Hica: toca & noca

Hica: toca & noca –

Hica: toca & noca

Aztertu nahi diagu/dinagu hemen Joannes Leiçarragac eguiten duen hicaren erabilera, bai toca, bai noca moldeetan.

Baten bat orhoit daitequeenez, badugu prest Hitano automaticoa batuerazco textuetaraco programma.

Halaber, Naffar paradigmac carpeta, ceinetan içan, edin, ukan eta eçan aditzac aguercen baitzaizquigu forma guztietan guehi toca, noca, çuca eta xuca.

Leku honetan:

Naffarroa eta naffarrera • ZUZEU

ondoco verseta arguitaratu guenian/gueninan;

Eta non-ere har baiteça, çathicatzen dic: eta orduan haguna diarioc, eta garrascots bere hortzez eguiten dic, eta eyarthu dihoac: eta erran diraueat hire discipuluey egotz leçaten campora, eta ecin eguin dié.

ceinean ikusten ahal baititugu ondoco tocaco formac:

dic = du
diarioc = dario
dihoac = doa
diraueat = drauet (nic haiei)
dié = dute

MARCOS 9:18 BHNT
https://bible.com/bible/25/mrk.9.18.BHNT

ceinec gakoa emaiten baitraucute naffarrerazco paradigma guehienac ossatzecotz, hala nola iruzquinetan garatuco baititugu.

Adeitsuqui

Hica: toca & noca

NAFFARRERA

43 pentsamendu “Hica: toca & noca”-ri buruz

  • Tocaco adizquioc ikussiric:

    dic = du
    diarioc = dario
    dihoac = doa
    diraueat = drauet (nic haiei)
    dié = dute

    erraz ondorioztatzen ahal ditiagu/ditinagu nocacoac:

    din = du
    diarion = dario
    dihoan = doa
    dirauenat = drauet (nic haiei)
    diné = dute

    dié eta diné ondoco bi hauen laburpenac dituc/ ditun: diate eta dinate.

  • drauet aguertu ciaicuc/ciaicun goragocoan.
    drauet naffar paradigmetan honela ikusten ahal diagu/dinagu:

    derauet
    toca: cieraueat
    noca: cierauenat
    çuca: cieraueçut
    xuca: cierauexut

    Nondic eraiqui diren forma hauec?
    Krutwig eta Ithurriren grammatica idazlanetatic.

    Leiçarragaren styloan:

    drauet
    toca: diraueat
    noca: dirauenat
    çuca: diraueçut
    xuca: dirauexut

    lituzquec/lituzquen

  • Orainaldico edocein adizquiri (du, dario, doa, drauet, dute, etc.) eransi behar ciaioc/ciaion i bat lehenengo consonantaren atzean:

    dario + i = > diario-

    eta bucaeran c (toca) edo n (noca) jarri:

    diarioc (toca)
    diarion (noca)

    Berdin luquec/luquen çuca eta xuca baliz:

    diarioçu (çuca)
    diarioxu (xuca)

  • Schema:
    neutro
    toca
    noca
    çuca
    xuca

    nathor
    niathorrec
    niathorren
    niathorreçu
    niathorrexu

    gabilça
    guiabilçac
    guiabilçan
    guiabilçaçu
    guiabilçaxu

    Erraça, ezta?

  • Leiçarragaren garaian hica erabilcen çuan/çunan soil soilic perpaus nagussi enunciativoetan (baiezco nahiz ecezcoetan).

    Galdetzea cegoan/cegonan:

    Hic ikussi duc?
    Hic ikussi dun?

    baina ez:

    Ethorri al duc?
    Ethorri al dun?

    moducoric.

  • Eta erdiren duc seme batez eta deithuren duc haren icena Iesus. Ecen harc saluaturen dic bere populua hayen bekatuetaric.

    duc = da
    dic= du

    da
    duc
    dun
    duçu
    duxu

    du
    dic
    din
    diçu
    dixu

    IÇAN eta UKAN berheci samarrac dituc/ditun hica contuan.

    MATTHAIO 1:21 BHNT
    https://bible.com/bible/25/mat.1.21.BHNT

  • Baina Ioannesec haguitz empatchatzen çuen hura, cioela, Nic behar diat hireganic batheyatu, eta hi ethorten aiz enegana ? Eta ihardesten çuela Iesusec erran cieçón, Vtzac oraingotz: ecen hunela complitu behar diagu iustitia gucia. Orduan vtzi ceçan eguitera.

    diat : dut
    diagu : dugu

    dut
    diat
    dinat
    diçut
    dixut

    du
    dic
    din
    diçu
    dixu

    dugu
    diagu
    dinagu
    dizugu
    dixugu

    dute
    dié : diate
    diné : dinate
    diçué : diçute
    dixué : dixute

    Batueraz:
    dié = ditec
    diné = diten

    MATTHAIO 3:14?-?15 BHNT
    https://bible.com/bible/25/mat.3.14-15.BHNT

  • Ecen ni-ere guiçon nauc berceren meneco, ditudalaric neure azpico gendarmesac, eta erraiten diarocat huni, Oha, eta ioaiten duc: eta berceari, Athor, eta ethorten duc: eta neure cerbitzariari, Eguic haur, eta eguiten dic.

    Oha, athor eta aiz aurkitzen ditiagu/ditinagu Leiçarragaren obretan hoa, hathor eta haiz adizquien ordez.
    Badaqui aiz erraiten, baina guero bahaiz aurkituco diagu/dinagu ba- prefixuarequin lotzen denean.

    nauc eta diarocat horietan concentratuco gaituc/gaitun.

    nauc = naiz + toca

    naiz
    nauc/naun/nauçu/nauçu

    noca/toca/çuca/xuca schemapean.

    Eta cer da “diarocat” hori?

    diarocat edo diarocát da draucat adizquiaren tocaco forma. Raro samarra da, ceren drau- formatic dirau- lorcen baita ikussi dugun beçala.

    Formatione normala hau liçateque:

    draucot
    diraucoat
    dirauconat
    diraucoçut
    diraucoxut

    Leiçarraga baithan ohicoagoa da drauca- ecen ez drauco-, nondic

    draucat
    diraucaat
    diraucanat
    dirauncaçut
    diraucaxut

    diarocat, beraz, diraucoat (draucot + toca) edota diraucaat (draucat + toca) da.

    Batueraz dio: zioat

    MATTHAIO 8:9 BHNT
    https://bible.com/bible/25/mat.8.9.BHNT

  • Eta diotsó Iesusec, Aceriec çulhoac citié eta ceruco choriéc ohatzeac, baina guiçonaren Semeac eztic non bere buruä reposa deçan.

    citié = ditié = dituzte toca

    dituzte
    ditié
    ditiné
    ditiçué
    dituxué

    eztic = ez dic

    ditié perpaus baiezcoetan citié modura idazten ahal da. Ezezcoetan ditié:

    ez + ditié = eztitié

    MATTHAIO 8:20 BHNT
    https://bible.com/bible/25/mat.8.20.BHNT

  • Eta hurbilduric bere discipuluéc iratzar ceçaten, ciotela, Iauna, beguira gaitzac, galdu guihoaçac.

    guihoaçac = goaz + toca

    goaz
    guihoaçac
    guihoaçan
    guihoaçaçu
    guihoçaxu

    Formatione regularra, baina h bat tartecatzen çaio JOAN aditzari.

    noa: nihoac nihoan nihoaçu nihoaçu

    doa: dihoac dihoan dihoaçu dihoaxu

    doaz: dihoaçac dihoaçan dihoaçaçu dihoaçaxu

    MATTHAIO 8:25 BHNT
    https://bible.com/bible/25/mat.8.25.BHNT

  • diarocat forma irregularra ikussi dugu gorago, ceina regularqui diraucaat bailiçateque.
    Typo berdineco berce adizqui bat dakarquigu Leiçarragac:

    diarocoé edota diraucoé

    Biac erabilcen ditu gure autoreac.

    draucote
    diraucoé
    dirauconé
    diraucoçué
    diraucoxué

    Badaquiçue ecen draucote batueraz diote dela.

    é, ne, çue eta xue bucaerac ate, nate, çute eta xute formen laburpenac dirade:

    dute: dié & diné
    draucote: diraucoé & dirauconé
    daquite; ceaquié & ceaquiné

  • Ikussi berri dugu daquite adizquiaren hicaco formac.
    Dakussagun ossoric daquite honen lau forma derivatuac:

    daquite
    ceaquié
    ceaquiné
    ceaquiçué
    ceaquixué

    Regularra baliz, ceaqui- hassieraren ordez, diaqui- eduquiren guenuque.

    Batueraz adizqui honec forma bikoitza du:

    dakite
    zekitek = zakitek
    zekiten = zakiten

    ze- edota za-

    Leiçarragac cea- du bien combinationea baliz beçala.

    daquigu
    ceaquiagu
    ceaquinagu
    ceaquiçugu
    ceaquixugu

    JAQUIN da ia irregularra den bakarra, diaqui- hassieraren ordez ceaqui- duelacotz.

  • Eta hona berce aditz bat ceinec baitaduca irregulartassunen bat, ERRAN aditza hain çucen ere.

    Ikus deçagun batuerazco hau:

    diote = ziotek & zioten

    ceinetan k/a eta n/na aguercen baitira -te atzizqui pluralguilearen ostean, arau den beçala batueraz:

    dute = ditek & diten

    Naffarreraz c/a eta n/ na -TE horren aurrean doaz:

    dute = diate / dié & dinate / diné

    diate eta dinate contrahitu beçala eguiten dirade dié eta diné sorthuz.

    diote erran aditzaren lau formac:

    toca: cioé
    noca: cioné
    çuca: cioçué
    cuca: cioxué

    Berceac batueraz beçala:

    diot: cioat & cionat
    diogu: cioagu & cionagu
    dio: cioc & cion

    Batueraz zuka eta xuka fincatu gabe daude oraindic, baina erraz ondorioztatzen ahal dirade.

  • Hunela beraz çuec othoitz eguiçue, Gure Aita ceruètan aicena, sanctifica bedi hire icena: Ethor bedi hire resumá. Eguin bedi hire vorondatea ceruän beçala lurrean-ere. Gure eguneco oguia iguc egun. Eta quitta ietzaguc gure çorrac, nola guc-ere gure çordunéy quittatzen baitrauegu. Eta ezgaitzála sar eraci tentationetan, baina deliura gaitzac gaichtotic. Ecen hirea duc resumá, eta puissancá, eta gloriá seculacotz. Amen.

    aicena = aiz + ena

    Egun nahiago dugu haiz idatzi.
    eta
    baitaiz formaren ordez baihaiz batueran den beçala.

    MATTHAIO 6:9?-?13 BHNT
    https://bible.com/bible/25/mat.6.9-13.BHNT

  • Eta cituán gure artean çazpi anaye: eta lehena ezconduric hil ciedián: eta leinuric etzuenaren gainean, vtzi cieçoan bere emaztea bere anayeri.

    1.

    cituan hori ciren da + toca

    ciren
    cituan
    citunan
    cituçun
    cituxun

    Çori onez, bat eguiten dute naffarrerac eta batuerac IÇAN aditzean:

    naiz: nauc naun nauçu nauxu
    da: duc dun duçu duxu
    gara: gaituc gaitun gaituçu gaituxu
    dira: dituc ditun dituçu dituxu

    nincen: ninduan nindunan ninduçun ninduxun
    cen: çuan çunan çuçun çuxun
    guinen: guintuan guintunan guintuçun guintuxun
    ciren: cituan citunan cituçun cituxun

    2.

    ciedian eta cieçoan moducoric ez dago batueran.

    ciedian = cedin + toca
    cieçoan = cieçon + toca

    cedin eta cieçon naffarreraz bi gauça different içaiten ahal dira:

    1. Indicativoco aoristoa
    hil cedin = hil cen

    2. Subjunctivoco iraganaldia, batueraz ere den beçala.
    hil cedin nahi nuen

    Hica, çuca eta xuca aoristo horri soil soilic applicatu ahal çaio:

    cedin
    ciedian
    ciedinan
    ciediçun
    ciedixun

    ceçan
    cieçaan
    cieçanan
    cieçaçun
    cieçaxun

    cieçon = ceçan + hari (ziezaion liçateque batueraz)

    cieçon
    cieçoan
    cieçonan
    cieçoçun
    cieçoxun

    Çuca eta xuca ez ditu Leiçarragac behin ere erabili. Includitu ditugu ossoago içan nahian.

    Formacunça’ guztiz regularra daducate.

    MATTHAIO 22:25 BHNT
    https://bible.com/bible/25/mat.22.25.BHNT

  • Eta ihardesten duela Pierrisec diotsa, Guciac hitan scandaliza baditez-ere, ni iagoitic ezniaitec scandaliza.

    ditez = daitez

    ezniaitec = ez niaitec

    niaitec = naite + toca

    naite = naiteque

    Batueraz:

    naiteke: naitekek & naiteken

    Naffarreraz:

    naiteque = naite
    niaitequec = niaitec
    niaitequen = niaiten
    niaitequeçu = niaiteçu
    niaitequexu = niaitexu

    Batuerazco formac ere egoquiac dirade naffarreran ere.

    MATTHAIO 26:33 BHNT
    https://bible.com/bible/25/mat.26.33.BHNT

  • Orduan orhoit citecen haren discipuluac ecen scribatua dela, Hire etcheazco zeloac ni ian niauc.

    niauc = nau + toca

    Batueran:

    nau: naik & nain

    Leiçarragac

    niauc edo nic

    erabilcen ditu.

    Batuerazco

    naute: naitek & naiten

    erraiteco, Leiçarragac honetara dio:

    niaue edo nie

    Contutan harturic ondocooc:

    gaitu
    guiaitic

    eta

    gaituzte
    guiaitie

    naffarrera unificatuan forma hauec guenituzque:

    nau
    niaic
    niain
    niaiçu
    niaixu

    naute
    niaié
    niainé
    niaiçué
    niaixué

    gaitu
    guiaitic
    guiaitin
    guiaitiçu
    guiaitixu

    gaituzte
    guiaitié
    guiaitiné
    guiaitiçué
    guiaitixué

    JOAN 2:17 BHNT
    https://bible.com/bible/25/jhn.2.17.BHNT

  • Haur ethor cedin Iesusgana gauaz, eta erran cieçón, Magistruá, baceaquiagu ecen Iaincoaganic magistru ethorria aicela: ecen nehorc ecin eguin citzaquec hic eguiten dituán signo hauc, Iaincoa harequin ezpada.

    citzaquec = ditzaque + toca

    Batueraz beçala: zitzakek

    JOAN 3:2 BHNT
    https://bible.com/bible/25/jhn.3.2.BHNT

  • Diotsa emazteac, Iauna, badiacussát ecen Propheta aicela hi.

    badiacussat = dacussa + toca

    Naffarrera unificatuan:

    daccusat = dakussat

    dakussat
    diakussaat
    diakussanat
    diakussaçut
    diakussaxut

    JOAN 4:19 BHNT
    https://bible.com/bible/25/jhn.4.19.BHNT

    Diotsa emazteac, Baceaquiat ecen Messiasa ethorteco dela, Christ deitzen dena, harc dathorrenean declaraturen dirauzquiguc gauça guciac.

    ceaquiat = daquit + toca

    dirauzquiguc = drauzquigu + toca

    drauzquigu
    dirauzquiguc
    dirauzquigun
    dirauzquiguçu
    dirauzquiguxu

    JOAN 4:25 BHNT
    https://bible.com/bible/25/jhn.4.25.BHNT

  • Diotsa Philippec, Iauna, eracuts ieçaguc Aita, eta asco ciaicuc,

    diotsa = diotso
    asco = asqui

    ciaicuc = çaicu + toca

    Formatione regularra:

    çaicu
    ciaicuc
    ciaicun
    ciaicuçu
    ciaicuxu

    Batuerazco zaigu naffarreraz çaicu da. Iraganaldian zitzaigun batuerazcoa çaicun da Leiçarraga baithan (bizcaieraz erabilcen den systema bera) eta çaicun edota citzaicun naffarrera unificatuan.

    çaicun = citzaicun
    ciaicuan = citzaicuan
    ciaicunan = citzaicunan
    ciaicuçun = citzaicuçun
    ciaicuxun = citzaicuxun

    JOAN 14:8 BHNT
    https://bible.com/bible/25/jhn.14.8.BHNT

  • Eta esquer emaiten diarocat ni fortificatu nauenari, cein baita, Iesus Christ gure Iauna: ceinec fidel estimatu vkan bainau, bere cerbitzuan eçarriric: Ni, lehen bainincén blasphemaçale eta persecutaçale eta iniuriaçale: baina misericordia eguin içan ciaitadac: ecen ignorantiaz eguin vkan diat, fedea eznuelaric.

    diarocat Ikussia dugu = dieraucoat = draucot + toca edota dieraucaat = draucat + toca

    ciaitadac = ciaitac = çait + toca
    -da- hori ez da behar beharrezcoa

    çait
    ciaitac
    ciaitan
    ciaitaçu
    ciaitaxu

    Iraganaldian çaitadan da Leiçarraga baithan, ceina naffarrera unificatuan citzaitan edo çaitan baita.

    çaitan = citzaitan
    ciaitaan = citzaitaan
    ciaitanan = citzaitanan
    ciaitaçun = citzaitaçun
    ciaitaxun = citzaitaxun

    1 TIMOTHEORI 1:12?-?13 BHNT
    https://bible.com/bible/25/1ti.1.12-13.BHNT

  • Guiçon batzuén bekatuac aitzinean agueri dituc, eta aitzinean dihoaçac condemnationetan: eta batzuey ondoan-ere iarreiquiten ciaiztec. Halaber obra onac-ere aitzinean agueri dituc: eta bercelaco diraden obrác, ecin estal daitezquec.

    dituc = dira + toca
    dihoaçac = doaz + toca

    ciaiztec = çaizte + toca

    çaiZTE hori çaiZQUIE da, hala nola derauZTE baita derauZQUIE.

    1 TIMOTHEORI 5:24?-?25 BHNT
    https://bible.com/bible/25/1ti.5.24-25.BHNT

  • Peru_Gabiriko 2020-10-30 12:02

    Josu, noiz ote ditugu David-en psalmuak naffarreraz?

  • https://www.bible.com/bible/25/PSA.1.1.BHNT

    Egüerdi on, Peru!
    Bai, baditiagu psalmoac naffarreraz interneteco haimbat lekutan!
    Itzulpena Duvoisinena duc; graphia’, ordea, neuc eçarria naffar styloan.
    Abia hadi goico estecatic.
    Leku horrec applicatione bat diaducac telephonoan berean iracur deçagun biblia ossoa, Leiçarragarena barne, Testamentu Berria, aleguia.
    Textu guztiac neuc igorriac dierauztec. Duvoisinen Testamentu Çaharra onhartu cién, neuc convencituric, ceren bakarric protestantenac baitituzte arguitaratzen.
    Pena handia duc Leiçarragarena ez içaitea itzulpena. Duvoisinec escuac asqui lothuric eguin cian itzulpena, Bonaparte princeari esquer, prince cein ez baitut qualificatuco. Bonaparte hau duc euscararen gaurco graphiaren aita. Halacotz, euscara malapartera eraman duena.
    Anhitz esquer!

  • Lauquiniztar gazte batec atzo erossi cerautan Leiçarragaren obren berreditionea 20 eurotan, ceina posta arruntaz gaur igorri baiteraucot.
    Lassai, ez naiz aberastu eguinen, aurthen bederen.
    josulavin@gmail.com

  • Peru_Gabiriko 2020-10-30 14:00

    Mila esker Josu, helbide hau bidaltzeagatik.

    Ni ez nauk Peru, ez, eta ez nauk Gabiriko…
    Hago deskantsu, bidaliko diat laster mezu bat postara. Hartan emanen diat ene berri. Mila esker, adiskide!

  • Arratsalde on,

    dute adizquiaren hicaco formac (toca eta noca) auqueratzeracoan hirur possibilitate cituzten Euscalçaindicoec:

    1. Leiçarragaren styloan:
    dute: die & dine

    2. Aurreco bi forma hauec “osso”agoac edo:
    dute: diate & dinate

    3. Euscalçaindiac erabaquiricoac:
    dute: ditek & diten

    Tocacoac hartuco ditugu, adibidez:

    die, diate edo ditek

    ditek da bakarra errannahi bakarra duena.

    die formac bi errannahi lituzque:

    1. die: harc hura haiei. Naffarreraz draue.
    2. die: dute + toca

    diate formac ere bi:

    1. diate: haiec hura hiri. Naffarreraz drauate
    2. diate: dute + toca

    Cein içan da academicoen criterio edo erizpidea?
    Içan da criterio philologicoa?
    Içan da criterio linguisticoa?
    Içan da curcumstanciala?
    Cein criterio ez philologico içan da?
    Jaquin nahi nuque, cinez.

    Nire ustez hoberenac hauec dirade:

    Naffarreraz:
    duté = dié & diné

    Batueraz:
    dute = ditek & diten

    Content naiz.

  • Anhitz esquer, Peru Gabirico ez haicenorri!
    Adisquidetsuqui

  • Iaunac misericordia daguiola Onesiphoren etcheari: ecen anhitzetan recreatu vkan nic, eta ene cadenáz eztuc ahalquetu içan:

    Hemen dugu aurreco batean aiphatu dugun “nic” hori, cein naffarrera batuan “niaic baita.

    niaic = nau + toca

    Arhin ahoscatuz guero, syllaba bakar batean niaic horrec nic emaiten du belharrirat. Bon, neure belharrirat.

    2 TIMOTHEORI 1:16 BHNT
    https://bible.com/bible/25/2ti.1.16.BHNT

    Eta hurrengo versetean:

    Aitzitic Roman içan denean guciz affectionatuqui bilhatu vkan niauc eta eriden:

    niauc ikusten ahal dugu.

    Hoberena bien artecoa:

    nic + niauc = niaic

    2 TIMOTHEORI 1:17 BHNT
    https://bible.com/bible/25/2ti.1.17.BHNT

  • Baldin desleyal bagara, hura ordea fidel diagoc, vka bere buruä ecin ceçaquec.

    diagoc guztiz regularra

    dago
    diagoc
    diagon
    diagoçu
    diagoxu

    ceçaquec = deçaque + toca

    Batueraz berdina:

    zezakek = dezake + toca

    Hirurgarren personaco pluralean dathoz differenciac batueraren eta naffarreraren artean:

    Batuera:

    dezake: zezakek & zezaken
    dezakete: zezaketek & zezaketen

    Naffarrera:
    deçaque: ceçaquec & ceçaquen
    deçaquete: ceçaqueé & ceçaquené

    Ulercen da, ezta?

    Batueraz -tek/-ten denean, naffarreraz -é/né daducagu. Iraganaldian batuerazco -tean/tenan; naffarreraz, principioz, lirateque -én/-nén:

    zezaketean / zezaketenan
    =
    ceçaqueén / ceçaquenén

    2 TIMOTHEORI 2:13 BHNT
    https://bible.com/bible/25/2ti.2.13.BHNT

  • Uste dinat/diat Leiçarragaren behiac ez duela esne guehiago emaiten hica contu honetan.

    Ikus ditzagun bi adibide guehiago:

    Batueraz:

    daramate
    toca: zaramatek edota zeramatek
    noca: zaramaten edota zeramaten

    dakarte
    toca: zakartek edota zekartek
    noca: zakarten edota zekarten

    Naffarreraz:
    daramate
    toca: diaramaé
    noca: diaramané
    çuca: diaramaçué
    xuca: diaramaxué

    dakarte
    toca: diakarré
    noca: diakarné
    çuca; diakarçué
    xuca: diakarxué

    Naffarreran dia- eta cea- hassieren ordez ça- erabilcea begui onez ikusten dugu:

    ceaquic = çaquic
    diaramac = çaramac
    diakarrec = çakarrec
    diagoc = çagoc

  • du: dic & din
    dute: dié & diné

    edo

    daqui: ceaquic & ceaquin
    daquite: ceaquié & ceaquiné

    comparaturic, ikusten ahal dugu ecen bucaeraco TE marca plurala É tonico bihurcen dela.

    diné eta ceaquiné horiec conservatzen dute din eta ceaquin adizquietan aguercen diren n horiec (noca marca). n hau na bihurcen da ascotan.

    Baina dié eta ceaquié horietan ez da arrastoric gueratzen singularreco c horietatic. c hau ascotan a bihurcen da, daquigunez.

    Cer guertatu da?

    1.
    dic + te = diate eta guero dié
    ceaquic + te = ceaquiate eta guero ceaquié

    ala

    2.
    dic + é = diaé eta guero dié
    ceaquic + é = ceaquiaé eta guero ceaquié

    ala

    dic + é = dié
    ceaquic + é = ceaquié

    Bi hauetan simplequi tocaco marca desaguercen da.

    Erran gueneçaque c/a marca c/° bihurcen dela. Desaguertu eguiten dela, beharrezcoa ez delacotz.

  • Batuerazco tocaco typo honetacoen

    dakusa:
    zakusaat/zekusaat

    ordez, bi a horietatic bat eguiten du Leiçarragac:

    daccussat:
    diaccussat edo diaccussát

    Aguian á horrec aa bi vocalen valioa duque.

    Edo simplequi desaguercen dela edo ez dela marcaric jarcen erran gueneçaque.

    deçaan erraiteco ere deçan edo deçán idazten du.

    á = aa

    Naffarreran biac çucenac.

  • Hica minçatzen denean, noca erabilcen da nesca eta emacumeequin; toca, ordea, berce guztiequin: muthil, guiçon, hiri, mendi, itsasso, deabru, Jainco, escu, çuhaitz eta abarrequin.

  • Nic Paulec scribatu diát haur neure escuz, nic pagaturen diát: eztarradan ecen are eure burua-ere niri çor drautadala.

    haur = hau
    eztarradan = ez derradan = erran ez deçadan
    eure = heure

    drautadala adizquian ikusten ahal dugu -tada- hori bera cein aguercen baitzaicu çaitadan adizquian ere.
    çait eta draut horietaco bucaeraco T hori benetaco T bat da. Ikus ditzagun atzizqui batequin elkarcen direnean:

    Batueraz:
    zait + -en = zaidan
    dit + -en = didan
    Naffarreraz:
    çait + -en = çaitan
    draut + -en = drautan

    Bi casu hauetan -ta- horren ordez -tada- erabili içan da.

    Verseteco drautadala horretan HIRIren marca falta da. -ela kenduric drautadac liçateque, eta ez “drautat” baten batec oker interpretatu duenez.

    Naffarreran:

    drautaala edo drautadaala idazten dugu.

    drau- ordez derau- ere onharturic momentuz.

    PHILEMON 1:19 BHNT
    https://bible.com/bible/25/phm.1.19.BHNT

  • Eta lurreco habitantéc bozcario vkanen dié hayén gainean, eta atseguin harturen dié: eta presentac igorriren dirauecé elkarri: ceren bi Propheta hauc tormentatu dituqueizten lurrean habitant diradenac.

    dizkie = drauzte
    dizkiete = drauztete

    baina -tete- hori ez da maitatua naffarreran. Haren ordez -te- bakarra, edo -ce- erabili çuen Leiçarragac:

    drauztete = drauzte edo drauece

    Goico dirauecé hori azquen drauzte/drauece hau + toca da.

    Naffarrera unificatuan

    dirauecé = dirauzteé liçateque.

    drauzte
    dirauzteé
    dirauztené
    dirauzteçué
    dirauztexué

    APOCALYPSIA 11:10 BHNT
    https://bible.com/bible/25/rev.11.10.BHNT

  • Baina questione batzu citiztean haren contra berén superstitioneaz, eta edocein Iesus hilic vici licela Paulec seguratzen çuen batez.

    citiztean iraganaldico forma honi
    ditiztec orainaldia dagoquio.

    nor plurala singularrera passaturic:

    citean iraganaldiari
    ditec orainaldia legoquiqueo.

    ditec erraiteco dié darabila Leiçarragac, nondic pensa baiqueneçaque ecen

    dié adizquiaren iraganaldia cién dela.

    Haimbatez, Euscalçaindiaren hautua osso ona iruditzen çaicu:

    ditec = ditek
    çaquitec = zakitek

    dié
    ceaquié

    formen ordez.
    Biac onac dira, beraz, naffarrera unificatuan.

    EGUINAC 25:19 BHNT
    https://bible.com/bible/25/act.25.19.BHNT

  • Eta Gentiléc Iaincoa bere misericordiagatic glorifica deçaten: scribatua den beçala, Halacotz laudorio emanen drauat hiri Gentilén artean, eta hire icenari cantaturen diarocát.

    diarocát irregularra da. Forma regularra diraucát (diraucaat) da.

    Ez dut oraino aurkitu honen raçoin logicoa. Egon ere, aguian ez dago.

    diarocoé (edota diraucoé) ere irregularra den beçala.

    Naffarreran biac dira çucenac, momentucotz.

    ROMATARREI 15:9 BHNT
    https://bible.com/bible/25/rom.15.9.BHNT

  • Iruñeco eta Naffarroaco Resumaco regue reguinen icenac gaia arau modura arguitaratu du Euscalçaindiac:

    Iruñeko eta Nafarroako Erresumako
    errege-erreginen izenak

    https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0192.pdf

    Joanna reguina Joana bilhacatu çaicu. Lastima!

    Patronymicoei buruz erabaquitacoa ere harrigarri suertatzen çaicu.

    Sánchez: Santxitz
    López: Lopitz
    Pérez: Peritz
    Fernández: Fernanditz
    Gómez: Gomitz
    Ruiz: Ruitz

    Joan Perez bi, bata Laçarragacoa eta bercea Betolaçacoa, ditugu gure lehen idazleen artean. XVI. mendeco arabar bi.

    Bi hauec Perez ciren aita Pedro celacotz.

    Pedro deitzen cenean aita semeari Perez edo Periz deithura ipincen ceraucoten.

    Peritz eta -itz bucaera hori ez cen ohicoa.

    Semeac Perez, Peres, Periz, Peris, Piris deithura harcen çuen.

    Gaur egun Peritz deithura luen batec ez luque pensatu beharco ecen Pérez dela Peritzen evolutione bat, hau eguia ez baita.

    Naffarreraz Sánchez, López, Pérez, Fernández, Gómez, Ruiz eta abar dirade. Tildea optativoa da naffarreraz. Ken liteque perfectuqui.

    Bucaeraco Z horretan euscarazco -Z declinabide atzizquia ikusten dugu.

    Lopez = Loperen semea edo alaba, LopeC edo LopeZ engendratua.

  • Martinez: Martinitz

    Naffarreran Martinez, duda bat ere gabe.

    MartinEC edo MartinEZ engendratuac Martinez dirade.

  • Agirre deithuraren naffar forma Aguirre da.
    Ascoc uste dute lehenago cela Agirre eta guero Francoc edo aldaraci çuela. Guztiz alderanciz, baina.
    Orain bakarric falta litzaiquegu Perez eta Lopeztarrec pensatzea anceco cerbait, eta benetaco euscal formac Peritz eta Lopitz direla!
    Berriro hanca sarcen gure academia!
    Santxitz!!! Mesedez eta favorez!
    Sanchez edota Sánchez euscara ona dira!

  • Domingitz eta Rodrigitz ere onharturic dituzte!
    Gutierritz ez.
    Cachondeoan daude, ala?
    Rodriguez deithura naffarra duten euscal idazle batzuc baditugu, baina!

  • Eta Peritz deithura honetan, bat ipincearren, cein da syllaba tonicoa?

    PEritz ala PeRITZ?