Liburuak basamortuan

Liburuak basamortuan –

Kontuan hartu beharreko ahots bat da Gonzalo Mourerena; bere azken artikulua itzuli dut.
Atzo, Valentziako aireportuan, 32 graduko tenperatura “jasanezina” pairatzen ari ginelarik, Bubisher-en blogaren bidez, Ez da humanoa testua irakurri nuen. Saharako errefuxiatuen kanpamentuetan 60 graduko tenperatuta zutela irakurri nuen.
60 gradutan, saharar zaharrenak eta jaio berri anitz hil dira honezkero. Eta Saharako egoeraren larria ezagututa, neure buruari galdetzen diot ea merezi duen guk jarraitzea Sahararen aldeko Bubisher proiektua sostengatzen, errefuxiatuen kanpamenduetako liburutegiak laguntzen. Den-dena bertan behera uzteko gogoa ematen du-eta! Sahararrek deserrian 42 urte daramatzate-eta, dena hankaz gora jartzeko gogoa ematen du. Sahararren aberria, Mendebaldeko Sahara, lehorra eta beroa izanik ere, itsasaldeko lurralde oparoa eta emankorrra ere bada. Aitzitik, Arjeliak utzitako hamada infernu hutsa da, eta inork ez du merezi bertan bizitzea, ezta eskorpioiek ere.
Liburuak basamortuanHalere, poliki hausnartuta, laguntzen jarraitzea merezi duela ondorioztatzen dut, bai merezi duela sahararrek lur mortu horretan bertan jarraitzen dutelarik: merezi du liburutegiak eraikitzen jarraitzea, jarduerak antolatzen eta maitasunez betetzen, eta sahararren esku uzten euren geroa erabakitzen, euren bidea egiten, hartzen duten bidea hartzen dutela. Izan ere, kultura hori ere bada, nork bere babuz erabakitzeko gaitasuna izatea, mundua ezagutuz, mundua den bezain injustua badarik ere.
Konformatzen naiz jakinda Mar Benegas-en gonbidapenari esker El niño de luz de plata liburuaren ia-ia ehun ale sartu egin ditugula ia-ia umeren bizkarzorroetan. Eta liburu horiekin jarduerak eginen dituzte, Valentzian ez ezik bertze hainbat tokitan ere, beti Bubisher zabaltzen laguntzeko, lur mortu batean bada ere. Gaizki sentitzen naiz; nazkaz eta amorruz gaixoturik. Baina Nuno Marçal-ek dioenez, geureari eutsiko diogu, tinko eutsi ere, eta ez dugu sekula etsiko. Uste dut une honetan ez dagoela beste irtenbiderik: aitzina.
….
Gonzalo Moure idazlearen artikulu hau jatorriz argitara eman da Bubisher proiektuaren webgunean.
Liburuak basamortuan 

Iruñean sortua, 1967an, baina aspaldi Berriozarkotua. Ingeles irakaslea —erretreta hartuta baina ez erretiratuta— poeta, idazlea eta artikulugilea. Narratiban, hainbat ipuin ditu sarituak eta argitaratuak, bertzeak bertze, Tene Mujika lehiaketa, Orixe saria, Iparragirre saria eta Atarrabiako Petri saria. Haur eta Gazte literaturan, Johanes, Bargotako Aztia liburua, (Txalaparta) eta Hiru Miru album ilustratua (Denonartean). Olerkigintzan, bi haiku-bilduma, Gerezi garaiko haikuak liburua (Maiatz) eta Orbel Azpiko Haikuak (Denonartean), Aingurak eta Arrangurak (Pamiela, 2018) eta Hitzen hasperenak (Maiatz, 2019). Zuihitsua saikaera da bere azken liburua (Dakit, 2022. Ohiko kolaboratzailea Euskalerria Irratian, Maiatz aldizkarian eta baita Hatsa olerki bilduman ere. Artikuluak ere, berrehun baino gehiago ditu argitaratuak han-hemenka. Noriko Matsui-ren How to perform kamishibai eta Ryookanen 101 haikuak liburuen itzultzailea da, eta, orobat, euskarara itzuli ditu Idea Vilariño, Wislawa Szymborska, Paco Urondo, Joan Margarit eta Ernest Hemingway-en poemak, Euskal Idazleen Elkarteko idazkari (2010-2014) eta Nafar Ateneoaren Euskara eleduna (2017-2020) izan da.

Zer duzu buruan “Liburuak basamortuan”-ri buruz

  • Ongi.
    Eta kontuan ere hartzekoa “Decálogo de la filosofía del Bubisher” delakoa (http://www.bubisher.org/quienessomos/historia-y-filosofia-del-proyecto-bubisher):

    1. El principio básico del Proyecto Bubisher no es enseñar, es invitar a leer.
    2. La posibilidad de acercarse a un libro es un derecho, por eso nuestro objetivo fundamental es que ninguna persona en los campamentos se sienta privado de él.
    3. La lectura es un camino lleno de sorpresas por el que deseamos transitar con el pueblo saharaui.
    4. Vivir a través de los libros es ensanchar el horizonte de la vida, es descubrir el mundo más allá de los límites de la propia existencia.
    5. Cada libro que podamos compartir, borrará un pedazo de esa línea imaginaria, llamada frontera, que separa a los pueblos a pesar de sí mismos.
    6. El trabajo en equipo es la base del proyecto. Y en ese equipo, todos, cada cual aportando su esfuerzo, sus ideas, su trabajo.
    7. Cualquier fallo, cualquier error, debe ser considerado como un aprendizaje que nos permitirá seguir creciendo.
    8. El Bubisher debe ser un proyecto saharaui, pues sin la intervención directa de sus maestros, monitores, poetas, voluntarios, no tendría sentido.
    9. Porque una biblioteca es un hogar común en el que poder compartir momentos de lectura, tiempos vivos, largas conversaciones, nuestro reto es abrir una en cada campamento.
    10. El Bubisher siembra en el desierto las semillas de libertad que nacen en los libros. Puede que tarden en dar frutos, pero los darán

    Alegia,
    “No hay ideología alguna en el proyecto, salvo la pasión por la cultura”

    Eta Estatutuek ongi zehaztu eta argitzen dute baieztapen hori:
    “Artículo 3. Teniendo en cuenta que el idioma Español es una lengua común de la sociedad española y saharaui, y los vínculos históricos y culturales entre España y el Pueblo Saharaui, los fines de esta Asociación son:
    a) Crear una red para el mutuo conocimiento de las culturas española y saharaui.
    b) Difundir tanto la cultura y la literatura saharaui en España como la cultura y la literatura española en el Sáhara, sobre la base del español como lengua común.
    c) Contribuir al afianzamiento del idioma español en la sociedad saharaui, especialmente a través de la Literatura y de otras manifestaciones artísticas”

    Eta orain laborategi-proba bat:
    Ezabatu bedi “Artículo 3” horretatik “saharaui” hitza eta, haren ordez, “vasco/a” jarri.
    Eta konklusioak atera.