Pailazorik gabeko komedia, doilorrik gabeko tragedia

[Zinemaldia] Pailazorik gabeko komedia –

Bizkarroiak

Pailazorik gabeko komedia, doilorrik gabeko tragedia

Bong Joon-ho zuzendariaren «Parasite» filma luxuz beha daitekeen suspenseko drama satirikoa da. Pertsonaia nagusiak (Koreako izar SongKang-ho) gidatzen duen Mercedes autoa bezain leunki doa filma. Gizarte-estatusari, estutasun ekonomikoari, materialismoari eta familia-unitate patriarkalari buruzko komedia beltz arraroa da. Familietako bat mendian bizi da; bestea, berriz, estolden azpian, uholdeak jasaten dituen eremu batean. «Parasitos» filmak bi klaseak elkartzen ditu. Horren egitura zentzudunak forma hartzen du klanetako bat bestearengandik bizitzen erosoago sentitzen den heinean, eta ezberdintasun ekonomikoen goiko zein beheko mailak toki berean biltzen hasten dira.

Pailazorik gabeko komedia, doilorrik gabeko tragediaBong Joon–ho zuzendariak Ki-Taek familiaren historia kontatzen digu. Lau marjinatu sozial maltzur dira, denak langabezian, benetako parasitoak balira bezala bizitzen, euren miseria existentzialean pozik kokatuta. Filmaren hasieran, euren eraikineko bizilagun baten doako wifi lineara konektatu ahal izateko txoko bat bilatzen ari dira euren etxean. Haiek erdisotoan bizi dira, kalera ematen duten kristalekin, eta auzoko mozkorrek pixaleku gisa erabiltzen dute. Istorioaren eremua eta arkitektura argi ezarrita gelditzen dira, dagoeneko, goikoen eta behekoen dinamikan, eta horrela jarraituko du familia horrek beste familia aberats baten etxeko zerbitzuetan ia lanaldi osorako sartzea lortzen duenean. Maleziaz aprobetxatuko dira horietaz, plan estrategiko batetik abiatuta.

Bigarren familia bat (aitak, amak, semeak eta alabak osatuta, islen joko zital gisa) eszenaratzen da. Hori etxe ikaragarrian bizi da, haien erosahalmen izugarria fisikoki islatuta. Arkitektura sofistikatuko gaztelu modukoa da, mendixka batean kokatutakoa. Nolabaiteko lur promestua, helezina… non eta konkistatu ezin den. Pikarokeria, hau da, arauak aldatzea keinu politiko gisa, behekoak behean eta goikoak goian mantentzean tematutako ordena sozialaren subertsio gisa.

Bere lan berrian, Bong Joon-ho zuzendariak duintasunaren ukapenak eta mespretxuak soilik eragin dezaketen izu bihurtzen du biziraupenaren komedia hau.

Bere «parasitoak» goitik begiratzen dituztenentzat dira parasitoak soilik. Hau da, hobe bizitzeko, gutxieneko estatusa modu egoistan ukatzen dieten horientzat. Trama honetan, zineman bertan gertatu ohi bezala, ia dena ikuspegiaren araberakoa da. Ikusten duguna eta ez duguna; haiek eta gu…

Zuzendaria eta beste gidoilaria abilezia handiz mugitzen dira pertsonaia garrantzitsuena bezala agertzen den luxuzko etxearen txokoetan zehar. Gidoiak grazia handiz lotzen ditu pertsonaiak; aurreikusten den eta, hala ere, harritzen gaituen intriga neurtzen du; umorez erabiltzen du karikatura-doinua, eta halabeharrezko suspensearekin jarraitzen da nekez ondo amaitu daitekeen istorioa… Bong Joon-ho zuzendariak bikain erabiltzen ditu barnealdeak eta kanpoaldeen geografia aparta eskaintzen du (zaparradaren, uholdeen, kableatuaren, argien eta giroen sekuentziak bikainak dira).

«Memories of Murder» filmaren zuzendariak (2003ko Zinemaldiko zuzendari onena) bere filmografiaren zentzua nabarmentzen du bere lan berrian. Filmografia horretan, gizarte-piramidea igotzean sortutako izuek pisu nabarmena izan ohi dute bere istorioen  lanteamenduan eta garapenean. Bong-en arabera, bere filma «pailazorik gabeko komedia, doilorrik gabeko tragedia» da. Azken amets-asmo hori «gaztelu modernoaren» bizimodua inbaditzeko saiakera berria.

Cannes 2019, Urrezko Palma *

Bizkarroiak

Bizkarroiak