Burokratizazioa, desberdintasuna eta legez kanpoko harremanak

Konstituzioak ez du berariaz baztertzen beste harreman mota batzuk arautzeko aukera, eta horrek malgutasun pixka bat eskaintzen du alderdi horretan. Izan ere, Espainian urte askotan familia errealitate bakar gisa aurkeztu izan da, ezkontza erlijioso eta heterosexualez osatua. Legeak gizon eta emakume baten arteko harremanak baino ez zituen babesten.

Baina errealitate hori kolokan jartzen hasi zen normalizazioarekin eta harremanak izateko beste modu batzuk onartzearekin, eta gizartea jabetu zen legedian aldaketak aplikatzeko beharraz. Harreman afektiboak konplexuak dira ikuspuntu juridiko, administratibo eta legaletik, eta bizikidetzako formula berri guztiak ordenamendu juridikora egokitzea prozesu motela da.

Espainian homosexualitateak eta LGTBI kolektiboko kideek ez dute aitorpen juridikorik izan duela urte gutxi arte. Eta erakunde publikoek denbora luzez oztopoak jarri zituzten errealitate sozial berri hori araudira egokitzeko. Hala ere, 2005ean Espainia munduko hirugarren herrialdea bihurtu zen, Holanda eta Belgikaren atzetik, sexu bereko pertsonen arteko ezkontza baimendu zuena. Zer joera izango da etorkizunean beste bizikidetza-modu batzuekin lotuta? Jarraian azalduko dugu.

Ezkondu gabeko bikoteen eskubideen desberdintasuna

Gaur egun, pertsona askok erabakitzen dute ez ezkontzea, eta nahiago izaten dute burokraziatik kanpoko harremana izatea. Estatistikek ezin dute datu zehatzik eman gure herrialdean ezkonduta ez dauden bikoteen kopuruari buruz, hori biztanleriaren laginen bidez egin beharko litzatekeelako. Hala ere, bikote guztiak Erregistro Zibilean inskribatuta ez dauden arren, ezkontzen kopurua abiadura bizian jaisten ari da.

Halaber, ezkonduta ez dauden bikoteen jaiotza-tasa nabarmen handitzen ari da 2013tik. Zergatik? Arrazoi pertsonalak alde batera utzita, bikote askok ez dute ezkondu nahi, ezkontzak eta, batez ere, banantzeak edo dibortzioak eragiten dituzten oztopo burokratiko handiengatik. Askorentzat, ezkontzaren abantailak ez dira orekatzen.

Baina, zer abantaila ditu bikoteak legez elkartzeak? Adibidez, agerikoa da zergei eta ekonomiari dagokienez; alde horretatik, harreman bat ofizial bihurtzea onuragarriagoa da ez egitea baino. Zerga-abantailen artean ikus dezakegu PFEZn baterako tributazioa egiteko aukera — hemen, berriz ere, ordenamendu juridikoak eskubide gehiago eskaintzen dizkie ezkondutako bikoteei ez daudenei baino —, eta horrek zerga-onura batzuk jasotzeko aukera ematen du.

Hala ere, ezkontzeak onurak ekartzen dituen arren, gaur egun ezkontzatik kanpo egoteko eskubidea dago, eta bikote askok ez dute beren arteko harremana formalizatu nahi, beren bizitza arau aginduzko batzuetara ez egokitzeko. Bikote eredu ofizial bat onartzeari uko egiten diote, haustura baten ondoren edo baita ezkontza bitartean ere, burokraziaren pisua saihesteko.

Legetik at dauden bikoteak: ba al dute lekurik gure legedian?

Munduko herrialde askotan poligamia …

Irakurri artikulua osorik kaixomaitia.eus-en blogean…

Bikote harremanak eta burokrazia IV