Zer da klasiko bat?

Zer da klasiko bat? –

Zer da klasiko bat?

Irene Vallejoren Infinitua ihi batean liburuan bada Fernando Reyk artoski euskaratutako aipu bat, non Mark Twainek definizio ironiko bat proposatzen zuen: “Mundu guztiak irakurria izan nahi baina inork irakurri nahi ez duen liburua, hori da klasiko bat”.

Klasikoetan klasikoena, Mary Shelley-ren Frankenstein, zeren eta bat baitator Mark Twainen definizio ironikoarekin: Frankenstein mundu guztiak irakurria izan nahi du baina inor ez da berez animatzen irakurtzera, izan istorio ezaguna zaigulako, izan bestelako liburu berriak zain ditugulako.

Haatik, Irakurle klub batean egoteak badu abantaila bat, askoren arteko bat, eta horixe da bestela inondik ere irakurriko ez zenituzkeen liburuak irakurtzen dituzula. Horixe gertatu zaigu Erronkaribarreko Irakurle taldean biltzen garenoi. Martxoaren azken egunean dugu hitzordua Erronkarin, hilaren 31n, eta badakit hiru aste ditudala XIX. mendeko eleberri klasiko bat gozatzeko, dastatzeko eta, nik neuk ere, estreinakoz irakurtzeko.

Eta bai, Mark Twainen definizioa ironikoa da, zeren eta, irakurri eta gero ere, ez dut uste Frankenstein-ek klasiko izateari sekula utziko dionik.

[Euskalerria Irratiko Metropoli Forala saioa, ‘Minutu bateko manifestua’, 2022ko martxoaren 15ekoa]

Zer da klasiko bat?

Iruñean sortua, 1967an, baina aspaldi Berriozarkotua. Ingeles irakaslea —erretreta hartuta baina ez erretiratuta— poeta, idazlea eta artikulugilea. Narratiban, hainbat ipuin ditu sarituak eta argitaratuak, bertzeak bertze, Tene Mujika lehiaketa, Orixe saria, Iparragirre saria eta Atarrabiako Petri saria. Haur eta Gazte literaturan, Johanes, Bargotako Aztia liburua, (Txalaparta) eta Hiru Miru album ilustratua (Denonartean). Olerkigintzan, bi haiku-bilduma, Gerezi garaiko haikuak liburua (Maiatz) eta Orbel Azpiko Haikuak (Denonartean), Aingurak eta Arrangurak (Pamiela, 2018) eta Hitzen hasperenak (Maiatz, 2019). Zuihitsua saikaera da bere azken liburua (Dakit, 2022. Ohiko kolaboratzailea Euskalerria Irratian, Maiatz aldizkarian eta baita Hatsa olerki bilduman ere. Artikuluak ere, berrehun baino gehiago ditu argitaratuak han-hemenka. Noriko Matsui-ren How to perform kamishibai eta Ryookanen 101 haikuak liburuen itzultzailea da, eta, orobat, euskarara itzuli ditu Idea Vilariño, Wislawa Szymborska, Paco Urondo, Joan Margarit eta Ernest Hemingway-en poemak, Euskal Idazleen Elkarteko idazkari (2010-2014) eta Nafar Ateneoaren Euskara eleduna (2017-2020) izan da.