ekoan (Love letter, And no more shall we part), baina crooner trazak hartua zituen Cavek izkin egin zion saloiko musika egiten laketzeari beste behin. Disko hau lotarako jartzen duena, izan ere, bat-batean astinduko dute Fifteen feet of pure white snow kantuko gitarrek eta Caven ahots desesperatu eta lakartuak. Beharbada lotarako baino insomnio gau bateko musika delako hau, insomnio gauetako desosegua, larridura, baretasuna bilatu nahi eta ezina jasotzen dituena. Mediokritatearen eta larriminaren aurrean baretasuna zerbait gorenean (maitasunean, edertasunean, jainkoan) bilatzen du etengabe Cavek pianoa tarteka laztanduz, tarteka kolpatuz eta kantuei batzuetan errezoaren tankera emanez (Oh my Lord edo Hallelujah mantra baten gisa errepikatzen dituenean, Mcgarrigle ahizpen koroak lagun). Baina nekez ematen dio Cavek entzuleari sosegu erabatekoa, eta kanturik espiritualenetan ere ironiari tartea egin eta heldulekurik gabe uzten du bat (God is in the house). Eta pentsatzen dut orain nire haurtzaro katolikoko meza-kantu haien lekua ez ote duen hartu Nick Caven musikak, distantzia ironikoz orain, bestelako mistizismorik sinesgarri egiten ez zaigunean.

Dikotomia indartsuen arteko jokoan oinarritzen da disko hau, Caveren gehienak bezala (baretasuna eta intentsitatea, ona eta gaizkia, edertasuna eta zatarkeria, harmonia eta zarata, zerua eta infernua, ironia eta transzendentzia) eta disko honetarako Bad Seeds-etan artean gero eta presentzia handiagoa hartzen ari zen Warren Ellis-en biolina bezala, batzuetan melodia harmoniatsuetan, besteetan disonantziaren ertzean mugitzen dira kantuak, Cavek batzuetan xuxurlatu hurrengoan garrasi egiten duen bezala. Eta bai, akaso horregatik hunkitzen nau hamar urte beranduago ere, musika eta hitzen bidez bizitzaren beraren anbibalentziez hitz egiten didalako, artelanei eskatzen diedan desosegua dakarren sosegua ematen didalako eta edertasunean, nolabaiteko sublimean (bai, barkatu) sinesten jarraitzeko arrazoiak ematen dizkidalako. Edo hala sinetsi nahi dut, behintzat.