Zer aldatuko litzateke EAEko hauteskundeetan boto guztiek balio bera balute?

Zer aldatuko litzateke EAEko hauteskundeetan boto guztiek balio bera balute?

EAEko Hauteskunde Legeak zehazten du Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian 75 parlamentari aukeratuko direla, lurralde historiko bakoitzean 25 eserleku. Banaketa horrek lurralde bakoitzaren ohitura politikoaren ordezkaritza errespetatzen du eta eragozten du lurraldeetako bat deseroso sentitzea EAEren barnean. Bistan da, ordea, hiru lurraldeen arteko populazioaren desorekak desitxuratu egiten duela boto bakoitzaren balioa.

Hiru lurraldeen populazioa 2011 urtean:

  • Araba: 319.227
  • Gipuzkoa: 709.607
  • Bizkaia: 1.155.241

Arabako boto batek Bizkaiko lau besteko indarra du eta Gipuzkoako bi boto pasatxo adina balio du. Gipuzkoako boto bat Bizkaiko bi bezain beste da. 2009 urteko adibide bat: UPyD alderdiak eserlekua lortu zuen Araban 5.990 botorekin, EB-Berdeak, aldiz, ez zuen legebiltzarkiderik lortu Bizkaian nahiz eta 20.080 pertsonak eman zioten boza.

Boto guztiek balio bera balute, gutxi gora behera, 29.000 boto beharko lirateke parlamentari bakoitzeko. Hala, Arabak 11 eserleku aukeratuko lituzke, Bizkaiak 40 eta Gipuzkoak 24.

Hauteskunde Legearen inguruko eztabaida oraindik ez da erabat itzali. Horren adibide da abuztuaren 25ean Txetxu Aurrekoetxea Eusko Alkartasunako militanteak Gara egunkarian idatzitako artikulua: “Gizon bat, emakume bat, balioa berbereko botoa”.

Zer gertatuko litzateke EAEko hauteskundeetan barruti bakarra balego?

Ariketa hau egiteko har ditzagun 2011ko Espainiako Hauteskunde Orokorrak lagin gisa. Emaitza horien proiekzioa EAEko bozetarako erabiliz gero, hauek lirateke indar bakoitzaren ordezkariak:

  • EAJ: 20
  • EH Bildu: 20
  • PSE: 18
  • PP: 15
  • Ezker Anitza: 2
Eta emaitza hauekin beraiekin hautes-barruti bakarra balego? Gogoratu bozken %3 dela ordezkaria izateko gutxiengoa eta D’Hont legea erabiltzen dela banaketan.
  • EAJ: 22
  • EH Bildu: 19
  • PSE: 17
  • PP: 14
  • Ezker Anitza: 3
Zertan aldatuko lirateke ba emaitzak?
  • EAJk 2 parlamentari irabaziko lituzke (20-22)
  • EH Bilduk parlamentari 1 galduko luke (20-19)
  • PSEk parlamentari 1 galduko luke (18-17)
  • PPk parlamentari 1 galduko luke (15-14)
  • Ezker Anitzak parlamentari 1 irabaziko luke (2-3)
Ondorioz:
Ezer gutxi aldatuko luke boto bakoitzak balio bera izateak. Gaur egungo Hauteskunde Legearekin botoen balioa nabarmen ezberdina bada ere, gaur gaurkoz desoreka hori zuzentzeak ez luke emaitzetan ia eraginik izango. Hautes-barrutia bakarra izateak mesede gehien egingo liokeen alderdia EAJ litzateke, bera baita lurralde populatueenean bozka gehien lortzen dituena. Ezker Anitzak eta, oro har, alderdi txikienek ere aukera gehiago izango lituzkete D’Hont legearen ondorioak murritzagoak izango lirateke eta.
 Zer aldatuko litzateke EAEko hauteskundeetan boto guztiek balio bera balute?

ZuZeuko erredakzioko kazetariak eta editoreak gara.

21 pentsamendu “Zer aldatuko litzateke EAEko hauteskundeetan boto guztiek balio bera balute?”-ri buruz

  • Niri azken sondeokein D’Hondt-eko legearekin hauxe ateratzen zait:

    EH Bildu:25.
    PNV:24.
    PSE: 14
    PP: 10
    IU:2

  • Ona kalkulua. Demagun Frantziako eredua aplikatzen dugula eta presidentzialak egiten ditugula: bigarren itzulira Urkullu eta Mintegi pasako lirateke. Emozionantea e ? 🙂 Hori bai, legislatiboetan a ze kakanahastea barrutiekin! 🙂 Zalantzarik gabe, 7 herrialdeak batera hauteskundeak eginda 25 horiek zalantzan jarri beharko lirateke. Nik behin egin nuen kalkulua eta… UMPk sekulako eserleku pila lortuko lituzke, FNk talde parlamentarioa luke eta abar…

  • Barruti bakarrean egingo balira hautreskundeak Euskadiren zatiketa ekarriko luke, zer erakustsiko zan horrekin? Seme gehien izaten dutenak botere gehio izango zutela? Eta biztanleri gutxiago zuten lurraldeak zer pentsatuko zukeen? Gu besteak bezain lur eremua daukagu eta gutxigo gera banatzeko, beraz zertarako jarraitu hauekin.
    Gerttuko zen beste gauza, eserleku gehien ematen duen erkidegoa mesedeztuko luketen (orain baino gehio)beste erkidegoen gaitzerako, azkenean liskar haundiak sortuko lirateke denon artean.
    Ez det esaten orain dagoen moduan egon behar denik, agian Arabari kendu batzuk eta Bizkaiari eman, baina hobeto da dagoen bezala barruti bat egin baino.

  • Obanoseko infanzoia 2012-08-27 11:49

    España irabazlea: 75-0.

  • Gonzalo Etxague 2012-08-27 13:04

    Boto bat pertsonako. Hauxe dugu arrazoi demokratiko nagusia. Egia da hiru eserlekuko gorabehera ez dela sekulakoa begi-bistan, baina funtsezkoa izan liteke kasu askotan. Pentsa dezagun alde horrek lehendakaritza batari edo besteari eman diezaiokeela, kasu.
    Lurraldeen arteko oreka instituzionalari eustea ere oinarri zilegi eta demokratikoa da; eta, ondorioz, “boto bat pertsonako” oinarria baztertu liteke lurralde guztien ordezkapen parekatuaren alde egiteko. Baina gurean, EAEan (honetaz ari baikara, ez Hego Euskal Herriko egoeraz), lurralde bakoitzak Batzarra Nagusiak eta Aldundia edukita, botere handia daukaten erakundeak, gainera, zentzugabea da EAEko biztanle guztiak ordezkatzen dituen erakundea ere lurraldeen arteko berdintasun instituzionalaren oinarriaren arabera erabakitzea. Bestela, errazagoa, logikoagoa eta merkeagoa izango litzateke Eusko Legebiltzarra hiru lurraldeetako Batzarrek batuta osatzea. Eta, bide batez, lehendakaria aparteko hauteskundeen bidez zuzenean aukera liteke exekutiboa eta legegilea zinez banantzeko.
    Oraingo sistema konplexuz beterik dago, lurraldeak baztertu gabe, lehenetsita, ordezkapen unibertsala ere gauzatu nahi du Eusko Legibiltzarraren bidez. Dena lapiko berean sartuta, dena bikoiztuta, eredu bataren edo bestearen alde ez egitearren. Bi ereduek onak eta txarrak dituzte, baina okerrena erdi bidean geratzea da.

    • Amonamantangorri 2012-08-27 14:36

      EAren sorreraren motiboetako bat Lurralde Historikoen Legea izan zela gogorarazi beharrik ez dago…

      “Herritar bakoitzeko boto bat” printzipioa aldarrikatzea gauzak gehiegi sinplifikatzea iruditzen zait. Ordezkaritza sistema guztiek dituzte abantaila eta desabantailak.

      Demokraziaren izenean zilegi da herritarrez gainera, lurraldeak ere behar bezala ordezkatuak egotea. Nahiz Txetxu Aurrekoetxeari Euskal Herria “bakarra eta banaezina” dela iruditu (ai ama, hau farra), “euskal herri guztiak” ez dira berdinak, alde handia baitago iparretik hegora, hirigunetik landara, giro euskaldun-abertzaletik erdaldun-unionistara. Aniztasun hori nolabait kudeatu beharko da…

      Horrexegatik dute sistema federalek bi ordezkari-ganbera, esaterako Alemanian.

      Bestalde, nire ezjakintasunetik, zalantza bat: Nolako maniobra gaitasuna du EAEko estatutuak bere ordezkaritza sistema eta hauteskunde legea aldatzeko?

      • Gonzalo Etxague 2012-08-27 18:03

        Demokraziaren oinarriak berez dira sinpleak. Nire ustez, “boto bat pertsonako” oinarri nagusia da. Ez da sinplifikatzea, ideia sinplea baizik. Areago, hauteskundeetan bozkatzera joaten garenean, ideia hori derabilgu buruan inozente-inozente. Errealitatea da konplexua, ez ideia. Horregatik, oinarri honetatik gehiegi urrundu gabe, bestelakoak ere onartu daitezke, hain zuzen ere, horren bidez arazo guztiak konpontzen ez direlako. Lurraldeen arteko aldeak, kasu. Kontua da lurraldetasunaren arazoa lurralde bakoitzeko Batzar Nagusien bidez konpondutzat eman litekeela, sistema horrekin ados egon ala ez. Orduan, ez da logikoa Eusko Legebiltzarrerako ere lurraldetasunaren printzipio bera erabiltzea.
        Baina galdera da ea oraingo sistemak lurraldeen arteko aldeak leuntzen ala betikotzen dituen. Euskal Herria egituratzen duten erakundeak behar ditugu, eta oraingoek ez dute egiten. Berez, ez dira EAEa osatzen duten hiru lurraldeak egituratzeko ere gauza. Adibidea jarriko dut: gaur gaurkoz ez dago EAEko garraio publikoaren sare edo sistema bakar bat, lurraldeka antolatuta baitago, antolatuta baldin badago. Orain dela 25 bat urte, Madrilen erkidegoko garraio publiko guztiak (autobusak, aldiriko trenak eta metroa) erabiltzeko txartel bakarra jarri zuten. Gipuzkoan, berriz, orain dela 5 urte jarri zen antzeko txartela, Lurraldebus txartela, baina autobusak erabiltzeko bakarrik, Gipuzkoarako bakarrik, Eusko Tren eta Renferako ez, egunen batean horietarako ere erabilgarria izango omen den arren, auskalo noiz. Noski, asmoa hiru lurraldeetarako txartel bakarra balitz, akabo! Adibidea besterik ez da. Kutxak ere aipatu daitezke, zer nolako komeriak izan diren urtetan kutxa bakarra egiteko eta nola egin den azkenean; zaborraz ere bai; euskalduntze plan orokorrik ezaz…
        Dena ez da gaizki egiten, baina esan nahi dut oraingo sistemak, EAEkoak, hiru lurraldeak bederen elkarrengana hurbiltzeko eta elkarrekin egituratzeko balio ez badu, niri ez didala balio. Ez da harritzekoa, espainarrek ezarritako sistema baita, abertzale batzuek gustura onartua tradizioa eta abarrak errespetatzen zirelakoan, baina Troyako zaldia zela kontura gabe. Eta ez du balio agintariei txokoratzeko aukera ematen dielako, boterearen zati bati eusteko, alegia, on beharrez bada ere. Horrela, erakundeen arteko adostasunari eta lan komunari ekiteko, botere horri uko egin behar diote. Eraikuntza nazionalaren kaltetarako dago pentsatuta, noski, baita hiru lurraldeko garraio publikoa antolatzea ezinezkoa izateko ere. Zatitu eta irabazi. Horrela, Euskal Herriak egitura administratiboan hiru zatiketa maila nagusiri egin behar dio aurre: estatuen artekoa, erkidegoen artekoa eta lurraldeen artekoa. Euskal Herria edo zati bat estatu independientea balitz, erabakitzekoa izango litzateke sistemarik egokiena: zentralismoa ala federalismoa. Espainaren eta Frantziaren menpe, ordea, EAEko “federalismoak” zatiketa baino ez du areagotzen Euskal Herriko zati honetan. Lurralde bakoitzaren nortasuna eta egituraketa finkatzen ditu amankomunak baztertzeko.
        Euskalkien eta euskara batuaren gaineko eztabaida etortzen zait burura. Azken finean, arazo bera zegoen/dago azpian. Kontua ez da euskalkiak baztertzea batuera inposatzeko. Elkarren beharra dute biek. Gero eta argiago ikusten dugu aspaldiko gehigikeriak zuzendu nahian. Bada, egituraketa administratiboari ere gauza bera gertatzen zaio: dena da zatiketa, dena da euskalkia, baina batuera ere falta zaigu.

  • Goraiziakin bereizi arren, bakoitza bere aldetik…
    Oso ona mapamundi hori.Azkenean euskaldunok onartu dugu espainiarren zatiketa. Baina halere eguraldiaren mapa bestelakoa nahi dugu.Azken bolada honetan uste dut folkloriko xamar gabiltzala.
    http://paperekoa.berria.info/iritzia/2012-08-26/005/001/ukazioaren_geografia_gaurkotua.htm

  • Español bat boto bat. Hauxe dugu arrazoi totalitario nagusia.

  • Boterea ez da hauteskundeetatik sortzen, botereak sortu ditu hauteskundeak. Independentziarik gabe ez da demokraziarik.
    “If voting changed anything they’d abolish it” (Ken Livingstone 1988)

    • Amonamantangorri 2012-08-27 21:20

      Boikotzale eta antiparlamentario maiteok, nahiz zeuon burua izugarri iraultzailetzat eduki, erabat beldurtuta zaudete langile-mugimendu barneko influentzia burgesen kontrako borrokan dauden zailtasun erlatiboki txikiengatik; baina zuen garaipena iritsitakoan, hau da, burgesia azpiratu eta proletargoarentzat botere politikoa konkistatutakoan, sortuko diren zailtasunak askoz handiagoak izanen dira, konparatu ezin den neurrian. Haur txikien moduan beldurtu zarete, gaur aurrean duzuen zailtasun txikiaren aurrean, ulertu gabe, biharretzi zailtasun horiek berak proportzio askoz handiagoan gainditzen ikasi beharko duzuela, eta ongi ikasi ere.

      Lenin, “Ezkerreria, komunismoaren haur-eritasuna”.

      • Espainiar asimilazioa defendatzeko Lenin zaharra aipatu behar al da ? Gasteizko txiringitoa ez da parlamentu bat, antzerki triste bat baino ez da. Hori garbi geratu da sortu zutenetik; baina ez badugu gure estrategia faltarena konpondu nahi, bozka kopuru eder batekin disimulatzen saiatuko gara. Bikain.

  • Fermin Galparsoro 2012-08-27 21:00

    Edo Espaiñia eta Frantzian ez dago demokraziarik edo gure herria ez dago zapaldua, baina bi aukerak ezin dira batera emon.
    Etsaiaren hauteskundeetan parte hartzean, Espaiñiaren demokrazia onartzen dozu eta beraz, gure herria ez dago zapaldua. UPS!!!

  • Gaur Berrian 2012-08-27 22:23

    Gaurko berrian irakurri dezakegun idatzia:

    Hispanikus

    Beñi Agirre. Hernani.

    Panikua sortzen die espainiarrei euskaldunok gure historia arakatuz gauza txiki batez ohartu izana: denok nafarrak garela, eta, munduaren aurrean izateko estatu bat genuelarik, bortxaz, konkistaz eta mendekuz eurek suntsitu zigutela etorkizuna.

    Kakalarria sartu zaie konturatu direnean, nafarrok, etorkizunean berriro ere estatu propiorekin joka dezakegula Europako, munduko partida. Horregatik, independentzia zaleak ez gaitezen inoiz %50 izan, ahalik eta espainiar gehienak sartu nahi dizkigute erroldan.

    Zenbat sartu nahi dituzte? Ehuneko zortzi, hamar…? Arazoa matematikoa balitz, erraza litzateke: horiek sartuta, kenketa egin eta kito. Nahikoa litzateke, beraz, estatu propioa sortzearen aldekoak %42 edo %40 izatea.

    Kontua da Espainiaren arazoa ez dela matematika, erabakimena baizik. Aukera demokratikoa birrinduta, euskaldunoi demokraziaren xede nagusia ukatzen zaigu: nafarrontzat «gehiengoa» ez omen da «nahikoa», izan nahi dugun hori izatea erabakitzeko. Joko arauak aldatuta, nahikotasuna jartzen zaigu lortu beharreko helburu, nahiz eta Espainiako eta Frantziako kontuetan ez izan gehiengoa. Gurean, nahikotasuna aldebakartasunarekin lotua dago. Nork esan du alde bakarrak independentzia erabakitzea ez dela demokratikoa? Hor dago Kosovoren erabakia (2008-02-17) eta Hagako Nazioarteko Justizia Auzitegiaren ebazpena (2010-07-22). Gu noiz izango gara estatua berriro? Horretarako nahiko garenean.

  • Obanoseko infanzoia 2012-08-28 00:14

    Leninek esanda: hauteskundeak onartu ditzala okupanteak kenduko dituenean bere tankeak lurralde okupatuetarik. Tamalez, orian dela 15 egun, berriro, haiek deitzen duten N1-etik tankeak ikusi ditut, ez ziren nabartarrak, espainolak baizik.

  • Argi
    Barkatu baina…ez dakit ea lurraldetasunaren kontua ahaztu dugun. EAEn (eta soilik lurralde horretan) eman beharreko hauteskundeak dira eta jada ea zelan aterako “zitzaigun” hobeto? Holango irudia ematen duzue batzuek: “ufff,”Pertsona bat, boto bat” baldin bada agian Araban izaten diren boto espainolista andanak “gutxiago” kontatuko zuten baina Bizkatiko EAJkoek gehiago…Nola proposatu guri hobeto ateratzeko?”
    Holangoetan aritzen bagara, akabo. Ez dut pentsatu nahi nola hartuko zuten jarrera hau duen jendeak balizko A4 batean (EAE Nafarroarekin batera) egindako bozkaketa batean. Ez dakit, agian “Iparraldean bizi diren biztanlen bozkek Hegoaldekoena baino gehiago kontatu behar dute?” “Migratuenen botoek ere agian gutxiago?”. Muturrera eramaten dut, bai, baina galdera da, guk nahi ditugun emaitzak lortzeko, moldatuko dugu gure erara eserlekuaren kopurua zehazteko era?
    Hemen ez da gakoa, gainera. Egungo instituzioetaz baliatzea? Ondo, besterik ez dagoenean. Baina gure iparra bestelakoa da. “Euskal Herria egituratzen duten erakundeak behar ditugu” dio batez. Ados, Udalbiltzarekin egiten hasi zen moduan eta laster egiten jarraituko duen bezala. Zergatik ez da ezta aipatu iruzkinetan?. Hortaz gain, Euskal Herria nazio gisa aldarrikatzen eta eraikitzen duen herri sektore zabal bat ere behar dugu… Ez nahastu tresnak (egungo instituzioak) helburuekin (Euskal Herrian marko politiko ta jurdikoa alde batetik eta Euskal Herritarren konzienzia bestetik. Biak lotuta, gustuko ala ez)

    • Gonzalo Etxague 2012-08-28 11:14

      Ez dakit zinez nondik atera dituzun ondorio horiek goiko idatziak irakurrita. Nire esanetatik bozketarako irizpideak estrategia alderdikoiaren arabera ezarri behar direla ulertu baduzu, oker zaude, oso. Esan dena bestelakoa da, nahiko argi esan ere: lehen irizpidea pertsona bakoitzari boto bat dagokiola, horixe baita bidezkoena; baina batzuetan salbuespena egin daitekeela lurraldeen artean desoreka demografikoak eta kulturalak baldin badaude. EAE den bezalakoa izanda (lurralde bakoitzak pisuko eskumenak dituen Batzar Nagusiak eta Aldundiak izateaz gain, hiru lurraldeko biztanleak ordezkatzen dituen legebiltzarra ere badago), ez da logikoa Eusko Legebiltzarra ere lurralde irizpidearen arabera erabakitzea, baina ez batari zein besteari mesede edo kalte egiteagatik, logikoa ez izateagatik baizik. Batzar Nagusien eta Aldundien bidez lurraldetasuna erabat babestuta dago, eta kontuan hartu behar da zenbait kasutan hauek Eusko Legebiltzarrak eta Jaularitzak berak baino eskumen garrantzitsuagoak dituztela: Ogasuna, kasu.
      Baina hori zuzenduta ere ez da nire gustuko sistema, nire ustez, Euskal Herria eraikitzeko oztopo baita. Lurralde bakoitzaren beharrak asetu eta izaerak errespetatu behar dira, noski, baina gaur egun garrantzi handiegia daukate.
      Euskal Herria egituratzen duten erakundeak behar ditugu, diot. Baina hori baino garrantzitsuagoak dira asmoak eta norabideak. Udalbiltza saiakera izan zen, bi arrazoirengatik ondo atera ez zen saikaera: ez zuen eragile abertzaleen babesa eta oniritzia finkatzerik lortu (erruez eta, beste egun batean); banaketaren ondoren, Espainaren jazarpen basatia jaso zuen. Bi arrazoietatik lehena da funtsuzkoena, nire ustez. Oraingo sistematik nekez sortu daiteke irauliko duen beste bat. “Iraultza sistemaren barruan”, ez da egia. Baina horrek ez du esan nahi oraingo baliabide batzuek laguntzerik ez dutenik. Nolanahi ere, gaur gaurkoz Udalbiltza bezalako erakundeak sortzea alferrikakoa da aldez aurretik eragile abertzaleen borondateek norabidean bat egiten ez badute. Horrek esan nahi du Ezker Abertzaleak eta EAJk elkar hartu arte, jai daukagula bide horretan. Lehen urratsa eragile abertzale guztiak biltzen dituen Batzarra sortzea izango litzateke, Batzar Nazionala, Hego Afrikan egin zuten bezala. Bertan eztabaidatu, adostu… eta agian erakunderen bat sortzen saiatu, edo erreferenduma antolatu… Batzar hori eztabaidatzeko gunea baino ez bailitzateke izango. Baina oso zaila da EAJk horrelako bateragunerik onartzea, onartze hutsa oraingo sistemari uko egitea izango bailitzateke. Eta adostasunik gabe alferrikakoa litzateke Ezker Abertzaleak bere kabuz egitea; MLNVa errepikatzea izango litzateke.
      Orduan? Bada, etsi gabe, gauza piloa dago norberak eta eragile politikoek euren kabuz egiteko. ZuZeu bera ere erakunde naziola da bere neurrian, adibidez.

  • Ordezkatze-sistemon zilegitasuna eta egokitasuna gorabehera, beharbada sakoneko gaitz bat dago horren atzean. Koldo Mitxelena zena seguruaski dugu, hizkuntzalari handia izateaz gain, gogoan hartzeko moduko gauzak esan zituen azken “intelektual jeltzale organikoa”, eta ez kasualidadea, nire ustez, halako batean Mitxelenak 60 urteko militantzia bati uko egin eta Garaikoetxea bultzatu izana EAJrekikoak egin zezan -xehetasunak Garaikoetxeak berak kontatu zituen orain zenbait urte atera zuen memoria-liburuan. Bada, Mitxelenak esan ohi zuen bera ez zela batere “foruzalea”, are gehiago, foruzaletasuna euskaldunen zinezko gaitza izan dela mendeetan zehar. Askotan, euskaldunek atxikimendu handiagoa izan dute -eta dute- hurbileneko lurraldearekiko: Nafarroako Erresuma, Bizkaiko Jaurerria, Gipuzkoako Probintzia txit Noblea, eta halakoak. Eta zer esan zuberotarren “manexkeriaz”? Dudarik gabe, ikuspegi zatikatuaren ondorio nabarmenena eta tristeena Nafarroan ikusten dugu, bertan espainolismoak foruzaletasuna lotsarik gabe erabili duelako Nafarroa Hegoaldeko beste euskal lurraldeengandik bereizteko. Orain gutxi zera aditu nion Leitzako ezagun bati, aspertua zegoela euskal lurraldeak “santifikatze” horrekin, bera euskalduna zela gauza ororen gainetik; gero, nahi bada, nafarra eta leitzarra, baina lehendik euskaldun. Eta andre horrek gaineratzen zuen Erribera nahiko urrun ikusten zuela Nafarroa izan arren, baina Gipuzkoan etxean bezala sentitzen zela, besteak beste familiaren erdia Tolosaldean bizi zuelako. Aramaioarrek, kasu, tratu handiagoa izan dute beti Deba Garaiko herriekin Arabako Errioxarekin baino, eta otxandiarrek, bizkaitarrak izanda ere, gehiago jo izan dute Gasteiz aldera Bilbo aldera baino. Halakoetan geografia naturalak eta sozialak agintzen du. Gauden XXI. mende honetan, ikaragarria da nola baldintzatzen euskal politika duten Behe Erdi Aroan sorturiko egitura politiko eta instotuzional txit arkaiko horiek…

    • Gonzalo Etxague 2012-08-28 18:24

      Erabat ados. Eta esango nuke azken hamarkadetan okerrera egin dugula, orain dela zenbait urte euskal kontzientzia handiagoa zela gaur baino. Ez naiz ari abertzaletasunaz, euskal kontzientziaz baizik, Leitzako andre haren sentimenduaz, alegia. Gaur egungo erakunde sistemak ez dauka erantzukizun osoa, baina lurraldekeriari heltzeko inertzia ahalbidetzen du, norberaren zilborrari begiratzeko erraztasuna.