Uzki sexuaren alde greba orokorra berriz ere [Verlaine] [poetische samizdat]
Obra ofizialez gainera, Paul Verlainek (Metz 1844–Paris 1896) zenbait olerki erotiko argitaratu zituen. Lehenak Amies izenarekin argitaratutako sei soneto izan ziren. 1867an anonimoki azaldu ziren eta ostera Parallèlement bilduman jaso zituen, frantsesez idatzitako poesia lesbianoaren maila gorentzat jo izan dira.
Beste bi bilduma erotiko idatzi zituen: Femmes eta Hombres, maitasun fisikoaren loriari hogeita hamar olerki. Bi izenburuok autorearen bisexualtasuna azaltzen dute.
Hemen irakurgai duzun Ipurtzuloaren sonetoa Verlainek eta Rimbaud-k idatzi zuten, lehenak bi laudunak eta bigarrenak bi hirukoak. Lilyra txartela, ordea, Femmes, liburukoa duzu. Institutu eta lizeo orotan ikasi beharreko bertsoak, ezbairik gabe!
Sarri asko, City-aren eta Wall Street-en kanitxe akademikoek esaten digute geure literaturan modernotasuna Espainiako Erreinua demokrazia burgesera heldu zenean iritsi zela. Ekarriak eta Klasikoen gordailua tresna zibernetikoei esker, badakigu 1930ean Lauaxetak Euzko Alderdi Jeltzalearen Euzkadi egunkarian lau olerki argitaratu zituela. Mais c’est pas grave!
Hementxe duzu burkide pedeefea:
Hementxe Lauaxetaren beste itzulpenak:
Poema itzuliak Klasikoen gordailuan
Ipurtzuloaren sonetoa
Krabelin morea bezala iluna eta zimurtua,
bitsean umilki ezkutatuta arnasten du,
maitasun zoko hezea, ipurmasaila zurien ihes goxoa jarraitzen duzu ertzaren erdiguneraino.
Esne malkoen pareko harizpiek
egin dute negar, haize krudelak bultzatzen ditu
tuparri gorrixkazko odolbildu txikietan zehar
maldak deitzen zituen lekuan galtzeko.
Nire ahoak sarri egin du bat bere bentosarekin.
Nire arima, koito materialaz jeloskor,
bere irtengune basatia eta negar zotinen habia izan da.
Konorterik gabeko oliba da eta txirula mainatsua
praline zerutiarra jaisten den hodia da
hezeguneetako Kanaan emea da.
[2011]
Lilyra txartela
Nire aberkide txikia,
jakinaraz iezadazu gaur gauean
nire atea jo eta ni ikustera etorriko zarela.
O nire jateko gogo handien araberako
muxu handi eta txikien
parranda eskandalagarria!
Baina zure gosea horren mizkina al da?
Lehenik, zure ezpainak musukatuko ditut,
den-denak, nire postre gogokoena da,
eta ditudan manera onak,
bizi izandako beste hainbat gauzetan bezala,
irrikaz eta konbentzimenduz beteak dira!
Zure hatz ederrak pasako dituzu
nire apostolu bizar nahasitik
eta nik zurea laztanduko dut.
Eta zure liliaren eztarrian,
non nire erredurek arrosak jarriko dituzten,
nire ahoa jarriko dizut sutan.
Alferrik galduko dira nire besoak jokoan,
zorabiatuta, gerripeko eta beheragoko
gauza onak izango dituzte inguruan.
Eta nire eskuek, borroka zoroan
zure esku gaizki haserretuekin,
ipur-zaplastekoak lausengatuko dizkizute
atzealde eder horrek nire saiakera guztiak
hertsatuko ditu, orduan tentetuko du
ire grabitatea zure zentrorantz.
Nire txanda denean zaplast. O diotsut: sartu!
[2011]
Bonnet!
À tout à l’heure!
Je vous embrasse
Bittor