Aske, ni beti aske –

Indarkeria sexistaren aurkako Iruñeko emakume plataformaren prentsaurrekoa

…

Gaur Iruñeko udaletxearen aurrean elkartu gara, guztion udala delako, baita emakumeona ere, zeren eta, gure gogoz kontra, Indarkeria Sexistaren aurkako Emakumeen Plataforma, 2022ko Sanferminetarako hilabete eta erdia falta denean, EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA ABORDATZEKO TALDE IRAUNKORREKO mahaitik altxatu behar izan delako.

Plataforma Sanferminak Berdintasunean Taldeko kide izan da 2014an sortu zenetik, baina horretaz gain talde hori, funtsean, desagertutako Gora Iruñea! Taldearekin batera egindako lanetik sortu zela ere gogoratu nahi dugu. Taldea instituzioarekin batera indarkeria sexistaren aurkako borrokan lan egiteko sortu zen, eta hasiera batean sanferminetan zentratu bazen ere, denborak aurrera egin ahala eta guztien konpromisoarekin, ekimenak eta kanpainak auzoetako jaietara ere hedatu ziren.

Konfinamendua igarota, taldea gaur egun emakumeen aurkako indarkeriari aurre egiteko talde iraunkorra den horretan bilakatzen da, eta indarkeriaren inguruan jai-eremutik haratago egiten dugun lana zabaltzen du. Bi urtez, ofizialki behintzat, Sanferminik gabe egon ondoren, 2021eko abenduan 2022ko Sanferminetarako hasi ginen lanean. Talde horretan beste talde feministetako kideek, teknikariek eta arlo desberdinetako arduradunek ere parte hartzen dute.

Jardunaldi batzuetan, Edurne Elio, udaleko komunikazio arduradunaren hitzaldiaren ondoren, 2021eko urrian, bere garaian salatu genuen bezala, non orain arte lortutako adostasuna eta erasorik gabeko jaien aldeko borroka gutxiesten zituen, beldur ginen hori izango zela UPNren gobernuaren jarrera.

Zailtasunak zailtasun, eta naiz eta Udalak Elio andrearen hitzak gaitzetsi ez, konpromisoagatik eta erantzukizunagatik, Plataformak esparru horretan lanean jarraitu zuen, eta abenduan udal-estrategia berresteko eskatu zitzaien udal-arduradunei, hau da, 2022ko kanpaina eta eraso sexisten aurkako protokoloa definitzeko. Eskaera hori ez zuten aintzat hartu, nahiz eta behin eta berriz eskatu. Sanferminetako mahaiek, bereziki Berdintasunekoek, eta Emakumearen Udal Kontseiluak ere udal estrategia berresteko eskaera bera egin zuten.

Martxoaren amaieran, Udalak, 2022rako kanpainari buruzko gaiei erantzunez, erantzun zigun komunikaziotik kanpaina bakar bat egin nahi zela, mezu bateratu batekin, baina oraindik ez zegoela ezer erabakita, eta kanpaina espezifikorik egotekotan, komunikaziotik egingo zela, eta ez berdintasunetik. Gure ustez, guztiz ulertezina zen hori.

Udalaren inolako erantzunik gabe iritsi ginen apirileko lan-saiora. Hori dela eta, Plataformak, lan- taldearen barruan ebatzi beharreko gaien kontaketa luzea egiteaz gain, maiatzaren lehenengo egunetan oraindik ebatzi gabe zeuden gai ugariei erantzuteko eskatu zuen instantzia bidez: aurrekontuaren informazio zehatza, komunikazio-euskarrien xehetasunak, herritarren eskura egongo diren laguntza-zerbitzuak, komunikazioaren kudeaketa feminista eta komunikazioa.

Azkenik, maiatzaren 12an, ostegunarekin, Indarkeriaren Talde Iraunkorraren ez-ohiko bilerara deitu gintuzten, eta proposamen gisa jakinarazi ziguten:

• Bada kanpainako irudi bat, talde horrek berak indarkeriaren aurka sortutako kanpaina bat berreskuratzen duena, esku gorri ikonikoa bigarren maila batean utziz. Bilera horretan ez digute irudia erakusten, eta arratsalde horretara arte ez digute proposamen hori helarazi.

• Ohiko leloa desagertzen da, Sanferminetako kanpainarekin zerikusirik ez duen “Aske, ni beti aske” berriro erabiltzeko.

• Ez dira izango kanpainari ikusgarritasuna eta zentzua ematen zioten ohiko euskarriak; garraio publikoan errotulazioa, bideoa, agertokietan irudia, irrati iragarkiak, etab.

Laburbilduz, proposamen horrek argi uzten zuen ez zela kanpaina bat izango, baizik eta Navarra Sumako gobernuaren aurpegi garbitze soil bat. Izan ere, gobernu horrek badaki ezin duela kanpaina osoa ezabatu, baina ahalegin guztiak egiten ari da kanpaina indargabetzeko, edukiz husteko eta orain arte lortutako aurrerapen guztiei izen ona kentzeko. Gainera, hori gutxi balitz, Mayaren gobernuak “proposatzen” digu alderdi politiko guztiek Emakumearen Udal Kontseiluaren bidez adostutako eta berretsitako protokoloa aldatzea, eta Navarra Sumaren gobernuak ahalmen bakarra izanik eraso sexistarik egotekotan mobilizazioak noiz, nola eta zergatik egin erabakitzeko.

Navarra Sumak eraso baten aurrean noiz eta nola erantzuten duen erabakitzea mugimendu feministari protagonismoa kentzea da, eta argi eta garbi uzten du udal honek erabaki duela 2022an ez dela salaketa publikorik merezi duen erasorik izango, eta hori ez diogu onartuko ez Maya jaunari ez beste edozein alkateri. ERASO SEXISTA GUZTIEI ERANTZUNGO DIEGU, BAIMENIK GABE BALDIN BADA ERE.

Egoera esperpentiko eta iraingarri horren aurrean, mahaitik altxatzeko erabakia hartu genuen, eta guretzako fartsa besterik ez den honetan parte ez hartzea, gure ustez honek Navarra Sumak lortutako adostasunak indarrik gabe uzteko egindako ahalegina besterik ez da. Gurekin batera, Peñetako Talde feministako kideek ere bilera utzi zuten. Gure ustez, Mayaren gobernuak hartu nahi dituen erabakiek erabat baztertzen dute mugimendu feminista erakundearekin orain arte egindako lanetik, Talde Iraunkorra indarrik gabe utziz. Era berean, ezarritako erabaki-esparru guztiak, erabakitzaileak ala ez, mesprezatzen ditu, hala nola Sanferminetako mahaiak eta emakumearen Udal Kontseilua.

Plataformak, gure ibilbideagatik, konpromisoagatik eta erantzukizunagatik, Emakumeen Udal Kontseiluaren ezohiko deialdia premiaz eskatzea erabaki zuen, Kontseiluko kide diren beste 7 erakunderen sinadurek lagunduta, bai eta oposizioko alderdiekin premiazko bilera bat egitea ere, eta, gaur egiten ari garen bezala, gertatutakoa publiko egitea eta herritarrei mahaitik altxatzeko erabaki zaila hartzeko arrazoiak azaltzea.

Atzo bertan, udal gobernuak prentsa-ohar bat argitaratu zuen Herritarrentzako Gaien Batzordearen ostean, eta bertan iragarri zuen “udal kanpaina berrargitaratuko duela, eraso sexisten aurkako konpromisoa adierazteko”. Gure ustez, garrantzitsua da adieraztea ez zegoela aurreikusita gai hori batzorde horretan jorratzea, eta puntu hori presaka sartzen dela astelehen arratsaldean, gu oposizioarekin bildu ostean eta Emakumearen Udal Kontseiluaren ezohiko deialdia eskatu eta gero.

Udalak argitaratutako prentsa-oharrari dagokionez, esan behar dugu Navarra Sumaren gobernua gezurretan ari dela eta lotsagabekeria handiz manipulatzen ari dela. Eraso sexisten aurkako kanpaina ez da soilik “interesdun pertsonei” baliabideei buruzko informazioa ematea; kanpaina integrala izan da eta izan behar du, emakumeen aurkako indarkeriaren arazo larriaz kontzientziatzeko. Auzitan jar ditzala jokabide matxistak, eta argi utz dezala gure hiria ez duela indarkeria sexista onartzen.

Ez da inolako adostasunik egon kanpaina horren inguruan, are gehiago atzo aurkeztu ziguten kanpaina-irudia ez dator bat talde iraunkorrari helarazi zitzaion proposamenarekin. Garcia Barbarena gezurretan ari da. Ezin dugu esan nahita gezurretan ari den edo, besterik gabe, bere zinegotzigoan egiten diren jarduerak ezagutzen ez dituen, eta, egia esan, ez dakigu okerragoa denik berdintasunaren arloko arduradun nagusia dena gezurra esatea edo bere ezjakintasuna. Aurkezten den kanpainaren irudia ez da Sanferminetarako sortutako irudi bat, are gutxiago 2020rako sortutakoa. Berrerabili duten irudia 2021eko otsaileko kanpaina batekoa da. Talde iraunkorrak indarkeria jorratzeko proposatu zuena, konfinamendua amaituta antzeman genuen indarkeria matxistaren gorakadaren ondoren, eta 2020ko udazkenean garatutakoa. Ez zegoen Sanferminetarako pentsatuta, eta ez da 2020koa.

Oharrean eraso sexisten aurkako gida bat argitaratzeaz ere hitz egiten da, edukiak eguneratuz. Gida hori 2014/2015 ikasturtean egin zen, eta 2019an berrikusi eta eguneratu zuen taldeak, taldearen parte-hartzearekin eta adostasunarekin. Ez dakigu zertan datzan eguneratze hori, ezta zeintzuk diren egindako aldaketak. 50.000 euroko aurrekontua ere aipatzen da, baina ez dakigu nola banatuko den, ez dakigu zertan gastatuko den diru hori, ez dakigu zein puntutan jarriko diren stand-totemak, ez dakigu zein izango diren kanpainaren euskarriak, azken batean maiatzaren 18an, udalak prentsa-ohar baten bidez alde bakarrez erabaki duenaren berri baino ez dugu.

Plataformaren ustez, 2022ko kanpaina benetako iruzurra da, berandu eta gaizki iritsi diren edo, besterik gabe, iritsi ez diren auzoetako jaietan ikusi dugun bezala. Iruñea izan da eta izaten jarraituko du, halako alkatea izan arren, emakumeen aurkako indarkeriaren aurrean eman beharreko erantzunean eta herritartasun konprometituaren adibide. Sinetsarazi nahi digute 2022ko Sanfermin hauetan 0-tik abiatzen garela, baina aurrera jarraitzen badute guzti honekin, ez gara 0-tik abiatzen, 100 baino gutxiagotik baizik, eta ez dugu onartuko.

Gure hirian sexu-erasoak % 30 igo diren urte honetan, erabat arduragabea da Navarra Sumaren gobernua egiten ari den planteamenduak egitea.

Plataforma beti egon da prest erakundeekin elkarlanean aritzeko, elkarrekin lan egiteko, eta gure 25 urtetik gorako ibilbidean erabat arduratsu, leial eta konprometituta jardun dugu, eta horrela jarraitu nahi dugu ahal den guztietan. Ez gara gu izan adostasuna hautsi dugunak, eta ez dugu onartuko udalaren inolako manipulaziorik horren inguruan. Nafarroako mugimendu feministari eta, zehazki, gure erakundeari gure borroka, konpromisoa eta gure ibilbidea bermatzen dizkio.

Azkenik, dei egin nahi diogu udal gobernuari arduraz joka dezan eta bere betebeharrak bete ditzan. Askotan esan dugu, eta gaur berriro esango dugu, ondoan nahi ez bagaituzte aurrean izango gaituztela, haiek ez bezala, guk honetan bizitza jokoan dugulako.

Aske, ni beti aske  Aske, ni beti aske Aske, ni beti aske  Aske, ni beti aske  Aske, ni beti aske