Produktibitatearen paradoxa eta inbertsio produktiboa
Produktibitatearen paradoxa eta inbertsio produktiboa –
Produktibitatearen paradoxa eta inbertsio produktiboa
- Merkatuko produktibitateak ez du baliorik, aldagai makroekonomiko gisa, eredu ekonomiko baten eraginkortasuna baloratzeko, eta, beraz, testuinguru analitiko konplexua dugu. Alde batetik, balorazio hori egiteko, bilakaera ekonomikoaren emaitzei buruzko zeharkako aldagaietara jo beharko litzateke: soldata errealen bilakaera, langabezia, laneko denbora, etab.
Beste alde batetik, jarduera ekonomikoak berak izan duen bilakaeraren eraginkortasuna laburbiltzen duen aldagai makroekonomiko bat izan nahi badugu, baliteke inbertsio produktiboa izatea interesgarriena.- Horrela, erraz egiazta daiteke inbertsio produktibo garbiaren bilakaera nabarmen moteldu egin dela garai neoliberalean.
- Inbertsio produktiboa produktibitatearen jatorria eta ondorioa da aldi berean. Inbertsio produktiboak lanaren eraginkortasuna areagotzeko aukera ematen du, eta, beraz, lan-produktibitatea areagotzeko ere. Beste alde batetik, ekonomiaren produktibitateak ematen digu inbertsioen errentagarritasunaren bilakaerari buruzko zuzeneko erreferentzia, eta errentagarritasun hori da inbertsioen oinarrizko pizgarria.
- Inbertsio produktiboaren neurketaren funtsezko abantaila da kuantifikatzeko aukera ematen duela, eta, ikusi dugunez, zuzeneko lotura duela ekonomiaren dinamismoarekin.
- Garai neoliberalean inbertsio produktiboaren bilakaera motela izateak azaltzen du, batetik, sistemaren produktibitate orokorrak izan duen hazkunde urria, eta, bestetik, erakusten digu lan-produktibitatearen bilakaera eskasak, haren «diruzko» edo merkatuko kuantifikazioari eragiteaz gainera, ekoizpen-ehunaren multzoari eragin diola.
- Ildo horretan, «inbertsioaren paradoxa» esan ahal dioguna dugu. «Produktibitatearen paradoxa» «diruzko edo merkatuko produktibitatea» eta «produktibitate sozial edo materiala» kontzeptuen arteko bereizketaren bidez azaldu ahal dela onartzen badugu, garai neoliberalean inbertsio produktiboak izandako bilakaera eskasaren eta hirugarren eta laugarren industria-iraultzetako aurrerapen teknologiko argiaren arteko kontrastetik eratorritako «inbertsioaren paradoxa» azaldu behar dugu.
- Harrigarria da aurrerapen teknologiko horiek diruzko edo merkatuko produktibitatearen funtsezko gorakadarik sortu ez izana; baina harrigarria da ere ez gertatzea garapen teknologikorako beharrezkoa den eta, aldi berean, haren ondorio logikoa den inbertsio produktiboarekin batera sortu ez izana.
Testu hau EUROPAKO GARAPEN EREDUAREN ETORKIZUNAri buruzko EKAI Center-en egitasmoaren barne kokatzen da. Mila esker zure arretagatik. Jarraitu gurekin.
PDF: https://drive.google.com/file/vHVnka2C0lj/view
Produktibitatearen paradoxa eta inbertsio produktiboa
