Gorka Landaburu, Martxelo Otamendi eta trintxeraren bi aldeak

Gorka Landaburu, Martxelo Otamendi eta trintxeraren bi aldeak –

Trintxeraren alde banatan egotea tokatu zaie Martxelo Otamendiri eta Gorka Landabururi. Biek halaxe aitortzen dute inolako konplexurik gabe. Gutxi dira euskal gatazka beraiek baino hobe ulertzen dutenak, euren baitan bizi behar izan baitute. Kanpoa eta batez ere barrenak gogortuz jasotako zartakoekin. Donostiako Garoa Kultur Lab liburu-denda da lekua eta iluntzeko 19:00ak ordua, bertan egingo baita bien arteko ‘Ezinezko Elkarrizketa’. Ezinezkotik gutxi du ordea, hainbatetan bildu baitira, gai berberaz aritzeko. Pipa ahoan duela sartu da Gorka Landaburu, lagun zaharrak agurtuz eta denei eskua emanaz. Edo eskutik geratzen zaiona, ETAk bidalitako gutun bonba baten eztanda jasan ostean. Martxelo Otamendi apurtxo bat beranduago iritsi da, egunkari bateko zuzendari izatearen atarramenduak medio. Besarkatu dira lagun zaharren eran, eta haien txantxei erreparatuta, balirudike antzematen dutela zertan egongo diren ados, eta zertan ariko diren mokoka gaurkoan ere.

Gorka Landaburu, Martxelo Otamendi eta trintxeraren bi aldeak
Hasteko, esan nezake, bakoitza trintxeraren alde batean egon zareten kazetariak izan zaretela?

Martxelo Otamendi (MO): Gure herrian, konturatzen bazarete, komunikabideen arteko kazetari trasbase gutxi egon da. Seguraski, egoerak horretara bultzatu gaituelako. Espainiako komunikabideen artean, berriz, irakurri ohi dugu El Paísen izendatu duten zuzendariordea ez dakit nor dela, eta jartzen du, lehenagotik egin zuela lan EFEn edo ABCn. Esaterako, El Paíseko batek, Antonio Asesiok, sortzen du El Periódico de Cataluña. Nik uste curriculumak ikusita, ibilbide luzeagoa daukatela eta ibilbide hori ematen dela eskuineko kazetetatik zentro eskuinekoetara. Hori Euskal Herrian askoz ere gutxiago gertatu izan da. Bere garaian gertatu zen Egineko talde fundatzailearen barruan, orduko istilu batzuren ondorioz batzuk atera ziren eta El País egunkarira alde egin zuten. Ezagunak ditugu izen horiek: Azpiolea eta enparauak. Gurean, gure 40 urteko historian, egia da trasbase horiek oso zailak izan direla, ez baitira eman. Ematen du oso identifikatuta gaudela lan egiten dugu egunkariarekin edo proiektuarekin. Edo proiektu horrek daukan lerro editorialarekin. Are gehiago, egon direnean aukerak trasbaserako (nik ezagutzen ditut kasu pertsonal batzuk) kazetariek ezetz erantzun dute. “Ez eskerrik asko, oso ondo nago hemen”. Gehiago irabaziko lukete! Ezagutzen dudan lagun bati eskeini zioten nahi zuen guztia eta ez zuen ospa egin. Gure kasuan, Egunkaria eta Berriaren kasuan, proiektu batekin oso identifikatua dauden langileak dauzkagu erredakzioan. Kasu! badauzkagu bekario batzuk esaten digutenak: “Nik erabaki nuenean kazetari izango nintzela, erabaki nuen Berriako kazetari izango nintzela”.

Martxelo Otamendi: “Elkarri bizkarra emanda bizi izan gara nahiz eta mahaiak konpartitu”


Alegia, bakoitza trintxeraren alde batean zaudete.

MO: Beno, ez dakit hitza trintxera den. Baina trintxera ez bada, antzerakoa izango da hitza, hori gertatu baita. Egon direnean beste egunkari batzuren aurkako atentatuak -denbora daramat Gorkarekin gauza hauetaz gogoeta egiten- ni ez naiz joan. Ez nintzen joan Gabriel zuzendariarekin edo bere senideekin hitz egitera, Diario Vascoko Oleagaren atentatua gertatu zenean,. Ez nuen parte hartu atentatu horren aurka egin ziren ekitaldietan. Gauza bera López de la Calle hil zutenean. Hitza trintxera izan liteke, zeren hori gertatu izan da. Bi alde egon dira, eta beste aldean (terminologia manikeista hori erabiliz) gertatu izan denean ni konsziente naiz ez genuela hura egin. Atentatu haiek gertatu zirenean ni zuzendaria bainintzen, eta ez nuen ezer egin. Duela gutxi Rikardo Arregi saria eman ziguten Andoainen, López de la Calle hil zuten herrian, eta gogoratzen naiz aitortu genuela guk orduan ez genuela salatu. Elkarri bizkarra emanda bizi izan gara, nahiz eta mahaiak konpartitu. Eta joan izan gara unibertsitateetako eztabaidetara, baina, gauza larriak gertatu direnean ez gara egon.

Gorka Landaburu (GL): Gai interesgarria da, ez al da hala? Azpimarratu nahi nuke lehenik, 1976. urtetik daramadala kazetaritza lanak egiten. Urte dezente pasa dira. Eta garai hartan ez zegoen euskal hedabiderik, salbu eta Diario Vasco eta El Correo tradizionalak, prentsaren mundua kontrolatzen eta monopolizatzen zutenak, nire irudikoz. Gaur egun ere horretan dihardute. Gehien saltzen dutenak dira. Paristik Euskadira itzultzean, 1972an, hasi nintzen kazetaritza ogibide bihurtzen. Nire lehenengo kontaktuak atzerritar prentsarekin izan ziren. 20 urtez Frantziako Irratiko korrespontsal izan nintzen, baita Le Matin egunkarikoa, Parisko ezkerreko egunkari bat. Eta horren ostean, Cambio 16 aldizkarian hasi nintzen Euskal Herriko delegazioan, nire anaiak ere bertan lan egiten baitzuen. 1977an egunkari asko sortu ziren, Martxelok ondo azaldu duen moduan. Egin hasiera batean, Deia ere une hartan irten zen, La Tribuna bezalako saiakera bizkaitarrak ere egin ziren, baina, ez zuten beste munduko arrakastarik izan. Azken batean, guztiak Grupo Correo ahalguztidunaren aurkari izateko asmoarekin irten ziren argitara. Lan eskerga zen. Guri, hasiera batetik, Egin edo Deia bezalako egunkariak oso ideologizatuta zeudela iruditzen zitzaigun. Eginen atzean ezker abertzale osoa zegoen (asko sinplifikatuta) eta Deiaren atzean EAJ. Niri inoiz ez zaizkit gustatu egunkari sobera ideologizatuak, ildo editorial oso argia dutenak. Egunkari guztiek dute beren ildo editoriala, ezagun denez, guztiek egiten dute beren interesen alde, argi dago. Nire esperientzia atzerriko egunkari, irrati eta telebistekikoa da.

Egia da arazo bat bazela. Ez zen komunikazio arazoa, ondo ulertzen baikinen orokorrean prentsako kideok, Donostin edo Bilbon lan egiten genuenok. Baina bazen arrakala nagusi bat, bortxarena eta terrorismoarena, eta arrakalaren ondorioz Eginen mundutik kanpo lagun hurbilagoak genituen. Argia izan nadin, kontaktu gutxi genituen mundu horretan, batzuk bai laguntasunagatik edo bataila zaharrengatik, baina, bazegoen diferentzia bat beti existitu dena. Gerora egunkaria jaio zen. Nik beti defenditu izan dut, euskaraz egiten den egunkaria delako, herri honek behar beharrezkoa zuena. Bere itxiera izan da atalik tamalgarriena, bistan denez…

Gorka Landaburu, Martxelo Otamendi eta trintxeraren bi aldeak

Gorka Landaburu: “Onartezina da oraindik Eginen auzian epaiketarik egon ez izana”

Gorka, nola gogoratzen duzu Egunkariaren itxiera?

GL: Albiste oso txarra izan zela oroitzen dut. Niretzako pertsonalki, Eginen itxiera albiste txarra izan zen modu berean. Ez dut eztabaidatuko Eginen eta ETA erakundearen artean harreman zuzenik bazen ala ez. Nire iritziz harreman hura egon zen, baina horrek ez du esan nahi egunkaria harreman horren erruduna denik. Egunkari bat ez da ixten. Batez ere, 40 urteko diktadura bizi izan duen herrialde batean. Prentsa askatasuna egon ez den herrialde batean. Eta gaur ere hainbat esparrutan zalantzan ipintzen dira prentsa eta adierazpen askatasuna. Guztiz onartezina iruditzen zait. Eta nik hala adierazi nuen Martxelo, are gehiago, Egunkariaren itxiera zuzendaritzaren atxiloketarekin batera egin zenean. Beti esan izan dut Egunkari batek ez duela deliturik egiten. Kazetariak egin lezake delitua! Zergatik ez? Egin lezake delitua, baina frogatu egin behar da hori. Hori bai, ezin da inolaz ere egunkari bat itxi. Eta gerora denborak arrazoia eman dio Egunkariari, baina, onartezina da oraindik Eginen auzian epaiketarik egon ez izana.

Askotan esan izan da, hedabide españolak eta hedabide euskaldunak… ez dut uste benetan borrokarik izan denik zetzu honetan. Bakoitzak bere espazioa du. Bakoitzak bere irakurleak ditu. Ni asko poztu nintzen Berria berriz ere argitaratu zenean, gure herriko kazetaritzaren pieza fundamentala dela uste baitut.

Martxelo zuk nola oroitzen duzu Gorkaren atentatuaren eguna?

MO: Ez naiz egunaz oroitzen. Ezinezkoa da egun guztiez oroitzea. Pentsatzen dut ohiko legez biziko genuela. Atentatua gertatu zen, eman genuen atentatuaren berri, errepasatu beharko nuke hemeroteka, baina, atentatuaren kontrako mobilizazioen berri emango genuen. Zorionez ez zen hiletarik izan. Plano personalean, eta nire ustez garai honetantxe gauza inportanteena horixe da, nik Gorka ez nuen ezagutzen orduan. Uste dut gerora ezagutu genuela elkar pertsonalki. Nik Gorkari ez nion deitu. Horrela oroitzen dut. Nik Gorkari ez nion deitu esateko sentitzen genuela, konpondu beharra zegoela eta abar. Badaude moduak esateko, ez? Iraganaren errebisioa egiten dugunean, hobe dugu zintzoak izatea: Ez nion deitu. Eta seguraski, nik gauza batzuk egin ez nituenean, ez nintzen ekibokatu. Ez nintzen tronpatu. Gaizki egin nituen, eta seguraski kasu batzutan, jakin, banekien gaizki egiten ari nintzela. Zeren nik ETAk hildako batzuk ezagutzen nituen pertsonalki, eta orduan, garai hartan, lehen aipatu dudan trintxera horrengatik edo gatazkan beste biktima batzuk ez zutelako arretarik jasotzen eta haiekin inor ez zelako gogoratzen, ziurrenik zure plano pertsonala ez duzu garatzen horretan. Zeren, gero jakin dugu beste kasu batzutan egon dela publikoki elkarrekin sekula agertzen ez den jendea, elkarri deitu diotena zeozer gertatu denean. Esanez, ez zela posible, ez zuela gertatu behar eta abar. Iraganaren irakurketa hori egiten dugunean zintzoak izan behar gara eta aitzakiak ez dugu bilatu behar. Aitortu behar da gauza batzuk ez genituela ondo egin. Eta gainera ez ginen ekibokatu. Zeren ekibokazioaren eta gaizki egindakoaren artean dagoen desberdintasuna da, ekibokatu zarela esatean, ari zarela esaten ez zenekiela zertan ari zinen, ez dakizula zergatik egin zenuen. Ekibokatzen zara nahasten dituzunean Peru eta Kolonbia. Baina zuk norabaitera deitzen ez duzunean, ez zara ekibokatu. Eta hau diot, iraganaren irakurketa egitean ez dudalako nahi esatea: “Egunkariaren itxiera ekibokazio bat izan zen”. Ez. Ez zen izan ekibokazio bat. Eta Eginena ere ez. Izan zen diseinatutako gauza bat. Eta nik bere garaian Gorkari ez banion deitu, egunkariko zuzendari bezala, zeren lasai asko deitu niezaiokeen, gutxienez kortesiazko dei bat-edo, esateko zer moduz zaude, ze pena da, gauza hauek ez lukete gertatu behar…

Otamendi: “Ez dut entzun nahi Intxaurrondo ekibokazio bat izan zela”


Niri Egunkariaren itxierak plano pertsonalean markatu zidan. ETAk jarri zuen bonba bat EiTBren kontra Bilbon. Bilboko egoitzaren azpian. Urte zahar baten bezpera zen, 30a edo. Oroitzen dut Madrilen negoela eta ‘Continental Auto’ autobus batean nentorrela bueltan, orduan horiak ziren, gerora Alsak erosi zuen konpainia ezagun hura. Baziren ordurako mugikorrak, eta badakizue mugikorraz hitz egiten hasten bazara, txoferra bera ere enteratzen dela zertan ari zaren. Gogoratzen dut deitu niela euskal prentsako zuzendari batzuri, esanez, EiTBra joan behar genuela. Uste dut atentatua 29tik 30erako gauean izan zela. Geratu ginen, nahiz eta urteberria izan, urteberri egunean joango ginela. Deitu nien EiTBko arduradunei, eta esan nien bixitan joango ginela. EiTBko bi arduradunekin elkartu ginen zuzendariok, kamaren aurrean. Beste behin motxila bat jarri zuten El Correok daukan inprimategian eta orduan akordatzen naiz zutabe bat idatzi nuela hura kritikatuz. El Correok errebotatu zuen hurrengo egunean eta albistea egin zuen horrekin. Iragana eta geroa markatu zidana Egunkariaren itxiera izan zen dudarik gaeb. Izan nituen bizipen pertsonalengatik errazagoa egin zitzaidan Gorkaren lekuan jartzea. Iraganaren irakurketa egitean zintzoak izan behar gara, eta onartu gauza batzuk gaizki egin genituela, bagenekienean gaizki ari ginela. Zeren, gero ez dut entzun nahi Intxaurrondo ekibokazio bat izan zela. Ez zen izan ekibokazioa, diseinu bat izan zen. Eta nik Gorkari ez deitzea ere, nik orduan neuzkan harremanen diseinu bat izan zen. Egunkariko bizipenekin aldatu zitzaidana.

Gorka Landaburu, Martxelo Otamendi eta trintxeraren bi aldeak

Zertan aldatu zarete azken 15 urteetan?

GL: Aldatu? Nik uste denok aldatu garela. Gizartea bera aldatu da. Guk ETAren lehenengo mehatxua 1983an jaso genuen. Anaiak eta biok. Eta Donibane Lohitzunera joan ginen, Etxaberen tabernara, ETAko jendearekin hitz egitera. Zein zen arazoa? Arazoa ETAren gutun bat jaso genuela izan zen, esanaz ez zeudela Cambio 16-en erabiltzen genuen terminologiarekin ados. Zein zen terminologia hori? Bada, guk oso argi genuen terminologia zen. Hilketa bat hilketa bat zela eta krimena krimen. Eta ez zela inolako “ekintza”, ez Euskadi askatzeko, ez eztakit zertarako. Donibane Lohitzuneko bilera honen konklusioa oso kezkagarria izan zen guretzat. Esan baitziguten gertu izateko ondorioak jasateko. Bertatik nahiko kezkatuta itzuli ginen, bistan denez. 1984an ia-ia lintxatu gintuzten Baionako GALen aurkako manifestazio batean. Josu Bilbao, gure argazkilaria ezagutu baitzuten manifestariek. Bilbao etakide ohia zen, erbestean egon zena Basauriko kartzelatik ihes egitea lortu ostean. ETAri 1969an ondo irten zitzaion ihesaldi bakarra izan zen Basaurikoa. Baionan errefuxiatu zen herrikide batek ezagutu zuen gure argazkilaria, eta nire herrikide batek ezagutu ninduen ni. Ez dut bere izena esango, jada ez baitago gure artean. Gure bila etorri ziren eta ia lintxatu gintuzten. Gendarmeen lerroak baino ez gintuen libratu. Frantziako poliziak ez zien bidea zabaldu, CRS bati esan bainion frantsesa nintzela eta ihes egiten uzteko. Nahiko kezkatuta irten ginen handik. Baina herri honetan gauza asko dago kontatzeko. Soilik 10 egunetara, Cambio16-en delegazio berean beste gutun bat jaso genuen! Gutun hark zioen komunistak ginela, Cambio16-en delegazioa lehertuko zutela, ea zergatik sartzen ginen Tejerorekin eta azken batean hirurok akabatuko gintuztela, nire anaia ander, Josu Bilbao eta ni neu. Sinaduran zioen Hitlerrek arrazoi zuela, eta besteek esan ziguten bezala, ondorioak pairatzeko gertu izateko: Triple A.

Gauza asko ikusi ditugu. Nik beti esan izan dut, hala tokatu zaigulako dela. Ez besteak baino gehiago edo gutxiago garelako. Ni erbestean jaio nintzen. Nire aita Eusko Jaurlaritzako lehendakari ordea zen, Jose Antonio Agirrerekin. Agirre bera, Irujo eta jende hau guztia familikoa nuen. Gure aitabitxiak ziren, 7 anai-arrebonak. Eusko Jaurlaritzaren Parisko delegazioan aparkatzen nuen nire bizikleta txikia. Brometan esan ohi dudan legez, autoktonoz jantzita joan ohi ginen aberri egun guztietara! Irujo organua jotzen, Agur Jaunak, eta abar luze bat. Guzti hori bizi izan nuen.

Landaburu: “Estatua ukitzen duten gai kruzialetan, botereak eragin zuzena du justiziarengan”

Dezente aldatu zara, bistan denez.

Zertan aldatu garen? Aldatu gara, denok aldatze baikara. Denok eboluzionatzen baitugu. Baina badira inoiz aldatzen ez diren printzipioak. Errespetua, bizitza eskubidea eta denon artean hitz egin eta elkar ulertzea, esaterako. 83an hasi eta 90. hamarkada osoan zehar amenazuek jarraitu zuten eta horren aurka borrokan jardun gara beti. Niri eskuak birrindu dizkidate, ezkerreko begitik itsu utzi naute, gorputzean orbainak ditut, baina, ez dut herrarik sentitzen. Bizirik egoteko zortea dut. Eta argi esan nien ETAkoei ekibokatu zirela, izorratu baninduten ere, ez baitzidaten mihia moztu eta ni kazetaria naiz. Craso error. Kazetaria naiz eta ez naiz sekula santan ixilduko. Ez injustizia honengatik ez eta besteengatik. Eta gehien molestatzen nauena da, niri lumadun txakurra deitu zidatela. Halaxe deitu zidaten errebindikazio komunikatuan. Oraindik espero dut norbaitek azaltzea zergatik. Zergatik egin zidaten atentatua.

Aldatu gara bai, jada ez garelako eskoltarekin bizi, izan ere, ni 12 urtez bizi izan naiz eskoltarekin. Etxetik lasai asko atera nahitekeelako orain, lehen ez bezala. Azkenik, ezker abertzaleko jendearekin hitz egin dezakedalako. Lehen begiratu ere ez ginenean egiten. Nahiz eta nik ez diodan ia inori agurrik ukatu. Edo gorrotoz begiratzen ninduten, etiketatua bainengoen. Herri honen drama, etiketatzea, nola batzuri, zein besteei. ETAk armen uzte definitiboa iragarri zuenetik denok aldatu gara. Lehenengo askatasuna berreskuratu dugu, eta bigarrenik, elkarbizitzen hasteko egoeran gaude. Lehen agurra ukatzen zizun auzokideari, deabrua bazina bezala, herraz begiratzen zintuen 20 urteko gazteari agurtzen hasi gara. Eta horrek aldatu arazi digu. Oso pozgarria da hau.

MO: Nire kasuan lehen aipatu dut. Sensibilidade batzuetara iristeko orduan, nik Egunkariarekin bizi izan nuenak balio izan zidan beste urradura batzuk edo sufrimendu batzuk ulertzeko. Horrek aldatu arazi zidan. Seguraski, nik Egunkariaren itxieraren ondorio pertsonal haiek jasan ez banitu, agian, ez nintzen jarriko horren erraz eta horren maiz beste batzuen azalean. Horrek laguntzen zaitu. Zuk ordaintzen duzun prezioa garestia da, besteak ordaindu duena ere bai. Horrek laguntzen zaitu bestearen lekuan jartzen. Lehen Gorkari ahaztu zaio esatea, Egunkariaren itxieraren osteko egunetan, Terrorismoaren Biktimen Patronatuak Aznarrekin izandako bilkura batean, Fernando Buesa ETAren biktimaren alargunak Aznarri esan ziola oso gaizki iruditzen zitzaiola Egunkaria itxi izana. Eta Gorka zuk babestu zenuen adierazpen hura…

GL: Ez! Nik neuk esan nion.

MO: Eta bera batu zitzaizun orduan.

GL: Hori da, bera batu zen. Biktimen Fundazioaren bilkura batean ginen Moncloan. Aznarrek egin zigun ongietorria, bere emaztearekin. Gainera Estatu Batuetan egindako bidaia famatu hartatik zetorren, Bushekin hitz egitetik bere azento tejanoarekin. Eta bazkalostean, Nati (Buesaren alarguna) eta biok mahaiaren izkin batean gelditu ginen. Nati Biktimen Fundazioko kide zen. (Fundazioa ez da AVT, argi gera dadila). Orduan Aznarrek esan zidan: “Gorka, zermoduz!?”, bere istorioak kontatzen. Han zen mundu guztia, CocaColako presidentea, BBVAkoa… guztiak Aznarren Estatu Batuetako istorioekin txundituta. Nik ez nuen ezer prestatu, atera egin zitzaidan. Bi egun igaro ziren Egunkariaren itxieratik eta esan nion: “Oso ondo hori, baina benetan gaizki iruditzen zait egunkariak ixtea”. Eta erantzun zidan: “Ez naiz ni izan. Justizia izan da”. Ba oso ondo justizia izango da, baina, ez dira egunkariak ixten. Eta adierazpen horretan Natik, Buesaren alargunak, bere adostasuna adierazi zuen.

Otamendi: “Orain daukaguna baino askoz gehiago ez da izango Elkarbizitza”

Botere banaketarik ez dagoela ari gara onartzen, ezta?

GL: Hori gai oso konplikatua da. (Irriak)

Tira, Aznarri esaten diozunean egunkariak ixtea gaizki dagoela… ari zara onartzen Aznar dela halako erabakiak hartzen dituena, eta ez justizia.

GL: Noski erabaki dezakeela! Ez dakit bera izan zen zuzenean ala norbaitek aholkatuta egin zuen. Rajoyrekin berbera pasa zitzaidan Gasteizen. Apirilean zehazki, orain dela urtebete. Gasteizen egin nahi duten biktimen fundazioaren irekierara etorri zen. Alderdi Popular osoa zegoen han. GermanWings hegazkin alemaniar famatua erori zen eguna izan zen, ondo oroitzen dut, eta horrexegatik ekitalditik atera behar izan zuen presidenteak. Gogoan dut esan niola: “Presidente jauna, presoen gaia landu beharko da, ezta?”. Eta erantzun zidan: “Gorka, ez dago agendan”. Eta nik: “Bada, agendan jarri beharko da presidente jauna”, “Ikusiko dugu, ikusiko dugu…”, izan zen Rajoyren erantzuna. Eta halaxe joan zen. Errekadua utzi nion, aukera izan nuen unean. Oroitzen dut Urkullu atzean zegoela. Eta gaur arte gaiak bere horretan segitzen du. Honetaz ere luze hitz egin genezake.

Egia da boterea boterea dela. Demokrazia ez da inoiz perfektua, esta Frantzian ere. Eta botereak noski justiziarengan eragiten duela, eragitea interesatzen zaionean. Nik uste dut epaileengan eta justizian badela independentzia apur bat, baina Estatua ukitzen duten gai kruzialetan, izan ezkerreko ala izan eskuineko, botereak eragin zuzena du justiziarengan.

Errealitatea aldatu dela aitortu dugu. Orain ez daramazu eskoltarik eta ez dakit torturatzen ote den…

MO: Ez da atxilotzen, edo gutxi, lehen baino askoz ere gutxiago.

Arnaldo Otegi Ebrotik behera terroristatzat tratatu dute hedabide askotan. Hemen aldiz beste bat da ikuspegia. Iritzi publikoan dagoen arrakala hori da balazta berradiskidetze prozesuarentzat?

MO: Gorkak lehen aipatu du elkarbizitza. Nik uste dut elkarbizitzaren alorrean, bereziki lana hemen egin behar dela. Eta Gorkak hala adierazi du. Gorkari tokatu baitzaizkio lehen aipatu dituen bazterketa horiek edo diosala ukatzea eta hori dena. Orain esango dudanarekin, ziur, izango dut Gorkarekin diskrepantziarik: Orain daukaguna baino askoz gehiago ez da izango elkarbizitza. Eta ez genuke ondo egingo inon ez dagoen elkarbizitza harreman tipologia batekin amets egingo bagenu. Gaur egun, jendea eskoltarik gabe baldin badabil, eta jendeak bizitza publikoan inongo mehatxurik gabe parte hartzeko aukera baldin badauka, ez ETAren mehatxuengatik, eta ezta ere ezker abertzaleko lider bat zarelako… ba horixe. Ezker abertzalearekin harremanak izateagatik batere susmagarri ez diren madrildar kazetari batzuk diote, Rubalcabak kazetarien arteko elkarrizketa batean T4ko atentatuaren ondoren esan zuela: “Esta la paga Otegi”. Eta hain zuzen ere Otegik ordaindu du. Botere banaketa eza estilo hortakoa da. Baina askoz gehiago ez da izango. Bakoitza ibiliko da bere lagunekin. Madrilen ezkerreko jendea Lavapiesera joaten da poteatzera. Ez da joaten “Zona Nacional” delakora. Eta Madrilen ez dago haien arteko borroka armatu bat. Valladoliden errepublikanoak taberna batzuetara joaten dira, liburu-denda batzuetara, eta beste batzuetara ez dira joaten. Ez dezagun amestu edo irudikatu Euskal Herrian egoera ideal bat, gurea bezalakoak izan ez diren herrialdetan ere ematen ez dena. Podemosen fenomenoarekin, gaur familia asko egongo dira Espainian seme-alabak Podemosekoak eta aiton-amonak edo gurasoak PPkoak dauzkatenak. Esan ohi da ezin dela politikaz hitz egin Euskal Herrian, eta nik gehituko nioke, Valladolideko etxe askotan ere ez! bilobak Podemosekoak badira eta aitona PPkoa. Ez da politikaz hitz egingo, indioilarraz hitz egingo da gabonetan. Ez dezagun idealizatu elkarbizitza, zeren bestela ibiliko gara arkadia inposible baten bila. Iristen ez den leku baten bila.

GL: Nik ez dakit ezberdintasunik dagoen iritzi publikoan. Egia da Pancorbotik behera, gezurra diren informazio batzuk eman direla askotan. Baina nik uste dut jendeak ikuspuntu egoki bat duela. Ni Madrilen askotan izan naiz gai hontaz hitz egiten. Euskal Herrian ez dugu hitz egin hontaz ordea. Martxelo eta biok, ez dakit zenbat solasaldi, hitzaldi eta konferentzia egiten goazen elkarrekin eta konturatu ginen dena duela urte batzuk hasi zela, Katalunian. Bartzelonan, zehatzago izatera. Bartzelonan, hemen bertan baino askoz ere gehiago hitz egiten zen euskal gaiaz. Orain dela gutxi hasi gara kontu hauetaz hitz egiten hemen.

Laburpen bideoa:


Gorka Landaburu, Martxelo Otamendi eta trintxeraren bi aldeak

Ekaitza bainuontzi batean

3 pentsamendu “Gorka Landaburu, Martxelo Otamendi eta trintxeraren bi aldeak”-ri buruz

  • Nazio okupatuan trintxerak daude.
    Batzuk trintxera batetik bestera aldatzen dira.
    Haientzat trintxera topaleku bihurtzen da.

  • Bata herri baten trasmisio kulturalaren ale berri bat da, bestea nazio atzerritar baten kulturaren alea, BAINA BIEK ELKAR ULERTZEKO ESPAÑOLEZ EGIN BEHAR. Argi dago nor den aske ez den herri bateko alea.

  • Ze grazia egiten didaten euren hizkuntza española izanik, etsaiaren izen euskalduna darabiltenak, “Gorka”, Francisco Lopez Hernandez, alias “Patxi”