Naziogintza, ezinbestean

Naziogintza, ezinbestean –

Karmelo Landa ARGIAn.


Sitsak janda daukagu Euskal Herria, pipiak jota txoko eta bazter guztietan, zuloz beteta nonahi. Ez dago hiri, herri edo auzorik non euskaldunak une oro bere hizkuntzan iraun dezakeen egun oso bat, hasi goizetik eta gauera arte. Nazio baten ardatza bere hizkuntza baldin bada, eta horrela da izan, gurea egoera benetan larrian dagoela esan behar dugu. Hau bai dela emergentzia egoera, Euskal Herriaren iraupenari begira behintzat.

Naziogintza, ezinbestean

Okerrena da gure adituen eta arituen artean, hau da, ordezkari politikoen eta alderdien eremuan, inork ez duela txerto egokirik eskaintzen benetako nazio-pandemia honi aurre egiteko. Are okerrago, larrialdiaren tamaina eta neurria asmatu dutenik ere ez du ematen.

“Nazio eraikuntzan, gure traineruak ‘hautsiak ditu arraunak eta arrakak ditu ontziak’, Gandiagak zioen eran”

Aldiz, ikuspegi objektibo batetik, kasuak ez du zalantzarako tarterik eskaintzen. Euskal Herria nazioa proiektu nahi eta ezina ari da gertatzen luzaroan. Nahi dugu, baina ezin dugu. Zergatik da ezina? Borondatea izanda ere, ez dugu tresna nahikorik, ez dugu proiektu zehazturik eta guk geuk ez dugu biderik markatzen. Erabakitzeko eskubidea da aldarria, baina ez dakigu zeren alde erabaki daitekeen. Independentzia aipatzen da noizean behin, baina inork ez digu noiz, nola eta zertarako argitzen. Euskal Herriaren nazio eraikuntzan, gure traineruak “hautsiak ditu arraunak eta arrakak ditu ontziak”, Gandiagak zioen eran.

Monarkia espainiarra eta errepublika frantziarra gainezarri zitzaizkigun aspaldian, eta bi polisistema horien azpimultzo bihurtu gaituzte.

Polisistemen azterketak argi diosku hauek zer diren, nola antolatzen diren, ze baliabide dituzten ezinbesteko (sine qua non) bizi irauteko, eta zer gertatzen zaion polisistema horietako bakoitzaren azpimultzo bihurtzen denari. Baina norbaiti hau abstraktuegi egiten bazaio, are gardenago ikus daiteke aplikazioan: zu, gaurko egunera etorrita, monarkia espainiar parlamentario eta konstituzional horretan kokatzen bazara (edo horretara behartzen bazaituzte) eta duzun kokapen horretatik jokatu, nahiz independentzia gura, praktikan monarkia espainiarra bera eta polisistema espainiarra indartu besterik ez duzu egingo.

Adibide baterako, Madrileko gorteetan jokoan zabiltzala, “euskaldunon zati baten interesen alde” arituta ere, neurri handiagoan egiten duzu, bertan jokatuz, polisistema espainiarraren iraupenaren alde, sistemak berak hori ziurtatzen duelako. Adibide zehatzagoa: zu euskalduna zara, euskaltzale zintzo eta ekina, baina Altsasun, Tolosan, Agurainen edo Bilbon bizi bazara, gaztelera jakin eta ezinbestean erdal hiztunekin topo eta berba egin beharko duzunez, gaztelera darabilzun unetik bertatik, gaztelerari mesede eta euskarari kalte egiten diozu, nahi ala ez. Gaztelera bihurtzen ari zarelako unibertsal dominantea Euskal Herriko edozein eremutan. Polisistema espainiarraren iraupenerako ezinbesteko baldintza eta bermea horixe baita, hain zuzen. Gure arteko euskaltzalerik behinenak ere kalte egiten dio euskarari Euskal Herriko edozein txoko, komunikabide edo gunetan gaztelera darabilenean, gaztelerari ematen diolako unibertsaltasuna eta neurri berean euskarari kendu.

Euskara garatzeko, beraz, bere eremuan polisistema propioaren hizkuntza unibertsalizatu eta nagusi bihurtzea beste erremediorik ez dugu. Horrek esan nahi du, bidean gaztelera desikasi beste erremediorik ez dugula izango. Beste horrenbeste frantsesaren kasuan.

Gure naziogintzaren itsasontziak behar duen ardatza edo masta nagusia euskara baita, zeinik gabe ezingo dugun oihalik zabaldu, askatasun haizeak hartu eta portu egokira abiatu.

Naziogintza, ezinbestean Naziogintza, ezinbestean

Sarean, han eta hemen argitaratzen direnak harrapatzen, zeure interesekoak direlakoan.

7 pentsamendu “Naziogintza, ezinbestean”-ri buruz

  • Atzo, espainolez idatzitako DEIA egunkarian Jokin Bildarratzi elkarrizketa egin zioten, eta ukatzen zuen euskararen galbidea… Euzkadi ondo doa ezpaña bezala… Egia esateko, alderdi abertzaleengan (sic) ez dut inolako kezkarik ikusten gai honen inguruan…
    Eta Eusko Ikaskuntzak dio minoria euskaltzale bat dagoela beti matraka ematen, eta benetan egin behar duguna ezpañol elebakarrekin rollito ona eduki…
    No problem my friend! Dena ondo doa!

  • Agintarien matraka berdintsua da beti: dena ongi dabil, izan euskalgintzan, ekonomian, ingurumenean nahiz ardogintzan. Errealitatea ezkutatu, estali, eta euren kudeaketaren onurak nabarmendu.
    Bildarratzek, Hezkuntza sailburuak, bere saileko atal batek (ISEIk) emandako datuak ukatzen ditu.
    Kasurik onenean ez daki zertaz ari den.
    Kasurik okerrenean, herritarrak ergeltzat jotzen gaitu.

  • Jone, txarrena da agintariek ez dutela inor aurrean kontra egiteko, ez oposizio “euskaltzakerik”, ezta herrigintzako fiskalizaziorik (euskalgintza guztiz galdurik dabil)

  • Guztiz ados. EAEn ganorazko oposiziorik ez, Nafarroan babesa ematen diote PSN-GBai gobernu etnozidari, eta Iparraldean , bizirautearekin aski…
    Iparra galduta guztiz.

  • EHBilduz ari nintzen noski.
    Euskalgintza “antolatua” zertan dabilen, tesi bat egiteko lehengaia soberan.
    Dirulaguntza “publikoek” eta profesionalizatzeak azkenean mesede bainoago kalte?

  • Ehbilduk aspaldi lehenetsi zituen feminismoa, ekologia eta norbanakoaren sexu identitatearen borrokak euskara era independentziaren kaltetan.

    EAJ-z hobe ez komentariorik egitea.

    Europako herrialdi guztietan ugaldu diren alderdi politiko identitario eta antiglobalista abertzale baten zai gaude asko eta asko.

  • Naziogintza, elkarlanean

    Izurriteak agerian utzi ditu herri honen autogobernuaren indarguneak eta ahuleziak. Osakidetza edota gure zaharren egoitzak, esaterako, ondo baino hobeto kudeatu dira eta bat-batean hartu dira erabaki erangikorrak. Aldiz, Sanchez presidenteak, gure herriko eskumenei burla eginez, aldiro-aldiro telebistatik aditzera ematen zituen pandemiari aurre egiteko erabakiak. Denok ari begira nola zapaltzen zituen orain arte lortutakoak, eta aldi berean ezin ezer egin, egoera larrian baikeunden.

    Gaitza gainditzen ari garen honetan, beste kontu batzuk ditugu hizpide, besteak beste, euskararen osasuna. Hezkuntzan ez omen dira emaitza txukunak lortzen ari, eta kalean ere ez omen dugu gure aurrekoek egiten zuten maiztasunez egiten. Markel Olanok, Gipuzkoako diputatu nagusiak, azkenengo adierazpenetan azaldu du bere kezka. Ez da berria eta Karmelok ere bat egiten du egoera horrekin. Bi euskaldun, bi abertzale nahiz eta muturka dabiltzan bi alderditako kide izan. Nire ustez hortxe dago koxka. Gure artean ika-mikan gabiltzan bitartean besteak dira nagusi.

    Euskara da euskaldunoi bihotzean taupada eragiten diguna. Hortaz, hasi gaitezen hemendik herri estrategi berria eraikitzen. Hezkuntza arloan akordio zabala eta behin betikoa lortzeko atarian omen gaude. Hori berri ona da. Bide horretatik jarraitu dezagun, urratsak emanez; batzuetan pausu txikiak izango dira, besteetan, berriz, jauziak. Denak dira beharrezkoak. Behingoz utz dieziogun soka-tiran aritzeari eta ekin diezaiogun, denok bat, arraunari.